محمد Reza علیرضایی؛ رضوان ستاری
دوره 7، شماره 1 ، فروردین 1389
چکیده
مقدمه: ارزیابی عملکرد نظام سلامت کشورها با استفاده از مدلهای ریاضی تحلیل پوششی دادهها در دو سطح خرد و کلان حایز اهمیت است. در این نوع ارزیابی، نظام سلامت کشورها در فضای کاملأ واقعی و رقابتی رتبهبندی میگردند. در پژوهش حاضر، پژوهشگران اقدام به ارزیابی عملکرد نظام سلامت کشورهای آسیایی با استفاده از مدلهای تحلیل پوششی دادهها ...
بیشتر
مقدمه: ارزیابی عملکرد نظام سلامت کشورها با استفاده از مدلهای ریاضی تحلیل پوششی دادهها در دو سطح خرد و کلان حایز اهمیت است. در این نوع ارزیابی، نظام سلامت کشورها در فضای کاملأ واقعی و رقابتی رتبهبندی میگردند. در پژوهش حاضر، پژوهشگران اقدام به ارزیابی عملکرد نظام سلامت کشورهای آسیایی با استفاده از مدلهای تحلیل پوششی دادهها (DEA: Data envelopment analysis) نمودهاند. روش بررسی: این پژوهش، کاربردی و از دسته مطالعات تحلیلی- مقطعی بود. جامعه پژوهش شامل نظام سلامت کشورهای آسیایی در سال 2006 بود که اطلاعات لازم از سایت سازمات جهانی بهداشت گردآوری و سپس این دادهها با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP: Analytical hierarchy process) وزن دهی شد و در نهایت به یک «شاخص خروجی مطلوب»، یک «شاخص خروجی نامطلوب» و یک « شاخص ورودی» تقلیل یافت. سپس کارایی تکنیکی نظام سلامت این کشورها با استفاده از مدل استاندارد برنامه ریزی خطی ورودی محور DEA محاسبه گردید. تحلیل یافتهها به کمک نرمافزار General algebraic modeling system (GAMS) انجام شد. یافتهها: از آن جا که در ارزیابی عادلانه نظام سلامت کشورها در فضای رقابتی، که توسط DEA به وجود میآید، عوامل محیطی نیز مؤثرند، در مرحله بعد تأثیر شاخصهای اقتصادی - اجتماعی بر کارایی تکنیکی محاسبه شده در مرحله دوم نشان داده شده است. تأثیر عوامل محیطی با استفاده از تلفیق دو مدل DEA ارایه شده توسط Banker و Morey (1986) و مدل Kao و Liu (2000) انجام شده است. سرانجام، نتایج ارزیابی عملکرد نظام سلامت کشورهای آسیایی در قالب جداول و چگونگی رسیدن به حداکثر کارایی کشورهایی با نظام سلامت ناکارا به صورت پایین آوردن هزینههای نظام سلامت نشان داده شده است.نتیجهگیری: نظام سلامت کشورها بر اساس استفاده بهین از منابع اولیه برای ارایه خدمات درمانی رتبهبندی میشوند و ارتقای کارایی نظام سلامت هر کشور در گرو پایین آوردن هزینههای سلامت آن کشور است. واژههای کلیدی: عملکرد؛ ارزیابی عملکرد؛ دادهها؛ مدلهای آماری؛ بهداشت و تندرستی.