مهناز عابدی؛ حسن اشرفی ریزی؛ فیروزه زارع فراشبندی؛ رسول نوری؛ اکبر حسن زاده
دوره 11، شماره 5 ، دی 1393، ، صفحه 593-606
چکیده
مقدمه: رفتار اطلاعیابی از مهمترین موضوعهای مورد توجه پژوهشگران، برای شناسایی نیازهای واقعی و مشکلات استفادهکنندگان در بازیابی و استفاده از اطلاعات است و در این میان پیامد نگاه فرایندی به جستوجوی اطلاعات، بازنگری در نحوه و نوع خدمات اطلاعاتی است که میتوان به مراجعهگنندگان ارائه کرد. هدف این پژوهش مقایسه رفتار ...
بیشتر
مقدمه: رفتار اطلاعیابی از مهمترین موضوعهای مورد توجه پژوهشگران، برای شناسایی نیازهای واقعی و مشکلات استفادهکنندگان در بازیابی و استفاده از اطلاعات است و در این میان پیامد نگاه فرایندی به جستوجوی اطلاعات، بازنگری در نحوه و نوع خدمات اطلاعاتی است که میتوان به مراجعهگنندگان ارائه کرد. هدف این پژوهش مقایسه رفتار اطلاعیابی دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه علوم پزشکی اصفهان و دانشگاه اصفهان در تدوین پایاننامه بر اساس الگوی فرایند جستوجوی اطلاعات Kuhlthau در سال 1391 خورشیدی و در محیط کتابخانهای و الکترونیکی بوده است. روش بررسی: روش پژوهش، پیمایشی و ابزار گردآوری دادهها، پرسشنامه نارمنجی است که بر اساس پرسشنامه «کراکر» با عنوان «پرسشنامه فرایند پژوهش» بومیسازی شده است. روایی ابزار توسط متخصصان کتابداری و اطلاعرسانی تأیید و نارمنجی(1389) میزان Cronbach's alpha را جهت پایایی پرسشنامه، برای جنبههای شناختی (اندیشهها) 78درصد و برای جنبههای عاطفی 87درصد ذکر نموده است (6). جامعه آماری پژوهش، کلیه دانشجویان کارشناسی ارشد در حال تحصیل ورودی سال 1390 تا 1388 خورشیدی ، دانشگاه علومپزشکی اصفهان و دانشگاه اصفهان بودند. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 196 نفر تعیین شده و نمونهگیری به صورت تصادفی طبقهای انجام گرفت. نوع آمار، توصیفی (میانگین و توزیع فراوانی) و استنباطی (آزمون تی مستقل و همبستگی پیرسون) و نرمافزار مورد استفاده SPSS20 بوده است. یافتهها: دانشجویان دو دانشگاه مورد بررسی، مراحل الگوی Kuhlthau را با تفاوتهای عمدهای طی کردهاند؛ بهطوریکه فقط دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در یک یا چند مرحله از ترتیب مراحل این الگو تبعیت کرده است. در حیطه احساسات، در مراحل اول (شروع) و ششم (ارائه) تفاوت معناداری بین دانشجویان دو دانشگاه مشاهده شد. تفاوت در حیطه کنشها (مجموع مراحل) بین دو دانشگاه معنادار بود. بررسی رابطه جنسیت با مراحل الگوی Kuhlthau نشان داد که تنها بین مرحله چهارم (خاص کردن موضوع) و نمره کل حیطه احساسات بین دو جنس اختلاف معناداری وجود دارد. همچنین بین مرحله سوم (بررسی اطلاعات) حیطه احساسات با سن دانشجویان رابطه معکوس و معناداری مشاهده شد. نتیجهگیری: نتایج نشان داد که دانشجویان دانشگاه اصفهان در تدوین پایاننامه مطابق با مراحل الگوی Kuhlthau عمل نکردهاند و دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان نیز تنها از یک پنجم ترتیب آن پیروی کردهاند. در برخی مراحل حیطه احساسات و حیطه کنشها بین رفتار اطلاعیابی دانشجویان دو دانشگاه تفاوت معناداری وجود دارد. بین مرحله چهارم (خاص کردن موضوع) حیطه احساسات الگوی Kuhlthau با جنسیت رابطه معناداری وجود دارد بهنحویکه مردان اطمینان بیشتری در فرایند جستوجوی اطلاعات از خود نشان میدهند. همچنین بین احساسات مرحله سوم (بررسی اطلاعات) با سن رابطه معکوس و معناداری وجود دارد بهطوریکه با افزایش سن دانشجویان تردید کمتری در فرایند جستوجوی اطلاعات از خود نشان میدهند. واژههای کلیدی: رفتار اطلاعیابی؛ دانشجویان؛ پایاننامه های دانشگاهی؛ دانشگاهها.