صدیقه محمد اسماعیل؛ فریده موحدی
دوره 10، شماره 3 ، شهریور 1392
چکیده
مقدمه: وب سایتهای کتابخانههای ملی پزشکی، دارای توانمندیهایی هستند که علاوه بر تغییر برنامهها و روشهای کاری، زمینهی ارایهی خدمات اطلاعاتی را به قشر وسیعی از دست اندر کاران نظام سلامت جامعه فراهم میکنند. از اینرو، پرداختن به ضریب کاربرد پذیری آنها، حایز اهمیت و ارزش افزوده است. هدف اصلی پژوهش حاضر، ارزیابی و مقایسهی ...
بیشتر
مقدمه: وب سایتهای کتابخانههای ملی پزشکی، دارای توانمندیهایی هستند که علاوه بر تغییر برنامهها و روشهای کاری، زمینهی ارایهی خدمات اطلاعاتی را به قشر وسیعی از دست اندر کاران نظام سلامت جامعه فراهم میکنند. از اینرو، پرداختن به ضریب کاربرد پذیری آنها، حایز اهمیت و ارزش افزوده است. هدف اصلی پژوهش حاضر، ارزیابی و مقایسهی مؤلفههای مطرح در کاربرد پذیری وب سایت کتابخانههای ملی پزشکی آمریکا و ایران بوده است تا از این طریق، نیازهای اطلاعاتی کاربران و خدمات درخواستی آنان به بهترین نحو تأمین شود. روش بررسی: پژوهش حاضر، کاربردی و از نوع توصیفی بود. در این مطالعه، با استفاده از شیوهی ارزیابانه، وب سایتهای کتابخانههای ملی پزشکی آمریکا و ایران، از نقطه نظر کاربرد پذیری در سه ماههی اول سال 1390 مورد ارزیابی و مقایسهی تطبیقی قرار گرفت. ابزار گردآوری اطلاعات، سیاههی وارسی مشتمل بر 11 معیار (159 مؤلفه) بود که در نتیجهی مطالعهی متون و منابع و پژوهشهای مشابه تدوین گردید. روایی صوری و محتوایی این ابزار، با نظر متخصصان تأیید گردید. به منظور تجزیه و تحلیل یافتههای پژوهش از آمار توصیفی (فراوانی، درصد و میانگین) استفاده شد. یافتهها: وب سایت کتابخانهی ملی پزشکی آمریکا در معیار اعتبار اطلاعات 95 درصد، معیار صحت اطلاعات 100 درصد، معیار روزآمد بودن اطلاعات 87 درصد، معیار سطح پوشش مخاطبان خاص 100 درصد، معیار نماهای تعاملی و تبادلی 74 درصد، معیار عینیت اطلاعات 100 درصد، معیار ناوبری 99 درصد، معیار نماهای غیر متنی 90 درصد، معیار دسترس پذیری 100 درصد، معیار کارآمدی 98 درصد و معیار ویژگیهای ظاهری 100 درصد با سیاههی ارزیابی همخوانی داشت. وب سایت کتابخانهی ملی پزشکی ایران در معیار اعتبار اطلاعات 36 درصد، معیار صحت اطلاعات 81 درصد، معیار روزآمد بودن اطلاعات صفر درصد، معیار سطح پوشش مخاطبان خاص 81 درصد، معیار نماهای تعاملی و تبادلی 19 درصد، معیار عینیت اطلاعات 21 درصد، معیار ناوبری 65 درصد، معیار نماهای غیر متنی 27 درصد، معیار دسترس پذیری 85 درصد، معیار کارآمدی 38 درصد و معیار ویژگیهای ظاهری 67 درصد با سیاههی ارزیابی همخوانی داشت. در کل، کتابخانهی ملی پزشکی آمریکا در سطحی معادل 96 درصد و کتابخانهی ملی پزشکی ایران در سطحی معادل 48 درصد، موفق به رعایت مؤلفههای کاربرد پذیری وب سایت شده بودند. نتیجهگیری: ضعف در کارایی و تعامل بهتر با کاربران در وب سایت کتابخانهی ملی پزشکی ایران به خصوص در معیارهای اعتبار اطلاعات، روزآمدی اطلاعات، نماهای تعاملی و تبادلی، نماهای غیر متنی، عینیت اطلاعات و کارآمدی مشهود است. بنابراین لازم است، نسبت به طراحی وب سایت کتابخانهی ملی پزشکی ایران توجه بیشتری شود و گامهای استوارتری از سوی طراحان آن جهت مرتفع نمودن مشکلات، برداشته شود. واژههای کلیدی: ارزیابی؛ کتابخانهی دیجیتال؛ کتابخانهی ملی پزشکی آمریکا؛ کتابخانهی ملی پزشکی ایران
سیما عجمی؛ فریده موحدی
دوره 9، شماره 6 ، اسفند 1391، ، صفحه 929-941
چکیده
تفکر ناب برای رشد خود به به ابزارها و روشهایی برای حمایت فرایند ناب و رخنه در سازمان نیاز دارد که بر انجام درستترین کار، در درستترین مکان و در اولین فرصت با ایجاد زمینهی کاهش اتلافات و بهینه کردن فرایندها در راستای نیاز مشتری تأکید دارد. نظام آراستگی، ترسیم جریان فرایندهای ارزش در نظام و Kanban از مشهورترین و مهمترین ابزارهای ...
بیشتر
تفکر ناب برای رشد خود به به ابزارها و روشهایی برای حمایت فرایند ناب و رخنه در سازمان نیاز دارد که بر انجام درستترین کار، در درستترین مکان و در اولین فرصت با ایجاد زمینهی کاهش اتلافات و بهینه کردن فرایندها در راستای نیاز مشتری تأکید دارد. نظام آراستگی، ترسیم جریان فرایندهای ارزش در نظام و Kanban از مشهورترین و مهمترین ابزارهای ناب هستند. نظام آراستگی در واقع روشی است که اتلافات را در محیط کار کاهش میدهد و از این طریق، موجب ایجاد محل کار بهتر، ارتباط بهتر و آراستگی عمومی در سازمان میشود.
نظام آراستگی در غرب پایهگذاری شد و در ژاپن تکامل یافت و سپس به اقصی نقاط جهان راه یافت. گسترش و پذیرش نظام آراستگی در کشورهای مختلف، با داشتن فرهنگهای متفاوت، نشان میدهد که مفاهیم نظام آراستگی با فرهنگهای گوناگون سازگار است. در فرهنگ دینی و ملی ما ایرانیان آموزههایی وجود دارد که نظام آراستگی با آن عناصر سازگار است و پذیرش آن را ساده میسازد. ناب بر انجام درستترین کار، در درستترین مکان و در اولین فرصت با ایجاد زمینهی کاهش اتلافات و بهینه کردن فرایندها در راستای نیاز مشتری تأکید دارد. در طول سالهای زیادی، جوامع صنعتی از مدیریت ناب جهت بهبود فرایندهایشان بهره میگرفتند.
علاوه بر این، مدیریت ناب در عرصهی بهداشت و درمان، تأثیرات شگرفی در ساختار مدیریت و ارایهی خدمت به بیماران گذاشته است. سیستم بهداشت و درمان میتواند از طریق اجرای سیستم مدیریت ناب، عملکرد خود را به طور چشمگیری بهبود بخشد و خدمات را در سطح عالی و به موقع به مشتری عرضه نماید. این سیستم، نگرشی جدید برای دورنما، فرهنگ و راهبرد است که ارایهی خدمت با کیفیت، قیمت پایین، با کوتاهترین زمان ارایه به مشتری را برای بیمارستان فراهم میسازد و نظام آراستگی یک ابزار، یک سیستم مدیریتی و یک فلسفه است که میتواند مسیر بیمارستانها را به صورت مدیریت شده و سازماندهی شده تغییر دهد. نظام آراستگی یک متدولوژی است که اجازه میدهد بیمارستانها کیفیت مراقبت بیماران را با کاهش خطاها و زمان انتظار، افزایش دهند. نظام آراستگی، رویکردی است که میتواند از کارکنان بیمارستان و پزشکان حمایت و موانع جاری در مسیر فعالیتها را حذف و به آنان کمک کند که تنها بر ارایهی مراقبت از بیمار متمرکز شوند. بنابراین هدف از این مقاله، معرفی و استقرار نظام آراستگی -که یکی از مهمترین ابزارهای ناب است- در نظام سلامت و معرفی دیدگاه اسلام در خصوص اصول آن بود.
مطالعهی حاضر از دستهی مطالعات مروری- نقلی (Unsystematic) است که با جستجو در موتور جستجوی Google، سایت مجلات، قرآن کریم، نهجالبلاغه، میزانالحکمه، بحارالأنوار، الکافی، کنزالعمال، وسایلالشیعه و الخصال با واژههای کلیدی آراستگی، ناب، نظام سلامت، بهداشت و درمان، نظم، تزکیه، نظافت، بهداشت، پاکی، استمرار در متن و چکیده در سال 1391 انجام شد. حدود 100 مقاله، آیه، حدیث و خلاصهی مقاله در کنفرانس به دست آمد که از بین آنها 45 مورد بر اساس ارتباط با این مقاله انتخاب شدند.
اجرای منظم مراحل نظام آراستگی، محیطی پاکیزه و بهداشتی را فراهم میآورد و از همه مهمتر تلاش برای ایجاد عادتهای صحیح در کارکنان، مهمترین عامل در تحقق محیطهای آراسته است و این مهم در اجرای بند پنجم؛ خود انضباطی؛ (عادت به انجام کارهای صحیح به کمک آموزش و فرهنگ سازی) حاصل خواهد شد. ارایهی خدمات باکیفیت در محیطی سامان یافته تحقق می یابد.
محمدحسین یارمحمدیان؛ عفت محمدی؛ فریده موحدی
دوره 8، (ویژه نامه ی مدیریت خدمات بهداشتی درمانی) ، اسفند 1390، ، صفحه 1226-1234
چکیده
انواع مطالعات را میتوان در دو دستهی کلی مطالعات اولیه و مطالعات ثانویه جای داد. از مهمترین مطالعات ثانویه مقالات مروری میباشند. پژوهشگر در مطالعهی مروری به بررسی جامع مجموعهی مقالات منتشر شده در یک زمینهی واحد و تحلیل آنها برای رسیدن به نتیجهای مشخص میپردازد. وجود شکاف و فاصلهی عمیق بین شواهد علمی روز یک حقیقت غیر ...
بیشتر
انواع مطالعات را میتوان در دو دستهی کلی مطالعات اولیه و مطالعات ثانویه جای داد. از مهمترین مطالعات ثانویه مقالات مروری میباشند. پژوهشگر در مطالعهی مروری به بررسی جامع مجموعهی مقالات منتشر شده در یک زمینهی واحد و تحلیل آنها برای رسیدن به نتیجهای مشخص میپردازد. وجود شکاف و فاصلهی عمیق بین شواهد علمی روز یک حقیقت غیر قابل انکار میباشد. شاید بتوان این فاصله را ناشی از انتشار عظیم مطالب دانست. به طور قطع، مطالعهی تمام این مطالب نیاز به زمان بسیار زیادی خواهد داشت. در رابطه با یک سؤال خاص، پیدا کردن یک مقالهی مروری با کیفیت، به مقدار قابل توجهی بر کیفیت مطالعهی شما میافزاید و از زمان مطالعه میکاهد. این نوع مقالات با فشرده کردن حجم بالایی از اطلاعات در قالبی قابل هضم میتوانند به پیشرفت علم کمک کنند. استفاده از مطالعات مروری به دلیل بمباران اطلاعات، مطالعات ضعیف، تناقضات موجود در نتایج مطالعات، از دست دادن زمان و سرمایه و شناسایی نیازهای پژوهشی ضروری میباشد. این مقاله نیز با هدف راهنمایی برای تدوین مقالهی مروری نگاشته شده است و در آن ضمن توصیف مقالات مروری به عنوان یک مطالعهی جامع و در سطح کلان، به بررسی دقیق انواع مقالات مروری، محتوا و ساختار این گونه مقالات پرداخته شده است. روش مطالعه در این مقاله مروری بود. ضمن مرور متون منتشر شده در زمینهی مقالات مروری، مشخص شد که این مقالات از ساختار همگن و سازمان یافتهای برخوردار نیستند. از اینرو پیشنهاد میشود که با توجه به نوع مطالعهی مروری و موارد کاربرد آن از ساختار مناسب و مرتبط با آن استفاده شود.
حسن قهنویه؛ فریده موحدی؛ محمدحسین یارمحمدیان؛ سیما عجمی
دوره 8، شماره 1 ، فروردین و اردیبهشت 1390
چکیده
مقدمه: با بررسی تولیدات علمی در هر حوزه میتوان در انجام سیاستهای پژوهشی برنامهریزیهای راهبردی انجام داد، پیشرفتهای حاصل را ارزیابی و کنترل نمود و کیفیت فعالیتهای پژوهشی را ارتقاء داد. این مطالعه با هدف تحلیل محتوایی و استنادی مقالات چاپ شده در مجلهی « مدیریت اطلاعات سلامت» انجام گرفت.روش بررسی: این مطالعهی ...
بیشتر
مقدمه: با بررسی تولیدات علمی در هر حوزه میتوان در انجام سیاستهای پژوهشی برنامهریزیهای راهبردی انجام داد، پیشرفتهای حاصل را ارزیابی و کنترل نمود و کیفیت فعالیتهای پژوهشی را ارتقاء داد. این مطالعه با هدف تحلیل محتوایی و استنادی مقالات چاپ شده در مجلهی « مدیریت اطلاعات سلامت» انجام گرفت.روش بررسی: این مطالعهی توصیفی به تحلیل محتوایی و استنادی تعداد 175 مقالهی چاپ شده در مجلهی علمی پژوهشی مدیریت اطلاعات سلامت طی سالهای 1383 لغایت 1389 پرداخته است. در این پژوهش با استفاده از چک لیست و مراجعه به تک تک عناوین و محتویات و استنادات مقالهها به جمعآوری اطلاعات و سپس ورود آن در نرمافزار Excel و تحلیل آنها اقدام شد. روایی چک لیست با استفاده از نظر استادان متخصص تأیید گردید. در تحلیل دادهها از روشهای آمار توصیفی نظیر دستهبندی دادهها بر حسب توزیع فراوانی و درصد فراوانی، میانگین و رسم نمودارها استفاده شد.یافتهها: از 531 نویسنده در 175 مقاله، بیشترین نویسندگان (58 درصد) مرد بودهاند. بیشترین افراد در مقطع دکتری تخصصی (263 نفر)، دارای رتبهی دانشگاهی استادیار (116 نفر)، با وابستگی به دانشگاه علوم پزشکی اصفهان (156 مورد) بودند. بیشتر مقالات (127 مقاله) از نوع توصیفی، بیشترین ابزار مورد استفاده پرسشنامه (76 مورد) و بیشترین توصیفگرهای موضوعی به کار رفته، بیمارستانها (30 مورد) بوده است. بیشترین نوع مقالات چاپ شده، تحقیقی (150 مورد) و بیشترین مطالعات (60 عنوان) حاصل طرح تحقیقاتی مصوب بوده است. بیشترین تعداد مقاله (51 عنوان) در سال 89 به چاپ رسیده، بیشترین گرایش موضوعی «مدیریت» (50 عنوان) بود. بیشترین استنادات به مقالات (43 درصد) و از نظر زبان به منابع لاتین (58 درصد) بوده است. 45/4 درصد استنادات مربوط به خوداستنادی نویسنده و 05/1 درصد مربوط به خوداستنادی مجله بوده است.نتیجهگیری: باید الگوی رفتاری نویسندگان به نگارش مقالات تحلیلی و استفاده از روشهای بررسی متنوع و جدید در زمینهی مدیریت اطلاعات در حوزهی بهداشت و درمان سوق داده شود. سردبیر مجله، حد مشخصی را برای خوداستنادی در مقالات منتشر شدهی خود در نظر بگیرد.واژههای کلیدی: تحلیل محتوا، استناد، مقاله مجله، نشریات ادواری.
فریبا رخش؛ فریده موحدی
دوره 4، شماره 2 ، مهر 1386
چکیده
چکیده مقدمه: امروزه مراجعهکنندگان به کتابخانهها خواهان دسترسی سریع و مستقیم به اطلاعات مورد نیاز خود میباشند. بنا بر این کتابداران باید انگیزهها و هدفهای جستجوی اطلاعات دانشجویان، ماهیت و نوع اطلاعات مورد جستجو و روشها و ابزارهای مورد استفاده در دستیابی به اطلاعات را بشناسند تا راههای صحیح ارائهی اطلاعات به مراجعین ...
بیشتر
چکیده مقدمه: امروزه مراجعهکنندگان به کتابخانهها خواهان دسترسی سریع و مستقیم به اطلاعات مورد نیاز خود میباشند. بنا بر این کتابداران باید انگیزهها و هدفهای جستجوی اطلاعات دانشجویان، ماهیت و نوع اطلاعات مورد جستجو و روشها و ابزارهای مورد استفاده در دستیابی به اطلاعات را بشناسند تا راههای صحیح ارائهی اطلاعات به مراجعین شکل گیرد. هدف از این پژوهش تعیین نیاز اطلاعیابی دانشجویان ترم اول و آخر دانشکدهی مدیریت و اطلاعرسانی پزشکی اصفهان در سال 1385بوده است. روش بررسی: در این پژوهش توصیفی، 94 نفر از دانشجویان ترم اول (54 نفر) و ترم آخر (40 نفر) در مقطع کارشناسی سه رشتهی آموزشی دانشکدهی مدیریت و اطلاعرسانی پزشکی اصفهان وارد شدند. ابزار جمعآوری اطلاعات پرسشنامهی محقق ساخته بود که روایی آن از طریق نظرسنجی از استادان و صاحبنظران مربوط و پایایی در حجم نمونهی پایلوت مورد تأیید قرار گرفت. برای سنجش اعتبار پرسشنامه از ضریب Cronbach Alfa استفاده شد و اعتبار پرسشنامه بر اساس حجم Pilot، 88 درصد برآورد گردید تجزیه و تحلیل دادههای این پژوهش در سطح آمار توصیفی صورت گرفت. یافتهها: میزان نیاز اطلاعاتی دانشجویان در ترمهای مختلف تحصیلی متفاوت بود و دلیل اصلی عدم استفادهی صحیح دانشجویان از منابع کتابخانه، نداشتن آگاهی و آموزش لازم در این زمینه بود. نتیجهگیری: آموزش دانشجویان در زمینهی کاربرد منابع الکترونیکی برای دستیابی سریع و بهتر به اطلاعات میتواند نیازهای خاص اطلاعاتی ایشان را برآورده ساخته، بر ارتباط میان استادان و کتابداران و گسترش مجموعهی الکترونیکی کتابخانه و سواد اطلاعاتی دانشجویان مؤثر باشد.واژههای کلیدی: بازیابی اطلاعات؛ منابع اطلاعاتی؛ مدیریت اطلاعات؛ دانشجویان
سید مهدی حجازی؛ فریده موحدی
دوره 4، شماره 1 ، فروردین 1386
چکیده
مقدمه: فنآوری اطلاعات امکانات فراوانی در عرصههای علمی، اجتماعی و اقتصادی ایجاد نموده است که دسترسی به اینترنت از شاخصهای مهم این فنآوری محسوب میگردد. با توجه به رشد روزافزون کاربردهای آن، استفاده از پورتالها برای آموزش سلامت جامعه و ارائهی خدمات زنده، کم هزینه و قابل دسترس در هر مکان و زمان شناخته شده است. در این مقاله ...
بیشتر
مقدمه: فنآوری اطلاعات امکانات فراوانی در عرصههای علمی، اجتماعی و اقتصادی ایجاد نموده است که دسترسی به اینترنت از شاخصهای مهم این فنآوری محسوب میگردد. با توجه به رشد روزافزون کاربردهای آن، استفاده از پورتالها برای آموزش سلامت جامعه و ارائهی خدمات زنده، کم هزینه و قابل دسترس در هر مکان و زمان شناخته شده است. در این مقاله سعی شد معیارهای ارزشگذاری یک سایت پورتال مورد بررسی قرار گیرد، چرا که تدوین و گردآوری معیارها کمک به سزایی در طراحی، پیادهسازی، ارزشگذاری و انتخاب درست مدیران و کاربران خواهد نمود. روش بررسی: مطالعهی حاضر به روش توصیفی انجام گرفته است وجامعهی آماری آن 53 نفر از کارشناسان و صاحبنظران انفورماتیک بودند که در زمینهی برنامهنویسی در محیطهای تحت وب تجربه داشتند. به منظور انجام پژوهش از روش نمونهگیری هدفمند استفاده شد. جمعآوری اطلاعات پژوهش با جستجو درسایتهای اینترنتی، مصاحبه با کارشناسان و صاحبنظران مربوط و تهیهی پرسشنامه با مقیاس پنج درجهای Likert بر اساس استانداردهای مهندسی نرم افزار و اینترنت و تجربیات نگارنده انجام شد. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه تنظیم شده از طریق مصاحبه با تعدادی از صاحبنظران و کارشناسان انفورماتیک صورت گرفت و پایایی پرسشنامه نیز پس ازاجرای مقدماتی بر روی 20 نفر از آزمودنیهای همان جامعه (پایلوت) با Cronbach Alfa، 78/0 درصد به تأیید رسید. نتایج به وسیلهی نرم افزار SPSS مورد تحلیل قرار گرفت. یافتهها: نتایج نشان داد که از نظر کارشناسان مربوط از بین ده گروه پارامتر مورد بررسی، در بخش مدیریت «عامل هزینه در انتخاب و خرید یک پورتال» با 96 درصد بالاترین میزان اهمیت را نسبت به سایر عوامل به خود اختصاص داد. به عبارت دیگر این عامل میتواند تا حد زیادی فارغ از امکانات فنی سایت و یا سیاستهای در نظر گرفته شده برای آن مؤثر واقع گردد، از سوی دیگر، در مقایسه با نرمافزار استاندارد موجود، نسبت هزینههای نگهداشت و به روز رسانی این گونه سایتها به هزینهی تولید آنها افزایش یافته است. نتیجهگیری: فنآوری اطلاعات و ارتباطات، شناخت وآگاهی مدیران نسبت به انتخاب یک پورتال برای سیستمهای مراکز بهداشتی درمانی و مراکز تحقیقاتی در حوزهی سلامت و همچنین معیارها و عوامل ارزشیابی آن را ضروری ساخته است. این امر در بهبود هر چه بیشترکیفیت سایتهای پورتال برای ارائهی خدمات، مؤثر خواهد بود و در نتیجه طراحان امر به نحوی مطلوب نسبت به طراحی اینگونه سایتها اقدام خواهند کرد. واژههای کلیدی: آموزش بهداشت؛ نظامهای اطلاعرسانی؛ اینترنت
فضل الله دارابی؛ فریده موحدی
دوره 2، شماره 2 ، مهر 1384
چکیده
از هنگامی که کتابخانه های دانشگاهی با چالش پر رنج مدیریت فراهم آوری منابع الکترونیک مواجه گشته اند ، بیش از ده سال می گذرد و اکنون این سوال مطرح است که کتابخانه ها در کدام مرحله از دگرگونی کار تهیه فهرستها و متون کاغذی به روش سنتی ، و ورود به عرصه مدیریت طراحی شده در نظام خود قرار دارند؟ مقاله پیش رو نگرشی به چندین سازمان پیشگام آمریکا ...
بیشتر
از هنگامی که کتابخانه های دانشگاهی با چالش پر رنج مدیریت فراهم آوری منابع الکترونیک مواجه گشته اند ، بیش از ده سال می گذرد و اکنون این سوال مطرح است که کتابخانه ها در کدام مرحله از دگرگونی کار تهیه فهرستها و متون کاغذی به روش سنتی ، و ورود به عرصه مدیریت طراحی شده در نظام خود قرار دارند؟ مقاله پیش رو نگرشی به چندین سازمان پیشگام آمریکا دارد و در این زمینه موفقیت ها , کمبود های آنان در برنامه های انجام شده داخلی، روزآمد کردن مدیریت گردآوری منابع و عملکرد بعد از مرحله ی نگهداری منابع الکترونیک را مورد بررسی قرار می دهد. همچنین نویسنده ی مقاله با شناسایی و معرفی کتابخانه ها یی که در این راه به خوبی مجهز و موفق شده اند، روند طی شده ی آنان را تشریح می نماید و مشخص می کند که اجرای این فرآیند مستلزم چه برنامه هایی بوده است و سرانجام با توجه به چگونگی تهیه ی مراحل آتی مدیریت منابع الکترونیک, پیشنهاداتی ارائه می کند. واژه های کلیدی : سازمان و مدیریت(بهداشت و درمان) ـ منابع اطلاعاتی ـ کتابخانه ها