محمد هیوا عبدخدا؛ مریم احمدی؛ علیرضا نوروزی؛ محمودرضا گوهری
دوره 13، شماره 1 ، اردیبهشت 1395، ، صفحه 3-10
چکیده
مقدمه: مقاومت پزشکان در برابر پذیرش پرونده الکترونیک مراقبت سلامت (Electronic health care record یا EHCR)، هنوز جدیترین چالش پیش روی پیادهسازی آن به شمار میرود. بنابراین، شناسایی عواملی که به این مسأله دامن میزند، دارای اهمیت خاصی است. مطالعه حاضر با هدف تعیین نقش ویژگیهای نهادی پزشکان بر پذیرش EHCR انجام شد. روش بررسی: روش پژوهش، کاربردی ...
بیشتر
مقدمه: مقاومت پزشکان در برابر پذیرش پرونده الکترونیک مراقبت سلامت (Electronic health care record یا EHCR)، هنوز جدیترین چالش پیش روی پیادهسازی آن به شمار میرود. بنابراین، شناسایی عواملی که به این مسأله دامن میزند، دارای اهمیت خاصی است. مطالعه حاضر با هدف تعیین نقش ویژگیهای نهادی پزشکان بر پذیرش EHCR انجام شد. روش بررسی: روش پژوهش، کاربردی از نوع توصیفی- تحلیلی بود و جامعه آماری آن را پزشکان شاغل در 26 بیمارستان دانشگاه علوم پزشکی تهران در سال 1393 تشکیل دادند. بر اساس فرمول نمونهگیری در مدلسازی معادلات ساختاری، 270 نفر به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. ابزار جمعآوری دادهها، پرسشنامه محقق ساخته بود که روایی و پایایی آن به تأیید رسید (90/0 = a). دادهها بعد از جمعآوری توسط روش تحلیل مسیر در نرمافزار AMOS (نسخه سوم) و در نرمافزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافتهها: همبستگی معنیداری بین هیچ کدام از ویژگیهای نهادی پزشکان شامل سن، سابقه کار، آشنایی با کامپیوتر و آشنایی با EHCR و متغیرهای درونی مدل پذیرش فنآوری، برداشت ذهنی از سهولت استفاده و برداشت ذهنی از سودمندی استفاده، وجود نداشت. همچنین، هیچ کدام از ویژگیهای نهادی پزشکان، تأثیر معنیداری را بر سهولت استفاده، سودمندی استفاده و میزان استفاده از EHCR نشان نداد. نتیجهگیری: ویژگیهای نهادی پزشکان، نقش قابل توجهی در پذیرش EHCR از سوی آنان ندارد. شایسته است که به جای تمرکز صرف بر ویژگیهای نهادی پزشکان در پذیرش EHCR، سایر عوامل تأثیرگذار نیز مورد توجه قرار گیرد تا پیادهسازی EHCR با ضریب اطمینان بالاتری همراه شود.
نرجس میرابوطالبی؛ مریم احمدی؛ حسین مبارکی؛ سعید حسینی؛ نوشین محبی
دوره 9، شماره 6 ، اسفند 1391، ، صفحه 769-779
چکیده
مقدمه: ثبت علتهای مرگ به خصوص علت زمینهای آن، به عنوان مهمترین دادهها در اصلاح برنامههای بهداشتی و درمانی کشورها به شمار میآید، در نتیجه ضروری است که سیستمهای کامپیوتری جامع، بانکهای اطلاعاتی مرتبط برای تحلیل و فهم فرایندهای اصلی حوزهی بهداشت و درمان در نظرگرفته شود. این مطالعه، با هدف ارزیابی سیستم ثبت مرگ و میر ...
بیشتر
مقدمه: ثبت علتهای مرگ به خصوص علت زمینهای آن، به عنوان مهمترین دادهها در اصلاح برنامههای بهداشتی و درمانی کشورها به شمار میآید، در نتیجه ضروری است که سیستمهای کامپیوتری جامع، بانکهای اطلاعاتی مرتبط برای تحلیل و فهم فرایندهای اصلی حوزهی بهداشت و درمان در نظرگرفته شود. این مطالعه، با هدف ارزیابی سیستم ثبت مرگ و میر بر اساس الزامات در ایران انجام گردیده است.
روش بررسی: این پژوهش، کاربردی و از نوع تحلیلی بود که در سال 1390 در 12 دانشگاه علوم پزشکی ایران انجام شد. جامعهی آماری از2 گروه کاربران و کارشناسان دانشگاههای علوم پزشکی تشکیل شد که مشتمل بر 50 نفر بودند. ابزار گردآوری دادهها 3 پرسشنامهی محقق ساخته بر اساس طیف لیکرت و یک چکلیست بود. سؤالات پرسشنامه بر اساس 3 الزامات (الزامات کاربری، الزامات عمومی و الزامات امنیتی) و چکلیست جهت سنجش الزامات فنی طراحی شد. روایی ابزار بر اساس روش اعتبار محتوایی (دریافت نظرات استادان و صاحبنظران رشته) تعیین و تأیید شد. برای پایایی ابزار از ضریب Cronbach's alpha استفاده شد و مقدار آن به ترتیب 73 درصد، 83 درصد، 94 درصد برآورد شد. از آمار توصیفی و نرمافزار SPSS نسخهی 20 برای تحلیل دادهها استفاده گردید.
یافتهها: از دیدگاه کاربران و کارشناسان دانشگاههای علوم پزشکی تیپ 1، الزامات کاربری، الزامات عمومی و الزامات امنیتی به ترتیب 6/84 درصد، 7/75 درصد، 9/40 درصد موجود بودن الزامات را تأیید کردند. در دانشگاههای علوم پزشکی تیپ 2 به ترتیب 8/34 درصد،7/66 درصد و 7/22 درصد و در دانشگاههای علوم پزشکی تیپ 3 به ترتیب 7/35 درصد، 3/33 درصد و 7/20 درصد موجودیت الزامات را تأیید نمودند. الزامات فنی از دیدگاه کارشناسان نرمافزار 7/64 درصد به دست آمد. با توجه به نتایج کسب شده، سیستم الکترونیکی ثبت مرگ و میر در ایران از نظر الزامات کاربری با میانگین 7/51 درصد، الزامات عمومی 5/58 درصد و الزامات فنی 7/64 درصد در حد به نسبت مطلوبی بود، ولی از نظر الزامات امنیتی 1/28 درصد در سطح ضعیفی است.
نتیجهگیری: نتایج ضعیف در بخش الزامات امنیتی سیستم، کارا نبودن نرمافزار در این قسمت را نشان میدهد. از این رو لازم است که وزارت بهداشت و درمان به عنوان متولی این سیستم به بهبود عملکرد نرمافزار در حیطهی الزامات امنیتی توجه ویژه نماید.
فاطمه رنگرز جدی؛ مریم احمدی؛ فرحناز صدوقی؛ محمودرضا گوهری
دوره 9، شماره 2 ، خرداد و تیر 1391
چکیده
مقدمه: پروندهی سلامت فردی، دسترسی افراد به اطلاعات سلامت خود را فراهم مینماید و با آموزش بیمار، تسهیل ارتباط پزشک- بیمار و حمایت از روش مراقبت از خود، ارتقای کیفیت مراقبت را موجب میگردد. هدف این تحقیق، مقایسهی مفاهیم و کاربردهای پروندهی سلامت فردی در کشورهای منتخب بود. روش بررسی: مطالعه به روش توصیفی- تطبیقی در خصوص مفاهیم ...
بیشتر
مقدمه: پروندهی سلامت فردی، دسترسی افراد به اطلاعات سلامت خود را فراهم مینماید و با آموزش بیمار، تسهیل ارتباط پزشک- بیمار و حمایت از روش مراقبت از خود، ارتقای کیفیت مراقبت را موجب میگردد. هدف این تحقیق، مقایسهی مفاهیم و کاربردهای پروندهی سلامت فردی در کشورهای منتخب بود. روش بررسی: مطالعه به روش توصیفی- تطبیقی در خصوص مفاهیم (تعریف و توصیف، اصول اصلی، اهداف، استانداردها، رسانه و منبع دادهها) و کاربردهای پروندهی سلامت فردی در کشورهای آمریکا، استرالیا، انگلستان و ایران در سال 1388 صورت پذیرفت. فرم جمعآوری دادهها (پس از تأیید روایی صوری و محتوایی توسط متخصصین) با استفاده از منابع داده شامل مقالات، کتب، مجلات و سایتهای معتبر به زبان انگلیسی و فارسی –سالهای 1995 تا سپتامبر 2009- تکمیل شد. سپس جداول مقایسهای تهیه و نقاط ضعف و قوت هر یک مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. یافتهها: در هر سه کشور منتخب، بیمار/ فرد مالک پروندهی سلامت فردی بود؛ اطلاعات تنها در اختیار افرادی که توسط بیمار مجاز اعلام شدهاند، قرار میگرفت. پرونده با درخواست و رضایت فرد تشکیل میگردید. هدف و کاربرد این پرونده در هر سه کشور به ترتیب در دسترس قرار دادن اطلاعات سلامت فرد برای او و امکان تبادل پیام و استفاده از پایگاههای دانش ذکر شده بود. نتیجهگیری: پروندهی سلامت فردی در بیشتر کشورها با هدف دسترسی افراد به اطلاعات سلامت خود فراهم شده است. ضرورت دارد در کشور ما نیز بر اساس تجربیات سایر کشورها در این زمینه اقدام گردد. واژههای کلیدی: پروندهی سلامت فردی؛ پروندهی الکترونیک سلامت؛ مدارک پزشکی؛ پروندهی الکترونیک سلامت فردی.
مریم احمدی؛ آرزو دهقانی محمودآبادی؛ شهلا فزونخواه
دوره 9، شماره 2 ، خرداد و تیر 1391
چکیده
مقدمه: در دنیای پر از دانش و پیچیدگی روز افزون امروز نیاز به تبادل داده، اطلاعات و دانش غیر قابل انکار است. پروندهی الکترونیک سلامت از فنآوریهای کلیدی عرصهی مراقبت بهداشتی است که با ایجاد قابلیت تعامل، سرعت ارایهی خدمات را افزایش، خطاها را کاهش و کیفیت ارایهی خدمات را بهبود میبخشد. برای توزیع و تبادل اطلاعات؛ توسعه و استفاده ...
بیشتر
مقدمه: در دنیای پر از دانش و پیچیدگی روز افزون امروز نیاز به تبادل داده، اطلاعات و دانش غیر قابل انکار است. پروندهی الکترونیک سلامت از فنآوریهای کلیدی عرصهی مراقبت بهداشتی است که با ایجاد قابلیت تعامل، سرعت ارایهی خدمات را افزایش، خطاها را کاهش و کیفیت ارایهی خدمات را بهبود میبخشد. برای توزیع و تبادل اطلاعات؛ توسعه و استفاده از استانداردهای تبادل پیام در پروندهی الکترونیکی سلامت مورد نیاز میباشد. در این مقاله به شناسایی استانداردهای این سازمانها پرداخته و نقاط ضعف و مزیتهای آنها با هم مقایسه شدهاند. روش بررسی: این بررسی یک مطالعهی توصیفی- تطبیقی بود که در سال 1389 انجام شد. ابزار جمعآوری اطلاعات چک لیست بود که روایی آن از نظر تعدادی صاحبنظران دانشگاهی در زمینهی پروندهی الکترونیک سلامت مورد تأیید قرار گرفت. دادههای مورد نیاز این پژوهش از کتابها، نشریات و وبسایتهای سازمانهای معتبر مرتبط تهیه شد. جامعهی پژوهش را سازمانهای 7HL (Health level seven)، (International organization for standardization) ISO، CEN (Committee of european standards) تشکیل میداد که در زمینهی پروندهی الکترونیک سلامت استانداردهای کاملتر و جامعتری نسبت به سایر سازمانها ارایه میکردند. دادههای جمعآوری شده با استفاده از جدول تطبیقی و روشهای کیفی تحلیل شد. یافتهها: در سطح جهانی چندین سازمان و مؤسسه در زمینهی ایجاد استانداردهای مربوط به پروندهی الکترونیک سلامت فعالیت میکنند که عبارت از سلامت سطح هفتم (7HL) و سازمان بینالمللی استاندارد (ISO) و هیأت فنی کمیتهی اروپایی تعیین کنندهی استاندارد (CEN) میباشد. سازمان 7HL دارای استاندارد تبادل پیام است و هیأت فنی کمیتهی اروپایی تعیین کنندهی استاندارد و دارای استاندارد تبادل با نام 13606EN است که سازمان بینالمللی استاندارد، آن را به استانداردی بینالمللی تبدیل و مسؤولیت روزامدی آن را بر عهده دارد. نتیجهگیری: بیشترین فعالیت در مورد استانداردسازی تبادلات پروندهی الکترونیک سلامت در سازمان بینالمللی استاندارد و سازمان سلامت سطح هفتم صورت گرفته است. استانداردهای تبادل پیام این دو سازمان برخلاف شباهت در بعضی موارد، تفاوتهای منحصر به فردی با یکدیگر دارند. مقایسهی این دو استاندارد در مطالعات مختلف نشان میدهد که اگر چه این دو استاندارد به شیوههایی متفاوت در جهت تبادل پیام گام برمیدارند، ولی استاندارد تبادل پیام 7HL در ایجاد قابلیت تعامل متقابل به طور کافی موفق نبوده است و ناهماهنگیهایی در کلاسهای مدل اصلی آن به چشم میآید. استاندارد 13606ISO با استفاده از بعضی ویژگیهای خود گام ارزشمندی در راستای تعاریف مفاهیم بالینی و ایجاد قابلیت تعامل متقابل برداشته است. واژههای کلیدی: استانداردها؛ پروندهی الکترونیک سلامت؛ 7HL.
مریم احمدی؛ اعظم قادری؛ فرید خرمی؛ شهرام زارع
دوره 9، شماره 1 ، فروردین و اردیبهشت 1391
چکیده
مقدمه: در عصر حاضر، با توجه به ارزش خاص اطلاعات، تجهیز مدیریت به یک سیستم اطلاعات صحیح و مطمئن، که توانایی مدیریت را در اتخاذ تصمیمات در مورد برنامهریزی، سازماندهی و کنترل ارتقا بخشد، به یک ضرورت اساسی تبدیل شده است. این پژوهش با هدف تحلیل و ارزیابی نیازهای اطلاعاتی واحد آمار معاونت درمان دانشگاههای علوم پزشکی کشور انجام گرفت ...
بیشتر
مقدمه: در عصر حاضر، با توجه به ارزش خاص اطلاعات، تجهیز مدیریت به یک سیستم اطلاعات صحیح و مطمئن، که توانایی مدیریت را در اتخاذ تصمیمات در مورد برنامهریزی، سازماندهی و کنترل ارتقا بخشد، به یک ضرورت اساسی تبدیل شده است. این پژوهش با هدف تحلیل و ارزیابی نیازهای اطلاعاتی واحد آمار معاونت درمان دانشگاههای علوم پزشکی کشور انجام گرفت تا نتایج آن در طراحی و انتخاب یک سیستم جامع اطلاعات مدیریت در این دانشگاهها مورد استفاده قرار گیرد. روش بررسی: این پژوهش از نوع کاربردی و از دسته مطالعات توصیفی- مقطعی بود که در سال 1387 انجام گرفت. جامعهی مطالعهی آن شامل مدیران واحد آمار و مدارک پزشکی معاونت درمان 39 دانشگاه علوم پزشکی کشور و ابزار جمعآوری اطلاعات پرسشنامه بود. با توجه به وجود روشهای مختلف طراحی سیستمهای اطلاعاتی، از دو روش BSP (Business system planning) -بر مبنای فرایندها و شرح وظایف- و CSF (Critical success factors) -بر مبنای فاکتورهای حیاتی موفقیت مدیران- الگوبرداری شد. جهت تحلیل و آنالیز دادهها از نرمافزار 16SPSS استفاده گردید. یافتهها: در مجموع از 137 مورد نیاز اطلاعاتی شناسایی شده، 63 درصد جزء نیازهای اطلاعاتی اولیه از دیدگاه خود مدیران بوده است. 12 درصد از نیازهای اطلاعاتی، جزء فاکتورهای حیاتی موفقیت مدیران واحد (CSF) قرار گرفتند. 17 درصد نیازهای اطلاعاتی شناسایی شده، پایینتر از حد اولویت قرار گرفتند. 18 درصد نیازهای اطلاعاتی از طریق فرم، 9 درصد از طریق بانک اطلاعاتی، 33 درصد از طریق فرم و بانک اطلاعاتی به طور مشترک، 3 درصد از طریق وب سایت اینترنتی در دسترس بودند و 37 درصد نیازها منبع مشخصی نداشتند. نتیجهگیری: با توجه به اینکه 37 درصد نیازهای اطلاعاتی مدیران فاقد منبع اطلاعاتی بودند، طراحی سیستم اطلاعات مدیریت در این واحد ضروری است. با وجود شناسایی 63 درصد از نیازهای اطلاعاتی واحد توسط خود مدیران، طراحی سیستمهای اطلاعاتی نباید به تنهایی متکی بر نیاز آنها باشد و استفاده از روشهای علمی در طراحی سیستمهای اطلاعاتی توصیه میشود. واژههای کلیدی: سیستم اطلاعات مدیریت؛ ارزیابی نیازها؛ اطلاعات.
فرحناز صدوقی؛ فربد عبادی فرد آذر؛ مریم احمدی؛ زکیه پیری
دوره 8، شماره 6 ، بهمن و اسفند 1390، ، صفحه 734-753
چکیده
مقدمه: حافظهی سازمانی به عنوان یکی از ابزارهای اجرای مدیریت دانش شناخته شده است. هدف این پژوهش طراحی مدل حافظهی سازمانی برای بخشهای مدارک پزشکی مراکز آموزشی و درمانی بود.روش بررسی: این مطالعه به صورت توصیفی- کاربردی بود و در سال 1386 انجام گرفت. کارکنان مراکز آموزشی و درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تبریز جامعهی ...
بیشتر
مقدمه: حافظهی سازمانی به عنوان یکی از ابزارهای اجرای مدیریت دانش شناخته شده است. هدف این پژوهش طراحی مدل حافظهی سازمانی برای بخشهای مدارک پزشکی مراکز آموزشی و درمانی بود.روش بررسی: این مطالعه به صورت توصیفی- کاربردی بود و در سال 1386 انجام گرفت. کارکنان مراکز آموزشی و درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تبریز جامعهی پژوهش را تشکیل میدادند. شناسایی فرایندها و شناسایی دانشهای مورد نیاز فعالیتهای بخش مدارک پزشکی از طریق پرسشنامه و مصاحبه انجام گرفت. بر اساس نیازسنجی انجام شده و بررسی مدلها، الگوی پیشنهادی تهیه و سپس از طریق آزمون دلفی در معرض قضاوت متخصصان مدارک پزشکی قرار گرفت. از روشهای آمار توصیفی برای تحلیل دادهها استفاده شد.یافتهها: کارکنان بخش مدارک پزشکی معتقد بودند در صورت وجود دانش و اطلاعات لازم عملکرد بهتری خواهند داشت(85 درصد). آنان وجود حافظهی سازمانی را ضروری میدانستند (98 درصد) و بروز اشتباهات، کندی کار، بینظمی، نارضایتی و سردرگمی مشتریان را از مشکلات مربوط به جابهجایی کارکنان بر شمردند (86 درصد). اکثریت (80 درصد) مدلهای ارایه شده برای حافظهی سازمانی وظیفه- محور بودند .الگوی نهایی حافظهی سازمانی در این پژوهش، به صورت یک سیستم در نظر گرفته شد و دروندادها و فرایندهای آن مشخص گردید؛ نتایج مورد انتظار سیستم نیز به عنوان بروندادها ارایه شدند.نتیجهگیری: یک سیستم حافظهی سازمانی که دانش سازمانی را به وظایف کاری مربوط نماید، از ضروریات یک بخش مدارک پزشکی است و میتواند باعث بهرهوری و یادگیری سازمانی شود. در این پژوهش، مجموعهی مؤلفهها و موجودیتهای الزامی یک سیستم حافظهی سازمانی فعالیت- محور به عنوان ابزاری برای اجرای مدیریت دانش در بخشهای مدارک پزشکی ارایه شده است.
مریم احمدی؛ فروغ رفیعی؛ فاطمه حسینی؛ مهدی حبیبی کولائی
دوره 8، شماره 6 ، بهمن و اسفند 1390، ، صفحه 852-860
چکیده
مقدمه: طبقهبندیهای فرایندهای مراقبت بهداشتی، ابزاری برای گردآوری اطلاعات و پردازش دادههای بهداشتی به شمار میروند و طبقهبندی پدیدههای پرستاری نیز زبان مشترکی را برای ارتباطات بین رشتهی پرستاری فراهم میکند. با توجه به این که دادههای مربوط به پرستاری برای گسترش دانش، ارزشیابی کیفیت و تأثیر مراقبت پرستاری و پشتیبانی ...
بیشتر
مقدمه: طبقهبندیهای فرایندهای مراقبت بهداشتی، ابزاری برای گردآوری اطلاعات و پردازش دادههای بهداشتی به شمار میروند و طبقهبندی پدیدههای پرستاری نیز زبان مشترکی را برای ارتباطات بین رشتهی پرستاری فراهم میکند. با توجه به این که دادههای مربوط به پرستاری برای گسترش دانش، ارزشیابی کیفیت و تأثیر مراقبت پرستاری و پشتیبانی از برنامهریزی منابع انسانی ضروری هستند، بنابراین وجود یک سیستم متمرکز و هماهنگ برای جمعآوری، ذخیره و بازیابی این دادهها ضروری میباشد. این پژوهش با هدف مقایسهی تطبیقی سیستمهای طبقهبندی پرستاری و پیشنهاد ویژگیهای مطلوب یک سیستم طبقهبندی پرستاری برای ایران انجام گرفت.
روش بررسی: این پژوهش یک مطالعهی تطبیقی- مقایسهای میباشد که در سال 1388 انجام شد. جامعهی پژوهش شامل سیستمهای طبقهبندی موجود در جهان بود که از طریق جستجوی منابع کتابخانهای، نشریات و سایتهای معتبر از جمله سایت انجمن پرستاری آمریکا و شورای بینالمللی پرستاری مورد بررسی قرار گرفتند و نتایج در قالب جداول آماری ارایه شدند. ابزار جمعآوری دادهها چک لیست بود که به تدریج طی بررسی تکمیل شد و با نظر متخصصان مورد تصویب قرار گرفت.
یافتهها: تمامی سیستمها مربوط به آمریکا بودند که توسط انجمنها یا مراکز دانشگاهی برای مراکز مراقبتی خاصی ایجاد شدند. طبقهبندی دیگری توسط شورای بینالمللی پرستاری برای استفاده در سطح بینالمللی و تمامی مراکز پرستاری ایجاد شد. در ایران هیچ سیستمی برای طبقهبندی پیامدهای پرستاری وجود ندارد. هدف اغلب سیستمها، مدیریت بهتر اطلاعات پرستاری به ویژه در سیستمهای کامپیوتری میباشد.
نتیجهگیری: با توجه به اهمیت کدگذاری دادههای پرستاری برای استفاده در سیستمهای کامپیوتری و پروندهی الکترونیک سلامت و اجرای طرح سامانهی پروندهی الکترونیک سلامت (سپاس) در ایران، به کارگیری یا ایجاد سیستم طبقهبندی پرستاری در ایران با هدف مدیریت اطلاعات پرستاری، توسط بالاترین مقام حرفهای پرستاری ضروری به نظر میرسد. استفاده از طبقهبندی بینالمللی مهارت پرستاری برای ایران به منظور قابل مقایسه شدن پرستاری بین کشورهای مختلف پیشنهاد میگردد.
مریم احمدی؛ علی ماهر؛ محمد حسین حیوی حقیقی؛ جهان پور علی پور
دوره 8، شماره 6 ، بهمن و اسفند 1390، ، صفحه 894-899
چکیده
مقدمه: هدف برنامهی مدیریت خطر سلامت، کاهش احتمال وقوع حوادث برای بیماران است و شامل مشخص کردن حوادث نامطلوب، تحلیل علت، تخمین احتمال وقوع، نتایج آنها و اتخاذ اقدام مناسب جهت جلوگیری از تکرار آنها است. هدف این پژوهش مقایسه برنامهی مدیریت خطر در مراقبت سلامت در کشورهای منتخب و ارایهی الگو بود.
روش بررسی: این پژوهش به صورت ...
بیشتر
مقدمه: هدف برنامهی مدیریت خطر سلامت، کاهش احتمال وقوع حوادث برای بیماران است و شامل مشخص کردن حوادث نامطلوب، تحلیل علت، تخمین احتمال وقوع، نتایج آنها و اتخاذ اقدام مناسب جهت جلوگیری از تکرار آنها است. هدف این پژوهش مقایسه برنامهی مدیریت خطر در مراقبت سلامت در کشورهای منتخب و ارایهی الگو بود.
روش بررسی: این پژوهش به صورت توصیفی- تطبیقی انجام شد. جامعهی پژوهش، برنامهی مدیریت خطر در کشورهای آمریکا، انگلستان و استرالیا بود و نمونهها نیز، برنامههای خدمات سلامت ملی، کمیسیون مشترک اعتباربخشی سازمانهای مراقبت سلامت و انجمن پزشکی دفاعی ویکتوریا (به علت حوزهی تخصصی) بودند. گردآوری دادهها از طریق منابع کتابخانهای، اینترنت و پست الکترونیکی و تحلیل آنها از طریق جداول تطبیقی و آمار توصیفی صورت گرفت. بر اساس تحلیل انجام شده و پس از دریافت نظرات متخصصین امر، الگوی نهایی ارایه شد.
یافتهها: در برنامههای مورد بررسی، فرایند مدیریت خطر و اصول مستندسازی شباهتهای زیاد، اصول رضایت آگاهانه شباهتهای کمتر و عناصر اطلاعاتی فرم گزارش حادثه تفاوتهایی داشتند. کمیسیون مشترک، نقش بیشتری برای مدیر اطلاعات سلامت قایل شده بود.
نتیجهگیری: با وجود اشتراک در اصول مدیریت خطر، هر نمونه به نیازها و زیر ساختهای ارایهی مراقبت در کشور خود توجه نمود و این برنامه را به عنوان راهبردی سازمانی در نظر داشت.
مریم احمدی؛ فرحناز صدوقی؛ محمود گوهری؛ فاطمه رنگرز جدی
دوره 8، شماره 1 ، فروردین و اردیبهشت 1390
چکیده
مقدمه: پروندهی سلامت فردی، پروندهای فرد مدار است، که جهت دسترسی افراد به اطلاعات سلامت خود طرحریزی شده است و با ارایهی اطلاعات و استفاده از سایر وسایل حمایتی مانند پایگاههای دانش به افراد کمک میکند تا نقش فعالتری در سلامت خود داشته باشند. به دلیل این که پزشکان و پرستاران نقش اساسی در تکمیل، ارایه، آموزش و استفاده از آن ...
بیشتر
مقدمه: پروندهی سلامت فردی، پروندهای فرد مدار است، که جهت دسترسی افراد به اطلاعات سلامت خود طرحریزی شده است و با ارایهی اطلاعات و استفاده از سایر وسایل حمایتی مانند پایگاههای دانش به افراد کمک میکند تا نقش فعالتری در سلامت خود داشته باشند. به دلیل این که پزشکان و پرستاران نقش اساسی در تکمیل، ارایه، آموزش و استفاده از آن را دارند، پژوهشی به منظور بررسی پروندهی سلامت فردی از دیدگاه پزشکان و پرستاران صورت پذیرفت.روش بررسی: پژوهشی توصیفی– مقطعی بر روی 120 نفر پزشک و 250 نفر پرستار انجام شد، که به صورت تصادفی از بیمارستانهای تابعه دانشگاه علوم پزشکی کاشان در سال 1387 انتخاب شده بودند. گردآوری دادهها با پرسشنامهی محقق ساخته، دارای پایایی (Spearman-Brown 82/0 = r) و روایی (صوری و محتوایی) در دو قسمت اطلاعات زمینهای (سطح تحصیلات، سن، جنسیت) و سؤالات اهداف در قالب جوابهای بلی، خیر و چهار گزینهای انجام شد و با آمار توصیفی و توسط نرمافزار SPSS تجزیه و تحلیل گردید.یافتهها: 8/93 درصد وجود یک پروندهی سلامت فردی و 6/88 درصد وجود قالب منسجمی برای آن را ضروری میدانند. 1/58 درصد مهمترین استفاده آن را ارایهی اطلاعات به همه ارایه دهندگان مراقبت و 2/39 درصد حافظههای قابل انتقال را بهترین شکل آن ذکر کردند. 7/85 درصد مزایای آن را آگاهی بیماران از زمان ویزیت، 6/67 درصد بیشترین عیب آن را درک نادرست بیمار از اطلاعات خود و 7/49 درصد علت عدم تهیهی پروندهی سلامت فردی را عدم آگاهی افراد نسبت به مزایای آن ذکر نمودند.نتیجهگیری: پروندهی سلامت فردی از نظر جامعهی پژوهشی ضروری میباشد. مسایل و نگرانیهای مربوط به درک نادرست بیمار از اطلاعات، مسایل محرمانگی و امنیتی بایستی به نحو مقتضی برطرف گردد. ارایهی این پرونده از طرف وزارت بهداشت با همکاری بخش خصوصی و سازمانهای بیمه توصیه میگردد.واژههای کلیدی: دسترسی به اطلاعات، پروندهی سلامت فردی، مراقبت بیمار مدار، تکنولوژی اطلاعات.
فاطمه رنگرز جدی؛ مریم احمدی؛ فرحناز صدوقی؛ محمودرضا گوهری
دوره 7، شماره 2 ، تیر 1389
چکیده
مقدمه: از دادههای گواهی فوت به عنوان اساسی برای انجام مطالعات اپیدمیولوژی و برنامههای بهداشتی استفاده میشود که متأسفانه در کشور ما منطبق بر استانداردهای بینالمللی تکمیل نمیگردد. با توجه به اهمیت موضوع، این تحقیق با هدف تعیین میزان دقت و صحت دادههای گواهیهای فوت بیماران متوفی بیمارستان شهید بهشتی کاشان در سال 1385 صورت ...
بیشتر
مقدمه: از دادههای گواهی فوت به عنوان اساسی برای انجام مطالعات اپیدمیولوژی و برنامههای بهداشتی استفاده میشود که متأسفانه در کشور ما منطبق بر استانداردهای بینالمللی تکمیل نمیگردد. با توجه به اهمیت موضوع، این تحقیق با هدف تعیین میزان دقت و صحت دادههای گواهیهای فوت بیماران متوفی بیمارستان شهید بهشتی کاشان در سال 1385 صورت پذیرفت.روش بررسی: این پژوهش کاربردی از نوع توصیفی– مقطعی بوده است که بر روی کلیهی گواهیهای فوت صادر شده در سال 1385 (689 بیمار متوفی) بیمارستان شهید بهشتی کاشان با استفاده از 4 نوع چک لیست با روایی صوری و محتوی شامل، چک لیست دقت مشخصات عمومی، چک لیست صحت مشخصات عمومی، چک لیست دقت علت فوت، چک لیست صحت علت فوت انجام شده است. پس از تکمیل چک لیستها، دادهها در جداول دستهبندی شد و با استفاده از آمار توصیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافتهها: با توجه به مشخصات عمومی، 301 گواهی (60 درصد) دقت و 389 گواهی (5/77 درصد) صحت داشت. از دادههای علت فوت، 291 (3/62 درصد) گواهی بزرگسالان و 18 (4/51 درصد) گواهی نوزادان دارای دقت بود و 328 (3/70 درصد) گواهی بزرگسالان و 19 (3/54 درصد) گواهی نوزادان دارای صحت بود. مشخصات عمومی 88 (5/17 درصد) گواهی بزرگسالان و 15 (9/42 درصد) گواهی نوزادان و علت فوت 83 (8/17 درصد) گواهی بزرگسالان و 15 (9/42 درصد) گواهی نوزادان تکمیل نشده بود. 309 گواهی (2/66 درصد) بزرگسالان و 21 گواهی (60 درصد) نوزادان توالی صحیح داشت.نتیجهگیری: آموزش بیشتر پزشکان جهت تولید دادههای با کیفیت، تأکید بر شناخت کافی از بیماری متوفی با مطالعهی دقیق پرونده پزشکی، انجام اتوپسی در موارد مورد نیاز، راهاندازی واحد پزشکی قانونی در بیمارستان پیشنهاد میگردد.واژههای کلیدی: مرگ و میر بیمارستانی؛ کنترل فرمها و مدارک؛ بیمارستانها.
مریم احمدی؛ مریم برآبادی؛ مهران کامکار حقیقی
دوره 7، شماره 1 ، فروردین 1389
چکیده
مقدمه:بهرهگیری از مزایای منحصر به فرد مدارک پزشکی کامپیوتری، به شرط آن که مدیران و کادر مدارک پزشکی، آن را مطابق نیازهای خود طراحی کنند، میتواند بسیاری از مشکلات موجود در نظام بهداشتی درمانی کشور را مرتفع سازد. این تحقیق با هدف تعیین میزان قابلیتهای سیستمهای اطلاعات بیمارستانی در بخش مدارک پزشکی انجام گرفت.روش بررسی:پژوهش ...
بیشتر
مقدمه:بهرهگیری از مزایای منحصر به فرد مدارک پزشکی کامپیوتری، به شرط آن که مدیران و کادر مدارک پزشکی، آن را مطابق نیازهای خود طراحی کنند، میتواند بسیاری از مشکلات موجود در نظام بهداشتی درمانی کشور را مرتفع سازد. این تحقیق با هدف تعیین میزان قابلیتهای سیستمهای اطلاعات بیمارستانی در بخش مدارک پزشکی انجام گرفت.روش بررسی:پژوهش حاضر یک مطالعه کاربردی از نوع توصیفی و شامل 9 سیستم اطلاعات بیمارستانی در سال 1386 در شهر تهران بود. پژوهشگر بر اساس چک لیست (شامل الزامات عمومی سیستم اطلاعات بیمارستانی، الزامات عمومی بخش مدارک پزشکی، مدیریت مدارک پزشکی، پذیرش، ترخیص، آمار، کدگذاری، بایگانی و تکمیل پرونده) و با مشاهده مستقیم و پرسش با کمک برنامه SPSS، ویژگیهای سیستمهای موجود را استخراج نمود و در پایان موارد انطباق سیستم با چک لیست، محاسبه و درصد آن مشخص شد. اعتبار محتوای چک لیست بر اساس نظر 10 نفر از افراد خبره در زمینه مربوط تأیید و جهت تعیین ثبات چک لیست از روش آزمون مجدد استفاده شد.یافتهها:میانگین کلی میزان انطباق با فهرست الزامات سیستمهای اطلاعات بیمارستانی در بخش مدارک پزشکی به این شرح بود: الزامات عمومی سیستم اطلاعات بیمارستانی 4/65 درصد، الزامات عمومی بخش مدارک پزشکی 3/50 درصد، مدیریت مدارک پزشکی 7/85 درصد، پذیرش 6/59 درصد، ترخیص 8/75 درصد، آمار 1/64 درصد، کدگذاری 2/32 درصد و بایگانی و تکمیل پرونده 7/28 درصد.نتیجهگیری: نتایج ضعیف در کدگذاری و بایگانی و تکمیل پرونده،گویای کارا نبودن نرمافزارها در این قسمتها میباشد. لذا لازم است شرکتهای ارایه دهنده با حمایت مدیران به بهبود عملکرد سیستمها در این بخش توجه ویژه نمایند. واژههای کلیدی: نظامهای اطلاعات بیمارستانی؛ نظامهای کامپیوتری مدارک پزشکی؛ بخش مدارک پزشکی بیمارستان.
مهرداد فرزندیپور؛ مریم احمدی؛ فرحناز صدوقی؛ ایرج کریمی
دوره 5، شماره 2 ، مهر 1387
چکیده
مقدمه: در جهان معاصر، ایجاد پروندهی الکترونیک سلامت یکی از اولویتهای بسیاری از کشورهاست. با شروع نگهداری اطلاعات کلینیکی در سیستمهای کامپیوتری، باید پیشبینیهای لازم به منظور جلوگیری از دسترسی غیرمجاز به اطلاعات پزشکی بیماران به عمل آید. سوال اساسی این است که اصول مناسب برای حفظ محرمانگی اطلاعات سلامت کدامند؟ روش بررسی مطالعه ...
بیشتر
مقدمه: در جهان معاصر، ایجاد پروندهی الکترونیک سلامت یکی از اولویتهای بسیاری از کشورهاست. با شروع نگهداری اطلاعات کلینیکی در سیستمهای کامپیوتری، باید پیشبینیهای لازم به منظور جلوگیری از دسترسی غیرمجاز به اطلاعات پزشکی بیماران به عمل آید. سوال اساسی این است که اصول مناسب برای حفظ محرمانگی اطلاعات سلامت کدامند؟ روش بررسی مطالعه به روش توصیفی در سال 1386 در خصوص اصول محرمانگی اطلاعات بیماران در پروندهی الکترونیک سلامت در پنج محور شرایط جمعآوری، اصول استفاده، اصول افشاء، اصول دسترسی فرد و مسؤولیت متولی اطلاعات سلامت در کشورهای استرالیا، کانادا، انگلستان و ایران انجام شد. ابزار گردآوری دادهها، مقالات، کتب، مجلات و سایتهای معتبر اینترنتی انگلستانی زبان بود. سپس دادهها گردآوری و جداول مقایسهای لازم تهیه و نقاط ضعف و قوت هر یک بررسی و مورد تحلیل قرار گرفت. یافتهها: هر سه کشور منتخب بر جمعآوری، استفاده و افشای اطلاعات پروندهی الکترونیک سلامت با رضایت فرد و یا طبق قانون، تأکید دارند. دو کشور استرالیا و کانادا در خصوص دسترسی خود فرد به اطلاعات پروندهی الکترونیک سلامت محدودیتهایی ایجاد کردهاند و کشور انگلستان دسترسی فرد به اطلاعات را بر پایهی نیاز به دانستن، به طور کلی مجاز شمرده است. همچنین یکی از مسؤولیتهای متولی اطلاعات را در دسترس قراردادن سیاستها و اقدامات محرمانگی اطلاعات برای عموم بیان کردهاند. کشور ایران در این زمینه، اصول مدون و مصوبی ندارد. نتیجهگیری: اصول محرمانگی اطلاعات پروندهی الکترونیک سلامت در دو کشور استرالیا و کانادا از جامعیت بیشتری برخوردار است. کشور ایران فاقد اصولی در این زمینه است و با توجه به رویکرد وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی درخصوص طراحی پروندهی الکترونیک سلامت برای هر ایرانی، استفاده از تجربیات سایر کشورها و تنظیم و تصویب اصولی در این خصوص، با توجه به شرایط بومی کشورمان، توصیه میشود. واژههای کلیدی: محرمانگی , پرونده های پزشکی , الکترونیک , پزشکی , سیستم پرونده های پزشکی , کامپیوتری کردن
غلامرضا مرادی؛ مریم احمدی؛ علیرضا ظهور؛ فربد عبادی فردآذر؛ محمدرضا صابری
دوره 4، شماره 2 ، مهر 1386
چکیده
چکیده مقدمه: وبسایت اطلاعرسانی بیمارستانی، سیستمی مناسب برای تبادل اطلاعات و ایجاد ارتباط بین بیمار، بیمارستان و کادر درمانی محسوب میشود. این پژوهش با هدف تحلیل و ارزیابی ساختار و محتوای وبسایتهای بیمارستانهای آموزشی ایران انجام گردید. روش بررسی: در این پژوهش توصیفی، ابتدا وبسایتهای قابل دسترس بیمارستانهای آموزشی ...
بیشتر
چکیده مقدمه: وبسایت اطلاعرسانی بیمارستانی، سیستمی مناسب برای تبادل اطلاعات و ایجاد ارتباط بین بیمار، بیمارستان و کادر درمانی محسوب میشود. این پژوهش با هدف تحلیل و ارزیابی ساختار و محتوای وبسایتهای بیمارستانهای آموزشی ایران انجام گردید. روش بررسی: در این پژوهش توصیفی، ابتدا وبسایتهای قابل دسترس بیمارستانهای آموزشی ایران در اینترنت شناسایی شد. سپس ساختار وبسایتها تحلیل و ارزیابی گردید و در نهایت تحلیل محتوا و ارزیابی اطلاعات بر اساس محتوای موجود در هر صفحه انجام و یافتهها با همدیگر مقایسه شد. جامعهی این پژوهش شامل 152 وبسایت بیمارستانهای آموزشی در کل کشور ایران بود. تعداد نمونهی پژوهش، 8 وب سایت بود و برای جمعآوری دادهها از چهار چکلیست استفاده شد. روایی با نظر متخصصین تأیید شد و برای تحلیل دادهها از نرم افزار SPSS استفاده گردید. یافتهها: یافتههای این پژوهش نشان داد که میانگین امتیازات کسب شده در زمینهی ";ساختار";، برابر 12 امتیاز (40 درصد) از کل امتیازات بود. میانگین امتیازات ";محتوای صفحهی اصلی"; وبسایتهای مورد بررسی، برابر 75/5 امتیاز (3/38 درصد) بود. میانگین امتیازات ";محتوای صفحهی دربارهی ما";، معادل 6/2 امتیاز (7/13 درصد) بود و میانگین امتیازات ";محتویات موضوعی"; (سایر لینکها) در وبسایتهای مورد پژوهش، معادل2 امتیاز (3/8 درصد) از کل امتیازات بود. نتیجهگیری: وبسایتهای بیمارستانهای آموزشی ایران از نظر ساختاری، در سطح متوسط و از نظر محتوا و زیرلینکها (محتویات موضوعی)، در سطح بسیار ضعیف بودند و بنابراین نیاز به اصلاح، تکمیل و گسترش دارند.واژههای کلیدی: اینترنت؛ بیمارستانهای آموزشی؛ ذخیره و بازیابی اطلاعات پزشکی؛ نظامهای اطلاعرسانی؛ نظامهای اطلاعات بیمارستانی؛ تحلیل جامع؛ پایگاههای اطلاعاتی
مهرداد فرزندی پور؛ فرحناز صدوقی؛ مریم احمدی؛ ایرج کریمی
دوره 4، شماره 1 ، فروردین 1386
چکیده
مقدمه: امروزه افزایش روزافزون تولید اطلاعات در حوزه بهداشت و درمان، موجب به کارگیری فنآوریهای نوین برای بهرهبرداری مناسب از اطلاعات از جمله ایجاد پروندهی الکترونیک سلامت شده است. ظرفیت روبه رشد فنآوریهای اطلاعات برای جمعآوری، ذخیره و انتقال اطلاعات در مقادیر بیسابقه، نگرانیهای قابل درکی برای بیماران ایجاد کرده زیرا ...
بیشتر
مقدمه: امروزه افزایش روزافزون تولید اطلاعات در حوزه بهداشت و درمان، موجب به کارگیری فنآوریهای نوین برای بهرهبرداری مناسب از اطلاعات از جمله ایجاد پروندهی الکترونیک سلامت شده است. ظرفیت روبه رشد فنآوریهای اطلاعات برای جمعآوری، ذخیره و انتقال اطلاعات در مقادیر بیسابقه، نگرانیهای قابل درکی برای بیماران ایجاد کرده زیرا پروندهی کامپیوتری از محلهای متعددی قابل دسترس است و نقص امنیتی آن میتواند منجر به افشای صدها یا هزاران پرونده شود. حال با توجه به حرکت کشور به سمت ایجاد پروندهی الکترونیک سلامت، سؤال اساسی این است که آیا الزامات امنیتی آن توسط متولیان امر مورد توجه قرار گرفته است؟روش بررسی: مطالعه به روش توصیفی – تطبیقی در سال 86 در خصوص الزامات امنیتی اطلاعات پروندهی الکترونیک سلامت کشورهای استرالیا، کانادا، انگلستان و ایران انجام شده است. ابزار گردآوری دادهها چک لیست و منابع اطلاعاتی شامل: مقالات، کتب و مجلات به روش مطالعهی متون از کتابخانهها و سایتهای معتبر انگلیسی زبان مربوط به سالهای 1995 تا 2006 بوده است. سپس دادههای گردآوری شده جدول بندی، مورد مقایسه قرار گرفتند و توصیف شدند.یافتهها: کشورهای مورد مطالعه الزاماتی را در خصوص امنیتی پروندهی الکترونیک سلامت، شامل تشکیلات امنیتی اطلاعات، امنیتی طبقهبندی و کنترل امکانات، ایمنی منابع انسانی، ایمنی مدیریت ارتباطات و عملیات و ایمنی کنترل دسترسی به اطلاعات پیشبینی کرده و به کار میبرند اما کشور ما فاقد الزاماتی در خصوص امنیتی پروندهی الکترونیک سلامت است. نتیجهگیری: ایمنی اطلاعات پروندهی الکترونیک سلامت یکی از ضروریات ایجاد پروندهی الکترونیک سلامت است و کشور ما فاقد الزاماتی در این زمینه میباشد. با توجه به رویکرد وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در خصوص ایجاد پروندهی الکترونیک سلامت برای هر ایرانی، تهیه و تدوین این الزامات توسط متولیان امر با استفاده از تجربیات سایر کشورها توصیه میشود.واژههای کلیدی: راز داری؛ الکترونیک در پزشکی؛ الکترونیک؛ مدارک پزشکی؛ نظامهای کامپیوتری مدارک پزشکی