مدیریت اطلاعات سلامت
محمدرضا هاشمیان؛ پیمان ادیبی؛ فیروزه زارع فراشبندی
چکیده
اطلاعات قابل اعتماد نقش مهمی در نظام سلامت دارند. با این وجود، گاهی جامعه با تحریف حقایق، دستکاری اطلاعات، به اشتراک گذاشتن اطلاعات بدون درک عواقب آن، و انتشار اخبار جعلی که انواعی از اختلالات اطلاعاتی هستند، مواجه است. Wardle وDerakhshan اختلالات اطلاعاتی را به سه دسته: «اطلاعات نادرست(Misinformation)»، «اطلاعات فریبنده(Disinformation)« و ...
بیشتر
اطلاعات قابل اعتماد نقش مهمی در نظام سلامت دارند. با این وجود، گاهی جامعه با تحریف حقایق، دستکاری اطلاعات، به اشتراک گذاشتن اطلاعات بدون درک عواقب آن، و انتشار اخبار جعلی که انواعی از اختلالات اطلاعاتی هستند، مواجه است. Wardle وDerakhshan اختلالات اطلاعاتی را به سه دسته: «اطلاعات نادرست(Misinformation)»، «اطلاعات فریبنده(Disinformation)« و «بداطلاعات(Malinformation)» طبقهبندی کردهاند (1). برخلاف اطلاعات فریبنده که مبتنی بر اطلاعات کاملاً نادرست هستند، بداطلاعات سلامت از اطلاعات متقن و قابل قبول پزشکی اما مشروط به شرایط خاص و یا اطلاعات نسبتاً درست سلامت استفاده میکند. این اطلاعات بدون در نظر گرفتن بافت اولیه یا در یک بافت نادرست ارائه میشوند تا افرادی که با آن مواجه میشوند را به سمت برداشتها و نتیجهگیریهای نادرست یا گمراهکننده هدایت کند. در واقع، بد اطلاعات، اطلاعات صحیح با پیکربندی مجدد (Reconfigured true information) است. هنگامی که پسزمینه یا بافت مانند زمان، مکان یا حریم خصوصی در نظر گرفته نمیشود، میتواند ادراکی در تضاد با واقعیت ایجاد کند و به افراد، سازمانها و درک جمعی آسیب برساند (2). نکته مهم در گردش بداطلاعات سلامت، قصد و نیت فرستنده اطلاعات یا پیام است که به طور عمد و با سوءنیت و به منظور ایجاد آسیب واقعی یا ایجاد تهدید آسیب واقعی به شخص، سازمان یا کشور انجام میشود. بنابراین، در ترویج بداطلاعات، قصد فرد برای آسیب رساندن قطعی است، نه تصادفی که میتواند برای سایرین مضر و حتی خطرناک باشد و در عین حال جنبه مجرمانه نیز داشته باشد (3).
مدیریت اطلاعات سلامت
سیاوش اسدزاده جهان آباد؛ راضیه باقرزاده؛ لیلا دهقانی
چکیده
مقدمه: مقالات مشاهدهای بهعنوان مطالعات پایه در پرستاری-مامایی از اهمیت بالایی برخوردار هستند؛ اما به بررسی کیفیت این مقالات به ویژه از منظر روششناسی در سالهای اخیر پرداخته نشده است. بنابراین، مطالعه حاضر با هدف مقایسه کیفیت گزارش بخش روششناسی مقالات مشاهدهای مجلات حوزه پرستاری-مامایی ایرانی، نمایه شده در پایگاه اسکوپوس ...
بیشتر
مقدمه: مقالات مشاهدهای بهعنوان مطالعات پایه در پرستاری-مامایی از اهمیت بالایی برخوردار هستند؛ اما به بررسی کیفیت این مقالات به ویژه از منظر روششناسی در سالهای اخیر پرداخته نشده است. بنابراین، مطالعه حاضر با هدف مقایسه کیفیت گزارش بخش روششناسی مقالات مشاهدهای مجلات حوزه پرستاری-مامایی ایرانی، نمایه شده در پایگاه اسکوپوس بین سالهای 2017 تا 2021 انجام شد.روش بررسی: پژوهش مقایسهای-مقطعی حاضر، 479 مقاله مشاهدهای منتشر شده در مجلات پرستاری-مامایی در دوره 5 ساله را ارزیابی کرده است. ابزار گردآوری دادهها، بخش روششناسی چکلیست STROBE شامل 9 بند و 19 گویه بود. دادهها با استفاده از نرمافزار SPSS ویرایش 19 و آنالیز واریانس یک طرفه، تجزیه و تحلیل شد.یافتهها: میانگین نمره گزارش روششناسی کل مقالات مشاهدهای 46/2±10/15بود. کمترین درصد گزارش، مربوط به مدیریت موارد سوگیری احتمالی(7/2) درصد و روش برخورد با دادههای ناقص(6/5) درصد بود. میانگین نمره گزارش روششناسی در سال 2021 مشابه 2020 اما به طور معنیداری بیشتر از سالهای 2017 تا 2019؛ سال 2020 مشابه 2019 و بیشتر از سال 2017 و 2018؛ سال 2019 مشابه 2018 اما بیشتر از 2017 بود(05/0>P).نتیجهگیری: نتایج مطالعه به سردبیران و داوران مجلات علمی حوزه پرستاری و مامایی ایران کمک میکند تا دانش بیشتری درباره ویژگیها، نقاط ضعف مجلات خود کسب کنند که میتواند به تغییر سیاست پذیرش مقالات برای چاپ و به بهبود کیفیت مجلات آنها منجر شود و همچنین به پژوهشگران کمک میکند تا نتایج پژوهشخود را با کیفیت بالاتری گزارش کنند.روش: پژوهش مقایسهای-مقطعی حاضر، 479 مقاله مشاهدهای منتشر شده در مجلات پرستاری-مامایی در دوره 5 ساله را ارزیابی کرده است. ابزار گردآوری دادهها، بخش روششناسی چکلیست STROBE شامل 9 بند و 19 گویه بود. دادهها با استفاده از نرمافزار SPSS ویرایش 19 و آنالیز واریانس یک طرفه، تجزیه و تحلیل شد. یافتهها: میانگین نمره گزارش روششناسی کل مقالات مشاهدهای 46/2±10/15بود. کمترین درصد گزارش، مربوط به مدیریت موارد سوگیری احتمالی(7%/2) و روش برخورد با دادههای ناقص(6%/5) بود. میانگین نمره گزارش روششناسی در سال 2021 مشابه 2020 اما به طور معنیداری بیشتر از سالهای 2017 تا 2019؛ سال 2020 مشابه 2019 و بیشتر از سال 2017 و 2018؛ سال 2019 مشابه 2018 اما بیشتر از 2017 بود(05/0>P). نتیجهگیری: نتایج مطالعه به سردبیران و داوران مجلات علمی حوزه پرستاری و مامایی ایران کمک میکند تا دانش بیشتری درباره ویژگی ها، نقاط ضعف مجلات خود کسب کنند که میتواند به تغییر سیاست پذیرش مقالات برای چاپ و به بهبود کیفیت مجلات آنها منجر شود. و همچنین به پژوهشگران کمک میکند تا نتایج پژوهش خود را با کیفیت بالاتری گزارش کنند.
مدیریت اطلاعات سلامت
حسین اعلمی؛ سیروس پناهی؛ نادیا صنیعی
چکیده
مقدمه: اثر پژوهش به هر نوع خروجی فعالیتهای تحقیقاتی که بازگشت مثبت برای جامعه علمی، سیستم بهداشتی، بیماران و مردم داشته باشد،گفته میشود. تاثیر پژوهش میتواند وجوه گوناگونی از جمله اثرگذاری بر سلامت، اقتصاد، و سیاستگذاری در جامعه را نیز در برگیرد. بنابراین، هدف مطالعه حاضر تعیین تاثیرات سیاستی پژوهشهای حوزه مدیریت و سیاستگذاری ...
بیشتر
مقدمه: اثر پژوهش به هر نوع خروجی فعالیتهای تحقیقاتی که بازگشت مثبت برای جامعه علمی، سیستم بهداشتی، بیماران و مردم داشته باشد،گفته میشود. تاثیر پژوهش میتواند وجوه گوناگونی از جمله اثرگذاری بر سلامت، اقتصاد، و سیاستگذاری در جامعه را نیز در برگیرد. بنابراین، هدف مطالعه حاضر تعیین تاثیرات سیاستی پژوهشهای حوزه مدیریت و سیاستگذاری سلامت دانشگاه علوم پزشکی ایران در سالهای 1398-1393 است.روش بررسی: این پژوهش از نوع کاربردی است که به روش پیمایشی و تحلیل استنادی از رکوردهای منتشر شده در سالهای 1393 تا 1398به انجام رسید. در ابتدا، پرسشنامه بازگشت سرمایه توسط نویسندگان اول یا مسئول مقالات تکمیل شد. یافتههای پرسشنامه با تحلیل استنادی و از طریق بررسی میزان استناددهی به آنها در مطالعات تکمیل و تحلیل دادهها با استفاده از نرم افزار 22SPSS انجام شد.یافتهها: به طور کلی، 459 پژوهش حوزه مدیریت و سیاستگذاری سلامت از پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی ایران شناسایی شد. این مطالعات در 768 مرور نظاممند، هفت تولید محتوای آموزشی، 129 سند بالادستی، خلاصه سیاستی، و دستورالعمل؛ سه مورد راهنمای بالینی، 6 ارزیابی فناوری سلامت، و 6 تصمیمگیری خارج از سلامت مورد استناد قرار گرفته بودند.نتیجهگیری: تاثیر سیاستی پژوهشهای حوزه مدیریت و سیاستگذاری سلامت بیشتر از طریق مرورهای نظاممند، اسناد بالادستی، خلاصه سیاستی، و دستورالعمل بوده است. لازم است که زمینه کاربرد بیشتر این مطالعات درسایر زمینهها همچون تصمیمگیریهای خارج از حوزه سلامت، تصمیمگیریهای بالینی، محتواهای آموزشی، پژوهشهای مورد تقاضا، و ارزیابی فناوریهای سلامت فراهم شود.
مدیریت اطلاعات سلامت
رحیم شهبازی
چکیده
مقدمه: بررسی و شناسایی مولفههای موثر بر سواد سلامت از حوزههای با اهمیت در حوزه علوم پزشکی و پیراپزشکی است. در این راستا، پژوهش حاضر با هدف ساخت و اعتباریابی پرسشنامه فرم کوتاه سنجش سواد سلامت گرفته است.روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع توصیفی است. آزمودنیهای پژوهش تعداد 327 نفر از دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان ...
بیشتر
مقدمه: بررسی و شناسایی مولفههای موثر بر سواد سلامت از حوزههای با اهمیت در حوزه علوم پزشکی و پیراپزشکی است. در این راستا، پژوهش حاضر با هدف ساخت و اعتباریابی پرسشنامه فرم کوتاه سنجش سواد سلامت گرفته است.روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع توصیفی است. آزمودنیهای پژوهش تعداد 327 نفر از دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان بودند که به روش نمونهگیری خوشهای چند مرحلهای انتخاب شده بودند. برای شناسایی گویههای پرسشنامه، ابتدا پایگاههای اطلاعاتی و منابع مرتبط مورد بررسی قرار گرفتند. حاصل بررسی، تهیه نسخه اولیه پرسشنامه سواد سلامت با 28 گویه بود. برای استخراج عوامل و ابعاد از تحلیل عاملی اکتشافی و برای بررسی میزان پایایی از آلفای کرونباخ استفاده شد. پردازش آماری دادهها با بهرهگیری از نرمافزارهای SPSS و مونتکارلو انجام گردید. آلفای کرونباخ (ضریب پایایی) پرسشنامه برابر با 89/0 بود. یافتهها: قبل از استفاده از تحلیل عاملی، ضرایب همبستگی نمرات بین سؤالات پرسشنامه بررسی شد و با توجه به نتایج آزمون کایزر-مایر-اولکین و آزمون کرویّت بارتلت، انجام تحلیل عاملی اکتشافی بر روی پرسشنامه قابل توجیه تشخیص داده شد. یافتههای بخش تحلیل عاملی نشان داد که با حذف دو سوال از کل پرسشنامه و تحلیل بقیه سئوالات و چرخش نتایج با روش واریماکس، چهار مولفه «دستیابی به اطلاعات سلامت»، «فهم اطلاعات سلامت»، «ارزشیابی اطلاعات سلامت»، و«بکارگیری اطلاعات سلامت» حاصل میشود. نتیجهگیری: با توجه به یافتهها پرسشنامه پیشنهادی سواد سلامت دارای قابلیت لازم برای ارزیابی وضعیت سواد سلامت افراد است.
مدیریت اطلاعات سلامت
فیروزه زارع فراشبندی؛ پیمان ادیبی؛ فاطمه قصابی
چکیده
انواع اطلاعات نادرست سلامت را میتوان به سه دسته کلی تقسیم کرد: 1) اطلاعات نادرست نوع 1 (اشاعه اطلاعات سلامت کاملاً نادرست): در این حالت فرستنده (فرد یا رسانه) به اشاعه اطلاعات سلامت میپردازد که از نظر پزشکی کاملاً نادرست هستند و موجب ایجاد یک اختلال اطلاعاتی میشوند که میتواند موجب آسیب به سلامت فرد و جامعه شود. 2) اطلاعات نادرست ...
بیشتر
انواع اطلاعات نادرست سلامت را میتوان به سه دسته کلی تقسیم کرد: 1) اطلاعات نادرست نوع 1 (اشاعه اطلاعات سلامت کاملاً نادرست): در این حالت فرستنده (فرد یا رسانه) به اشاعه اطلاعات سلامت میپردازد که از نظر پزشکی کاملاً نادرست هستند و موجب ایجاد یک اختلال اطلاعاتی میشوند که میتواند موجب آسیب به سلامت فرد و جامعه شود. 2) اطلاعات نادرست نوع 2 (ترویج شبه علم سلامت): در این حالت فرستنده (فرد یا رسانه) به ارائه اطلاعات نامربوط سلامت میپردازد. در این حالت ممکن است فرد پیش-فرضها یا گزارههای درست را به صورت نادرست بیان کند یا نتیجه نادرست از آنها بگیرد. این مورد نیز موجب ایجاد یک اختلال اطلاعاتی و آسیب احتمالی به سلامت فرد و جامعه خواهد شد. 3) اطلاعات نادرست نوع 3 (پیشنهادات مشروط): در این حالت فرستنده (فرد یا رسانه) به توصیه و پیشنهاد اطلاعات سلامت میپردازد که پس از بررسی و ارزیابی توسط دانشوران بالینی یا دانشمندان علوم بهداشتی هنوز صحت و قوت آنها کاملاً مورد تأیید نیست و در شرایط خاص یا حالات ویژه و بسته به شرایط خاص هر بیمار منفرد به کار میرود. این مورد هم همچون دو مورد قبلی موجب ایجاد اختلال اطلاعاتی شده و با وجودی که هدف از این توصیه، صدمه زدن به دیگران نیست اما میتواند باعث آسیب به سلامت فرد و جامعه و گردش اطلاعات نسبتاً درست در بین جامعه شود.
مدیریت اطلاعات سلامت
وحید نخ زری مقدم؛ احسان گرایی؛ فیروزه زارع فراشبندی
چکیده
این مقاله به معرفی اصطلاح جدیدی در حوزه اطلاع یابی سلامت و ارتباطات سلامت به نام پیگیری اخبار ناخوشایند می پردازد و سعی دارد تا با اشاره به اثرات آن بر سلامت فرد و جامعه، نظر دست اندرکاران حوزه سلامت را به این موضوع جلب نماید.افراد در زندگی خود با طیف وسیعی از اخبار مواجه هستند که برخی از آنها محتوای منفی و ناخوشایند دارند (1). معمولاً ...
بیشتر
این مقاله به معرفی اصطلاح جدیدی در حوزه اطلاع یابی سلامت و ارتباطات سلامت به نام پیگیری اخبار ناخوشایند می پردازد و سعی دارد تا با اشاره به اثرات آن بر سلامت فرد و جامعه، نظر دست اندرکاران حوزه سلامت را به این موضوع جلب نماید.افراد در زندگی خود با طیف وسیعی از اخبار مواجه هستند که برخی از آنها محتوای منفی و ناخوشایند دارند (1). معمولاً افراد جستجوی اطلاعات را به عنوان راهکاری برای مقابله با موقعیتهای چالشبرانگیز در نظر میگیرند. از سوی دیگر، کنار آمدن و انطباق با اطلاعات ناخوشایند هم میتواند یک رفتار مقابلهای باشد؛ زیرا به افراد در مورد خطرات موجود هشدار میدهد و آنها را برای تهدیدهای مشابه در آینده آماده میسازد (2). یکی از چالشهای جدید حوزه سلامت، وجود، گرایش و تمایل بعضی از افراد به "پیگیری اخبار ناخوشایند" (Doom Scrolling or Doom surfing) است که که دلایل متنوعی دارد و میتواند حوزههای مختلف سلامت را دربرگیرد. برخی از این دلایل عبارتند از: استفاده غیرفعال از رسانههای اجتماعی، عادت به استفاده از رسانهها، اضطراب، خودکنترلی ضعیف و برخی دیگر از ویژگیهای شخصیتی افراد. همچنین احتمال انجام "پیگیری اخبار ناخوشایند" در مردان، بزرگسالان جوانتر و افراد سیاسی بیشتر است. در مجموع، چنین به نظر میرسد که پیگیری چنین اخباری برای این قبیل افراد از جذابیت خاصی برخوردار است. (3).
مدیریت اطلاعات سلامت
فاطمه مکی زاده؛ ابوالفضل اسدنیا؛ ملیحه علی مندگاری؛ فضه ابراهیمی
چکیده
مقدمه: خوشهبندی مفاهیم و شناسایی حوزههای جدید مطالعاتی، ازجمله کاربردهای مطالعات ترسیم ساختار علم میباشد. پژوهش حاضر باهدف تحلیل هم واژگانی و بررسی ساختار موضوعی تحقیقات حوزه انسانشناسی پزشکی انجام شد.روش بررسی: پژوهش حاضر با رویکرد علمسنجی به تحلیل محتوای متون با استفاده از روش هم رخدادی واژگان و تحلیل شبکه اجتماعی انجام ...
بیشتر
مقدمه: خوشهبندی مفاهیم و شناسایی حوزههای جدید مطالعاتی، ازجمله کاربردهای مطالعات ترسیم ساختار علم میباشد. پژوهش حاضر باهدف تحلیل هم واژگانی و بررسی ساختار موضوعی تحقیقات حوزه انسانشناسی پزشکی انجام شد.روش بررسی: پژوهش حاضر با رویکرد علمسنجی به تحلیل محتوای متون با استفاده از روش هم رخدادی واژگان و تحلیل شبکه اجتماعی انجام شد. از راهبرد جستجوی Topic="Medical Anthropology" در پایگاه WOS درمجموع 1311 مدرک شناسایی شدند. تحلیل دادهها با استفاده از روش تحلیل خوشهای و نمودار راهبردی انجامشده است.یافتهها: یافتههای مربوط به خوشهبندی، منجر به شکلگیری هشت خوشه موضوعی شد: «انسانشناسی زیست پزشکی»، «ایدز و کوید 19 (اپیدمیها)»، «انسانشناسی پزشکی با رویکرد معنویت»، «انسانشناسی پزشکی اقتصادی»، «پزشکی قومی»، «انسانشناسی پزشکی کاربردی»، «آموزش و فرهنگسازی سلامت» و «انسانشناسی تولیدمثل». خوشه «ایدز و کوید 19 (اپیدمیها)»، بهعنوان خوشه با مرکزیت و تراکم بالا مشخص شد.نتیجهگیری: با استفاده از تحلیل هم واژگانی، بهخوبی میتوان ساختار علمی یک حوزه را مشخص نمود. با توجه به فراوانی کلیدواژهها و خوشههای بهدستآمده از نمودار راهبردی، مشخص شد که زمینههای موضوعی ایدز و کوید 19 (اپیدمیها) مهمترین زمینههای نوظهور در این حوزه میباشند.
مدیریت اطلاعات سلامت
محمدرضا سلیمانی؛ حسن اشرفی ریزی
چکیده
AbstractThe Covid-19 pandemic is one of the fundamental challenges of the personal and professional life of people all over the world, which requires accurate and fast policy making and planning. So, With the start of the Covid-19 pandemic, experts in scientific environments tried to investigate the aspects of this disease in the shortest possible time. Therefore, in many universities of medical sciences (Iran), with the aim of presenting the results of researches, review process was facilitated. Therefore, the speed in reviewing, publishing and using the results of research conducted during Covid-19 ...
بیشتر
AbstractThe Covid-19 pandemic is one of the fundamental challenges of the personal and professional life of people all over the world, which requires accurate and fast policy making and planning. So, With the start of the Covid-19 pandemic, experts in scientific environments tried to investigate the aspects of this disease in the shortest possible time. Therefore, in many universities of medical sciences (Iran), with the aim of presenting the results of researches, review process was facilitated. Therefore, the speed in reviewing, publishing and using the results of research conducted during Covid-19 pandemic, raises the concern especially by policymakers and even the general public that how reliable and valuable are these findings? The purpose of this article was to identifying the challenges of the scientific works published in this period in terms of content, methodology and the methods of approving and publishing them.Keywords: Scientific Works, Covid-19, Review Process, Challenges
مدیریت اطلاعات سلامت
فریده عصاره؛ صالح صالحی ذهابی؛ فریده اکبرزاده
چکیده
چکیدهمقدمه: شبکه همنویسندگی موجب اشتراک دانش و تجربیات، افزایش کارایی، نوآوری و توسعه دستاوردهای علمی میشود. هدف پژوهش حاضر شناسایی الگوی مشارکت و ارزیابی رابطه نفوذ اجتماعی و عملکرد علمی نویسندگان در شبکه همنویسندگی حوزه تصاویر پزشکی است.روش بررسی: این پژوهش، توصیفی است و با رویکرد علمسنجی و تحلیل شبکه اجتماعی انجام شده ...
بیشتر
چکیدهمقدمه: شبکه همنویسندگی موجب اشتراک دانش و تجربیات، افزایش کارایی، نوآوری و توسعه دستاوردهای علمی میشود. هدف پژوهش حاضر شناسایی الگوی مشارکت و ارزیابی رابطه نفوذ اجتماعی و عملکرد علمی نویسندگان در شبکه همنویسندگی حوزه تصاویر پزشکی است.روش بررسی: این پژوهش، توصیفی است و با رویکرد علمسنجی و تحلیل شبکه اجتماعی انجام شده است. استراتژی جستجو در فوریه 2021 در مجموعه هسته وبگاه علم (WOS) اجرا شد.. جامعه پژوهش شامل تعداد 37190 مقاله بود که به سه بازه زمانی 2000-1991، 2010-2001 و 2020-2011 تقسیم شد. مراحل استخراج دادهها، ساخت ماتریس و محاسبه سنجههای مرکزیت شبکه همنویسندگی با استفاده از نرمافزار انجام شد. تاثیر شاخصهای ارزیابی عملکرد علمی بر سنجههای مرکزیت (نفوذ اجتماعی) با روش تحلیل رگرسیون چند متغیره بررسی شد.یافتهها: الگوهای مشارکت یک تا سه نویسنده روند کاهشی داشتهاند. تعداد مقالات، تعداد استناد، شاخص H و استناد نرمال شده هر نویسنده با مرکزیت رتبه، مرکزیت دوری و مرکزیت بینابینی ارتباط مستقیم و معنیدار و با مرکزیت نزدیکی ارتباط معکوس و معنیداری دارند. متغیرهای مرکزیت به ترتیب 27 درصد تغییرات تعداد مقالات، 21 درصد تغییرات متغیر شاخص H، 2/0 درصد تغییرات متوسط استناد هر مقاله و 6/0 درصد تغییرات متغیر استناد نرمال شده را تبیین میکنند.نتیجهگیری: با توجه به افزایش گرایش پژوهشگران به پژوهشهای مشارکتی، استفاده از سنجههای مرکزیت و ترکیبی از شاخصهای عملکردی پژوهشگران در حوزه علمی تصاویر پزشکی میتواند ضمن تسهیل شناسایی پژوهشگران تأثیرگذار، معیار منطقی را برای پیشبینی و ارزیابی عملکرد آنان ارائه دهد.
مدیریت اطلاعات سلامت
محمد زارعی؛ فیروزه زارع فراشبندی؛ سعید شیرشاهی
چکیده
مقدمه: یکی از فنون و روشهای علم سنجی مطالعه کمی علوم مختلف و ترسیم ساختار علمی در حوزههای مختلف علم است. هدف این پژوهش، ترسیم ساختار علمی علوم دارویی 15 کشور دارای بیشترین تولیدات علمی در دوران پاندمی کرونا با استفاده از نمایه استنادی علوم میباشد.روش بررسی: پژوهش از نوع توصیفی مقطعی بود و با استفاده از فنون علم سنجی انجام شد. جامعه ...
بیشتر
مقدمه: یکی از فنون و روشهای علم سنجی مطالعه کمی علوم مختلف و ترسیم ساختار علمی در حوزههای مختلف علم است. هدف این پژوهش، ترسیم ساختار علمی علوم دارویی 15 کشور دارای بیشترین تولیدات علمی در دوران پاندمی کرونا با استفاده از نمایه استنادی علوم میباشد.روش بررسی: پژوهش از نوع توصیفی مقطعی بود و با استفاده از فنون علم سنجی انجام شد. جامعه پژوهش شامل مدارک تولید شده توسط 15 کشور دارای بیشترین تولیدات علمی در حوزه علوم دارویی در سال 2021 بود که تعداد آنان در نمایه استنادی علوم 12646 رکورد بود. ترسیم نقشه ساختار علمی توسط نرم افزارهای علم سنجی انجام شده و مبتنی بر آمار توصیفی است.یافتهها: بیشترین تولید علمی در حوزه مورد مطالعه متعلق به Wang Y بود. بیشترین مقالات حوزه علوم دارویی در سال 2021 در ژورنال FRONTIERS IN PHARMACOLOGY منتشر شده و کشور ایران در رتبه دهم تولیدات علمی در بین 15 کشور پرتولید حوزه علوم دارویی قرار گرفت. خوشه های ساختار علمی حوزه علوم دارویی مطالعه حاضر شامل 6 خوشه بود که کلیدواژههای کووید-19 و واکسن در بزرگترین خوشه قرار گرفته بودند.نتیجهگیری: کلیدواژههای کووید-19 و واکسن در بین کلیدواژههای بزرگترین خوشه مطالعه حاضر و مطالعات دارویی روی حیوانات در خوشه دوم قرار داشت. این دو خوشه نشان از شتاب و اهمیت مطالعات دارویی در زمینه ساخت واکسن و مبارزه با پاندمی کووید-19 دارد. همچنین کلیدواژههایی چون رفتار و عادات نشان از اهمیت نحوه برخورد مردم با این پاندمی دارد.
مدیریت اطلاعات سلامت
علیرضا رحیمی؛ سمیه اعلایی؛ ماهرخ کشوری؛ محمد جواد طراحی؛ مجتبی کرباسی
چکیده
مقدمه: سالمندان، در معرض خطر ابتلا به بیماری و ناتوانی هستند. درک رفتار اطلاعیابی سلامت و عوامل مرتبط با آن، از جمله عوامل فردی، به منظور ارائه مراقبتهای سلامت به سالمندان بسیار مهم میباشد. هدف از پژوهش حاضر تعیین ارتباط عوامل فردی با رفتار اطلاعیابی سلامت سالمندان در مراکز خدمات جامع سلامت شهر اصفهان بود.روش بررسی: این ...
بیشتر
مقدمه: سالمندان، در معرض خطر ابتلا به بیماری و ناتوانی هستند. درک رفتار اطلاعیابی سلامت و عوامل مرتبط با آن، از جمله عوامل فردی، به منظور ارائه مراقبتهای سلامت به سالمندان بسیار مهم میباشد. هدف از پژوهش حاضر تعیین ارتباط عوامل فردی با رفتار اطلاعیابی سلامت سالمندان در مراکز خدمات جامع سلامت شهر اصفهان بود.روش بررسی: این پژوهش مقطعی، با نمونهگیری خوشهای یک مرحلهای ، بر روی 580 سالمند تحت پوشش مراکز خدمات جامع سلامت شهر اصفهان، درسال 1396 انجام گردید. جهت جمعآوری دادهها از پرسشنامه محققساخته استفاده شد. روایی محتوایی و صوری پرسشنامه توسط متخصصان کتابداری و اطلاعرسانی پزشکی و طب سالمندان تأیید و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ میزان 87/0 محاسبه شد. دادهها با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی(Pearson Correlation ، t-test Independentو ANOVA) تحلیل شد.یافتهها: میانگین نمره مردان در مؤلفه موانع دستیابی به اطلاعات سلامت، بیشتر از زنان بود ( .(p<0/05بین سن و موانع دستیابی به اطلاعات سلامت رابطه مستقیم و معنی دار بود ( .(p<0/05درمؤلفه موانع دستیابی به اطلاعات سلامت، میانگین نمره زنان مطلقه و همسر فوت شده (p<0/05)؛ وافراد بازنشسته و کارگر (p<0/01)، بیشتر از سایر گروهها بود .بعلاوه، افراد بازنشسته و دارای شغل آزاد، بیشترین نمره را در مولفه استفاده از منابع اطلاعاتی کسب نمودند ((p<0/01.نتیجهگیری: ویژگیهای فردی مختلفی مثل جنس، سن، وضعیت تأهل و شغل برفرآیند جستجوی اطلاعات و نیز دسترسی به اطلاعات به طور کلی بارفتار اطلاعیابی سلامت سالمندان مرتبط هستند.
مدیریت اطلاعات سلامت
هستی یوسفی؛ مرضیه محمودی؛ رضا بصیریان جهرمی
چکیده
مقدمه: در عصر حاضر، اینترنت به منبع مهمی برای به دست آوردن اطلاعات سلامت توسط افراد تبدیل شده است. این امر در کنار مزایای متعدد، موجب شکلگیری برخی عوارض و بیماریها نیز شده است که خودبیمارپنداری اینترنتی یکی از آنهاست. هدف از انجام این پژوهش، تعیین رابطه بین خود بیمار پنداری اینترنتی و سواد اطلاعاتی در بین دانشجویان دانشگاه علوم ...
بیشتر
مقدمه: در عصر حاضر، اینترنت به منبع مهمی برای به دست آوردن اطلاعات سلامت توسط افراد تبدیل شده است. این امر در کنار مزایای متعدد، موجب شکلگیری برخی عوارض و بیماریها نیز شده است که خودبیمارپنداری اینترنتی یکی از آنهاست. هدف از انجام این پژوهش، تعیین رابطه بین خود بیمار پنداری اینترنتی و سواد اطلاعاتی در بین دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی بوشهر در سال 1401 بوده است.روش بررسی: مطالعه حاضر از نوع مقطعی بود که بروی 392 دانشجوی دانشگاه علوم پزشکی بوشهر – که به روش تصادفی طبقه ای انتخاب شدند- در سال تحصیلی 1400-1401 انجام شد. در این پژوهش جهت گردآوری دادهها از دو پرسشنامه سواد اطلاعاتی یزدانی و مقیاس شدت سایبرکندریا استفاده شد. همچنین از آمار توصیفی شامل فراوانی، میانگین، و انحراف معیار و از آزمونهای استنباطی t مستقل، تحلیل واریانس یکطرفه، و ضریب همبستگی پیرسون برای پاسخ به پرسشهای پژوهش استفاده شد.یافتهها: یافتههای این مطالعه نشان داد که بین خود بیمار پنداری اینترنتی و سواد اطلاعاتی دانشجویان رابطه معکوس و معنیداری وجود دارد؛ همچنین، بررسی رابطه بین 5 بعد سواد اطلاعاتی با خود بیمار پنداری اینترنتی دانشجویان نشان داد که رابطه هریک از این ابعاد با سطح بیماری معکوس و معنیدار است. همچنین مشخص شد که بین متغیر سن و خود بیمار پنداری اینترنتی دانشجویان رابطه معکوس و معنیداری وجود دارد؛ اما بین سایر متغیرهای جمعیت شناختی (جنس، مقطع تحصیلی، وضعیت تأهل و وضعیت اقتصادی) با خود بیمار پنداری اینترنتی دانشجویان رابطه معنیداری مشاهده نشد.نتیجهگیری: مجموعه مهارتهای سواد اطلاعاتی میتواند نقش مهمی در بازیابی اطلاعات سودمند برای کاربران ایفا نماید. با توجه به رابطه معکوس و معنیدار سواد اطلاعاتی و خود بیمار پنداری اینترنتی دانشجویان، ارتقای سطح مهارتهای سواد اطلاعاتی آنان از طریق برگزاری کارگاههای آموزشی توسط کتابداران و اطلاع رسانان پزشکی و همچنین گنجاندن این موضوع مهم در برنامههای درسی دانشجویان گام مهمی در راستای کاهش سطح ابتلا به خودبیمارپنداری اینترنتی آنان محسوب میشود.
مدیریت اطلاعات سلامت
حسن اشرفی ریزی
چکیده
Writing a Study Protocol in Health: Nature and Necessity (a commentary)AbstractNowadays, health researchers are interested in publishing study protocol. The study protocol is the leaven of a research project that explains the necessity of the research and the process of conducting the research in detail for other researchers. Also, the study protocol lacks findings, discussion, and conclusion sections. But the main question is whether any type of research can be presented as a study protocol or not? The most important goals of writing a study protocol are protection of innovations and important ...
بیشتر
Writing a Study Protocol in Health: Nature and Necessity (a commentary)AbstractNowadays, health researchers are interested in publishing study protocol. The study protocol is the leaven of a research project that explains the necessity of the research and the process of conducting the research in detail for other researchers. Also, the study protocol lacks findings, discussion, and conclusion sections. But the main question is whether any type of research can be presented as a study protocol or not? The most important goals of writing a study protocol are protection of innovations and important achievements of researchers, informing others about long-term research projects with large data, capital return of providers of research funds and prevention of republication. In addition, new topics, fast needs of society and researches with multiple phases are the priority for the publication of study protocol. However, other researches also should be published on this type of article. Therefore, it is recommended that large research projects, especially dissertations, be published first in study protocol. Of course, knowing more about this issue requires more investigations and searches.
مدیریت اطلاعات سلامت
مهدی دادخواه
چکیده
در حال حاضر، ربایش مجلات معتبر تهدیدی برای مجلات علمی به حساب می آید. مجرمان سایبری مجلاتی را جستجو می کنند که وب سایت آنها به راحتی در دسترس محققان نباشد، سپس یک وب سایت جعلی برای آن مجلات ایجاد می کنند. آنها نام دقیق و ISSN مجله مورد نظر را تقلید می کنند و با گرفتن هزینه از نویسندگان، مقالات را بدون بررسی همتا منتشر می کنند. در نسخه پیشرفته ...
بیشتر
در حال حاضر، ربایش مجلات معتبر تهدیدی برای مجلات علمی به حساب می آید. مجرمان سایبری مجلاتی را جستجو می کنند که وب سایت آنها به راحتی در دسترس محققان نباشد، سپس یک وب سایت جعلی برای آن مجلات ایجاد می کنند. آنها نام دقیق و ISSN مجله مورد نظر را تقلید می کنند و با گرفتن هزینه از نویسندگان، مقالات را بدون بررسی همتا منتشر می کنند. در نسخه پیشرفته ربایش مجلات، مجرمان سایبری دامنه های منقضی شده مجلات دانشگاهی را ثبت می کنند و مجلات ربوده شده خود را راه اندازی می کنند. برای مقابله با ربایش مجلات، سردبیران باید جزئیات مجلات خود را در پایگاه های علمی و استنادی به روز کنند. آنها همچنین باید با استفاده از تکنیک های بهینه سازی موتورهای جستجو (SEO) دیده شدن وب سایت مجله خود را در موتورهای جستجو افزایش دهند. وب سایت مجلات نیز باید در برابر آسیب پذیری های وب بررسی شود و مسائل احتمالی باید مورد توجه قرار گیرد.
مدیریت اطلاعات سلامت
آلا آبتین؛ فاطمه دالوند؛ حسن اشرفی ریزی
چکیده
Nowadays, Access to information in order to strengthening teaching and learning and individual capability development is one of the fundamental needs of all people. And there is no exception to this rule. Although there are numerous facilities in universities, some aspects to providing excellent services to disable students are ignored but if following policies and rules are done correctly, it is possible to act like some successful countries like England in this field. Proposal for (scientific assistant as a facilitator for disable students) is running in Isfahan university of Medical Sciences ...
بیشتر
Nowadays, Access to information in order to strengthening teaching and learning and individual capability development is one of the fundamental needs of all people. And there is no exception to this rule. Although there are numerous facilities in universities, some aspects to providing excellent services to disable students are ignored but if following policies and rules are done correctly, it is possible to act like some successful countries like England in this field. Proposal for (scientific assistant as a facilitator for disable students) is running in Isfahan university of Medical Sciences (MUI) , for a blind student as student with special needs. In this plan, people who are interested in helping disable people are identified , and in this way they will be cause of self confidence in disable students, and a pattern for other universities . This plan also can be an introduction to the formation of the center for providing services to students with special needs. This plan requires financial and spiritual supports and appropriate policy and planning in universities
مدیریت اطلاعات سلامت
سیروس پناهی؛ حسین قلاوند؛ شهرام صدقی؛ عبداالحد نبی الهی
چکیده
مقدمه: برنامهریزی راهبردی در کتابخانه ها نیازمند شناسایی ابعاد مختلف فعالیتهای آنها دارد. در این پژوهش نسبت به شناسایی عوامل تاثیرگذار بر برنامه ریزی راهبردی در کتابخانههای دانشگاههای علوم پزشکی ایران اقدام شد.روش بررسی: این پژوهش کیفی و از نوع تحلیل محتوا است. مشارکتکنندگان شامل کتابداران، مدیران و معاونان کتابخانههای ...
بیشتر
مقدمه: برنامهریزی راهبردی در کتابخانه ها نیازمند شناسایی ابعاد مختلف فعالیتهای آنها دارد. در این پژوهش نسبت به شناسایی عوامل تاثیرگذار بر برنامه ریزی راهبردی در کتابخانههای دانشگاههای علوم پزشکی ایران اقدام شد.روش بررسی: این پژوهش کیفی و از نوع تحلیل محتوا است. مشارکتکنندگان شامل کتابداران، مدیران و معاونان کتابخانههای دانشگاههای علوم پزشکی ایران بودند. در این مطالعه از نمونهگیری هدفمند و گلوله برفی استفاده شد. دادهها با استفاده از مصاحبه نیمهساختاریافته با 21 نفر گردآوری و به روش تماتیک تحلیل شدند.یافتهها: مجموعه منابع اطلاعاتی و وضعیت نیروی انسانی متخصص از جمله امکانات راهبردی کتابخانهها بودند. انتظارات مراجعین، رسالتهای سازمانهای بالادست و وضعیت فعلی عملکرد نیز سه عامل برای تدوین رسالتهای کتابخانهها هستند. امکانات و خدمات موجود در کتابخانه نقش مهمی در تدوین چشماندازهای کتابخانهها داشت و توجه به اصول اخلاق حرفهای کتابداران و نظرات کاربران میتوانند برای ترسیم ارزشهای کتابخانهها استفاده شوند. به روز بودن خدمات در تعیین اهداف راهبردی اثرگذارند و کتابداران در صورت داشتن اختیارات کافی میتوانند اهداف بهتری برای کتابخانهها بنویسند. از جمله عوامل محیطی تاثیرگذار بر برنامهریزی راهبردی کتابخانهها میتوان به فناوریهای نوین اطلاعاتی و ارتباطاتی، عدم انگیزش کتابداران، نحوه مشارکت در برنامههای آموزشی و پژوهشی و کمبود نیروی انسانی کتابدار اشاره کرد.نتیجه گیری: توجه به عوامل شناسایی شده در این مطالعه میتواند به عنوان راهنمای اولیه جهت تسهیل برنامهریزی راهبردی کتابخانههای دانشگاههای علوم پزشکی ایران مورد استفاده قرار گیرد.