نضال صراف زادگان؛ موسی علوی؛ کتایون ربیعی؛ حیدرعلی عابدی؛ احمد باهنر؛ سونیا زرفشانی
دوره 7، شماره 3 ، مهر 1389
چکیده
مقدمه: ارزشیابی برنامه‌های مداخلاتی مبتنی بر جامعه، گامی اساسی و زیربنایی در راستای اصلاح و هدایت برنامه‌ها به سمت اهداف نظام سلامت است. مطالعه‌ی حاضر، رپاهنمایی مدیریت برنامه و تصمیم‌گیری جهت اصلاح مسیر از طریق ارزشیابی کیفی فرایند (Process evaluation) یک برنامه‌ی مداخلاتی/آموزشی مبتنی بر جامعه تحت عنوان برنامه‌ی قلب سالم اصفهان (IHHP ...
بیشتر
مقدمه: ارزشیابی برنامه‌های مداخلاتی مبتنی بر جامعه، گامی اساسی و زیربنایی در راستای اصلاح و هدایت برنامه‌ها به سمت اهداف نظام سلامت است. مطالعه‌ی حاضر، رپاهنمایی مدیریت برنامه و تصمیم‌گیری جهت اصلاح مسیر از طریق ارزشیابی کیفی فرایند (Process evaluation) یک برنامه‌ی مداخلاتی/آموزشی مبتنی بر جامعه تحت عنوان برنامه‌ی قلب سالم اصفهان (IHHP یا Isfahan Healthy Heart Program) را گزارش کرده است. این برنامه با هدف پیشگیری و کنترل بیماری‌های غیر واگیر شکل گرفته است. ارزشیابی این برنامه هدف کسب بینش نسبت به اجرای مداخلات را دنبال می‌‌کند. روش بررسی: مطالعه‌ی حاضر یک مطالعه‌ی کیفی بود. جامعه‌ی مورد مطالعه شامل سیاست‌گذاران، مدیران، مجریان و همکاران اصلی پروژه و نیز ذی‌نفعان برنامه‌ی قلب سالم اصفهان بودند. مکان انجام مطالعه، مشابه با محل‌های اجرای پروژه‌های مداخلاتی برنامه در شهرستان اصفهان، زمان آغاز مطالعه سال 1384 و زمان پایان تحلیل سال 1387 بود. اطلاعات از طریق انجام مصاحبه با نمونه‌ای هدفمند از 60 نفر به دست آمده، با بهره‌گیری از روش تحلیل محتوای کیفی مورد تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: حاصل تحلیل داده‌های کیفی در قالب چندین دسته طبقه بندی شدند که چهار مورد از مهم‌ترین آن‌ها شامل تجارب از منابع، نگرش به مداخلات، عوامل انگیزشی و مشارکت پایدار گزارش گردید. نتیجه‌گیری: این مطالعه برخی از عوامل زیربنایی مؤثر بر اجرای مداخلات آموزشی مرتبط با مدیریت سلامت را آشکار ساخت که مهم‌ترین بخش آن را می‌توان به عوامل انسانی در سطح عاملین اجرایی تعبیر کرد. مطالعه با تأکید بر نقش حیاتی منابع در پیشبرد مداخلات آموزشی نشان داد که کیفیت‌های انسانی مانند نوع نگرش و میل به حرکت به سمت تغییر، تأثیر عمده‌ای بر پذیرش منابع مصرف شده و مداخلات آموزشی، به ویژه از جانب مدیران و عاملین اجرایی دارد. پیشنهاد می‌گردد که پذیرش این برنامه‌ی آموزشی مبتنی بر جامعه و برنامه‌های مشابه، از جانب مخاطبان و به ویژه عاملین اجرایی به عنوان عاملی تعیین کننده در نحوه‌ی مدیریت و در نتیجه موفقیت برنامه مورد توجه قرار گیرد. واژه‌های کلیدی: ارزیابی نتایج و فرایند؛آموزش بهداشت؛ مدیریت.
