نوع مقاله : مقالات پژوهشی

نویسندگان

• سپیده رضائی ¹
• سید مجتبی حسینی ²
• خلیل علی محمدزاده ³

¹ کارشناسی ارشد، مدیریت خدمات بهداشتی درمانی، گروه مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال، تهران، ایران.

² استادیار، مدیریت خدمات بهداشتی درمانی، گروه مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی، دانشکده مدیریت، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال،

³ استاد، مدیریت خدمات بهداشتی درمانی، گروه مدیریت خدمات بهداشتی ودرمانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال، مرکز تحقیقات سیاست گذاری اقتصاد سلامت

چکیده

مقدمه: افزایش روز افزون خطاهای پزشکی ضرر‌های جانی و مالی زیادی به نظام سلامت وارد کرده که می‌تواند ناشی از عدم مدیریت درست این خطاها و بررسی علت آن‌ها باشد. در راستای کمک به کنترل آن‌ها، پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر مدیریت سایبرنتیک بر خطاهای پزشکی انجام شد.روش بررسی: پژوهش با روش توصیفی-همبستگی انجام شده است. نمونه پژوهش را پزشکان و پرستاران از چهار بیمارستان منتخب دانشگاه علوم پزشکی تهران در سال 1402 تشکیل دادند و در نهایت ۱۷۰ پرسشنامه و چک لیست جمع آوری شد. ابزار های گردآوری داده ها، پرسشنامه قربانی زاده و چک لیست شیرپا بود.برای تحلیل داده‌های از دو بخش آمار توصیفی و استنباطی استفاده شد و با نرم‌افزار SPSS-24 آنالیز گردید.یافته ها:یافته های پژوهش نشان داد بین مدیریت سایبرنتیک و خطاهای پزشکی ارتباط معنا داری وجود دارد و 9 درصد از تغییرات متغیر ملاک یعنی مدیریت سایبرنتیک، می‌تواند توسط متغیرهای خطاهای پزشکی تبیین شود. همچنین مدیریت سایبرنتیک بر خطاهای ارتباطی


مقدمه: افزایش روز افزون خطاهای پزشکی ضرر‌های جانی و مالی زیادی به نظام سلامت وارد کرده که می‌تواند ناشی از عدم مدیریت درست این خطاها و بررسی علت آن‌ها باشد. از سویی، مدیریت این خطاها در شاخه سایبرنتیک و پیاده سازی کارکردهای آن نیز عامل موثر بر این قبیل مشکلات است. لذا این پژوهش با هدف بررسی رابطه مدیریت سایبرنتیک و خطاهای پزشکی انجام شد.
روش بررسی: روش تحقیق از نظر هدف، کاربردی و از نظر گردآوری داده‌ها نیز توصیفی تحلیلی می‌باشد. جامعه آماری پژوهش پزشکان و پرستاران از چهار بیمارستان منتخب دانشگاه علوم پزشکی تهران در سال ۱۴۰۲ به تعداد ۱۷۰ نفر بودند و حجم نمونه آماری تحقیق با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس به‌دست آورده شد. مهم‌ترین ابزار در روش میدانی پرسشنامه و چک لیست بود. در راستای سنجش متغییر مدیریت سایبرنتیک از پرسشنامه قربانی‌زاده (۱۳۸۹) و متغییر خطاهای پزشکی که در ۵ بعد عملکردی، بازبینی، بازیابی، تبادل اطلاعات(ارتباطی) و انتخابی بررسی شد از چک لیست شرپا (۱۹۸۶) استفاده شد. در این مطالعه از همسبتگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده‌های پژوهش از نرم‌افزار۲۴ SPSS-  استفاده گردید.
یافته‌ها: بین مولفه‌های مدیریت سایبرنتیک و خطاهای پزشکی رابطه معنا داری وجود دارد. مدیریت سایبرنتیک بر خطاهای عملکردی (۰۰۹/۰ p-value=)، بازبینی (۰۱۱/۰ (p-value= ، بازیابی (۰۰۱/۰  (p-value=و خطاها‌‌ی ارتباطی (۰۱۴/۰  (p-value= تاثیرگذار است و بر خطاهای انتخابی(۷۹۶/۰ p-value= ) اثری ندارد.
نتیجه‌گیری: نتایج تحقیق حاکی از آن بود که پیاده‌سازی هر چه بیشتر ویژگی‌های مدیریت سایبرنتیک در مراحل مختلف بروز خطاهای پزشکی می‌تواند باعث کاهش بروز خطاهای عملکردی (ناشی از عملکرد ناقص یا اشتباه یا عدم عمل)، بازبینی (بررسی اطلاعات بصورت ناقص یا عدم انجام یا اشتباه)، بازیابی (ناشی از دسترسی ناقص و اشتباه به اطلاعات یا عدم آن)، ارتباطی (ناشی از عدم تبادل اطلاعات یا ناقص انجام شدن یا اشتباه در آن ) و انتخابی (ناشی از اشتباه در انتخاب یا حذف انتخاب) شود.

کلیدواژه‌ها

• مدیریت سایبرنتیک
• خطاهای پزشکی
• بیمارستان
• مدیریت

موضوعات

• مدیریت خدمات بهداشتی درمانی

عنوان مقاله [English]

The effect of cybernetic management on medical errors in selected hospitals of Tehran University of Medical Sciences

نویسندگان [English]

• sepideh rezaei ¹
• Seyed Mojtaba Hosseini ²
• Khalil Alimohammadzadeh ³

¹ Msc, Health Services Management, Department of Health Services Management, North Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.

² Assistant Professor, Health Services Management, Department of Health Services Management, North Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.

³ Professor, Health Services Management, Department of Health Services Management, North Tehran Branch, Islamic Azad University. Economics Policy Research Center, Tehran Medical Sciences, Islamic Azad University, Tehran, Iran.

چکیده [English]

University of Medical Sciences

Introduction: Daily increase in medical errors has caused a lot of human and financial losses to the health system, which can be caused by the lack of appropriate management of these errors and investigation of their causes. In order to help control them, the present study was conducted with the aim of investigating the effect of cybernetic management on medical errors.

Methods: The applied study was a descriptive-correlation survey. the sample consisted of doctors and nurses of four selected hospitals of Tehran University of Medical Sciences were formed in 1402 and finally 170 questionnaires and checklists were collected. Data collection tools were Ghorbanzadeh questionnaire and SHERPA checklist. To analysis data, descriptive and inferential statistics were used and analyzed with SPSS-24 software.

Results: The findings of the research showed that there is a significant relationship between cybernetic management and medical errors, and 9% of the changes in the criterion variable, cybernetic management, can be explained by the variables of medical errors. Also, cybernetic management‌ has an effect on communication errors (p-value=0.014), functional (p-value=0.009), revision (p-value=0.011) and recovery (p-value=0.001) and on selection errors (p-value=0.769) has no effect.

Conclusion: The results showed that medical errors were considerably reduced by using cybernetic management. In addition, the implementation of cybernetic features at different stages of errors can have a positive effect on hospital resources and save patients' lives.

Key words: cybernetic management; medical errors

کلیدواژه‌ها [English]

• cybernetic management
• medical errors
• hospital
• management