مدیریت اطلاعات سلامت
آیدین احمدی؛ فاطمه ترابی؛ علیرضا هاشمیان؛ رضا وقردوست
چکیده
مقدمه: علاقه فراوان به جراحی‌ای زیبایی و خطرات احتمالی این گونه جراحی‌ها، باعث می‌شود تا اهمیت توجه به سواد سلامت برای متقاضیان این گونه جراحی‌ها به‌منظور ارزیابی و تصمیم‌گیری صحیح ضرورت یابد. لذا هدف این مطالعه ارزیابی سطح سواد سلامت متقاضیان جراحی زیبایی است.روش بررسی: روش پژوهش مقطعی است. نمونه پژوهش شامل 189 متقاضی جراحی زیبایی ...
بیشتر
مقدمه: علاقه فراوان به جراحی‌ای زیبایی و خطرات احتمالی این گونه جراحی‌ها، باعث می‌شود تا اهمیت توجه به سواد سلامت برای متقاضیان این گونه جراحی‌ها به‌منظور ارزیابی و تصمیم‌گیری صحیح ضرورت یابد. لذا هدف این مطالعه ارزیابی سطح سواد سلامت متقاضیان جراحی زیبایی است.روش بررسی: روش پژوهش مقطعی است. نمونه پژوهش شامل 189 متقاضی جراحی زیبایی مراجعه کننده به بیمارستان آموزشی درمانی حضرت فاطمه شهر تهران که به روش در دسترس انتخاب گردیدند. که برای گرداوری داده‌ها از پرسشنامه سواد سلامت بزرگسالان ایرانی (HELIA) استفاده گردید. برای تحلیل داده از آمار توصیفی و آزمون‌های آماری یو من-ویتنی و کروسکال والیس استفاده شد.یافته‌ها: میانگین سواد سلامت شرکت‌کنندگان بالاتر از حد متوسط پرسشنامه بود. بشترین میانگین مربوط به مؤلفه فهم (65/85 ) و کمترین میانگین مربوط به دسترسی (60/76) می‌باشد. ارتباط معنی‌داری بین میانگین سطح سواد سلامت زنان و مردان در بعد فهم با میانگین سواد سلامت وجود دارد. همچنین به طور معنی‌داری بین سطح سواد سلامت و سطح تحصیلات ارتباط معنی‌داری وجود دارد. متقاضیان با مدرک تحصیلی بالاتر دارای سطح سواد سلامت بالاتری نیز هستند. همچنین بیشترین منابع کسب اطلاعات سلامت متقاضیان اینترنت (74/40) درصد می‌باشد.نتیجه‌گیری: این مطالعه نشان داد افراد با سطح سواد پایین دارای سواد سلامت پایین‌تری می‌باشند. همچنین بیشترین میزان استفاده از منابع اطلاعاتی از اینترنت می‌باشد که ضروری است به کیفیت این منابع توجه بیشتری گردد. زیرا ممکن است منابع آموزشی آنلاین بی کیفیت بعنوان یک مانع برای تصمیم گیری و رضایتمندی بیمار عمل نماید.
مدیریت اطلاعات سلامت
رحیم شهبازی
چکیده
مقدمه: بررسی و شناسایی مولفه‌های موثر بر سواد سلامت از حوزه‌های با اهمیت در حوزه علوم پزشکی و پیراپزشکی است. در این راستا، پژوهش حاضر با هدف ساخت و اعتباریابی پرسشنامه فرم کوتاه سنجش سواد سلامت گرفته است.روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع توصیفی است. آزمودنی‌های پژوهش تعداد 327 نفر از دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان ...
بیشتر
مقدمه: بررسی و شناسایی مولفه‌های موثر بر سواد سلامت از حوزه‌های با اهمیت در حوزه علوم پزشکی و پیراپزشکی است. در این راستا، پژوهش حاضر با هدف ساخت و اعتباریابی پرسشنامه فرم کوتاه سنجش سواد سلامت گرفته است.روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع توصیفی است. آزمودنی‌های پژوهش تعداد 327 نفر از دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان بودند که به روش نمونهگیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای انتخاب شده بودند. برای شناسایی گویه‌های پرسشنامه، ابتدا پایگاه‌های اطلاعاتی و منابع مرتبط مورد بررسی قرار گرفتند. حاصل بررسی، تهیه نسخه اولیه پرسشنامه سواد سلامت با 28 گویه بود. برای استخراج عوامل و ابعاد از تحلیل عاملی اکتشافی و برای بررسی میزان پایایی از آلفای کرونباخ استفاده شد. پردازش آماری داده‌ها با بهره‌گیری از نرم‌افزارهای SPSS و مونت‌کارلو انجام گردید. آلفای کرونباخ (ضریب پایایی) پرسشنامه برابر با 89/0 بود. یافته‌ها: قبل از استفاده از تحلیل عاملی، ضرایب همبستگی نمرات بین سؤالات پرسشنامه بررسی شد و با توجه به نتایج آزمون کایزر-مایر-اولکین و آزمون کرویّت بارتلت، انجام تحلیل عاملی اکتشافی بر روی پرسشنامه قابل توجیه تشخیص داده شد. یافته‌های بخش تحلیل عاملی نشان داد که با حذف دو سوال از کل پرسشنامه و تحلیل بقیه سئوالات و چرخش نتایج با روش واریماکس، چهار مولفه «دستیابی به اطلاعات سلامت»، «فهم اطلاعات سلامت»، «ارزشیابی اطلاعات سلامت»، و«بکارگیری اطلاعات سلامت» حاصل می‌شود. نتیجه‌گیری: با توجه به یافته‌ها پرسشنامه پیشنهادی سواد سلامت دارای قابلیت لازم برای ارزیابی وضعیت سواد سلامت افراد است.
مدیریت اطلاعات سلامت
شهناز خادمی زاده؛ رقیه قضاوی؛ مریم آقائی
چکیده
مقدمه: به دلیل مواجهه جامعه پژوهش با اطلاعات و بحث تشخیص اطلاعات درست از نادرست که افراد در طی بحران با آن مواجه می‌شوند، پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه سواد سلامت و سواد سلامت الکترونیک با پذیرش باور توطئه و اضطراب آینده در مواجهه با کووید-19 در بین دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شهید چمران اهواز انجام شده است.روش بررسی: مطالعه حاضر، ...
بیشتر
مقدمه: به دلیل مواجهه جامعه پژوهش با اطلاعات و بحث تشخیص اطلاعات درست از نادرست که افراد در طی بحران با آن مواجه می‌شوند، پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه سواد سلامت و سواد سلامت الکترونیک با پذیرش باور توطئه و اضطراب آینده در مواجهه با کووید-19 در بین دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شهید چمران اهواز انجام شده است.روش بررسی: مطالعه حاضر، پیمایشی از نوع همبستگی بود و بر روی 362 نفر از دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شهید چمران اهواز در سال تحصیلی 1399- 1400 انجام شد. ابزار مورد استفاده، شامل پرسشنامه 32 گویه‌ای در پژوهش Duplaga وGrysztar(2021) بود. داده‌ها با استفاده از آزمون ضریب همسبستگی پیرسون تحلیل شدیافته‌ها: یافته ها نشان داد سواد سلامت و سواد سلامت الکترونیک با پذیرش باور توطئه و اضطراب آینده رابطه عکس داشتند و افزایش سواد سلامت و سواد سلامت الکترونیک باعث کاهش پذیرش باور توطئه و اضطراب آینده افراد می‌شود.نتیجه‌گیری: بنابر یافته‌های پژوهش، دانشجویان با سواد سلامت بالاتر، در برابر اطلاعات نادرست و جعلی و اضطراب آینده ناشی از آن و همچنین تئوری‌های توطئه مرتبط با این اطلاعات هوشمندانه‌تر عمل می‌کنند. بنابراین افزایش سواد سلامت و سواد سلامت الکترونیک دانشجویان می‌تواند به مبارزه با پیامدهای منفی و اثرات بد بحران سلامت و بیماری‌های اطلاعاتی کمک کند.
مدیریت اطلاعات سلامت
الهام احسانی فرید؛ زرین زرین آبادی؛ آذین جعفری
چکیده
مقدمه: سطح سواد سلامت و بهزیستی شغلی کارکنان نظام سلامت که متولی آموزش و سلامت جامعه هستند، اهمیت دارد. این پژوهش با هدف تعیین رابطه بین سواد سلامت و بهزیستی شغلی کارکنان دانشگاه علوم پزشکی آبادان در سال 1401انجام شد.روش بررسی: این مطالعه مقطعی از نوع همبستگی بود که بر روی 185 نفر از کارکنان دانشگاه علوم پزشکی آبادان انجام گردید، روش نمونهگیری ...
بیشتر
مقدمه: سطح سواد سلامت و بهزیستی شغلی کارکنان نظام سلامت که متولی آموزش و سلامت جامعه هستند، اهمیت دارد. این پژوهش با هدف تعیین رابطه بین سواد سلامت و بهزیستی شغلی کارکنان دانشگاه علوم پزشکی آبادان در سال 1401انجام شد.روش بررسی: این مطالعه مقطعی از نوع همبستگی بود که بر روی 185 نفر از کارکنان دانشگاه علوم پزشکی آبادان انجام گردید، روش نمونهگیری تصادفی خوشه‌ای و ابزار گردآوری داده‌ها، پرسشنامههای اطلاعات دموگرافیک، سواد سلامت و بهزیستی شغلی بود. داده‌های گردآوری شده با استفاده از آزمون‌های آماری توصیفی و استنباطی پیرسون مورد تحلیل قرار گرفت.یافته‌ها: میانگین نمره سواد سلامت شرکت کنندگان در مطالعه 9/64 درصد(کافی) و 9/18 درصد (عالی) بوده است. در بررسی منابع کسب اطلاعات در بین کارکنان بیشترین منبع اخذ اطلاعات سلامت در اینترنت و سوال از پزشکان و کارکنان بهداشتی و درمانی(درصد 1/61) بوده و در درجه بعد رادیو و تلویزیون (8/16درصد) و کتابچه، جزوه، بروشورهای آموزشی و تبلیغی (7/9درصد) قرارگرفتند. از نظر بهزیستی شغلی بیشتر واحدهای مورد پژوهش 3/64 درصد (در سطح متوسط) و 6/28 درصد (در سطح بسیار خوب) و تنها 7 درصد (در سطح ضعیف) بودند. یافته‌ها نشان داد که سطح سواد سلامت می‌تواند متأثر از حوزه کاری افراد باشد و ارتباط بین سواد سلامت و بهزیستی شغلی معنی‌دار نبود. بررسی بر روی ارتباط بین بهزیستی شغلی و ابعاد سواد سلامت نشان داد بهزیستی شغلی تنها با بعد مهارت خواندن )03/0P-value = ) رابطه معنی‌دار و مستقیمی دارد.نتیجه‌گیری: بهزیستی شغلی با سواد سلامت افراد ارتباط معناداری نداشت و به نظر می‌رسد متغیرهای دیگری که در این مطالعه بررسی نشده است، می‌تواند در این حوزه نقش بیشتری داشته باشد. با توجه به جایگاه متولیان نظام سلامت، این یافته‌ها می‌تواند مورد استفاده سیاستگذاران در برنامه‌ریزی و توسعه سواد سلامت و بهزیستی شغلی کارکنان قرار گیرد.
زهرا وحدانی نیا؛ مهدی عبدالرزاق نژاد؛ ولی اله وحدانی نیا؛ فاطمه باقرنژاد حصاری؛ عفت اعزامی
چکیده
هدف: سطح سواد سلامت روحانیون به واسطه جایگاه و نفوذ کلامی که بر شهروندان دارند، مهم است. هدف از مطالعه حاضر تعیین سواد سلامت در روحانیون شهر بیرجند می‌باشد.روش بررسی: مطالعه توصیفی تحلیلی حاضر بر روی 184 نفر از روحانیون شهر بیرجند به صورت نمونهگیری در دسترس و با استفاده از پرسشنامه سواد سلامت ایرانیان (طرح تحقیقاتی ملی سنجش ...
بیشتر
هدف: سطح سواد سلامت روحانیون به واسطه جایگاه و نفوذ کلامی که بر شهروندان دارند، مهم است. هدف از مطالعه حاضر تعیین سواد سلامت در روحانیون شهر بیرجند می‌باشد.روش بررسی: مطالعه توصیفی تحلیلی حاضر بر روی 184 نفر از روحانیون شهر بیرجند به صورت نمونهگیری در دسترس و با استفاده از پرسشنامه سواد سلامت ایرانیان (طرح تحقیقاتی ملی سنجش سواد سلامت ایرانیان) انجام شده است و داده‌ها با استفاده از آزمون‌های آماری T-Test و Anova در سطح معنی‌داری 05/0 =a تحلیل شد.یافته ها: میانگین نمره سواد سلامت شرکت‌کنندگان در مطالعه 09/15 ± 09/122(متوسط) بوده است و از نظر بررسی ابعاد سواد در دو بعد سلامت دسترسی و کسب اطلاعات (3/53 ± 83/16) و همچنین قضاوت و ارزیابی(44/3 ± 09/18) نمره ضعیفی کسب نمودند. در بررسی منابع کسب اطلاعات در روحانیون نیز بیشترین منبع اخذ اطلاعات سلامت در اینترنت(2/59 درصد) بوده و در درجه بعد رادیو و تلویزیون (3/49 درصد) و کتابچه، جزوه، بروشورهای آموزشی و تبلیغی(44درصد) قرارگرفتند.نتیجه گیری: سطح سواد سلامت روحانیون شهر بیرجند مطلوب نیست که با توجه به نقش، جایگاه و نفوذ کلام این قشر مرجع در جامعه و اثرپذیری توده مردم از آنها، نگاه سیاستگذار به برنامه‌ریزی و توسعه سواد سلامت روحانیون ضروری می‌باشد.
عبدالرسول خسروی؛ ساره ابراهیمی دواسی؛ فاطمه نجفی شرج آباد؛ شهره سیدحسینی
چکیده
مقدمه: ارتقاء سواد سلامت زنان باردار منجر به درک آنها از اطلاعات سلامت بارداری می‌شود و در طول سال‌های رشد و تکامل به‌طور مستقیم بر سلامت کودک تأثیرگذار است. بنابراین با توجه به اهمیت سواد سلامت زنان باردار، پژوهش حاضر با هدف تعیین سواد سلامت زنان باردار مراجعه کننده به مراکز بهداشتی شهر بوشهر انجام گرفت.روش بررسی: مطالعه حاضر توصیفی ...
بیشتر
مقدمه: ارتقاء سواد سلامت زنان باردار منجر به درک آنها از اطلاعات سلامت بارداری می‌شود و در طول سال‌های رشد و تکامل به‌طور مستقیم بر سلامت کودک تأثیرگذار است. بنابراین با توجه به اهمیت سواد سلامت زنان باردار، پژوهش حاضر با هدف تعیین سواد سلامت زنان باردار مراجعه کننده به مراکز بهداشتی شهر بوشهر انجام گرفت.روش بررسی: مطالعه حاضر توصیفی پیمایشی می‌باشد. نمونه‌های پژوهش شامل 306 نفر از زنان باردار مراجعه‌کننده به مراکز بهداشتی شهر بوشهر هستند که با نمونهگیری تصادفی طبقه‌ای متناسب انتخاب شدند. داده‌ها با استفاده از چک‌لیست ویژگی‌های جمعیت‌شناختی و سوابق پزشکی-مامایی و پرسشنامه سواد سلامت مادری گردآوری و از طریق نرم‌افزار spss نسخه 24 با استفاده از آزمون‌های Chi-square و Fisher در سطح معناداری 05/0 تحلیل شد.یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان داد 51 درصد زنان باردار از سواد سلامت ناکافی، 25 درصد سواد سلامت مرزی و 24 درصد سواد سلامت کافی برخوردار بودند. بین سطح تحصیلات زنان (041/0=P)، تحصیلات همسر (034/0=P)، شغل (005/0 =P)، شغل همسر (010/0=P) و تعداد بارداری (035/0=P) با سواد سلامت مادری ارتباط معنی‌دار وجود دارد. همچنین فراوانی سواد سلامت کافی در زنانی که بارداری دوم و بیشتر را تجربه کردند در مقایسه با زنانی که بارداری اول را تجربه کردند 18 درصد بیشتر بود.نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد بیشتر زنان باردار مراجعه‌کننده به مراکز درمانی بوشهر سواد سلامت مادری ناکافی داشتند که آموزش مهارت‌های سواد سلامت و توانمندسازی مادران باردار در گروه‌های مختلف از طریق تولید منابع آموزشی به زبان ساده و ارائه آموزش شفاهی و تصویری به زنان باردار توصیه می‌شود.
مدیریت اطلاعات سلامت
صالح رحیمی؛ فرامرز سهیلی؛ زهرا احمدی؛ فاطمه رحیمی
چکیده
مقدمه: سواد سلامت مهارتی شناختی و اجتماعی است که تعیین‌کننده انگیزه و توانایی افراد در دستیابی، درک و به‌کارگیری اطلاعات به شیوه‌ای که سبب حفظ و ارتقا سلامت آنها گردد. درواقع، سواد سلامت یک پیش‌شرط برای تصمیم‌گیری‌های مربوط به مراقبت‌های بهداشتی است. هدف پژوهش تعیین رابطه بین سواد سلامت با میزان تاب‌آوری و سلامت روانی کتابداران ...
بیشتر
مقدمه: سواد سلامت مهارتی شناختی و اجتماعی است که تعیین‌کننده انگیزه و توانایی افراد در دستیابی، درک و به‌کارگیری اطلاعات به شیوه‌ای که سبب حفظ و ارتقا سلامت آنها گردد. درواقع، سواد سلامت یک پیش‌شرط برای تصمیم‌گیری‌های مربوط به مراقبت‌های بهداشتی است. هدف پژوهش تعیین رابطه بین سواد سلامت با میزان تاب‌آوری و سلامت روانی کتابداران بود.روش بررسی: روش پژوهش پیمایشی است. جامعه آماری را کتابداران کتابخانه‌های عمومی استان کرمانشاه تشکیل دادند. جهت گردآوری داده‌ها و اندازه‌گیری متغیر سواد سلامت، سلامت روان و تاب‌آوری به ترتیب از پرسشنامه منتظری و همکاران، Goldberg & Hillier و Connor & Davidson استفاده‌شد. روایی محتوایی این پرسشنامه‌ها با استفاده از نظر پنج نفر از استادان حوزه علم اطلاعات و دانش‌شناسی تأیید شد و پایایی آنها از طریق آلفای کرونباخ محاسبه و مورد قبول واقع گردید. به‌منظور تحلیل داده‌ها و برازش مدل، از جداول توزیع فراوانی و مدل‌یابی معادلات‌ساختاری استفاده‌گردید.یافته‌ها: یافته‌ها نشان‌داد که بین سواد سلامت و سلامت روان کتابداران و همچنین بین سواد سلامت و تاب‌آوری کتابداران نیز رابطه مستقیمی وجود دارد. درنهایت مشخص‌شد که تاب‌آوری در رابطه بین سواد سلامت و سلامت روان نقش میانجی ایفا می‌کند.نتیجه‌گیری: ازآنجایی‌که سلامت روانی کتابداران تأثیر مهمی در ارائه خدمات آنها دارد، لذا کشف و تقویت عوامل تأثیرگذار بر سلامت روانی می‌تواند در ارتقای عملکرد سازمانی کتابخانه‌های عمومی تأثیر بسزایی داشته باشد. بر اساس یافته‌ها به‌نظر می‌رسد تمرکز بر بهبود سلامت روانی کتابداران از طریق افزایش سواد سلامت و به‌تبع آن تاب‌آوری آنان برای دستیابی به دستاوردهای مناسب‌تر، امری مهم استروش بررسی: روش پژوهش پیمایشی است. جامعه آماری را کتابداران کتابخانه‌های عمومی استان کرمانشاه تشکیل دادند. جهت گردآوری داده‌ها و اندازه‌گیری متغیر سواد سلامت، سلامت روان و تاب‌آوری به ترتیب از پرسشنامه منتظری و همکاران، Goldberg & Hillier و Connor & Davidson استفاده‌شد. روایی محتوایی این پرسشنامه‌ها با استفاده از نظر پنج نفر از استادان حوزه علم اطلاعات و دانش‌شناسی تأیید شد و پایایی آنها از طریق آلفای کرونباخ محاسبه و مورد قبول واقع گردید. به‌منظور تحلیل داده‌ها و برازش مدل، از جداول توزیع فراوانی و مدل‌یابی معادلات‌ساختاری استفاده‌گردید.یافته‌ها: یافته‌ها نشان‌داد که بین سواد سلامت و سلامت روان کتابداران و همچنین بین سواد سلامت و تاب‌آوری کتابداران نیز رابطه مستقیمی وجود دارد. درنهایت مشخص‌شد که تاب‌آوری در رابطه بین سواد سلامت و سلامت روان نقش میانجی ایفا می‌کند.نتیجه‌گیری: ازآنجایی‌که سلامت روانی کتابداران تأثیر مهمی در ارائه خدمات آنها دارد، لذا کشف و تقویت عوامل تأثیرگذار بر سلامت روانی می‌تواند در ارتقای عملکرد سازمانی کتابخانه‌های عمومی تأثیر بسزایی داشته باشد. بر اساس یافته‌ها به‌نظر می‌رسد تمرکز بر بهبود سلامت روانی کتابداران از طریق افزایش سواد سلامت و به‌تبع آن تاب‌آوری آنان برای دستیابی به دستاوردهای مناسب‌تر، امری مهم استروش بررسی: روش پژوهش پیمایشی است. جامعه آماری را کتابداران کتابخانه‌های عمومی استان کرمانشاه تشکیل دادند. جهت گردآوری داده‌ها و اندازه‌گیری متغیر سواد سلامت، سلامت روان و تاب‌آوری به ترتیب از پرسشنامه منتظری و همکاران، Goldberg & Hillier و Connor & Davidson استفاده‌شد. روایی محتوایی این پرسشنامه‌ها با استفاده از نظر پنج نفر از استادان حوزه علم اطلاعات و دانش‌شناسی تأیید شد و پایایی آنها از طریق آلفای کرونباخ محاسبه و مورد قبول واقع گردید. به‌منظور تحلیل داده‌ها و برازش مدل، از جداول توزیع فراوانی و مدل‌یابی معادلات‌ساختاری استفاده‌گردید.یافته‌ها: یافته‌ها نشان‌داد که بین سواد سلامت و سلامت روان کتابداران و همچنین بین سواد سلامت و تاب‌آوری کتابداران نیز رابطه مستقیمی وجود دارد. درنهایت مشخص‌شد که تاب‌آوری در رابطه بین سواد سلامت و سلامت روان نقش میانجی ایفا می‌کند.نتیجه‌گیری: ازآنجایی‌که سلامت روانی کتابداران تأثیر مهمی در ارائه خدمات آنها دارد، لذا کشف و تقویت عوامل تأثیرگذار بر سلامت روانی می‌تواند در ارتقای عملکرد سازمانی کتابخانه‌های عمومی تأثیر بسزایی داشته باشد. بر اساس یافته‌ها به‌نظر می‌رسد تمرکز بر بهبود سلامت روانی کتابداران از طریق افزایش سواد سلامت و به‌تبع آن تاب‌آوری آنان برای دستیابی به دستاوردهای مناسب‌تر، امری مهم است
ماندانا صاحب‌زاده؛ فروزنده منصوری بروجنی؛ نسرین شعربافچی‌زاده
چکیده
مقدمه: سواد سلامت تحت عنوان ظرفیت افراد برای کسب، پردازش و درک اطلاعات و خدمات بهداشتی پایه جهت تصمیم‌گیری‌های مناسب بهداشتی ضروری است و کمبود آن، پیامدهای نامطلوبی دارد. از طرف دیگر، اهمیت سنجش رضایتمندی همراهان بیمار، یکی از مهم‌ترین و اساسی‌ترین معیارهای تعیین‌کننده کیفیت خدمات مراقبتی در نظر گرفته می‌شود. پژوهش حاضر با هدف ...
بیشتر
مقدمه: سواد سلامت تحت عنوان ظرفیت افراد برای کسب، پردازش و درک اطلاعات و خدمات بهداشتی پایه جهت تصمیم‌گیری‌های مناسب بهداشتی ضروری است و کمبود آن، پیامدهای نامطلوبی دارد. از طرف دیگر، اهمیت سنجش رضایتمندی همراهان بیمار، یکی از مهم‌ترین و اساسی‌ترین معیارهای تعیین‌کننده کیفیت خدمات مراقبتی در نظر گرفته می‌شود. پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه سواد سلامت همراهان بیماران بخش‌های روان‌پزشکی و رضایتمندی آنها از واحدهای ارایه‌کننده خدمات در بیمارستان‌های دانشگاه علوم پزشکی اصفهان انجام شد.روش بررسی: این مطالعه، توصیفی از نوع همبستگی بود. 330 نفر از همراهان بیماران بخش‌های روان‌پزشکی بیمارستان‌های دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در نیمه دوم سال 1398 با استفاده از نمونهگیری در دسترس انتخاب شدند. جهت جمع‌آوری داده‌ها، از پرسشنامه استاندارد سواد سلامت ایرانیان HELIA (Health Literacy for Iranian Adults) و پرسشنامه محقق ساخته رضایتمندی (Cronbach's alpha = 95/0) استفاده گردید. داده‌ها با استفاده از آزمون‌های Kolmogorov-Smirnov، Shapiro-Wilk و Pearson مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته‌ها: 95/33 درصد افراد دارای سطح سواد سلامت نه چندان کافی، 18/28 درصد دارای سواد سلامت کافی، 72/22 درصد دارای سواد سلامت ناکافی و 15/15 درصد دارای سواد سلامت عالی بودند. بیشترین میانگین نمره رضایتمندی از خدمات بیمارستانی به واحد نگهبانی (89/3) و کمترین نمره به واحد مددکاری (05/3) اختصاص داشت. رابطه مستقیم و معنی‌داری بین سواد سلامت همراهان و رضایتمندی آنها مشاهده گردید.نتیجه‌گیری: همراهان بیماران با سواد سلامت بالاتر، رضایتمندی بیشتری از خدمات ارایه شده بیمارستانی داشتند. بنابراین، برنامه‌ریزی جهت بالا بردن سطح سواد سلامت همراهان جهت افزایش میزان رضایتمندی آنان، ضروری به نظر می‌رسد. انجام اقداماتی مانند در اختیار قرار دادن بروشورها و پمفلت‌های اطلاع‌رسانی جهت افزایش سطح سواد سلامت همراهان بیماران (در زمان پذیرش و ترخیص)، می‌تواند منجر به ارتقای سطح سواد سلامت آنان شود.
فاطمه باجی؛ محمدحسین حقیقی‌زاده؛ آرزو کریم‌زاده باردئی
چکیده
مقدمه: اگرچه مطالعات متعددی در زمینه رفتار اطلاع‌یابی سلامت صورت گرفته و ارتباط آن با باورهای سلامت و عوامل مشابه بررسی شده است، اما به نظر می‌رسد که در شناسایی روابط دقیق و جامع این عوامل در ایران هنوز شکاف‌هایی وجود دارد. پژوهش حاضر با هدف تبیین رفتار جستجوی اطلاعات سلامت در اینترنت بین دانشجویان دانشگاه‌های شهر اهواز بر اساس ...
بیشتر
مقدمه: اگرچه مطالعات متعددی در زمینه رفتار اطلاع‌یابی سلامت صورت گرفته و ارتباط آن با باورهای سلامت و عوامل مشابه بررسی شده است، اما به نظر می‌رسد که در شناسایی روابط دقیق و جامع این عوامل در ایران هنوز شکاف‌هایی وجود دارد. پژوهش حاضر با هدف تبیین رفتار جستجوی اطلاعات سلامت در اینترنت بین دانشجویان دانشگاه‌های شهر اهواز بر اساس مدل باورهای سلامت انجام شد.روش بررسی: این مطالعه از نوع همبستگی و جامعه آماری آن شامل تمام دانشجویان شاغل به تحصیل در دانشگاه‌های شهر اهواز در سال 1397 بود که از بین آنها، 600 نفر به شیوه نمونهگیری تصادفی طبقه‌ای انتخاب شدند. ابزار پژوهش، پرسشنامه ترکیبی محقق ساخته متشکل از 6 مؤلفه و 30 گویه بود که پایایی آن با استفاده از ضریب Cronbach's alpha، 886/0 به دست آمد. از مجموع پرسشنامههای توزیع شده، 527 پرسشنامه جمع‌آوری گردید. در نهایت، داده‌ها با استفاده از روش رگرسیون چند متغیره مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته‌ها: اغلب شرکت‌کنندگان در رده سنی 21 تا 30 سال قرار داشتند (8/55 درصد). بر اساس تحلیل‌های نهایی، متغیر «مزایای درک شده» 8/66 درصد تغییرات متغیر «قصد جستجوی اطلاعات سلامت» را تبیین کرد. همچنین، متغیر «شدت درک شده» 7/24 درصد، متغیر «حساسیت درک شده» 5/17 درصد و متغیر «خودکارامدی» 0/14 درصد از تغییرات متغیر «قصد جستجوی اطلاعات سلامت» را تبیین نمود. رابطه بین متغیرهای «موانع درک شده» و «قصد جستجوی اطلاعات سلامت» تأیید نشد.نتیجه‌گیری: جستجوی اطلاعات سلامت در اینترنت تحت تأثیر باورهای سلامت می‌باشد و اینترنت به عنوان مهم‌ترین و در دسترس‌ترین محمل اطلاعاتی موجود، مزایای زیادی برای دانشجویان به همراه دارد؛ به گونه‌ای که بر شدت و حساسیت این قشر برای استفاده از اطلاعات سلامت به صورت روزانه افزوده است. این امر هوشیاری نسبتاً بالای دانشجویان را در خصوص ارتقای معلومات سلامت خود نشان می‌دهد.
محمد حسین حیوی حقیقی؛ زری رحمت‌پسند فتیده؛ محمد دهقانی
چکیده
بیماران از پرونده سلامت فردی PHR (Personal Health Record) به منظور دسترسی و به کارگیری اطلاعات پرونده خود و سایر منابع پزشکی استفاده می‌کنند. پژوهش حاضر با هدف تبیین مفهوم، الزامات و چالش‌های PHR انجام شد. مطالعه از نوع مروری نقلی بود و در آن پایگاه‌های اطلاعاتی Medline، Embase، CINAHL و SID (Scientific Information Database) مورد جستجو قرار گرفت. مطالعات مختلف بر الکترونیک ...
بیشتر
بیماران از پرونده سلامت فردی PHR (Personal Health Record) به منظور دسترسی و به کارگیری اطلاعات پرونده خود و سایر منابع پزشکی استفاده می‌کنند. پژوهش حاضر با هدف تبیین مفهوم، الزامات و چالش‌های PHR انجام شد. مطالعه از نوع مروری نقلی بود و در آن پایگاه‌های اطلاعاتی Medline، Embase، CINAHL و SID (Scientific Information Database) مورد جستجو قرار گرفت. مطالعات مختلف بر الکترونیک بودن PHR و مدیریت و کنترل شخصی بیمار بر PHR توافق داشتند. الزامات PHR متشکل از موضوعات فنی (تعاملپذیری و قابلیت عملکردی)، قانونی (امنیت داده، حریم خصوصی و محرمانگی) و اجتماعی (سواد سلامت و مسئولیتهای فردی) و چالش‌های PHR نیز شامل مسایل سازمانی (مدیریت تغییر)، دادهای (دسترسی و مالکیت داده‌ها و محتوا) و قانونی (پاسخگویی و محدودیت‌های آییننامهای) بود. به کارگیری موفقیتآمیز PHR نیازمند شناخت محیط مراقبت، کاربران و نیازها می‌باشد. استفاده گسترده از PHR نیز به همکاری همهجانبه طراحان سیستم، ارایه دهندگان مراقبت، سیاستگذاران سلامت و مردم نیاز دارد.
فاطمه فهیم‌نیا؛ محبوبه ممتازان
چکیده
مقدمه: سواد سلامت از دیرباز مورد توجه سازمان یونسکو و کلیه جوامع انسانی قرار گرفته و به علت اهمیت آن در سلامت فرد و جامعه، مطالعات بسیاری بر روی توسعه آن در زمینه‌های مختلف بهداشتی و پزشکی انجام شده است. خودکارامدی می‌تواند فرد را در ارتقای سواد سلامت یاری دهد و از طرف دیگر، این اطمینان را حاصل کند که فردی دارای سواد سلامت می‌باشد. ...
بیشتر
مقدمه: سواد سلامت از دیرباز مورد توجه سازمان یونسکو و کلیه جوامع انسانی قرار گرفته و به علت اهمیت آن در سلامت فرد و جامعه، مطالعات بسیاری بر روی توسعه آن در زمینه‌های مختلف بهداشتی و پزشکی انجام شده است. خودکارامدی می‌تواند فرد را در ارتقای سواد سلامت یاری دهد و از طرف دیگر، این اطمینان را حاصل کند که فردی دارای سواد سلامت می‌باشد. بنابراین، هدف از انجام پژوهش حاضر، تعیین مؤلفه‌های خودکارامدی سواد سلامت مورد توجه در تحقیقات مذکور بود.روش بررسی: این مطالعه با استفاده از روش فراترکیب، به تجزیه و تحلیل نتایج و یافته‌ها پرداخت. پس از تعیین کلید واژه‌ها و جستجو در پایگاه‌های اطلاعاتی داخلی SID و Magiran و پایگاه خارجی PubMed، 649 مقاله یافت شد. با بررسی مقالات و اعمال فیلترهای زبان، سال و نوع مطالعه، 25 مقاله انتخاب و مقوله‌ها با استفاده از جدول Shannon Entropy و ضریب Cohen's Kappa استخراج گردید.یافته‌ها: کدها در سه مقوله و هشت مفهوم دسته‌بندی شد. مقوله عوامل روان‌شناختی شامل مفاهیم «مدیریت خود، مهارت‌های فردی و مهارت‌های اجتماعی»، مقوله ارتباطی شامل مفاهیم «امکانات ارتباطی و تبادل اطلاعات سلامتی» و مقوله عوامل آموزشی نیز شامل مفاهیم «مفاد و منابع آموزشی، موانع و محدودیت‌های آموزشی و نظارت و اثربخشی آموزشی» بود. کدهایی همچون خودکارامدی، خودمدیریتی، آگاهی از علایم بیماری‌ها و آگاهی از اقدامات پیشگیرانه، بیشترین فراوانی را در مقوله‌های مختلف داشت.نتیجه‌گیری: در مطالعه حاضر، مؤلفه‌های تأثیرگذار بر خودکارامدی سواد سلامت شناسایی شد که می‌توان از آن جهت برنامه‌ریزی ارایه آموزش‌های سواد سلامت اثربخش و ارتقای سلامت استفاده نمود.
اسداله خدیوی
چکیده
مقدمه: سواد سلامت یک مسأله جهانی می‌باشد و به دلیل نقش آن در نحوه تصمیم‌گیری اشخاص در زمینه‌های مرتبط با سلامت، به عنوان یکی از ابزارهای اساسی ارتقای سطح سلامت جامعه مورد توجه سیاستگذاران قرار گرفته است. پژوهش حاضر با هدف تعیین سطح سواد سلامت دانش‌آموزان دختر دوره دوم متوسطه شهر تبریز بر اساس ویژگی‌های جمعیت‌شناختی انجام شد.روش ...
بیشتر
مقدمه: سواد سلامت یک مسأله جهانی می‌باشد و به دلیل نقش آن در نحوه تصمیم‌گیری اشخاص در زمینه‌های مرتبط با سلامت، به عنوان یکی از ابزارهای اساسی ارتقای سطح سلامت جامعه مورد توجه سیاستگذاران قرار گرفته است. پژوهش حاضر با هدف تعیین سطح سواد سلامت دانش‌آموزان دختر دوره دوم متوسطه شهر تبریز بر اساس ویژگی‌های جمعیت‌شناختی انجام شد.روش بررسی: این مطالعه از نوع توصیفی- پیمایشی و جامعه آماری آن شامل دانش‌آموزان دختر دوره دوم متوسطه شهر تبریز (۲۵۱۱۲ نفر) بود. حجم نمونه با استفاده از جدول Morgan، ۳۸۷ نفر تعیین گردید که نمونه‌ها با استفاده از روش نمونهگیری خوشه‌ای دو مرحله‌ای انتخاب شدند. داده‌ها به وسیله پرسشنامه استاندارد سواد سلامت منتظری و همکاران متشکل از 5 بعد و ۳۳ گویه جمع‌آوری شد و سپس با استفاده از آزمون MANOVA مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته‌ها: تفاوت معنی‌داری بین میزان نمرات سواد سلامت دانش‌آموزان سه گروه سنی و ابعاد آن شامل دسترسى، خواندن، فهم، ارزیابى و تصمیم‌گیری وجود داشت. همچنین، تفاوت معنی‌داری بین میزان نمرات خواندن، فهم، ارزیابی و تصمیم‌گیری دانش‌آموزان نواحی پنج‌گانه مشاهده گردید، اما تفاوت بین میزان نمرات دسترسی دانش‌آموزان نواحی مختلف معنی‌دار نبود.نتیجه‌گیری: نتایج به دست آمده می‌تواند برای برنامه‌ریزی‌های آموزش و پرورش جهت بهبود سواد سلامت دانش‌آموزان استفاده گردد. ضمن این که دانش‌آموزانی که از این طریق امکان پیشرفت تحصیلی بیشتری خواهند داشت، از جمله بهره‌برداران اصلی نتایج مطالعه حاضر می‌باشند.
فاطمه باجی؛ فریدون آزاده؛ پرستو پارسائی محمدی؛ شوکت پرماه
چکیده
مقدمه: ایجاد تصویری از وضعیت ساختار مفهومی تحقیقات صورت گرفته در زمینه سواد سلامت و همچنین، بررسی میان رشته‌ای بودن و روابط میان حوزه‌ای آن ضروری به نظر می‌رسد. هدف از انجام پژوهش حاضر، ترسیم ساختار فکری حوزه سواد سلامت بر اساس تحلیل هم‌واژگانی در پایگاه اطلاعاتی Web of Science طی سال‌های 1993 تا 2017 بود.روش بررسی: این مطالعه به روش علم‌سنجی ...
بیشتر
مقدمه: ایجاد تصویری از وضعیت ساختار مفهومی تحقیقات صورت گرفته در زمینه سواد سلامت و همچنین، بررسی میان رشته‌ای بودن و روابط میان حوزه‌ای آن ضروری به نظر می‌رسد. هدف از انجام پژوهش حاضر، ترسیم ساختار فکری حوزه سواد سلامت بر اساس تحلیل هم‌واژگانی در پایگاه اطلاعاتی Web of Science طی سال‌های 1993 تا 2017 بود.روش بررسی: این مطالعه به روش علم‌سنجی انجام شد و برای انجام تحلیل هم‌واژگانی، تحلیل شبکه اجتماعی مورد استفاده قرار گرفت. جامعه تحقیق را کلیه پیشینه‌های مربوط به برون‌دادهای علمی حوزه سواد سلامت به تعداد 7239 مدرک، در پایگاه Web of Science طی سال‌های 1993 تا 2017 تشکیل داد. برای تحلیل داده‌ها از شاخص‌های پیوستگی شبکه و شاخص‌های مرکزیت استفاده گردید.یافته‌ها: ضریب خوشه‌بندی (01/7) و تراکم شبکه (58/0) هم‌واژگانی این حوزه بالا بود. همچنین، ساختار فکری این حوزه از 8 خوشه موضوعی تشکیل شد. حوزه‌های مراقبت‌های بهداشتی، روان‌پزشکی و روان‌شناسی، بهداشت عمومی، علوم اجتماعی، ارتباطات، خدمات بهداشتی و آموزش بهداشت، بالاترین میزان مرکزیت را در کل شبکه این حوزه به خود اختصاص داد.نتیجه‌گیری: ساختار فکری حوزه سواد سلامت، یک ساختار پیوسته با ارتباط مناسب میان مفاهیم و موضوعات تشکیل دهنده آن است که ماهیت و قوام اصلی این حوزه را نشان می‌دهد و به عنوان شاخه‌ای از علوم پزشکی توانسته است ارتباطات منسجم و پایداری با حوزه‌های علوم اجتماعی و انسانی برقرار کند. در نهایت، نتایج به دست آمد به پژوهشگران حوزه سواد سلامت کمک می‌کند تا بر اساس حوزه‌های تأثیرگذار شناسایی شده، به تبیین روند مطالعات آینده این حوزه بپردازند.
سید جواد قاضی میرسعید؛ محمود قائمی‌زاده
چکیده
مقدمه: امروزه خدمات و اطلاعات سلامت، از طریق اینترنت و سایر ابزارهای ارتباطی الکترونیکی ارایه می‌شود و دستیابی به آنها، نیازمند مهارت‌ها و قابلیت‌هایی است که سواد سلامت الکترونیک نامیده می‌شود. مطالعه حاضر با هدف تعیین وضعیت سواد سلامت الکترونیک در دانشجویان تحصیلات تکمیلی شش رشته دانشگاه علوم پزشکی تهران در سال 95-1394 انجام گرفت.روش ...
بیشتر
مقدمه: امروزه خدمات و اطلاعات سلامت، از طریق اینترنت و سایر ابزارهای ارتباطی الکترونیکی ارایه می‌شود و دستیابی به آنها، نیازمند مهارت‌ها و قابلیت‌هایی است که سواد سلامت الکترونیک نامیده می‌شود. مطالعه حاضر با هدف تعیین وضعیت سواد سلامت الکترونیک در دانشجویان تحصیلات تکمیلی شش رشته دانشگاه علوم پزشکی تهران در سال 95-1394 انجام گرفت.روش بررسی: این پژوهش از نوع پیمایشی- توصیفی بود که در آن داده‌ها با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته، از میان 700 دانشجوی مقطع تحصیلات تکمیلی رشته‌های پرستاری، بهداشت، اقتصاد سلامت، کتابداری و اطلاع‌رسانی پزشکی، فن‌آوری اطلاعات سلامت و مدیریت خدمات بهداشتی درمانی دانشگاه علوم پزشکی تهران جمع‌آوری گردید. حجم نمونه با استفاده از جدول Morgan، 248 نفر برآورد شد و نمونهگیری به روش طبقه‌ای تناسبی صورت گرفت. روایی پرسشنامه با نظر متخصصان و پایایی آن با استفاده از ضریب Cronbach¢s alpha (752/0 = α) تأیید گردید. داده‌ها با استفاده از آزمون‌های t تک نمونه‌ای و Independent t تجزیه و تحلیل شد.یافته‌ها: میانگین نمره سواد سلامت الکترونیک نمونه‌های مورد بررسی، 367/48 برآورد گردید. بر اساس نتایج آزمون t تک نمونه‌ای، سطح سواد سلامت الکترونیک در جامعه مورد مطالعه بیشتر از میانگین به دست آمد (001/0 > P). همچنین، تفاوت معنی‌داری در سطح سواد سلامت الکترونیک دانشجویان مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری وجود داشت، اما تفاوت معنی‌داری در وضعیت سواد سلامت الکترونیک مردان و زنان مشاهده نشد.نتیجه‌گیری: اعضای جامعه مورد بررسی، به تقویت مهارت کار با واژه‌پرداز و درک، ارزیابی و تفسیر یافته‌های پژوهش نیاز داشتند. بالاتر بودن سواد سلامت الکترونیک از سطح متوسط در میان نمونه‌ها، نشان دهنده آن است که این افراد با کمی آموزش، قابلیت به کارگیری در امر آموزش این مهارت در جامعه را دارند.
معصومه انصاری؛ الهام شهدادنژاد؛ مهرداد خالدیان؛ مزده سلاجقه
دوره 14، شماره 5 ، دی 1396، ، صفحه 224-227
چکیده
مقدمه: سواد سلامت به عنوان توانایی فرد در کسب، تحلیل و درک اطلاعات مورد نیاز جهت اتخاذ تصمیم صحیح در مورد سلامت تعریف می‌شود. هدف از انجام پژوهش حاضر، تعیین سطح سواد سلامت افراد 18 تا 50 ساله مراجعه کننده به کتابخانه‌های نهاد کتابخانه‌های عمومی شهر کرمان بود.روش بررسی: در این تحقیق توصیفی، 375 نفر به عنوان نمونه به روش خوشه‌بندی انتخاب ...
بیشتر
مقدمه: سواد سلامت به عنوان توانایی فرد در کسب، تحلیل و درک اطلاعات مورد نیاز جهت اتخاذ تصمیم صحیح در مورد سلامت تعریف می‌شود. هدف از انجام پژوهش حاضر، تعیین سطح سواد سلامت افراد 18 تا 50 ساله مراجعه کننده به کتابخانه‌های نهاد کتابخانه‌های عمومی شهر کرمان بود.روش بررسی: در این تحقیق توصیفی، 375 نفر به عنوان نمونه به روش خوشه‌بندی انتخاب شدند. ابزار مطالعه، پرسشنامه استاندارد سنجش سواد سلامت ایرانیان با پایایی 89/0 بود. داده‌ها با استفاده از آزمون‌های Independent t و ANOVA یکطرفه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته‌ها: میانگین سواد سلامت در زیرمؤلفه «دانش» با 9/14 و در زیرمؤلفه «خواندن» با 5/8 به ترتیب بیشترین و کمترین مقدار را به خود اختصاص داد. 0/24 درصد (90 نفر) از مراجعه کنندگان سواد سلامت کافی، 3/52 درصد (196 نفر) سواد سلامت متوسط و 7/23 درصد (89 نفر) سواد سلامت ضعیفی داشتند. بنابراین، سواد سلامت مراجعه کنندگان به کتابخانه‌های عمومی شهر کرمان در سطح «متوسط» برآورد شد.نتیجه‌گیری: با توجه به متوسط بودن سطح سواد سلامت، ایجاد و ارایه محتوای بهداشتی معتبر و روزامد توسط مراکز بهداشتی- درمانی، در ارتقای سواد سلامت افراد جامعه مؤثر خواهد بود.
اعظم صباحی؛ لیلا احمدیان؛ رضوان انصاری؛ فاطمه صالحی؛ مقدمه میرزایی
دوره 13، شماره 6 ، بهمن 1395، ، صفحه 394-398
چکیده
مقدمه: کسب دانش، آموزش و تعدیل عوامل خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی- عروقی، نه تنها باعث کاهش هزینههای بهداشتی میگردد، بلکه به بهبود کیفیت زندگی بیماران و جلوگیری از پذیرشهای مجدد نیز کمک خواهد کرد. هدف از انجام پژوهش حاضر، تعیین دیدگاه بیماران قلبی در رابطه با کسب دانش سلامت و نقش آن در فرایند درمان بود.روش بررسی: این مطالعه به ...
بیشتر
مقدمه: کسب دانش، آموزش و تعدیل عوامل خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی- عروقی، نه تنها باعث کاهش هزینههای بهداشتی میگردد، بلکه به بهبود کیفیت زندگی بیماران و جلوگیری از پذیرشهای مجدد نیز کمک خواهد کرد. هدف از انجام پژوهش حاضر، تعیین دیدگاه بیماران قلبی در رابطه با کسب دانش سلامت و نقش آن در فرایند درمان بود.روش بررسی: این مطالعه به روش توصیفی- تحلیلی بر روی 200 بیمار قلبی انجام شد. داده‌ها با استفاده از پرسش‌نامه‌ای جمع‌آوری گردید که روایی آن توسط صاحب‌نظران و پایایی آن با استفاده از روش آزمون- بازآزمون تأیید شده بود. از آمار توصیفی (فروانی و درصد) و تحلیلی (آزمون‌های 2c و Marginal independence) جهت تحلیل داده‌ها استفاده گردید.یافته‌ها: پس از تشخیص بیماری، 5/80 درصد (161 نفر) از بیماران قلبی جهت ارتقای دانش خود در رابطه با بیماریشان تلاش کرده بودند که همه آنها برای کسب دانش از پزشک معالج خود به عنوان منبع کسب دانش کمک گرفتند. به طور کلی، از افرادی که کسب دانش داشتند، 7/90 درصد (146 نفر) در رابطه با دلایل ابتلا به بیماری کسب دانش کرده بودند. درصد کمی از بیماران، استفاده از لوحهای فشرده آموزشی را جهت ارتقای دانش خود مناسب دانستند.نتیجه‌گیری: نتایج مطالعه حاضر می‌تواند به منظور برنامه‌ریزی جهت ارتقای دانش سلامت بیماران مورد استفاده قرار گیرد. شناسایی رایجترین منابع مورد استفاده، امکان فراهمآوری دانش کافی از طریق این منابع را فراهم مینماید و موانع موجود برای عدم استفاده از سایر منابع کسب دانش را آشکار میسازد.
الهام سلجوقی؛ ننا آقاسی؛ مهدیه اسدی؛ مریم اخوتی
دوره 13، شماره 2 ، تیر 1395، ، صفحه 108-113
چکیده
مقدمه: از آن‌جایی که ارتباط بین کاربر و محیط وب از طریق رابط کاربری صورت می‌گیرد، ضروری است که وبسایتهای سلامت، کاربر محور باشد. پژوهش حاضر، با هدف ارزیابی و شناسایی نقاط قوت و ضعف رابط کاربری وبسایتهای سلامت در ایران انجام شد. روش بررسی: مطالعه حاضر به روش کاربردی و از نوع توصیفی بود که در آن از روش مکاشفه‌ای بهره گرفته شد. ...
بیشتر
مقدمه: از آن‌جایی که ارتباط بین کاربر و محیط وب از طریق رابط کاربری صورت می‌گیرد، ضروری است که وبسایتهای سلامت، کاربر محور باشد. پژوهش حاضر، با هدف ارزیابی و شناسایی نقاط قوت و ضعف رابط کاربری وبسایتهای سلامت در ایران انجام شد. روش بررسی: مطالعه حاضر به روش کاربردی و از نوع توصیفی بود که در آن از روش مکاشفه‌ای بهره گرفته شد. در این پژوهش، 13 وب‌سایت سلامت با روش نرخ صفحات مرتبط و رتبه Alexa انتخاب گردیدند و بر اساس سیاهه وارسی مشتمل بر 5 معیار اصلی و 27 مؤلفه توسط پنج ارزیاب متخصص (3 نفر علوم کامپیوتر، 2 نفر کتابداری و اطلاع‌رسانی پزشکی) مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده‌ها با استفاده از آنالیز توصیفی در نرم‌افزار Excel تجزیه و تحلیل شدند. یافته‌ها: وبسایتهای سواد سلامت، 7/63 درصد از معیارهای سیاهه وارسی را رعایت کرده‌اند. معیارهای «انعطاف‌پذیری» با 89 درصد، «نکات فنی» با 81 درصد، «وضوح و زیبایی» با 77 درصد بالاترین امتیازها و «رهنمونی و راهنمایی» با 9/36 درصد و «پاسخگویی و تعامل با کاربر» با 35 درصد کمترین امتیازها را به خود اختصاص دادند. نتیجه‌گیری: رابط کاربری در وبسایتهای سلامت، تا حدودی مطلوب بود و با توجه به امتیازات به دست آمده، چنین استنباط می‌شود که دو معیار «رهنمونی و راهنمایی» و «پاسخگویی و تعامل با کاربر» نیاز به توجه بیشتری دارد. پیشنهاد می‌شود که وبسایتهای مورد بررسی با رفع مشکلات شناسایی شده، شکاف خود را با کاربران به حداقل برساند و بدین ترتیب موجبات مراجعات مکرر و بعدی کاربران را فراهم نماید.
عبدالرسول خسروی؛ خدیجه احمدزاده؛ شعله ارسطوپور؛ رحیم طهماسبی
دوره 12، شماره 2 ، تیر 1394، ، صفحه 194-205
چکیده
مقدمه: سواد سلامت ظرفیت افراد برای کسب، پردازش و درک اطلاعات و خدمات بهداشتی پایه مورد نیاز برای تصمیم‌گیری‌های مناسب بهداشتی است. میزان سواد سلامت علمکردی در طول رویارویی بیمار با ارائه‌دهندگان خدمات سلامت نقش مهمی بازی می‌کند و سطح کارآمدی ارتباط افراد با اهداف نظام مراقبت بهداشتی را تعیین می‌کند. بنابراین، هدف این پژوهش، ارزیابی ...
بیشتر
مقدمه: سواد سلامت ظرفیت افراد برای کسب، پردازش و درک اطلاعات و خدمات بهداشتی پایه مورد نیاز برای تصمیم‌گیری‌های مناسب بهداشتی است. میزان سواد سلامت علمکردی در طول رویارویی بیمار با ارائه‌دهندگان خدمات سلامت نقش مهمی بازی می‌کند و سطح کارآمدی ارتباط افراد با اهداف نظام مراقبت بهداشتی را تعیین می‌کند. بنابراین، هدف این پژوهش، ارزیابی سطح سواد سلامت بیماران مبتلا به دیابت مراجعه‌کننده به مراکز بهداشتی‌درمانی شیراز و عوامل مؤثر بر آن بوده است.روش بررسی: روش پژوهش توصیفی پیمایشی و نوع مطالعه کاربردی است. در این پژوهش، در مجموع 400 بیمار مراجعه‌کننده به مراکز بهداشتی‌درمانی شیراز در فاصله شهریور و مرداد سال 91 خورشیدی به شیوه نمونهگیری در دسترس برای بررسی سطح سواد سلامت انتخاب شدند. داده‌ها با استفاده از آزمون هنجاریابی شده سواد سلامت عملکردی بزرگسالان به دست آمد. روایی پرسشنامه با بهره‌گیری از روایی پرسشنامه با بهره‌گیری از نظر اساتیدی که در حیطه سواد سلامت فعالیت داشته اند، در حد مطلوب گزارش شد و پایایی آن نیز از روش همبستگی آزمون بازآزمون (99/0) به دست آمد. داده‌های حاصل با استفاده از نرم‌افزار SPSS و آزمون‌های آماری تی مستقل، تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون همبستگی پیرسون جهت بررسی همبستگی بین متغیرها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد سواد سلامت بیماران دیابتی مراجعه‌کننده به مراکز بهداشتی‌درمانی شهر شیراز با میانگین 66 در سطح مرزی قرار دارد. سطح سواد سلامت با سن، جنس، سطح تحصیلات، عضویت در انجمن دیابت و شغل رابطه معنی‌داری داشت.نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد سطح سواد بیماران در سطح مرزی و ناکافی قرار دارد. این موضوع نشان از لزوم توجه به مساله سواد سلامت و تلاش در جهت بهبود سطح سواد سلامت افراد می‌دهد. تهیه منابع آموزشی ساده و قابل فهم برای همه افراد جامعه، برگزاری کلاس‌های آموزشی و ... از جمله راه‌های افزایش سطح سواد سلامت است.
حمیده ملاخلیلی؛ احمد پاپی؛ غلامرضا شریفی راد؛ فیروزه زارع فراشبندی؛ اکبر حسن زاده
دوره 11، شماره 4 ، آبان 1393، ، صفحه 464-473
چکیده
مقدمه: سواد سلامت شامل مجموعه‌ای از مهارت‌های خواندن، شنیدن، تجزیه و تحلیل، تصمیم‌گیری و توانایی به کارگیری این مهارت‌ها در موقعیت‌های سلامتی است. هدف از مطالعه‌ی حاضر تعیین سواد سلامت بیماران بستری در بیمارستان‌های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در سال 1391 بوده است. روش بررسی: این مطالعه از نوع کاربردی به روش پیمایشی تحلیلی ...
بیشتر
مقدمه: سواد سلامت شامل مجموعه‌ای از مهارت‌های خواندن، شنیدن، تجزیه و تحلیل، تصمیم‌گیری و توانایی به کارگیری این مهارت‌ها در موقعیت‌های سلامتی است. هدف از مطالعه‌ی حاضر تعیین سواد سلامت بیماران بستری در بیمارستان‌های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در سال 1391 بوده است. روش بررسی: این مطالعه از نوع کاربردی به روش پیمایشی تحلیلی است. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامهی سواد سلامت عملکردی در بزرگسالان می‌باشد. پایایی پرسشنامه از طریق آلفای کرونباخ 89/0 به دست آمد و روایی آن نیز به تأیید متخصصان مربوطه در رشته‌های کتابداری پزشکی، آمار و آموزش و ارتقای پزشکی رسید. جامعه‌ی مورد پژوهش، کلیه بیماران بستری شده در بیمارستان‌های آموزشی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در نیمه‌ی دوم سال 1391 می‌باشد. با بزرگ و نامحدود در نظر گرفتن جامعه‌ی پژوهش تعداد 384 نفر به عنوان نمونه تعیین گردید و نمونهگیری به صورت در دسترس (روش آسان) انجام شد. داده‌ها به روش پرسشگری بر بالین بیماران جمع‌آوری و با نرم‌افزار SPSS 20 در سطح توصیفی (توزیع درصد فراوانی، میانگین، انحراف معیار) و استنباطی (آزمون T مستقل، آزمون واریانس یک طرفه و آزمون همبستگی پیرسون و همبستگی اسپیرمن) تجزیه و تحلیل شد. یافته‌ها: میانگین نمره‌ی سواد سلامت بیماران مورد بررسی در حیطه‌ی محاسبات، در حیطه‌ی درک خواندن تقریباً متوسط بوده و میانگین نمره‌ی کل سواد سلامت در آنان کمی بیشتر از حد متوسط بوده است. اغلب بیماران بررسی شده دارای سواد سلامت ناکافی و حاشیه‌ای بودند. بین متغیرهای جنسیت، درآمد و محل سکونت با سطح سواد سلامت رابطه‌ی معنی‌داری وجود نداشته، درحالی که بین سن با نمره‌ی سواد سلامت و نیز حیطه‌های آن رابطه‌ی معکوس و بین سطح تحصیلات و نمره‌ی سواد سلامت رابطه‌ی مستقیم وجود داشت. بین شغل بیماران و سواد سلامت رابطه‌ی معنی‌داری وجود داشته است به نحوی که افراد بازنشسته و کارگران دارای سواد سلامت کمتری بوده‌اند. نتیجه‌گیری: اغلب بیماران مورد بررسی دارای سواد سلامت ناکافی و حاشیه‌ای بوده‌اند. این بیماران برای فهم و به کاربردن اطلاعات بهداشتی نیاز به توضیحات بیشتر دارند و لازم است زمان بیشتری را صرف برقراری ارتباط با کادر درمانی خود جهت کسب اطلاعات به زبان ساده‌تر و قابل فهم‌تر نمایند.
سعید کریمی؛ محمود کیوان آرا؛ محسن حسینی؛ مرضیه جعفریان؛ الهه خراسانی
دوره 10، شماره 6 ، بهمن 1392، ، صفحه 862-875
چکیده
مقدمه: درجه‌ای که افراد اطلاعات بهداشتی درمانی را درک می‌کنند و می‌توانند در سیستم بهداشتی درمانی به‌کار گیرند تحت عنوان سواد سلامت مطرح می‌شود. عواقب ناشی از سواد کم سلامت هم به‌صورت مستقیم و هم به‌صورت غیرمستقیم بروز می کند. از این رو هدف از این مطالعه، تعیین سواد سلامت، وضعیت سلامت و بهره‌مندی از خدمات سلامت و ارتباط بین آنها ...
بیشتر
مقدمه: درجه‌ای که افراد اطلاعات بهداشتی درمانی را درک می‌کنند و می‌توانند در سیستم بهداشتی درمانی به‌کار گیرند تحت عنوان سواد سلامت مطرح می‌شود. عواقب ناشی از سواد کم سلامت هم به‌صورت مستقیم و هم به‌صورت غیرمستقیم بروز می کند. از این رو هدف از این مطالعه، تعیین سواد سلامت، وضعیت سلامت و بهره‌مندی از خدمات سلامت و ارتباط بین آنها در بزرگسالان شهر اصفهان بود. روش بررسی: این مطالعه توصیفی تحلیلی از نوع مقطعی بوده که بر روی300 نفر از افراد 18-64 ساله‌ی شهر اصفهان با روش نمونهگیری خوشه‌ای که متناسب با حجم نمونه‌ی انتخاب شده بودند در سال1390 انجام شد. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامهی محقق‌ساخته، اقتباس شده از پرسشنامه استاندارد سواد سلامت CAHP (Consumer Assessment of Healthcare Providers and Systems ) بود و روایی و پایایی آن سنجیده شد. وضعیت سلامت فرد براساس خودارزیابی فیزیکی و روانی سلامت در طول 6 ماه گذشته اندازه‌گیری شد. میزان بهره‌مندی از خدمات سلامت هم درشش حیطه از افراد سوال شد که شامل تعداد مراجعه به پزشک عمومی، تعداد مراجعه به پزشک متخصص، تعداد مراجعه به درمانگاه یا مطب، تعداد مراجعه به اورژانس، میزان استفاده از خدمات تشخیصی در 3 ماه گذشته و میزان بستری شدن در بیمارستان در یک سال گذشته می‌باشد. برای تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS نسخه‌ی 18 آمار توصیفی و آزمون کای اسکوئر استفاده شد. یافته‌ها: میانگین نمره‌ی سواد سلامت 4/2 و در حد متوسط، میانگین نمره‌ی وضعیت سلامت 1/3 و در حد خوب و میانگین نمره‌ی بهره‌مندی از خدمات سلامت 1/2 و در حد ضعیف ارزیابی شد. بین سواد سلامت، وضعیت سلامت و بهره‌مندی از خدمات سلامت ارتباط آماری معناداری مشاهده نشد. بعد خانوار در خودارزیابی وضعیت سلامت افراد مؤثر است. میزان تحصیلات افراد و منطقه‌ی محل سکونت هم در بهره‌مندی افراد از خدمات سلامت مؤثر است. نتیجه‌گیری: با توجه به شیوع سواد سلامت متوسط در بزرگسالان شهر اصفهان و نیز پایین بودن میزان بهره‌مندی از خدمات سلامت لزوم توجه بیشتر به امر سواد سلامت و بهبود ارتباط پزشک و بیمار و آگاه‌سازی افراد جامعه از طریق برنامه‌های ارتقای سلامت و یا رسانه‌ها توصیه می‌شود. واژه‌های کلیدی: سواد سلامت؛ وضعیت سلامت؛ خدمات سلامت؛ بهره‌مندی
