محترم نعمت‌الهی؛ محبوبه آموزگار؛ رکسانا شریفیان؛ حسین منعم؛ سحر زارع
دوره 14، شماره 1 ، اردیبهشت 1396، ، صفحه 3-8
چکیده
مقدمه: در دسترس بودن سیستم ذخیره و انتقال تصاویر پزشکی PACS (Picture archiving and communication system) در دو دهه گذشته موجب انقلاب در عملکرد رادیولوژی و در نهایت، افزایش بازدهی رادیولوژی و پزشکی شده است. به منظور پیاده‌سازی موفق PACS، شناخت عوامل مهم موفقیت و شکست آن ضروری به نظر می‌رسد. مطالعه حاضر با هدف تعیین عوامل مؤثر بر موفقیت PACS در بیمارستان‌های ...
بیشتر
مقدمه: در دسترس بودن سیستم ذخیره و انتقال تصاویر پزشکی PACS (Picture archiving and communication system) در دو دهه گذشته موجب انقلاب در عملکرد رادیولوژی و در نهایت، افزایش بازدهی رادیولوژی و پزشکی شده است. به منظور پیاده‌سازی موفق PACS، شناخت عوامل مهم موفقیت و شکست آن ضروری به نظر می‌رسد. مطالعه حاضر با هدف تعیین عوامل مؤثر بر موفقیت PACS در بیمارستان‌های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی شیراز با رویکرد مدل‌یابی معادلات ساختاری انجام شد.روش بررسی: این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود که در سال 1393 به روش مقطعی انجام شد. جامعه پژوهش شامل کاربران PACS (پزشکان و کارشناسان رادیولوژی) در بیمارستان‌های فقیهی و نمازی شیراز بود. یک نمونه 250 نفری منطبق بر جامعه به شیوه نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای انتخاب شدند. ابزار جمع‌آوری داده‌ها، پرسش‌نامه‌ای بود که روایی آن با استفاده از تحلیل عاملی تأییدی و پایایی آن از طریق ضریب Cronbach¢s alpha (84/0) مورد بررسی قرار گرفت. داده‌ها با استفاده از روش آمار توصیفی در نرم‌افزار SPSS و با بهره‌گیری از تکنیک مدل‌سازی معادلات ساختاری در نرم‌افزار LISREL تجزیه و تحلیل گردید.یافته‌ها: بر اساس یافته‌های مدل مفهومی پیشنهادی، موفقیت سیستم PACS دانشگاه علوم پزشکی شیراز به لحاظ تحلیل عامل‌های تشکیل دهنده آن برازش مناسبی داشت. تحلیل فرضیات پژوهش نشان داد که از بین 16 فرضیه موجود در پژوهش، 11 فرضیه تأیید و 5 فرضیه رد شد. عامل‌های عملکرد فردی، عملکرد سازمانی و درک سودمندی از سیستم به ترتیب بیشترین تأثیر بر وابستگی به PACS را داشت.نتیجه‌گیری: طراحی و ارزیابی سیستم‌های اطلاعات سلامت بر اساس مدل‌های استاندارد و شناخته شده به منظور برخورداری از سیستم‌ها و اطلاعات باکیفیت و رضایتمندی کاربران، ضروری به نظر می‌رسد. نتایج پژوهش مرجع مناسبی برای مؤسسات مراقبت بهداشتی، شرکت‌های ارایه دهنده خدمات سیستم‌های اطلاعاتی و توسعه دهندگان سیستم‌های اطلاعاتی به منظور ارزیابی و بهبود کیفیت، کاربردپذیری و اثربخشی سیستم‌ها می‌باشد.
محترم نعمت الهی؛ حسین منعم؛ علی گراوند
دوره 13، شماره 2 ، تیر 1395، ، صفحه 65-70
چکیده
مقدمه: برای موفقیت در اجرای سیستم‌های جدید اطلاعاتی در نظام سلامت به ویژه مدارک پزشکی الکترونیکی، شناخت عوامل مؤثر بر پذیرش آن از دیدگاه کاربران و به ویژه مدیران امر مهمی محسوب می‌گردد. هدف از انجام مطالعه حاضر، تعیین عوامل مؤثر بر پذیرش مدارک پزشکی الکترونیکی با استفاده از مدل پذیرش فن‌آوری بود. روش بررسی: این پژوهش کاربردی و از ...
بیشتر
مقدمه: برای موفقیت در اجرای سیستم‌های جدید اطلاعاتی در نظام سلامت به ویژه مدارک پزشکی الکترونیکی، شناخت عوامل مؤثر بر پذیرش آن از دیدگاه کاربران و به ویژه مدیران امر مهمی محسوب می‌گردد. هدف از انجام مطالعه حاضر، تعیین عوامل مؤثر بر پذیرش مدارک پزشکی الکترونیکی با استفاده از مدل پذیرش فن‌آوری بود. روش بررسی: این پژوهش کاربردی و از نوع توصیفی- تحلیلی بود که در سال 1393 انجام گرفت. جامعه پژوهش را 235 نفر از مدیران ارشد و میانی بیمارستان‌های آموزشی شیراز تشکیل دادند که بدون نمونه‌گیری و به روش سرشماری انتخاب شدند. داده‌ها با استفاده از پرسش‌نامه استاندارد مدل TAM (Technology acceptance model) جمع‌آوری گردید. داده‌ها با استفاده از آزمون‌های آماری رگرسیون، Independent t و ANOVA در نرم‌افزار SPSS و LISREL مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: رابطه مثبت و مستقیمی بین نگرش به آسانی با نگرش به استفاده وجود داشت (46/0 = r، 05/0 > P). همچنین، بین نگرش به سودمندی و نگرش به استفاده رابطه مثبت و مستقیمی مشاهده شد (42/0 = r، 05/0 > P). رابطه بین نگرش به استفاده و استفاده واقعی، مثبت و مستقیم بود (36/0 = r، 05/0 > P). نتیجه‌گیری: می‌توان در ارزیابی‌ها و برنامه‌ریزی‌ها با در نظر گرفتن عوامل نگرش به سودمندی و آسانی استفاده که بر نگرش به استفاده مؤثر هستند، میزان پذیرش سیستم مدارک پزشکی الکترونیکی در میان مدیران ارشد و میانی بیمارستانی را ارتقا داد.
محترم نعمت الهی؛ اکرم سخدری
دوره 11، شماره 6 ، بهمن 1393، ، صفحه 689-698
چکیده
مقدمه : حقوق بیمار تکلیفی است که یک مرکز درمانی در قبال بیمار برعهده دارد و رضایت آگاهانه، موافقت آزادانه و ابطال‌پذیر فرد واجد صلاحیت (بیمار) مبنی بر مشارکت در تصمیم‌گیری درمانی به دنبال آگاهی از ماهیت، هدف و پیامدهای آن با اعتقاد بر تأثیر این مشارکت در انتخاب مؤثرترین و مفیدترین روش درمانی می‌باشد. این پژوهش با هدف تعیین میزان آگاهانه ...
بیشتر
مقدمه : حقوق بیمار تکلیفی است که یک مرکز درمانی در قبال بیمار برعهده دارد و رضایت آگاهانه، موافقت آزادانه و ابطال‌پذیر فرد واجد صلاحیت (بیمار) مبنی بر مشارکت در تصمیم‌گیری درمانی به دنبال آگاهی از ماهیت، هدف و پیامدهای آن با اعتقاد بر تأثیر این مشارکت در انتخاب مؤثرترین و مفیدترین روش درمانی می‌باشد. این پژوهش با هدف تعیین میزان آگاهانه بودن رضایت کسب شده از بیماران بستری در بیمارستان‌های منتخب شهرستان شیراز در سال 1392 خورشیدی صورت گرفت. روش بررسی : پژوهش حاضر از نوع تحلیلی بوده که به صورت مقطعی صورت گرفته است. جامعه آماری شامل 136 بیمار بستری شده در بیمارستان‌های منتخب شیراز در سال 1392 خورشیدی بوده است که از طریق روش نمونه‌گیری تصادفی ساده از هرکدام از بیمارستان‌ها، 34 بیمار به عنوان نمونه آماری انتخاب گردیدند. روش گردآوری داده‌ها از طریق مطالعات کتابخانه‌ای، استفاده از منابع الکترونیکی و اینترنتی و براساس پرسش‌نامه محقق ساخته بوده است. برای تعیین اعتبار علمی پرسش‌نامه از روش اعتبار محتوا استفاده شد و بدین منظور، پرسش‌نامه در بین تعدادی از اساتید و صاحبنظران متخصص درزمینه مدیریت اطلاعات بهداشتی و آمار توزیع گردید و با بهره‌گیری از نظرات و راهنمایی‌های ایشان، سوالات پرسش‌نامه مورد بررسی محتوایی قرار گرفته و ابهامات آن برطرف گردید تا اعتبار آن مورد تائید قرار گیرد. برای محاسبه قابلیت اعتماد یا پایایی از روش آلفای کرونباخ برای پرسش‌نامه استفاده شد. بدین منظور پرسش‌نامه اولیه پیش از انجام مرحله اصلی پژوهش در بین 20 نفر از بیماران به طور تصادفی توزیع گردید و پس از جمع آوری، داده‌های پرسش‌نامه با استفاده از آزمون تعیین میزان پایایی نرم‌افزار SPSS، مورد ارزیابی و سنجش قرار گرفت.تجزیه و تحلیل داده‌ها با کمک آمار توصیفی (درصد، فراوانی، میانگین و انحراف معیار) صورت گرفت. یافته‌ها: یافته‌های حاصل از پژوهش نشان می‌دهد که کمترین میزان آگاهی مربوط به میزان اطلاع بیمار از مزایا و معایب سایر روش‌های درمانی بوده است به طوریکه در بیمارستان‌های خصوصی دارای میانگین 38/2 و انحراف معیار 659/1 و در بیمارستان دولتی دارای میانگین 65/2 و انحراف معیار 363/1 بوده است و بیشترین میزان مربوط به میزان اطمینان بیمار به پزشک خود بوده است به طوری که در بیمارستان‌های خصوصی دارای میانگین 78/4 و انحراف معیار 519/0 و در بیمارستان دولتی دارای میانگین 42/4 و انحراف معیار 037/1 بوده است. همچنین نمره رضایت بیماران بر حسب سن، وضعیت تحصیلات و نوع بستری در تمامی بیمارستان‌ها (نمازی و بیمارستان‌های خصوصی) اختلاف معنی‌داری را نشان دادند. نتیجه‌گیری: نتایج نشان دهنده‌ی وضعیت متوسط اگاهانه بودن رضایت کسب شده از بیماران در بیمارستان‌های منتخب شهرستان شیراز بود. همچنین مشخص گردید که فرایند، نحوه و شیوه‌های کسب رضایت آگاهانه می‌بایست براساس شرایط مکانی و زمانی و براساس میزان تحصیلات بیمار تغییرات اساسی داشته باشد. واژههای کلیدی: حقوق بیمار؛ رضایت آگاهانه؛ بیماران.
محترم نعمت الهی؛ فرزانه شاهچراغی؛ رکسانا شریفیان
دوره 11، شماره 4 ، آبان 1393، ، صفحه 400-411
چکیده
مقدمه: امروزه بیماری‌های کبدی به عنوان یکی از علل عمده ناخوشی، مرگ و میر و افزایش هزینه‌های بهداشتی در سراسر جهان محسوب می‌شود و تلاش جهانی برای محدود کردن این بیماری آغاز شده است. یکی از این تلاش‌ها، توسعه شیوه‌های علمی و راه‌اندازی سامانه‌های مناسب اطلاعاتی به منظور فهم مشکلات و استفاده از قابل دسترس‌ترین داده‌ها و الگوها ...
بیشتر
مقدمه: امروزه بیماری‌های کبدی به عنوان یکی از علل عمده ناخوشی، مرگ و میر و افزایش هزینه‌های بهداشتی در سراسر جهان محسوب می‌شود و تلاش جهانی برای محدود کردن این بیماری آغاز شده است. یکی از این تلاش‌ها، توسعه شیوه‌های علمی و راه‌اندازی سامانه‌های مناسب اطلاعاتی به منظور فهم مشکلات و استفاده از قابل دسترس‌ترین داده‌ها و الگوها به منظور ارائه اطلاعات به موقع و علمی برای اخذ تصمیمات ضروری است. این مقاله با هدف مطالعه تطبیقی سامانه مدیریت اطلاعات بیماری‌های کبدی در کشورهای منتخب انجام شد. روش بررسی: در این پژوهش توصیفی و تطبیقی، ابتدا وضعیت موجود کشور با مراجعه به »مرکز مدیریت بیماری‌ها« مستقر در وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی و بیمارستان‌های نمازی شیراز، امام خمینی تهران و الزهرا اصفهان با مصاحبه حضوری با مسئول مرکز درمان بیماری‌های واگیردار و مسئولین بخش‌های درمان بیماری‌های کبدی در بیمارستان‌ها در فروردین ماه 2013 میلادی و بررسی فرم‌ها و مستندات با استفاده از چک‌لیست (روایی ابزار بر اساس روش اعتبار محتوا)، بررسی و سپس به بررسی سامانه مدیریت اطلاعات بیماری‌های کبدی در کشورهای منتخب پرداخته شد. تحلیل اطلاعات بر اساس مقایسه ویژگی‌های سامانه‌های اشاره شده در کشورهای مورد مطالعه، به صورت تحلیل توصیفی_ نظری صورت گرفت. یافته‌ها: سامانه مدیریت اطلاعات بیماری‌های کبدی بر اساس مطالعه و تجارب آمریکا، کانادا و مالزی و بر اساس نیاز کشور در قالب سه محور »مشخصات کلی سامانه«، »منابع داده« و نیز »ضوابط جمع‌آوری، گزارش و پردازش داده‌ها« طراحی شد. نتیجه‌گیری: با توجه به شیوع بالای بیماری‌های کبدی در ایران و فقدان سامانه جامع مدیریت اطلاعات بیماری‌های کبدی، طراحی الگوی سامانه مدیریت اطلاعات بیماری‌های کبدی، جهت مدیریت بیماری که کنترل کیفیت و کنترل هزینه‌ها – به عنوان دو هدف متعالی نظام‌های بهداشتی - را به دنبال دارد، توصیه می‌گردد.
محترم نعمت‌الهی؛ ناهید حاتم
دوره 8، شماره 4 ، مهر و آبان 1390
چکیده
مقدمه: خدمات مشاوره و تست اختیاری (VCT یا Voluntary counseling and testing) برای تشخیص عفونت HIV (Human immunodeficiency virus)، ازجمله خدمات محرمانه‌ای است که در اختیار افراد جامعه قرار داده می‌شود. هدف این پژوهش، ارایه‌ی الگوی سیستم مدیریت اطلاعات منطقه‌ای برای خدمات فوق بود. روش بررسی: پژوهش حاضر کاربردی و از دسته‌ی مطالعات توصیفی بود. در این پژوهش ابتدا وضعیت ...
بیشتر
مقدمه: خدمات مشاوره و تست اختیاری (VCT یا Voluntary counseling and testing) برای تشخیص عفونت HIV (Human immunodeficiency virus)، ازجمله خدمات محرمانه‌ای است که در اختیار افراد جامعه قرار داده می‌شود. هدف این پژوهش، ارایه‌ی الگوی سیستم مدیریت اطلاعات منطقه‌ای برای خدمات فوق بود. روش بررسی: پژوهش حاضر کاربردی و از دسته‌ی مطالعات توصیفی بود. در این پژوهش ابتدا وضعیت موجود سیستم اطلاعات منطقه‌ای VCT در ایران در سال 1388 بررسی شد. سپس به بررسی سیستم مدیریت اطلاعات منطقه‌ای VCT در کشورهای منتخب پرداخته شد و بر اساس نیاز کشور، الگوی پیشنهادی برای ایران طراحی و با استفاده از تکنیک دلفی به نظرخواهی گذاشته شد. روایی ابزارهای مربوط بر اساس روش اعتبار محتوا و پایایی آن‌ها نیز از طریق آزمون مجدد اندازه‌گیری شد. تحلیل اطلاعات بر اساس مقایسه‌ی ویژگی‌های نظام‌های پیش‌گفت در کشورهای مورد مطالعه، به صورت تحلیل توصیفی- نظری صورت گرفت. یافته‌ها: در طی تحلیل وضعیت موجود در ایران و آگاهی بر فقدان یک نظام کامل، پژوهشگران الگوی نظام مدیریت اطلاعات منطقه‌ای VCT را بر اساس مطالعه‌ی پیشنهادهای WHO و با استفاده از تجارب آمریکا، استرالیا و بریتانیا بر اساس نیاز کشور، در چهار محور «جمع‌آوری و گزارش داده‌ها»، «شفاف‌سازی داده‌ها»، «آنالیز داده‌ها» و «توزیع اطلاعات» ارایه نمودند که بعد از اجرای تکنیک دلفی با 1/38 از 44 (6/86 درصد توافق)، مورد تأیید واقع شد. نتیجه‌گیری: چون بسیاری از داده‌ها در مورد شیوع HIV به وسیله‌ی مراکز VCT جمع‌آوری می‌شود و اطلاعات مرتبط با مراحل و نتایج خدمات VCT می‌تواند نقش با ارزشی در طراحی و بهبود استراتژی‌های مداخلات HIV/AIDS داشته باشد و با توجه به این که شیوع HIV/AIDS در استان‌ها و مناطق مختلف متفاوت است، لازم است داده‌های VCT مربوط به هر استان شفاف‌سازی و آنالیز شود و منتشر گردد. واژههای کلیدی: سیستم مدیریت اطلاعات؛ مدیریت اطلاعات؛ مشاوره؛ ایران.
