بیتا مسگرپور؛ آرش اعتمادی؛ اکبر فتوحی؛ عباس کبریائی‌زاده؛ مسعود یونسیان
دوره 6، شماره 2 ، مهر 1388
چکیده
مقدمه: با توجه به نقش اساسی داروها در سلامت جامعه، تحقیقات علوم دارویی جایگاه ویژه‌ای در نظام ملی پژوهش سلامت کشورها دارد. از طرف دیگر، سیاست‌گزاری و برنامه‌ریزی برای فعالیت‌های پژوهشی آتی، نیازمند ارزیابی توصیفی و نقد تولید علم در دهه‌های گذشته است. هدف از انجام مطالعه حاضر، ارزیابی روند تحقیقات علوم دارویی ایرانی منتشر شده در ...
بیشتر
مقدمه: با توجه به نقش اساسی داروها در سلامت جامعه، تحقیقات علوم دارویی جایگاه ویژه‌ای در نظام ملی پژوهش سلامت کشورها دارد. از طرف دیگر، سیاست‌گزاری و برنامه‌ریزی برای فعالیت‌های پژوهشی آتی، نیازمند ارزیابی توصیفی و نقد تولید علم در دهه‌های گذشته است. هدف از انجام مطالعه حاضر، ارزیابی روند تحقیقات علوم دارویی ایرانی منتشر شده در نشریات بین‌المللی و مقایسه آن با سایر کشورهای خاورمیانه و آفریقای شمالی از طریق تحلیل علم‌سنجی در طی سال‌های 1996 لغایت 2006 میلادی بود. روش بررسی: پژوهش حاضر یک مطالعه بوم‌شناختی و ابزار مطالعه، پایگاه‌های داده‌ای ISI: Web of Science، Scopus و International Pharmaceutical Abstract (IPA) بود. مستندات نمایه شده در حیطه موضوعی علوم دارویی (داروسازی، فارماکولوژی، سم‌شناسی و شیمی دارویی) طی 11 سال (2006-1996 میلادی) برای ایران و 13 کشور منطقه خاورمیانه و آفریقای شمالی در این سه پایگاه مورد جستجو قرار گرفته، از نظر کمی اندازه‌گیری و تحلیل شد. تحلیل داده ها با استفاده از دو نرم افزار Excel و SPSS انجام گرفت. یافته‌ها: در مجموع 11 سال اخیر، کشور ایران از نظر تعداد اسناد علوم دارویی نمایه شده در بین کشورهای خاورمیانه و آفریقای شمالی در هر سه پایگاه داده‌ای WOS، Scopus و IPA رتبه دوم را پس از کشور مصر دارد. تحلیل روند مستندات علوم دارویی پایگاه‌های مذکور در طی این سال‌ها بیانگر آن است که در سال‌های 2004 تا 2006، رتبه ایران در دو پایگاه WOS و Scopus به مقام اول ارتقا یافته و این موضوع در سال‌های 2005 و 2006 در پایگاه IPA نیز صادق است. رتبه‌بندی تعداد تطبیق یافته اسناد علوم دارویی کشورهای مورد مطالعه بر اساس درآمد ناخالص ملی (GDP) و جمعیت هر کشور، بیانگر رتبه چهارم ایران در پایگاه داده‌ای Scopus و IPA و رتبه پنجم در پایگاه داده‌ای WOS است.نتیجه‌گیری: در سال‌های اخیر کشور ایران از نظر تولید مطلق علوم دارویی در بین کشورهای مورد مطالعه توانسته است به رتبه اول دست یابد. حفظ این مقام در سال‌های آینده، نیازمند برنامه‌ریزی و توجه کافی به بهره‌برداری از پتانسیل دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی در حوزه علوم دارویی و علوم بین رشته‌ای است. واژه‌های کلیدی: داروسازی؛ شیمی دارویی؛ داروشناسی؛ پایگاه‌های اطلاعاتی.
