ملیحه نیک کار؛ نیلوفر برهمند
دوره 11، شماره 4 ، آبان 1393، ، صفحه 454-463
چکیده
مقدمه: همکاری علمی بین‌المللی یکی از زاویه‌های مهم همکاری علمی است که بررسی خصوصیات آن در میان محققان می‌تواند جنبه‌های تازهای از رفتارهای ارتباط علمی آن‌ها را روشن نموده و در تدوین سیاستگذاریها، مدیریت استراتژیک پژوهش و تسهیل همکاری به کار گرفته شود. در این راستا، هدف پژوهش حاضر تعیین همکاری علمی بین‌المللی اعضای هیأت ...
بیشتر
مقدمه: همکاری علمی بین‌المللی یکی از زاویه‌های مهم همکاری علمی است که بررسی خصوصیات آن در میان محققان می‌تواند جنبه‌های تازهای از رفتارهای ارتباط علمی آن‌ها را روشن نموده و در تدوین سیاستگذاریها، مدیریت استراتژیک پژوهش و تسهیل همکاری به کار گرفته شود. در این راستا، هدف پژوهش حاضر تعیین همکاری علمی بین‌المللی اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شیراز بوده است. روش بررسی: روش پژوهش حاضر تحلیل استنادی و نوع مطالعه کاربردی بوده است. این مطالعه بر روی مقالات جستجو شده در پایگاه استنادی Web of Science در بازه زمانی سال‌های 2011- 2005 میلادی انجام گرفته است. پس از بررسی و پالایش در برنامه Excel در نهایت تعداد 338 مقاله به دست آمد. یافته‌ها با استفاده از آمار توصیفی ( نمودارهای فراوانی) و آمار استنباطی (ضریب همبستگی اسپیرمن) در نرم‌افزار Excel تحلیل شد. یافته‌ها: تعداد کل مقالات تألیف مشترک همکاری بین‌المللی در طول دوره مورد بررسی 338 عدد بوده است که برابر با 6/11 درصد کل مقالات نمایه شده در Web of Science (2893 عدد) بوده است. ضریب همبستگی اسپیرمن نشان‌دهنده رابطه‌ای مثبت میان نرخ رشد کل مقالات با مقالات تألیف مشترک بین‌المللی است (344/0rs= )0 بیشترین همکاری به ترتیب با ایالات متحده آمریکا، استرالیا و انگلستان بوده است. در مجموع 313 عضو هیأت علمی دانشگاه شیراز در چرخه تألیف مشترک بین‌المللی فعالیت داشتهاند. نتیجه‌گیری:به طورکلی می‌توان گفت روند تألیفات مشترک بین‌المللی اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شیراز در دوره مورد بررسی رو به افزایش بوده است. در عین حال، نسبت مقالات تألیف مشترک بین‌المللی در مقایسه با کل مقالات پایین است. از طرف دیگر، معنی‌دار نبودن رابطه میان افزایش تولیدات علمی و افزایش همکاری‌ها می‌تواند حاکی از آن باشد که رشد کل مقالات الزاماً معلول رشد مقالات تألیف مشترک بین‌المللی نیست. عکس این رابطه نیز می‌تواند صحیح باشد.
محمد باقر نگهبان؛ ابراهیم خاشی جمال زهی
دوره 11، شماره 1 ، اردیبهشت 1393، ، صفحه 60-70
چکیده
مقدمه: بررسی کمی برونداد علمی به‌ویژه مقالات پژوهشی یکی از مهم‌ترین شاخص‌های پژوهش در تولید علم شناخته می‌شود. یکی از کارآمدترین شیوه‌های بررسی تولیدات علمی استفاده از مطالعات علم‌سنجی با بررسی مقالات نمایه شده در پایگاه‌های اطلاعاتی معتبر است. روش این پژوهش علم‌سنجی و نوع مطالعه کاربردی است و با هدف بررسی روند رشد تولیدات علمی ...
بیشتر
مقدمه: بررسی کمی برونداد علمی به‌ویژه مقالات پژوهشی یکی از مهم‌ترین شاخص‌های پژوهش در تولید علم شناخته می‌شود. یکی از کارآمدترین شیوه‌های بررسی تولیدات علمی استفاده از مطالعات علم‌سنجی با بررسی مقالات نمایه شده در پایگاه‌های اطلاعاتی معتبر است. روش این پژوهش علم‌سنجی و نوع مطالعه کاربردی است و با هدف بررسی روند رشد تولیدات علمی اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی زاهدان در پایگاه استنادی علوم جهان اسلام در صدد است تا وضعیت و میزان رشد کمی آن‌ها را مشخص کند. روش بررسی: این مطالعه از نوع علم‌سنجی است که با استفاده از پایگاه استنادی جهان اسلام در آذر ماه 1391 شمسی، اطلاعات آن استخراج و گردآوری شده است. جامعه‌ی آماری پژوهش شامل 222 رکورد از مدارک موجود در این پایگاه اطلاعاتی بوده است که توسط پژوهشگران دانشگاه علوم پژشکی زاهدان در فاصله‌ی سال‌های 87-1385شمسی منتشر شده است. برای تحلیل داده‌ها از آمار توصیفی و نرم‌افزار آماری استفاده گردید. داده‌ها از پایگاه استنادی جهان اسلام استخراج و تحلیل گردیده است، با توجه به این‌که پایگاه‌های استنادی از روش‌های تأیید شده‌ی جهانی است وهمه‌ی محققان در سراسر دنیا آن را اجرا می‌کنند، ابزار و فنون استانداردی است که نیاز به روایی ندارند. یافته‌ها: بیشترین تعداد مدارک منتشر شده از دانشگاه علوم پزشکی زاهدان در مجلات نمایه شده در پایگاه استنادی علوم جهان اسلام مربوط به سال 1387 شمسی با تعداد 77 مقاله (68/34 درصد) بود. در مجموع بیشترین تولید مقالات مربوط به دانشکده‌ی پزشکی با تعداد 118 مقاله (33/39 درصد) و از نظر تولیدات علمی در گروه‌های آموزشی، بیشترین تعداد مقالات چاپ شده مربوط به گروه داخلی با تعداد 25 مقاله می‌باشد. نتیجه‌گیری: تولیدات علمی پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی زاهدان در پایگاه استنادی علوم جهان اسلام رقم قابل قبولی نیست، نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که در طی سال‌های مورد بررسی، چاپ مقالات اعضای هیأت علمی دانشگاه از روندی صعودی و با رشدی اندک برخوردار بوده است. تعداد مقالات چاپ شده در طی 3 سال از تعداد اعضای هیأت علمی دانشگاه کم‌تر می‌باشد که می‌توان ذکر کرد که تعدادی از اعضای هیأت علمی دانشگاه در طول این مدت موفق به چاپ مقاله در این پایگاه نشده‌اند. اگر چه روند تولیدات علمی (مقالات) در دانشگاه علوم پزشکی زاهدان از نظر تعداد مقاله رو به رشد بوده اما در بعضی از دانشکده‌ها و گروه‌های آموزشی این روند منفی بوده است. واژه‌های کلیدی: علم‌سنجی؛ تولید علم؛ هیأت علمی؛ پایگاه‌های اطلاعاتی؛ پایگاه استنادی علوم جهان اسلام
هاجر ستوده؛ مرضیه مروتی
دوره 9، شماره 6 ، اسفند 1391، ، صفحه 833-847
چکیده
مقدمه: چندی است که مبحث حقوق بیمار به عرصه‌ی پزشکی و حقوقی وارد شده و توجه دانش‌پژوهان را به خود جلب کرده است. نوپایی این حوزه، بررسی الگوها و ویژگی‌های تولید علم و انطباق آن با هنجارهای شناخته شده‌ی دنیای علم را ایجاب می‌کند. هدف از پژوهش حاضر، شناسایی الگوهای تولید علم و اثرگذاری آن در حوزهی حقوق بیماران در سال‌های 2010-1990 ...
بیشتر
مقدمه: چندی است که مبحث حقوق بیمار به عرصه‌ی پزشکی و حقوقی وارد شده و توجه دانش‌پژوهان را به خود جلب کرده است. نوپایی این حوزه، بررسی الگوها و ویژگی‌های تولید علم و انطباق آن با هنجارهای شناخته شده‌ی دنیای علم را ایجاب می‌کند. هدف از پژوهش حاضر، شناسایی الگوهای تولید علم و اثرگذاری آن در حوزهی حقوق بیماران در سال‌های 2010-1990 بود. بدین منظور، روند رشد، تأثیر محلی و فراگیر، الگوی تولید علمی، الگوی نویسندگی کشورها، پرتولیدترین نویسندگان و مجلات، نوع مدارک، زبان‌های رایج، نویسندگان پراستناد و در پایان وضعیت ایران مورد بررسی قرار گرفت. این بررسی می‌تواند وضعیت پیشرفت دانش در این حوزه و الگوهای پیشرفت مذکور را منعکس سازد و ضمن آشکار ساختن نقاط ضعف و قوت، به مدیریت و برنامه‌ریزی در امر تحقیق و توسعه کمک کند.
روش بررسی: روش پژوهش حاضر، پیمایشی با رویکرد علم‌سنجی بود. جامعه‌ی مورد مطالعه را کلیه‌ی تولیدات علمی نمایه شده با موضوع حقوق بیماران در پایگاه‌های استنادی Thomson reuters، طی سال‌های 2010-1990 تشکیل می‌داد. در مجموع تعداد 1236 مدرک استخراج شد که داده‌های آن‌ها با استفاده از برنامه‌ی Excel و نرم‌افزار علم‌سنجی Hist cite تجزیه و تحلیل شد. تحلیل‌ها با استفاده از روش‌های آمار توصیفی و استنباطی شامل (فراوانی و درصد) و نیز آمار استنباطی (همبستگی Spearman، Linear regression analysis، توانی و نمایی) صورت گرفت.
یافته‌ها: بیشینه‌ی تولیدات علمی در این حوزه مربوط به سال‌های 2006 تا 2010 می‌باشد. شمار مقالات بر پایه‌ی الگویی نمایی رو به افزایش دارد که نشانگر پایداری تولید علم در این حوزه است. با این حال، شمار استنادات از رشد معنی‌داری برخوردار نیست که این امر می‌تواند ناشی از کوچکی اندازه‌ی حوزه و در عین حال پیوند آن با حوزه‌های کوچک باشد. بالاتر بودن ضریب تأثیر فراگیر نسبت به ضریب تأثیر محلی نشانگر آن است که پیوند مقالات این حوزه بیش از آن که درون‌حوزه‌ای باشد، الهام‌بخش دیگر حوزه‌های مرتبط است. الگوی نویسندگی در این حوزه از قانون Lotka پیروی می‌کند؛ به طوری که شمار نویسندگان با افزایش شمار تولیدات بر پایه‌ی الگوی توانی کاهش می‌یابد. با این حال، ثابت معادله بیش از دو است. گستردگی جغرافیایی و زبانی تولیدات مطلوب بود و نشان از توجه جهانی به اهمیت حقوق بیماران دارد.
نتیجه‌گیری: حوزهی حقوق بیماران از بسیاری از ویژگی‌های یک رشته‌ی علمی برخوردار می‌باشد و بنیان‌های انتشاراتی آن در حال استقرار و تثبیت است. رشد معنی‌دار و نمایی مقالات، تنوع زبانی، تنوع جغرافیایی، تنوع مدرک و به ویژه غلبه‌ی محتوای پژوهشی بر سایر انواع مدرک دلیلی بر توسعه‌ی این حوزه به عنوان یک حوزهی پژوهشی است.
راضیه زاهدی؛ نیلوفر هدهدی نژاد؛ حسن اشرفی ریزی
دوره 9، شماره 4 ، مهر و آبان 1391، ، صفحه 513-524
چکیده
مقدمه: طب سنتی نه تنها برای مراقبت از سلامت و بهبود کیفیت زندگی کارایی دارد، بلکه برای تشخیص و درمان بیماری‌ها نیز به کار می‌رود. از این رو توجه به این حوزه از اهمیت بالایی برخوردار می‌باشد. هدف پژوهش حاضر، تعیین میزان تولیدات علمی و ترسیم نقشه‌ی علمی پژوهشگران ایرانی حوزهی طب سنتی طی سال‌های 1990 تا 2011 در پایگاه Web of science بود.
روش ...
بیشتر
مقدمه: طب سنتی نه تنها برای مراقبت از سلامت و بهبود کیفیت زندگی کارایی دارد، بلکه برای تشخیص و درمان بیماری‌ها نیز به کار می‌رود. از این رو توجه به این حوزه از اهمیت بالایی برخوردار می‌باشد. هدف پژوهش حاضر، تعیین میزان تولیدات علمی و ترسیم نقشه‌ی علمی پژوهشگران ایرانی حوزهی طب سنتی طی سال‌های 1990 تا 2011 در پایگاه Web of science بود.
روش بررسی: این پژوهش، به شیوه‌ی پیمایشی و با روش علم‌سنجی، 288 مدرک نمایه شده‌ی پژوهشگران ایرانی در حوزهی طب سنتی پایگاه Web of science طی سال‌های 1990 تا 2011 را مورد بررسی قرار داد، سپس با استفاده از نرم‌افزار HistCiteTM به بررسی تحلیلی و ترسیم نقشه‌ی تاریخ نگاشتی تولیدات علمی این حوزه و میزان رشد و توسعه‌ی آن آثار در بازه‌ی زمانی 21 ساله پرداخته شد.
یافته‌ها: حوزهی طب سنتی ایران با 288 رکورد توانسته است رتبه‌ی 26 جهان در این علم را کسب نماید. متوسط نرخ رشد تولیدات علمی این حوزه طی این سال‌ها 32/53 درصد بود. عبداللهی با 13 مدرک و دانشگاه علوم پزشکی تهران با 60 مدرک، بیشترین سهم را در تولیدات علمی این حوزه داشتند. در بررسی نوع منابع مشخص شد که محققان تمایل دارند پژوهش‌های خود را در قالب مقاله ارایه دهند. نشریه Journal of ethnopharmacology نیز بیشترین مدارک تولید شده‌ی محققان ایرانی را منتشر کرده بود. همچنین هیچ خوشه‌ای از 50 مدرک برتر شکل نگرفت.
نتیجه‌گیری: روند رشد تولیدات علمی ایران در حوزهی طب سنتی به لحاظ کمی از شیب قابل قبولی برخوردار است، اما تولیدات علمی این حوزه از لحاظ دریافت میزان استنادات جهانی و محلی بسیار ضعیف بوده و این امر نشان دهنده‌ی عدم تأثیرگذاری این پژوهش‌ها می‌باشد.
فرامرز سهیلی
دوره 8، شماره 6 ، بهمن و اسفند 1390، ، صفحه 861-871
چکیده
مقدمه: دانشمندان با استفاده از ابزارها و روش‌های متفاوت به مصورسازی و ترسیم ساختار علم در رشته‌های مختلف پرداخته‌اند. یکی از این ابزارها نرم‌افزار HistCite™ می‌باشد که قادر به ترسیم نقشه‌ی علم بر اساس نظم زمانی است. هدف از پژوهش حاضر، بررسی و ترسیم ساختار انتشارات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در پایگاه (Web of science) WOS طی سال‌های ...
بیشتر
مقدمه: دانشمندان با استفاده از ابزارها و روش‌های متفاوت به مصورسازی و ترسیم ساختار علم در رشته‌های مختلف پرداخته‌اند. یکی از این ابزارها نرم‌افزار HistCite™ می‌باشد که قادر به ترسیم نقشه‌ی علم بر اساس نظم زمانی است. هدف از پژوهش حاضر، بررسی و ترسیم ساختار انتشارات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در پایگاه (Web of science) WOS طی سال‌های 2008-1989 با استفاده از نرم‌افزار HistCite™ بود.
روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع علم‌سنجی بود و با استفاده از روش تاریخ نگاری طی سال‌های 2008-1989 صورت گرفت. داده‌های مورد نیاز این پژوهش در دی ماه 1387 از پایگاه WOS استخراج گردید و برای ترسیم تاریخ علم این دانشگاه از نرم‌افزارHistCite™ استفاده شد. برای تحلیل داده‌ها از آمار توصیفی شامل فراوانی و درصد و برخی قواعد علم‌سنجی استفاده گردیده است.
یافته‌ها: انتشارات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در پایگاه WOS رشد چشم‌گیری داشت و از نرخ رشدی برابر با 16/34 درصد برخوردار بود. دانشگاه علوم پزشکی تهران در رتبه‌ی دوم کل دانشگاه‌ها و مؤسسات پژوهشی ایران و در بین دانشگاه‌های تابعه‌ی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در رتبه‌ی اول قرار گرفت. همچنین آقای علیرضا دهپور رتبه‌ی اول نویسندگان این دانشگاه رابه خود اختصاص داد.
نتیجه‌گیری: پژوهشگران این دانشگاه از همکاری گروهی به نسبت بالایی برخوردار بودند. توزیع مقالات توسط نویسندگان از قانون لوتکا تبعیت می‌نمود. همچنین تاریخ علم این دانشگاه با استفاده از نرم‌افزار HistCite™ ترسیم گردید و نتایج نشان داد که ساختار علمی این دانشگاه از هفت خوشه تشکیل شده است.خوشه‌ی اول در موضوع شیمی، خوشه‌ی دوم و سوم در موضوع فارماکولوژی، خوشه‌ی چهارم در موضوع درماتولوژی، خوشه‌ی پنجم در موضوع ایمونولوژی، خوشه‌ی ششم ترکیبی از موضوعات سم شناسی، فارماکولوژی و فیزیولوژی و خوشه‌ی هفتم با موضوع فارماکولوژی و داخلی- گوارش بودند.
