سورناز شادی؛ سعید اسدی؛ حمزه‌علی نورمحمدی
چکیده
مقدمه: بررسی رشد برون‌دادهای علمی در حوزه‌های موضوعی مختلف، می‌تواند یکی از پایه‌های سیاست‌گذاری علمی در آن حوزه باشد. مقالات مروری سیستماتیک، یکی از برون‌دادهای مؤثر در علوم پزشکی به شمار می‌رود که امروزه استفاده از نتایج آن کاربرد وسیعی پیدا کرده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی روند رشد مقالات مرور سیستماتیک پژوهشگران ایرانی ...
بیشتر
مقدمه: بررسی رشد برون‌دادهای علمی در حوزه‌های موضوعی مختلف، می‌تواند یکی از پایه‌های سیاست‌گذاری علمی در آن حوزه باشد. مقالات مروری سیستماتیک، یکی از برون‌دادهای مؤثر در علوم پزشکی به شمار می‌رود که امروزه استفاده از نتایج آن کاربرد وسیعی پیدا کرده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی روند رشد مقالات مرور سیستماتیک پژوهشگران ایرانی در حوزه زیست‌پزشکی و شناسایی مجلات فعال مرتبط با آن انجام شد.روش بررسی: در این مطالعه که با روش اسنادی انجام گرفت، روند رشد مقالات مرور سیستماتیک ایرانی حوزه زیست‌پزشکی و توزیع تولیدات علمی بر اساس زبان آن‌ها بررسی گردید. جامعه تحقیق شامل همه مقالات مرور سیستماتیک پژوهشگران ایرانی حوزه زیست‌پزشکی، متشکل از 350 مقاله فارسی و 2595 مقاله انگلیسی بود.یافته‌ها: تولید مقالات مرور سیستماتیک زیست‌پزشکی در زبان فارسی و انگلیسی به ترتیب دارای رشد متوسط 6 و 21 درصد بود و نشان داد که شتاب رشد مقالات لاتین، 5/3 برابر مقالات فارسی است. پرمقاله‌ترین مجله در زبان فارسی، مجله «زنان، مامایی و نازایی ایران» با 46 مقاله و در زبان انگلیسی، مجله «Asian Pacific Journal of Cancer Prevention» با 58 مقاله بود.نتیجه‌گیری: پژوهشگران زیست‌پزشکی ایران در سال‌های اخیر گرایش زیادی به تولید مقالات مرور سیستماتیک پیدا کرده‌اند و نشریات انگلیسی زبان سهم بیشتری در انتشار این مقالات داشتند.
حسن اشرفی ریزی
چکیده
مقدمه: با توجه به اهمیت نقش داوری در کیفیت مقالات ارسال شده برای مجلات، پژوهش حاضر با هدف شناسایی شیوه‌های ارزشیابی و بهبود عملکرد داوران مجلات علمی- پژوهشی حوزه سلامت انجام شد.روش بررسی: این مطالعه از نوع کاربردی بود که به روش تحلیل محتوای کیفی انجام گردید. سردبیران، مدیران داخلی و اعضای شورای نویسندگان مجلات با حداقل ۲ سال سابقه ...
بیشتر
مقدمه: با توجه به اهمیت نقش داوری در کیفیت مقالات ارسال شده برای مجلات، پژوهش حاضر با هدف شناسایی شیوه‌های ارزشیابی و بهبود عملکرد داوران مجلات علمی- پژوهشی حوزه سلامت انجام شد.روش بررسی: این مطالعه از نوع کاربردی بود که به روش تحلیل محتوای کیفی انجام گردید. سردبیران، مدیران داخلی و اعضای شورای نویسندگان مجلات با حداقل ۲ سال سابقه کار پیوسته در حوزه مجلات سلامت و حداقل تجربه داوری بیش از 10 مقاله، به صورت هدفمند انتخاب شدند و در مصاحبه نیمه ساختار یافته شرکت نمودند. استخراج داده‌ها با روش تحلیل محتوا صورت گرفت. به منظور تعیین روایی و پایایی، از ارزیابی Lincoln و Guba بر اساس چهار معیار اعتبارپذیری، انتقال‌پذیری، اطمینان‌پذیری و تأییدپذیری استفاده گردید.یافته‌ها: دیدگاه صاحب‌نظران درباره روش‌های ارزشیابی عملکرد داوران در سه دسته ارزیابی عملی (خودارزیابی عملکردی و دگرارزیابی عملکردی)، ارزیابی رفتاری (وقت‌شناسی و ارزیابی مبتنی بر تعهد و اخلاق) و ارزیابی فنی- تخصصی (ارزیابی فرایندی فن و دقت، ارزیابی سوابق و تجارب و ارزیابی مبتنی بر شواهد) مفهوم یافت. از تحلیل نظرات کارشناسان درباره روش‌های انگیزشی برای بهبود همکاری داوران، دو دسته تشویق (مادی، غیر مادی فردی و غیر مادی جمعی) و تعامل (اطلاع‌رسانی فرایندی، برقراری ارتباط فردی و طرح درخواست به طور منطقی) حاصل گردید. تحلیل نظرات درباره روش‌های ارتقای توانمندی علمی داوران نیز دو دسته اطلاع‌رسانی (ارایه شفاف و روزامد قوانین و دستورالعمل‌ها، ارایه بازخورد علمی و آموزش) و تقویت رفتار پاسخگو (توجه به داورهای کارامد و تقویت الگوی فکری- رفتاری داور) را نشان داد.نتیجه‌گیری: آگاهی از شیوه‌های ارزشیابی، تقویتی و انگیزشی عملکرد داوران، کیفی‌تر شدن داوری‌ها را بهبود می‌بخشد. نتایج به دست آمده به دست‌اندرکاران مجلات علمی- پژوهشی حوزه سلامت در جهت افزایش کیفیت داوری مقالات کمک می‌کند.
شیرین زاهدی؛ علیرضا نوروزی؛ سپیده فهیمی‌فر
چکیده
مقدمه: تجزیه و تحلیل استناد در پروانه‌های ثبت اختراع به پژوهشهای علمی و مجلات، یکی از روش‌های موجود برای اندازهگیری رابطه بین علم و فن‌آ‌‌وری محسوب می‌شود. از این‌رو، پژوهش حاضر با هدف تعیین میزان استناد به مجلات انگلیسی زبان ایرانی زیر نظر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در پروانه‌های ثبت اختراع موجود در پایگاه ثبت اختراع ...
بیشتر
مقدمه: تجزیه و تحلیل استناد در پروانه‌های ثبت اختراع به پژوهشهای علمی و مجلات، یکی از روش‌های موجود برای اندازهگیری رابطه بین علم و فن‌آ‌‌وری محسوب می‌شود. از این‌رو، پژوهش حاضر با هدف تعیین میزان استناد به مجلات انگلیسی زبان ایرانی زیر نظر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در پروانه‌های ثبت اختراع موجود در پایگاه ثبت اختراع و علایم تجاری آمریکا USPTO (United States Patent and Trademark Office) صورت گرفت.روش بررسی: این مطالعه به روش توصیفی و با رویکرد علم‌سنجی انجام شد. جامعه تحقیق متشکل از 268 مجله انگلیسی زبان زیر نظر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ایران بود که عناوین آن‌ها در USPTO مورد جستجو قرار گرفت.یافته‌ها: در مجموع، فقط به 49 مورد از مجلات وزارت بهداشت استناد شده بود که تعداد پروانه‌های ثبت اختراع استنادکننده، 207 مورد بود. مجله Advanced Pharmaceutical Bulletin بیشترین استناد را از سوی پروانه‌های ثبت اختراع دریافت کرده بود. 65 درصد از پروانه‌های ثبت اختراع استنادکننده به مجلات وزارت بهداشت، در رده اصلی A یعنی «نیازهای انسانی» قرار گرفتند. بیشتر پروانه‌های ثبت اختراع استنادکننده به مجلات وزارت بهداشت متعلق به آمریکا و مالک بیشتر آن‌ها دانشگاه استنفورد می‌باشد.نتیجه‌گیری: مجلات انگلیسی زبان ایرانی با بهره‌گیری از فرایند و راهبردهای لازم طبق سیاستها و نظارت بر آن‌ها، میتوانند در سطح بینالمللی جایگاه بهتری از لحاظ وضعیت مقالات و فنآورمحور بودن داشته باشند. بنابراین، با توجه به انتشار روزافزون مقالات در کشور، باید به کیفیت آن‌ها بیشتر از کمیت توجه شود.
زهرا آسمانی؛ محمد توکلی‌زاده راوری؛ احمد پاپی
دوره 13، شماره 1 ، اردیبهشت 1395، ، صفحه 61-64
چکیده
مقدمه: امروزه همکاری‌های علمی دارای روندی افزایشی و مؤکد در مجلات علمی می‌باشد. از این‌رو، پژوهش حاضر با هدف سنجش تحلیل ساختار شبکه هم‌تألیفی نویسندگان نشریه مدیریت اطلاعات سلامت انجام شد. روش بررسی: این پژوهش از نوع کاربردی بود که با روش توصیفی صورت گرفت. جامعه مورد مطالعه را 568 مقاله منتشر شده در نشریه مدیریت اطلاعات سلامت، از ...
بیشتر
مقدمه: امروزه همکاری‌های علمی دارای روندی افزایشی و مؤکد در مجلات علمی می‌باشد. از این‌رو، پژوهش حاضر با هدف سنجش تحلیل ساختار شبکه هم‌تألیفی نویسندگان نشریه مدیریت اطلاعات سلامت انجام شد. روش بررسی: این پژوهش از نوع کاربردی بود که با روش توصیفی صورت گرفت. جامعه مورد مطالعه را 568 مقاله منتشر شده در نشریه مدیریت اطلاعات سلامت، از سال 1385 تا اواخر خرداد 1393 تشکیل داد. جهت تحلیل داده‌ها از فنون تحلیل شبکه‌های اجتماعی و همبستگی استفاده شد. برای تحلیل شبکه هم‌تألیفی پژوهشگران نیز نرم‌افزار تحلیل شبکه‌های اجتماعی UCINET (نسخه 6) و نرم‌افزار SPSS مورد استفاده قرار گرفت. یافته‌ها: بیشترین درصد از کل مقالات تألیف شده در نشریه مدیریت اطلاعات سلامت را مقالات سه نویسنده‌ای تشکیل داد. 25 درصد از کل نویسندگان، از افراد مؤثر این حوزه به شمار می‌رفتند که نقشی اساسی را در تولید بیشتر مقالات ایفا کرده بودند. همکاری نویسندگان با افراد ضعیف از لحاظ مرکزیت رتبه‌ای در بالا بردن فراوانی مقالات نویسندگان، نقش مؤثری داشت. در نهایت، نویسندگان مقالات نشریه به سه دسته برجسته، پرکار و کم‌کار تقسیم شدند که به نظر می‌رسد، افزایش تعداد نویسندگان برجسته در این نشریه باید یکی از سیاست‌های نشریه باشد. نتیجه‌گیری: روند رشد هم‌تألیفی در مقالات نشریه مدیریت اطلاعات سلامت، مسیر افزایشی را طی نموده است.
مریم اخوتی؛ محمود نکویی مقدم؛ محمدرضا امیراسماعیلی؛ مینا مرادزاده؛ محمود موسی زاده
دوره 10، شماره 1 ، اردیبهشت 1392، ، صفحه 79-89
چکیده
م
قدمه: قرار گرفتن ایران در رتبه‌ی بالای علمی در بین کشورهای منطقه، برخورداری از دانش پیشرفته و توانایی در تولید علم، بخشی از اهداف بسیار مهم تعیین شده در سند چشم‌انداز بیست ساله‌ی ایران می‌باشد. در همین راستا، پژوهش حاضر با هدف تعیین و مقایسه‌ی شاخص ضریب تأثیر مجلات تخصصی ایران و کشورهای منتخب و ارایه‌ی پیشنهادهای مناسب انجام ...
بیشتر
م
قدمه: قرار گرفتن ایران در رتبه‌ی بالای علمی در بین کشورهای منطقه، برخورداری از دانش پیشرفته و توانایی در تولید علم، بخشی از اهداف بسیار مهم تعیین شده در سند چشم‌انداز بیست ساله‌ی ایران می‌باشد. در همین راستا، پژوهش حاضر با هدف تعیین و مقایسه‌ی شاخص ضریب تأثیر مجلات تخصصی ایران و کشورهای منتخب و ارایه‌ی پیشنهادهای مناسب انجام گرفت.
روش بررسی: در این مطالعه‌ی مقطعی که در پاییز و زمستان سال 1390 انجام گرفت، ضریب تأثیر مجلات تخصصی و شاخص‌های کمی تعداد مجلات منتشر شده در 25 کشور به روش مرور مستندات مورد مقایسه قرار گرفت. مبنای انتخاب کشورها سند چشم‌انداز جمهوری اسلامی ایران بوده است. ابزار جمع‌آوری اطلاعات چک لیست بود که روایی آن با بهره‌گیری از نظرات متخصصین این رشته تأمین شد و پایایی آن با توجه به عینی بودن متغیرها و وجود توافق کامل بین دو پژوهشگر در استخراج داده‌های این متغیرها، 100 درصد بوده است. در ادامه، شاخص ضریب تأثیر مجلات کشورهای مورد مطالعه در سال‌های 2009 و 2010 از گزارش (Journal Citation Reports) JCR استخراج گردید و وارد چک لیست شد. با بهره‌گیری از آمار توصیفی، میانگین این شاخص به تفکیک کشورها مشخص گردید و بر اساس مجموع امتیاز کسب شده توسط هر کشور، رتبه‌بندی انجام شد.
یافته‌ها: در 25 کشور مورد مطالعه در سال 2009 و 2010 به ترتیب 1440 و 1507 مجله‌ی تخصصی وجود داشت که 87 (04/6 درصد) و 124 (23/8 درصد) مورد آن در ISI نمایه شده است. درصد رشد کل مجلات تخصصی منتشر شده در سال 2010 نسبت به سال 2009 در ایران 73/9، ترکیه 5/4 و پاکستان 1/2 بود، اما درصد رشد کل مجلات نمایه شده در ISI در سال 2010 نسبت به سال 2009 در ارمنستان 200، ترکیه 06/58، پاکستان 1/57 و ایران 36 بود.
نتیجه‌گیری: در مجموع از نظر شاخص‌های تولید علم در بین 25 کشور مورد بررسی، کشورهای ترکیه، ایران و پاکستان به ترتیب هر کدام با 20، 14 و 9 امتیاز در رتبه‌های اول تا سوم هستند. نتایج نشان می‌دهد که خوشبختانه پژوهشگران کشور ما در سال‌های اخیر تلاش بسیار زیادی در عرصه‌ی تولید علم داشته‌اند و هر سال پیشرفت چشمگیری نسبت به سال قبل دارند. نکته‌ی قابل ذکر این‌که برای دستیابی به اهداف لحاظ شده در سند چشم‌انداز بیست ساله، ضمن توجه به استاندارد‌های ISI، دسترسی آسان مقالات و مجلات برای محققین و چاپ مقاله‌های مشترک توسط مؤلفین بایستی در دستور کار مؤثر صاحبان فرایند قرار گیرد.
