نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، علم اطلاعات و دانش‌شناسی، گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه یزد، یزد، ایران

2 تحلیلگر پژوهش و سیاست‌گذاری، کمیسیون آموزش عالی شرق کانادا، نیوبرانزویک، کانادا

3 کارشناس ارشد، علم‌سنجی، گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه یزد، یزد، ایران

چکیده

مقدمه: آلتمتریکس (دگرسنجه)، شاخص‌هایی هستند که می‌توانند در کنار مفاهیم سنتی علم‌سنجی که مبتنی بر تحلیل استنادی می‌باشند، به منظور بررسی اثرگذاری تولیدات علمی در محیط وب 2 مورد بهره‌برداری قرار گیرند. پژوهش حاضر با هدف تعیین میزان حضور مقاله‌های بین‌المللی حوزه انفورماتیک پزشکی و مدیریت اطلاعات سلامت در رسانه‌های اجتماعی و تعیین بهره‌مندی محققان این حوزه از این رسانه‌ها و شناسایی مقالات برتر بر اساس نمره آلتمتریک انجام گرفت.روش‌ بررسی: این مطالعه از نوع توصیفی بود که با رویکرد علم‌سنجی و بهره‌گیری از شاخص‌های آلتمتریکس انجام ‌شد. جامعه پژوهش را 64 مجله در حوزه مدیریت اطلاعات سلامت و حوزه انفورماتیک پزشکی در پایگاه SJR (SCImago Journal Rank) و Scopus تشکیل داد. کلیه اطلاعات لازم مربوط به مجلات و مقالات مورد بررسی همچون نام مجله، نام مقاله، نمره آلتمتریک و... با مراجعه به Altmetric.com به دست آمد. از آزمون همبستگی Spearman جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها استفاده گردید.یافته‌ها: Mendeley، توییتر و Facebook از جمله رسانه‌های اجتماعی بودند که بیشترین میزان اشاره ‏را دریافت کردند. بر اساس یافته‌ها، ‎ارتباط‎ معنی‌داری بین پوشش آلتمتریک (میزان حضور در محیط وب اجتماعی) و همچنین، ‏سه شاخص عملکرد کیفی [SJR، SNIP (Source Normalized Impact per Paper) و CiteScore]‏ وجود داشت. ضریب همبستگی برای سه شاخص به ترتیب 401/0، 248/0 و 285/0 به دست آمد.نتیجه‌گیری: رسانه‌های اجتماعی تأثیر مثبتی بر میزان استناد به مقالات علمی دارند. بنابراین، محققان حوزه انفورماتیک پزشکی و مدیریت اطلاعات سلامت می‌توانند با اشتراک‌گذاری آثار خود در رسانه‌های اجتماعی، میزان استناد به آن‌ها را افزایش دهند. با ‎توجه ‎به ‎قوی نبودن ضرایب ‎همبستگی در مطالعه حاضر، ‎می‌توان ‎از ‎شاخص‌های ‎آلتمتریکس ‎به‌ عنوان ‎‎مکمل شاخص‌های علم‌سنجی و نه ‏جایگزین در ‎ارزیابی پژوهش و ‎‎محاسبه تأثیر علمی بهره برد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

An Altmetric Study of Medical Informatics and Health Information ‎Management Articles in Social Media

نویسندگان [English]

  • Fatemeh Makkizadeh 1
  • Mohammad Amin Erfanmanesh 2
  • Farzaneh Sarrami 3

1 Associate Professor, Knowledge and Information Science, Department of Knowledge and ‎Information Science, School of ‎‏Social Sciences, Yazd University, Yazd, Iran

2 Policy and Research Analyst, Maritime Provinces Higher Education Commission, New Brunswick, Canada

3 MSc, Scientometrics, Department of Knowledge and Information Science, School of ‎Social ‎Sciences, Yazd University, Yazd, Iran

چکیده [English]

Introduction: Altmetrics (Alternative Indicators) are indicators which can be exploited alongside ‎traditional scientometric concepts based on the citation ‎analysis to examine the impact of scientific products on the ‎Web 2.0 environment. The purpose of this study is to investigate the ‎prevalence of international ‎articles in the field of medical informatics and health information management (HIM) in social media ‎and to ‎determine the level of use of researchers from these media, in addition to identifying top articles based on Altmetrics ‎scores.Methods: The present study was conducted with a scientometric approach using Altmetric indicators. The research population consisted of 64 journals in the field of HIM and medical informatics indexed at the SCImago Journal Rank (SJR) and Scopus databases. All the necessary information about the journals and articles, such as the name of the journal, the name of the article, the altimetric score, etc. was obtained by referring to the Altmetric.com website. Spearman correlation test was used to ‎analyze the data.Results: Mendeley, Twitter, and Facebook were among the social media that received the most ‎mentions. The findings indicated that there ‎was a significant relationship between altmetrics ‎coverage (presence in social web environment) and three quality performance indices ‎‎ (SJR, ‎snipe, and site score). The correlation coefficients obtained for these three indices were 0.401, 0.248, and 0.285, respectively.Conclusion: Social media can have a positive effect on the citation rate of scientific ‎articles. Therefore, researchers in the field of medical informatics and HIM can increase the number of citations by sharing their ‎works on social media. Due to the lack of strong correlation in this study, ‎altmetrics can be used to complement scientometrics indices, but not as an ‎alternative to evaluating scientific research.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Altmetrics
  • Medical Informatics
  • Health Information Management
  • Social Media
  1. Salajagheh M, Mohammadian S. Altmetrics: A new way in scientometrics. National Studies on Librarianship and Information Organization 2015; 26(1): 71-84. [In Persian].
  2. Priem J, Costello KL. How and why scholars cite on Twitter. Proc Am Soc Info Sci Tech 2010; 47(1): 1-4.
  3. Weller K. Social media and altmetrics: An overview of current alternative approaches to measuring scholarly impact. In: Welpe IM, Wollersheim J, Ringelhan S, Osterloh M, editors. Incentives and performance: Governance of research organizations. Cham, Switzerland: Springer International Publishing; 2015. p. 261-76.
  4. Erfanmanesh M. The presence of Iranian information science and library science articles in social media: An altmetric study. Iranian Journal of Information Processing and Management 2017; 32(2): 349-73. [In Persian].
  5. Goltaji M, Jowkar A. Presence of scientific outputs of medical informatics in social media: An altmetric study. Health Inf Manage 2017; 14(2): 71-7. [In Persian].
  6. Chen PY, Hayes E, Lariviere V, Sugimoto CR. Social reference managers and their users: A survey of demographics and ideologies. PLoS One 2018; 13(7): e0198033.
  7. Didegah F, Bowman TD, Holmberg K. On the differences between citations and altmetrics: An investigation of factors driving altmetrics versus citations for Finnish articles. J Assn Inf Sci Tec 2018; 69(6): 832-43.
  8. Gamble JM, Traynor RL, Gruzd A, Mai P, Dormuth CR, Sketris IS. Measuring the impact of pharmacoepidemiologic research using altmetrics: A case study of a CNODES drug-safety article. Pharmacoepidemiol Drug Saf 2020; 29(Suppl 1): 93-102.
  9. Bashiri T, Erfanmanesh MA, Asnafi A. Do highly-cited articles from Iran in the field of medical sciences attract high attentions in social media? Health Inf Manage 2018; 15(2): 90-6. [In Persian].
  10. Serati Shirazi M, Goltaji M. An altmetric study on scientific articles of “Health Literacy” in social media. Payesh 2018; 17(3): 249-56. [In Persian].
  11. Erfanmanesh MA, Hosseini E, Habibi S. Tweets of scholarly papers on Twitter. Journal of National Studies on Librarianship and Information Organization 2018; 29(3): 93-111. [In Persian].
  12. Erfanmanesh MA. The relationship between altmetric activity and quality indicators of the library and information science journals in Scopus. National Studies on Librarianship and Information Organization 2018; 29(2): 7-26. [In Persian].
  13. Zahedi Z, Costas R, Wouters P. How well developed are altmetrics? A cross-disciplinary analysis of the presence of ‘alternative metrics’ in scientific publications. Scientometrics 2014; 101(2): 1491-513.
  14. Holmberg K. Altmetrics for information professionals: Past, present and future. 1st ed. Waltham, MA: Chandos Publishing; 2015.
  15. Nuredini N, Peters I. Enriching the knowledge of altmetrics studies by exploring social media metrics for economic and business studies journals. Proceedings of the 21st International Conference on Science and Technology Indicators (STI Conference 2016); 2016 Sep 14-16; Valencia, Spain.
  16. Costas R, Zahedi Z, Wouters P. Do “altmetrics” correlate with citations? Extensive comparison of altmetric indicators with citations from a multidisciplinary perspective. J Assn Inf Sci Tec 2015; 66(10): 2003-19.
  17. Robinson-Garcia N, Torres-Salinas D, Zahedi Z, Costas R. New data, new possibilities: Exploring the insides of Altmetric.com. El Profesional de la Informacion 2014; 23(4): 359-66.
  18. Sedighi M. The role of social media in assessing the impact of research (Case study: The field of scientometrics). Iranian Journal of Information Processing Management 2019; 34(2): 765-92. [In Persian].
  19. Haustein S, Peters I, Sugimoto CR, Thelwall M, Lariviere V. Tweeting biomedicine: An analysis of tweets and citations in the biomedical literature. J Assn Inf Sci Tec 2014; 65(4): 656-69.