سعید امینی؛ رضا دهنویه
دوره 12، شماره 3 ، شهریور 1394، ، صفحه 273-275
چکیده
مقدمه: متولیان بهداشت و درمان کشور به طور روزمره با تهدیدهای سلامتی متعددی در سطوح مختلف محیطی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی مواجهه هستند. بیماری های نوپدید و باز پدید، تغییر سبک زندگی، تغییرات آب و هوایی و سایر مسائل، سلامتی انسانها را تهدید می کنند. برای برخورد مناسب با این تهدیدها لازم است از طریق بررسی روند پیدایش، شکل گیری ...
بیشتر
مقدمه: متولیان بهداشت و درمان کشور به طور روزمره با تهدیدهای سلامتی متعددی در سطوح مختلف محیطی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی مواجهه هستند. بیماری های نوپدید و باز پدید، تغییر سبک زندگی، تغییرات آب و هوایی و سایر مسائل، سلامتی انسانها را تهدید می کنند. برای برخورد مناسب با این تهدیدها لازم است از طریق بررسی روند پیدایش، شکل گیری و توسعه آنها به شناسایی تاثیرات بالقوه اشان در حوزه سلامتی پرداخت و با مدیریت درست، از آن به عنوان فرصتی برای ارتقای سلامتی مردم استفاده کرد. پژوهش های آینده نگاری از طریق روی هم نهادن افکار و دیدگاه ها می توانند در این زمینه بسیار راهگشا باشند. روش های آینده نگاری را می توان به روش های تعمیم یابنده(تحلیل روند، سری های زمانی، رگرسیون، اقتصاد سنجی و شبیه سازی)، روش های اکتشافی(تحلیل ریخت شناختی، درخت ارتباط، نقشه برداری ذهنی و چرخه های آینده)، روش های الگوسازی(تحلیل شباهت، تحلیل توالی های فنآوری، تحلیل ذی نفعان و تحلیل ساختاری)، روش های مشارکتی(دلفی، تحلیل تاثیر متقاطع، گروه های متمرکز)، روش های هنجاری و سناریونویسی تقسیم بندی نمود(1). مطالعاتی که از چرخ آینده استفاده کرده اند آن را به عنوان یک ابزار مفید در ایجاد سناریوهای آینده معرفی کرده اند. اما بیشترین استفاده از این روش در مطالعات دانشگاهی بوده است و برای کمک به دانشجویان در به تصویر کشیدن نتایج روندهای آینده بکار رفته است(2). در مطالعه ای توسط Haas و Martin از روش چرخ آینده به عنوان یک روش بحث گروهی استفاده شده است تا اعضای گروه به طور نظاممند در خصوص عواقب آینده یک تصمیم تفکر نمایند(3). در مطالعه دیگری از چرخ آینده برای پیش بینی آینده بهداشت حرفه ای استفاده شده است(4). پژوهشهای آینده نگاری روز به روز از اهمیت بیشتری برخوردار می شود و محققان کشورمان نیز به این مطلب توجه ویژه ای نموده اند بطوریکه فقط در خصوص نظریه زمینه ای(grounded theory) با یک بررسی ساده اینترنتی متوجه می شویم که پژوهشگران داخلی زیادی در حوزه علوم پزشکی از این روش تحقیقاتی استفاده کرده اند(5). مطالعات چرخ آینده(future wheels) با وجود قرابت بسیار زیادی که با نظریه زمینه ای دارد و از کاربردهای بسیار زیادی نیز برخوردار است مورد توجه کمی قرار گرفته است که شاید علت آن آشنایی کم محققان داخلی با این شیوه پژوهش باشد، این در حالی است که چرخ آینده به عنوان مبنایی برای تفکر بیشتر، بررسی سیستماتیک و همچنین برای کاربرد تکنیک های دیگر بررسی آینده می تواند بسیار مفید واقع گردد. با بررسی دقیق این دو تئوری متوجه می شویم که هر دو نظریه یک مفهوم را به شیوه های متفاوت بیان می کنند. روش چرخ آینده، بطور هوشمندانه آینده را بررسی نموده و باعث ایجاد و توسعه استراتژی هایی برای حداقل نمودن ریسک و کاهش تاثیر بحران می شود(4). Glenn بیان نمود که چرخ آینده یک روش طوفان مغزی است که برای سازماندهی ایده ها در خصوص آینده بکار می رود(6). ایشان بیان نمود که چرخ آینده بیشتر برای موارد زیر بکار می رود: 1- تاثیرهای احتمالی روندهای فعلی یا رخدادهای بالقوه آینده 2- سازماندهی افکار مربوط به روندها یا رخدادهای آینده 3- نمایش ارتباطات متقابل پیچیدهدر چرخ آینده از سئوال پژوهش به علل و راهکارهای آن می رسیم و به محققین اجازه می دهد که نتایج اولیه و ثانویه رخدادها شناسایی شود(شکل1). بوسیله این رویکرد فرصت ها و مشکلات بالقوه، بازارهای جدید، محصولات و خدمات شناسایی می شوند و تاکتیکها و استراتژی های گوناگون ارزیابی می شوند.در رویکرد نظریه زمینه ای نمونه گیری از گروه هدف و پرسیدن سئوال تا زمان اشباع ادامه می یابد بطوریکه افراد نمونه دیگر مطلب جدیدی به مطالب قبلی اضافه نمی کنند و درصورت تکرار نمونه گیری موضوع جدیدی شناسایی نمی شود. موارد تا جایی افزوده می شوند که دیگر بینش و بصیرتی افزوده نگردد و پژوهشگر متوجه شود که دیگر چیز تازه ای کشف نمی شود(7). در چرخ آینده نیز طوفان مغزی تا زمانی ادامه می یابد که برایند فکری افراد دیگر موضوع جدیدی را شناسایی ننماید. به عبارت دیگر در چرخه آینده و نظریه زمینه ای به جایی می رسیم که دیدگاه جدیدی مطرح نمی شود و در اینجا است که باید مرحله اصلی و نهایی پژوهش را آغاز نماییم: در نظریه زمینه ای تبیین نظریه و در چرخه آینده تبیین علل و راهکارها. با بررسی دقیقتر این دو رویکرد متوجه می شویم که هر دو رویکرد می خواهند یک موضوع را مطرح کنند و آن هم ارائه راهکاری برای آینده است. در مطالعات مختلف بیان شده است که نظریه زمینه ای بصورت استقرایی از داده به نظریه منتهی می شود و در چرخ آینده بصورت قیاسی از سئوال پژوهش به علل می رسیم. شاید در نگاه اول به این نتیجه برسیم که در چرخ آینده از سئوال پژوهش به نتایج مختلفی می رسیم اما در این رویکرد نیز در نهایت راهکارهای عملی استخراج می شود که می تواند راهگشای مشکلات و مسائل جامعه باشد. بنابراین مطالعات چرخ آینده را نیز می توان در گروه مطالعات استقرایی دسته بندی نمود نه قیاسی. بخش بهداشت و درمان با روش چرخ آینده بیگانه نیست بطوریکه وقتی کارشناسان مرکز بهداشت شهرستان یا پرستاران یک بیمارستان در خصوص بررسی یک موضوع گرد هم جمع می شوند و با بارش افکار تمام نظریات و دیدگاه های خود را در خصوص عواقب احتمالی یک موضوع روی هم می گذارند و شقوق مختلف آن را بررسی می کنند و احتمالا راه کارهایی را نیز پیشنهاد می کنند در واقع ناخودآگاه از چرخ آینده استفاده کرده اند فقط با این تفاوت که کار خود را بر مبنای علمی انجام نداده اند. نتیجه گیری: دست اندرکاران بهداشت و درمان از طریق آشنایی با مطالعات چرخ آینده می توانند به آینده پژوهی روندهای فعلی بپردازند و دید بسیار واضح تری از آینده بدست آورند و ازبروز عواقب ناگوار در آینده جلوگیری کنند. از طریق روش چرخ آینده می توان زمینه های سرمایه گذاری را نیز شناسایی کرد و از هدر رفتن سرمایه های ملی جلوگیری نمود.
لیلا زارعی؛ رضا دهنویه؛ مینا انجم شعاع
دوره 12، شماره 2 ، تیر 1394، ، صفحه 236-243
چکیده
مقدمه: در این مقاله نخست مبنای نظری و اهمیت بکارگیری سیستم های پشتیبان تصمیم گیری مرور شده است. سپس میزان آمادگی بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی کرمان برای استقرار سیستم پشتیبان تصمیم گیری بر اساس نظرسنجی از مدیران ارشد و میانی بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی کرمان تعیین شده است.روش بررسی: پژوهش تحلیلی حاضر، به روش مقطعی در سال ...
بیشتر
مقدمه: در این مقاله نخست مبنای نظری و اهمیت بکارگیری سیستم های پشتیبان تصمیم گیری مرور شده است. سپس میزان آمادگی بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی کرمان برای استقرار سیستم پشتیبان تصمیم گیری بر اساس نظرسنجی از مدیران ارشد و میانی بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی کرمان تعیین شده است.روش بررسی: پژوهش تحلیلی حاضر، به روش مقطعی در سال 1391 خورشیدی و در استان کرمان انجام گرفت. جامعه آماری 44 نفر از مدیران ارشد و میانی بیمارستانهای آموزشی دانشگاه علوم پزشکی کرمان بوده است. به علت محدود بودن جامعه از روش سرشماری استفاده شد. ابزار سنجش، پرسشنامه استاندارد دانشگاه کالیفرنیا در زمینه «ارزیابی آمادگی سازمانی» بود و به وسیله آن وجود پیش نیازهای اجرای سیستم پشتیبان تصمیم گیری در بیمارستان ها سنجیده شد. روایی پرسش نامه با استفاده از روش صوری و روش محتوایی مورد تایید قرار گرفت. به منظور تعیین پایایی پرسشنامه ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شد. داده ها در نرم افزار Excel وارد و در مرحله بعد با استفاده از نرم افزار SPSSو جداول توافقی درسطح آمار توصیفی تحلیل شد.یافته ها: اختلاف معنی دار از نظر آماری، بین میزان آمادگی بیمارستانها وجود ندارد. 4/15درصداز نمونه میزان آمادگی بیمارستانشان برای توسعه سیستم پشتیبان تصمیم گیری را در حد ضعیف اعلام کردند، در حالی که 3/42درصد میزان آمادگی را متوسط و فقط 3/42درصدآمادگی بیمارستان خود را خوب دانسته اند.نتیجه گیری: با توجه به اهمیت توسعه این سیستم در بیمارستان های آموزشی وفقدان آمادگی کامل توصیه میگردد برای بهبود تصمیمات، علاوه بر فرهنگ سازی جهت جایگزینی تصمیم گیری با استفاده از فن آوری های نوین بجای تصمیم گیری های سنتی؛ آموزش هایی جهت رفع کمبودهای مهارتی لازم به مدیران داده شود.
سمیه نوری حکمت؛ علی رضا جباری؛ رضا دهنویه؛ رجا مردانی
دوره 11، شماره 4 ، آبان 1393، ، صفحه 506-514
چکیده
مقدمه:گردشگری پزشکی به عنوان یکی از حوزههای گردشگری به یک صنعت درآمدزا و رقابتی در دنیا تبدیل شده است. از آنجا که گردشگران پزشکی بدنبال درمانهای با کیفیت و قیمت پایینتر هستند، انطباق بیمارستانها با استانداردها میتواند ارایهی خدمات با کیفیت را تضمین نماید. پژوهش حاضر با هدف تعیین سطح انطباق بیمارستانهای شهر اصفهان با ضوابط ...
بیشتر
مقدمه:گردشگری پزشکی به عنوان یکی از حوزههای گردشگری به یک صنعت درآمدزا و رقابتی در دنیا تبدیل شده است. از آنجا که گردشگران پزشکی بدنبال درمانهای با کیفیت و قیمت پایینتر هستند، انطباق بیمارستانها با استانداردها میتواند ارایهی خدمات با کیفیت را تضمین نماید. پژوهش حاضر با هدف تعیین سطح انطباق بیمارستانهای شهر اصفهان با ضوابط و شرایط مراکز پزشکی پذیرای گردشگر سلامت وزارت بهداشت ارایه شده است. روش بررسی: پژوهش حاضر مطالعهای کاربردی است که به روش تحلیلی- توصیفی و به صورت مقطعی در سال1392 انجام شد. جامعهی پژوهش شامل تمامی بیمارستانهای دانشگاهی در محدودهی جغرافیایی شهر اصفهان که دارای مجوز لازم فعالیت از دانشگاه علوم پزشکی استان وبرخورداراز شرایط عمومی لازم برای ورود به صنعت گردشگری پزشکی مطابق بند اول شرایط و ضوابط مراکز درمانی پذیرای گردشگران سلامت، (11 بیمارستان) بودند . گردآوری دادهها با استفاده از چکلیست و به صورت میدانی و به روش مشاهده، مصاحبه با کارکنان و بررسی مستندات موجود جمعآوری گردید. روایی چکلیست با استفاده از روش روایی صوری و محتوا به تأیید متخصصان رسید. برای توصیف دادهها از جداول توزیع فراوانی و درصد، میانگین و انحراف معیار و برای تحلیل دادهها از آزمون منویتنی و ضریب همبستگی Spearman استفاده شد.یافتهها:یافتهها نشان داد تنها 5/54 درصد بیمارستانهای مورد مطالعه دارای شرایط قابل قبول از نظر انطباق با شرایط و ضوابط تعیین شده از سوی وزارت بهداشت درمان وآموزش پزشکی بودهاند. ارتباط معنیداری بین تعداد گردشگران پزشکی و تعداد تخت با سطح انطباق و هم چنین اختلاف معنیداری از نظر سطح انطباق بین بیمارستانهای عمومی و تخصصی مورد مطالعه وجود نداشت. (P-value>0.05)نتیجهگیری: مجموع یافتههای پژوهش حاضر با توجه به سطح انطباق کلی بیمارستانهای مورد مطالعه در شهر اصفهان حاکی از آمادگی نسبی این بیمارستانها برای ورود به صنعت گردشگری پزشکی دارد. با این وجود بهبود در برخی شرایط بیمارستانها مانند شرایط تجهیزات پزشکی و تارنما، آشپزخانهی مجهز وداشتن مترجم میتواند موجب ارتقای آمادگی مراکز درمانی و توسعهی بازارگردشگری پزشکی در این استان گردد
محمد حسین مهرالحسنی؛ مسعود ابوالحلاج؛ محمود نکویی مقدم؛ رضا دهنویه؛ مژگان امامی
دوره 10، شماره 5 ، دی 1392، ، صفحه 750-760
چکیده
مقدمه: امروزه دگرگونیهای شدیدی در ساختارهای دولتی بهویژه نظامهای مراقبت سلامت ایجاد شده است. در این سازمانها افزایش هزینهها و انتظارات فزایندهی مشتریان، توجه دولتها را به مدیریت صحیح منابع معطوف ساخته است. بدون شک تصمیمگیری در راستای مدیریت صحیح منابع، خود نیازمند اطلاعاتی از جمله اطلاعات مالی است که این امر توسط نظام ...
بیشتر
مقدمه: امروزه دگرگونیهای شدیدی در ساختارهای دولتی بهویژه نظامهای مراقبت سلامت ایجاد شده است. در این سازمانها افزایش هزینهها و انتظارات فزایندهی مشتریان، توجه دولتها را به مدیریت صحیح منابع معطوف ساخته است. بدون شک تصمیمگیری در راستای مدیریت صحیح منابع، خود نیازمند اطلاعاتی از جمله اطلاعات مالی است که این امر توسط نظام حسابداری صورت میپذیرد. در سیستم حسابداری دولتی دو شیوهی نقدی و تعهدی مطرح است. در حسابداری نقدی، معایبی از قبیل عدم وجود اطلاعات مرتبط با چگونگی مدیریت داراییها و بدهیها سبب شده که امروزه کشورهای زیادی به سمت حسابداری تعهدی حرکت کنند. لذا این پژوهش برآن است تا چالشهای استقرار چنین سیستمی را مورد بررسی قرار دهد. روش بررسی: در پژوهش حاضر به بررسی نظاممند چالشهای اجرایی حسابداری تعهدی در بخش دولتی در سال 1391 پرداخته شد. برای این منظور 28 مقاله با کلیدواژههایaccrual accounting+challenges ،accrual accounting accrual accounting+challenges و حسابداری تعهدی، از پایگاههای اطلاعاتی داخلی شامل SID، magiranو سایتهای بینالمللی شامل Google scholar، science direct, ،Emerald و Health Business استخراج و از نظر محتوا مورد تحلیل قرار گرفتند. یافتهها: چالشهای مربوط به استقرار سیستم حسابداری تعهدی در بخش دولتی در 6 طبقهی مدیریت و رهبری (توجیه و حمایت مدیریت ارشد از اجرا)، پیروان (حضور ممیزین حسابداری و تیمهای مشاورهی تخصصی در سطوح اجرایی سیستم)، محیط (سیستم نظارتی)، ساختار (ساختار تشکیلاتی متناسب با تحول و وجود یک سیستم مناسب ارزیابی عملکرد در کار)، نیروی انسانی (تخصص و خبرگی نیروی انسانی، انگیزه و رضایت افراد) و فرآیندها و استانداردهای کاری (تدوین استراتژی و طرح اجرایی، بازخورد از نحوهی اجرا و وجود یک چارچوب نظری مختص بخش دولتی) دستهبندی شدند. نتیجهگیری: مدیریت و رهبری، پیروان و عوامل محیطی سه عامل پیشبرنده در استقرار حسابداری تعهدی در بخش دولتی هستند که از طریق اعمال دانش و فنآوری لازم بین عوامل سطح دوم یعنی ساختاری، نیروی انسانی و فرایند، هماهنگی لازم را به وجود میآورند و منجر به اجرای حسابداری تعهدی در بخش دولتی میگردند. لذا پیشنهاد میشود با توجه به این موارد، نقشهی راهی برای تحول در نظام مالی تنظیم و براساس آن مدیریت تغییر صورت پذیرد. واژههای کلیدی: حسابداری؛ حسابهای پرداختنی و دریافتنی؛ ممیزی مالی؛ مدیریت مالی
حسین ابراهیمی پور؛ رضا دهنویه؛ مهدی جعفری؛ حمید اسمعیل زاده؛ سمیه نوری حکمت
دوره 9، شماره 1 ، فروردین و اردیبهشت 1391
چکیده
مقدمه: یکی از مهمترین مشکلات مدیران در دانشگاههای علوم پزشکی کشور با توجه به وجود نظام ادغام آموزش و ارایهی خدمات، درگیری این مدیران در کارهای مختلف و محدودیت دسترسی به اطلاعات کافی جهت تصمیمگیری است. از اینرو، اتخاذ تدابیری در جهت فراهم شدن اطلاعات لازم برای تصمیمگیری، حیاتی به نظر میرسد. پژوهش حاضر با هدف تعیین نقش واحدهای ...
بیشتر
مقدمه: یکی از مهمترین مشکلات مدیران در دانشگاههای علوم پزشکی کشور با توجه به وجود نظام ادغام آموزش و ارایهی خدمات، درگیری این مدیران در کارهای مختلف و محدودیت دسترسی به اطلاعات کافی جهت تصمیمگیری است. از اینرو، اتخاذ تدابیری در جهت فراهم شدن اطلاعات لازم برای تصمیمگیری، حیاتی به نظر میرسد. پژوهش حاضر با هدف تعیین نقش واحدهای تحقیق و توسعه در سیستم اطلاعات مدیریت دانشگاههای منتخب تعدادی از کشورها جهت استفاده از این تجارب در دانشگاههای علوم پزشکی کشور انجام شده است. روش بررسی: این مطالعه به صورت تطبیقی و مقطعی در سال 1389 انجام گرفت. در ابتدا ضمن مطالعهی مبانی نظری، سوابق موجود و ادبیات مرتبط مطالعه گردید و سپس وضعیت نظام تحقیق و توسعه در 8 دانشگاه خارجی مورد بررسی قرار گرفت. دادهها با استفاده از مشاهدهی پایگاه اطلاع رسانی و انجام مصاحبههای تکمیلی با دفاتر پیشگفت جمعآوری گردید. متغیرهای اصلی تحقیق شامل رسالت واحد، اهداف واحد و فرایندهای کلیدی واحد بود. در نهایت دادهها با بهرهگیری از جداول تطبیقی مقایسه و تحلیل شد. یافتهها: مهمترین نقش واحد تحقیق و توسعه عبارت از ارایه و تحلیل اطلاعات دقیق در زمانهای مناسب با انجام مطالعات لازم، پشتیبانی از فرایند تصمیمگیری و سیاستگذاری و بهبود کیفیت فعالیتها و ارتقای دانشگاه، ارایهی تصویری مناسب از دانشگاه با ارایهی آمار و اطلاعات مربوط به آن و تسهیل همکاری با واحدهای همتا در سایر دانشگاهها بود. نتیجهگیری: با توجه به نقش کلیدی واحد تحقیق و توسعه در سیستم اطلاعات مدیریت دانشگاه، پیشنهاد میشود دانشگاههای علوم پزشکی کشور در صورت عدم وجود واحد تحقیق و توسعه و یا عدم ایفای نقش جدی این واحد در سیستم اطلاعات مدیریت دانشگاه، اقدامات اصلاحی را در این خصوص انجام دهند. واژههای کلیدی: تحقیق و توسعه؛ دانشگاهها؛ ایران.
رضا دهنویه؛ سید جمال الدین طبیبی؛ محمدرضا ملکی؛ آرش رشیدیان؛ سمیه نوری حکمت
دوره 7، شماره 2 ، تیر 1389
چکیده
مقدمه: تعیین خدمات بستهی بیمهی درمان پایه، همواره یکی از چالشهای اساسی سازمانهای بیمهای بوده است. به عبارت دیگر، این سازمانها همیشه با این سؤال روبهرو بودهاند که با توجه به محدودیت منابع، برای تعیین خدمات این بسته چه معیارهایی را مورد توجه قرار دهند. بدون تعیین معیارهای تأثیرگذار بر تدوین بستهی بیمهی درمان پایه ...
بیشتر
مقدمه: تعیین خدمات بستهی بیمهی درمان پایه، همواره یکی از چالشهای اساسی سازمانهای بیمهای بوده است. به عبارت دیگر، این سازمانها همیشه با این سؤال روبهرو بودهاند که با توجه به محدودیت منابع، برای تعیین خدمات این بسته چه معیارهایی را مورد توجه قرار دهند. بدون تعیین معیارهای تأثیرگذار بر تدوین بستهی بیمهی درمان پایه و در نظر گرفتن نقش واقعی آنها، بدون شک بستهی خدماتی تعریف میشود که از نظر سیاسی غیر قابل قبول است، از جهت مالی امکانپذیر نیست، از منظر فنی ناکاراست و یا مجموعهای از این مشکلات را دارد. این مطالعه با هدف تعیین معیارهای اطلاعاتی برای خدمات بستهی بیمهی درمان و اهمیت هر کدام از آنها در تدوین این بسته، انجام شده است.روش بررسی: مطالعه حاضر مطالعهای توصیفی– مقطعی بود که در سال 1387 انجام گرفت. در مرحلهی اول مطالعه، با 20 نفر از کارشناسان و دستاندرکاران بیمهی سلامت کشور، مصاحبهای صورت گرفت و در ادامه، معیارهای مورد استفاده این مصاحبهها به همراه معیارهای استخراج شده از مطالعهی مفهومی، جمعآوری و طبقهبندی گردید. در مرحلهی دوم مطالعه، معیارهای جمعآوری شده در قالب یک پرسشنامه، به علت نظرخواهی در اختیار 52 نفر از کارشناسان سازمانهای بیمهگر پایه گذاشته شد. با استفاده از روش اعتبار محتوا و همچنین آزمون- بازآزمون (84/0 r =) اعتبار و روایی پرسشنامه تأیید شد. برای تحلیل دادهها در مرحلهی اول از نرمافزار Atlas-Ti و روش تحلیل محتوا و در مرحلهی دوم از نرمافزار SPSS و روش آمار توصیفی استفاده گردید.یافتهها: معیارهای استخراج شده از مرحلهی اول در قالب 32 معیار و 6 گروه طبقهبندی گردید. کارشناسان بیمهای کشور معتقد بودند که مهمترین معیارهای تعیین کننده محتوای بستهی بیمهی درمان پایه در حال حاضر شامل معیارهای «قابلیت اجرایی»، «دیدگاه افراد و گروههای سیاسی»، «هزینه مداخلات» و «تعلق داشتن افراد بیمار به گروههای آسیبپذیر» میباشند. این کارشناسان به «هزینه- اثربخشی» خدمات، «اثربخشی خدمات»، «اعتبار مستندات» و «عدالت» به عنوان مهمترین معیارهایی که از طریق آنها میتوان خدمات بسته را به طور مناسبی تعیین نمود، اشاره کردند.نتیجهگیری: برای تدوین مناسبتر خدمات بسته بیمه درمان پایه، پیشنهاد میگردد که شرایط لازم برای انجام مطالعات هزینه- اثربخشی مهیا شود و نتایج این مطالعات، جایگزین معیارهایی نظیر اعمال نفوذ گروههای مختلف در تعیین خدمات بستهی بیمهی درمان پایه گردد.واژههای کلیدی: ایران؛ بیمه بهداشت و درمان؛ پوشش بیمه.