نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• حسین ابراهیمی‌پور ¹
• سعید کریمی ²
• جمیل صادقی فر ³
• جواد ابراهیم زاده ⁴
• سمیه افشاری ⁵
• محمد تقی آرمان ⁶

¹ استادیار، مرکز تحقیقات علوم بهداشتی، گروه بهداشت و مدیریت، دانشکده‌ی بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران

² دانشیار، مرکز تحقیقات مدیریت و اقتصاد سلامت، دانشکده‌ی مدیریت و اطلاع‌رسانی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

³ دانشجوی دکترای مدیریت خدمات بهداشتی درمانی، مرکز تحقیقات علوم مدیریت و اقتصاد سلامت، دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران، ایران

⁴ دانشجوی کارشناسی ارشد اقتصاد بهداشت،مرکز تحقیقات مدیریت بیمارستانی، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران

⁵ دانشجوی کارشناسی ارشد، اقتصاد بهداشت، دانشکده‌ی بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران

⁶ دانشجوی کارشناسی ارشد، مدیریت مالی، دانشکده‌ی علوم مالی، دانشگاه علوم اقتصادی، تهران، ایران

چکیده

مقدمه:یکی از ابعاد مهم توسعه‌ی جوامع، توسعه‌ی سلامت و به عبارتی میزان و کیفیت دسترسی افراد جامعه به خدمات بهداشتی و درمانی است. مطالعه‌ی حاضر به ارزیابی و رتبه‌بندی شهرستان‌های استان اصفهان از لحاظ دسترسی به شاخص‌های بهداشتی و درمانی پرداخته است. روش بررسی: در این پژوهش توصیفی و مقطعی، کلیه‌ی شهرستان‌های استان اصفهان (23 شهرستان) در سال 1390 مورد ارزیابی قرار گرفتند. 15 شاخص بهداشتی و درمانی از سالنامه‌ی آماری کشور و هم‌چنین سایت‌های اینترنتی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و مرکز آمار ایران استخراج شد. از روش آنتروپی شانون به منظور وزن‌دهی شاخص‌ها و از روش‌های SAW (Simple Additive Weighting)، TOPSIS (Technique for Order of Preference by Similarity to Ideal Solution) و VIKOR که برگرفته از نام صربستانی Vlse Kriterijumska Optimizacija I Kompromisn Resenje است، به منظور رتبه‌بندی شهرستان‌های استان اصفهان از لحاظ دسترسی به شاخص‌های بخش بهداشت و درمان استفاده شده است. یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که شاخص‌های بهداشت و درمان در استان اصفهان به صورت متوازن توزیع نشده و تفاوت آشکاری بین شهرستان‌های این استان از نظر دسترسی به خدمات بهداشتی درمانی ملاحظه می‌شود. شاخص نسبت تعداد موسسات درمانی فعال به ده هزار نفر جمعیت با وزن 182/0 به عنوان مهم‌ترین شاخص تعیین شد. نتایج تکنیک ادغامی کپ لند نشان داد که از لحاظ دسترسی به شاخص‌های بخش بهداشت و درمان، شهرستان کاشان در رتبه‌ی اول و شهرستان برخوار در رتبه‌ی بیست و سوم قرار دارند. نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج مطالعه مبنی بر توسعه‌ی نامتوازن در استان اصفهان در ارتباط با بهره‌مندی از شاخص‌های بهداشت و درمان، پیشنهاد می‌شود که براساس میزان برخورداری شهرستان‌های مختلف استان از شاخص‌های بهداشتی درمانی و هم‌چنین جهت توزیع مناسب‌تر خدمات بهداشتی درمانی، برنامه‌ریزی و تخصیص بودجه صورت پذیرد تا این امر سبب تعدیل نابرابری موجود بین شهرستان‌های این استان شود. واژه‌های‌کلیدی: شاخص‌های وضعیت بهداشت و درمان؛ تکنیک‌ها؛ اصفهان 

کلیدواژه‌ها

• شاخص‌های وضعیت بهداشت و درمان
• تکنیک‌ها
• اصفهان

عنوان مقاله [English]

Evaluating and Ranking of Isfahan Provinces in Terms of Access to Health Sector Indicators

نویسندگان [English]

• Hossein Ebrahimipour ¹
• Saeid Karimi ²
• Jamil Sadighifar ³
• javad Ebrahimzadeh ⁴
• Mohammad Taghi Arman ⁵
• Somaye Afshari ⁶

¹ Assistant Professor, Health and Management, Health Sciences Research Center, Faculty of Health, Mashhad University of Medical Sciences, Mashhad, Iran

² Associate Professor, Health Services Management, Health Management and Economics Research center, Faculty of Management and Medical Information, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran

³ PhD Student, Health Services Management, Health Management and Economics Sciences Research Center, Iran University of Medical Sciences, Tehran, Iran

⁴ MSc Student, Health Economics, Hospital Management Research Center, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran

⁵ MSc Student, Financial Management, Faculty of Financial Sciences, University of Economic Sciences, Tehran, Iran

⁶ MSc Student, Health Economics, Faculty of Public Health, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran

چکیده [English]

Introduction: One of the most important dimensions of communities development is health development, in the other hand, is amount and quality of accessing of people to healthcare services. The purpose of this study is to evaluate and rank the Isfahan towns in terms of access to indices of health sector. Method: In this applied, analytical, cross-sectional Study, all Isfahan towns (n= 23) are surveyed in 2011. Data related to15 health indices were collected from the website of the Ministrry of Health and Medical Education and the Iranian Statistics Center. These indices were weighted by Shannon’s entropy. Finally, SAW (Simple Additive Weighting), TOPSIS (Technique for Order of Preference by Similarity to Ideal Solution) and VIKOR (Vlse Kriterijumska Optimizacija I Kompromisn Resenje) technique were used to rank the towns of the Isfahan in terms of access to health sector indicators. Results: Variable of access to health sector indicators is not distributed normally in Isfahan province. On the other hand, there is a great difference among the Isfahan towns in terms of access to health indicators. Shannon’s entropy showed that, the proportion of active treatment centers (weight=0.182) to every 10000 people is the most important indicator. According to Copeland method, the towns of Kashan and Barkhovar were ranked as the first and last in access to health services. Conclusion: According to unbalanced distribution of access to health indicators in Isfahan towns, it suggested that: when health policy makers and officials allocate budget and resources, should Take into account the rankings of towns. Keywords: Health Status Indicators; Techniques; Isfahan

کلیدواژه‌ها [English]

• Health Status Indicators
• Techniques
• Isfahan