مدیریت اطلاعات سلامت
عبدالرسول خسروی؛ رحیم طهماسبی؛ سعید نجف پور بوشهری؛ کیاندخت سعادتی فر
چکیده
چکیده: مقدمه: این مطالعه با هدف تعیین بررسی سطح سواد سلامت تغذیه‌ای در افراد مبتلا به چاقی شکمی که به کلینیک‌های تغذیه مراجعه کردند بوده‌است.روش‌ها: این مطالعه به صورت مقطعی بر روی 317 بیماران مبتلا به چاقی شکمی انجام شد که به کلینیک‌های تغذیه‌ای شهر بوشهر در سال 1402 مراجعه کرده بودند. داده‌ها به صورت نمونه‌گیری طبقه‌ای متناسب با ...
بیشتر
چکیده: مقدمه: این مطالعه با هدف تعیین بررسی سطح سواد سلامت تغذیه‌ای در افراد مبتلا به چاقی شکمی که به کلینیک‌های تغذیه مراجعه کردند بوده‌است.روش‌ها: این مطالعه به صورت مقطعی بر روی 317 بیماران مبتلا به چاقی شکمی انجام شد که به کلینیک‌های تغذیه‌ای شهر بوشهر در سال 1402 مراجعه کرده بودند. داده‌ها به صورت نمونه‌گیری طبقه‌ای متناسب با حجم جمع‌آوری شدند. از پرسشنامه سواد سلامت تغذیه‌ای (EINLA) استفاده شد. داده‌ها با نرم افزار SPSS نسخه 24 و آزمون‌های آماری تی مستقل، مجذور کای، آنالیز واریانس و همبستگی پیرسون تحلیل شدند.یافته‌ها: میانگین نمره کل سطح سواد تغذیه‌ای 29/2 ± 94/17 بود. در بین افراد شرکت کننده در مطالعه دو سطح تغذیه‌ای کافی و ناکافی تقسیم شدند؛ که 1/87درصد افراد دارای چاقی شکمی، تغذیه‌ای کافی داشته‌اند و فقط 9/12 درصد تغذیه‌ای ناکافی را نشان دادند.نتیجه‌گیری: بیشتر افراد با چاقی شکمی مراجعه کننده به بوشهر سطح سواد سلامت تغذیه‌ای کافی داشتند. اما در سه بخش مهارت تعیین واحدهای غذایی، محاسبات و خواندن برچسب‌ها، توجه به این موارد در برنامه‌ریزی ضروری است. واژگان کلیدی: چاقی شکمی، سواد سلامت تغذیه‌ای، بوشهرپیام کلیدی: با توجه به شیوع چاقی شکمی و پیامدهای منفی و بیماری های که به دنبال دارد،جا دارد مردم نسبت به افزایش آگاهی های خود و به دست آوردن اطلاعات درست و مناسب تلاش کنند
مدیریت اطلاعات سلامت
محدثه باقری؛ راضیه باقرزاده؛ عبدالرسول خسروی
چکیده
مقدمه: با توجه به اهمیت سواد سلامت جنسی در بین جوانان به ویژه دانشجویان و بروز رفتارهای تهدیدآمیز سلامت ناشی از گستردگی و آلودگی اطلاعات در دسترس، پژوهش حاضر با هدف تعیین سطح سواد سلامت جنسی دانشجویان و ارتباط آن با متغیرهای جمعیت‌شناختی انجام شده است.روش: پژوهش، با روش پیمایشی انجام شده است. نمونه پژوهش را 387 نفر از دانشجویان دانشگاه ...
بیشتر
مقدمه: با توجه به اهمیت سواد سلامت جنسی در بین جوانان به ویژه دانشجویان و بروز رفتارهای تهدیدآمیز سلامت ناشی از گستردگی و آلودگی اطلاعات در دسترس، پژوهش حاضر با هدف تعیین سطح سواد سلامت جنسی دانشجویان و ارتباط آن با متغیرهای جمعیت‌شناختی انجام شده است.روش: پژوهش، با روش پیمایشی انجام شده است. نمونه پژوهش را 387 نفر از دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی بوشهر تشکیل دادند. برای گردآوری داده‌ها از پرسشنامه «سواد سلامت جنسی بزرگسالان ایرانی» با 4 حیطه (دسترسی، خواندن و درک کردن، تحلیل و ارزیابی و کاربرد) استفاده شد و داده‌ها از طریق روش همبستگی و رگرسیون خطی تحلیل شد. یافته‌ها: میانگین نمره سواد سلامت جنسی دانشجویان بالاتر از حد متوسط پرسشنامه گزارش و از میان مؤلفه‌های سواد سلامت جنسی، مؤلفه «کاربرد» بیشترین و مؤلفه «تحلیل و ارزیابی» کمترین میانگین را داشت دانشجویان دانشکده پیراپزشکی میانگین نمره کمتری نسبت به دانشجویان سایر دانشکده‌ها داشتند. همچنین میانگین نمره متغیر خواندن و درک کردن در دانشجویان مجرد به طور معنی‌داری کمتر از دانشجویان متأهل بود.نتیجه‌گیری:هر چند که بر اساس نتایج این پژوهش، سواد سلامت جنسی دانشجویان علوم پزشکی بوشهر در سطح بالاتر از حد متوسط قرار دارد، اما ضرورت دارد که این مقوله در گروه‌های مختلف جوانان و بر اساس ویژگی‌های خاص هر گروه آموزش‌های لازم و متناسب ارائه داد..
عبدالرسول خسروی؛ ساره ابراهیمی دواسی؛ فاطمه نجفی شرج آباد؛ شهره سیدحسینی
چکیده
مقدمه: ارتقاء سواد سلامت زنان باردار منجر به درک آنها از اطلاعات سلامت بارداری می‌شود و در طول سال‌های رشد و تکامل به‌طور مستقیم بر سلامت کودک تأثیرگذار است. بنابراین با توجه به اهمیت سواد سلامت زنان باردار، پژوهش حاضر با هدف تعیین سواد سلامت زنان باردار مراجعه کننده به مراکز بهداشتی شهر بوشهر انجام گرفت.روش بررسی: مطالعه حاضر توصیفی ...
بیشتر
مقدمه: ارتقاء سواد سلامت زنان باردار منجر به درک آنها از اطلاعات سلامت بارداری می‌شود و در طول سال‌های رشد و تکامل به‌طور مستقیم بر سلامت کودک تأثیرگذار است. بنابراین با توجه به اهمیت سواد سلامت زنان باردار، پژوهش حاضر با هدف تعیین سواد سلامت زنان باردار مراجعه کننده به مراکز بهداشتی شهر بوشهر انجام گرفت.روش بررسی: مطالعه حاضر توصیفی پیمایشی می‌باشد. نمونه‌های پژوهش شامل 306 نفر از زنان باردار مراجعه‌کننده به مراکز بهداشتی شهر بوشهر هستند که با نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای متناسب انتخاب شدند. داده‌ها با استفاده از چک‌لیست ویژگی‌های جمعیت‌شناختی و سوابق پزشکی-مامایی و پرسشنامه سواد سلامت مادری گردآوری و از طریق نرم‌افزار spss نسخه 24 با استفاده از آزمون‌های Chi-square و Fisher در سطح معناداری 05/0 تحلیل شد.یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان داد 51 درصد زنان باردار از سواد سلامت ناکافی، 25 درصد سواد سلامت مرزی و 24 درصد سواد سلامت کافی برخوردار بودند. بین سطح تحصیلات زنان (041/0=P)، تحصیلات همسر (034/0=P)، شغل (005/0 =P)، شغل همسر (010/0=P) و تعداد بارداری (035/0=P) با سواد سلامت مادری ارتباط معنیدار وجود دارد. همچنین فراوانی سواد سلامت کافی در زنانی که بارداری دوم و بیشتر را تجربه کردند در مقایسه با زنانی که بارداری اول را تجربه کردند 18 درصد بیشتر بود.نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد بیشتر زنان باردار مراجعه‌کننده به مراکز درمانی بوشهر سواد سلامت مادری ناکافی داشتند که آموزش مهارت‌های سواد سلامت و توانمندسازی مادران باردار در گروه‌های مختلف از طریق تولید منابع آموزشی به زبان ساده و ارائه آموزش شفاهی و تصویری به زنان باردار توصیه می‌شود.
عبدالرسول خسروی؛ عاطفه اسفندیاری؛ محبوبه رجایی
چکیده
مقدمه: وجود کتابخانه‌های استاندارد به منظور استفاده بهینه پزشکان و دانشجویان در راستای ارایه خدمات مبتنی بر شواهد و با کیفیت به بیماران، ضروری است. پژوهش حاضر با هدف تعیین حوزه‌های پیشنهادی مورد نیاز در تدوین و بومی‌سازی استاندارد کتابخانه‌های بیمارستانی بر اساس متون و دیدگاه متخصصان حوزه اطلاع‌رسانی پزشکی انجام شد.روش بررسی: ...
بیشتر
مقدمه: وجود کتابخانه‌های استاندارد به منظور استفاده بهینه پزشکان و دانشجویان در راستای ارایه خدمات مبتنی بر شواهد و با کیفیت به بیماران، ضروری است. پژوهش حاضر با هدف تعیین حوزه‌های پیشنهادی مورد نیاز در تدوین و بومی‌سازی استاندارد کتابخانه‌های بیمارستانی بر اساس متون و دیدگاه متخصصان حوزه اطلاع‌رسانی پزشکی انجام شد.روش بررسی: این مطالعه از نوع توصیفی- پیمایشی و شامل دو گام بود. گام اول بر اساس مرور متون، حوزه‌های پیشنهادی جهت استانداردسازی و سپس طراحی ابزار اولیه استخراج شکل گرفت. در گام دوم، از دیدگاه 8 نفر از متخصصان اطلاع‌رسانی که تخصص، سابقه و تجربه کار در کتابخانه‌های پزشکی و بیمارستانی داشتند، به عنوان گروه روایی استفاده گردید. روایی‌سنجی ابزار با استفاده از شاخص روایی محتوا CVI (Content Validity Index) و نسبت روایی محتوا CVR (Content Validity Ratio) ارزیابی شد.یافته‌ها: 6 حوزه (رسالت و اهداف، مدیریت، منابع و امکانات و خدمات، آموزش کتابداران، آموزش به بیماران و خانواده‌های آنان، آموزش کارکنان بیمارستانی و پزشکی)، 24 استاندارد و 89 نشانگر اولیه پس از روایی‌سنجی و تأیید متخصصان به عنوان ابزار اولیه جهت استانداردسازی کتابخانه‌های بیمارستانی طراحی گردید.نتیجه‌گیری: کتابخانه‌های بیمارستان‌های کشور می‌توانند جهت استانداردسازی، از شاخص‌های پیشنهاد شده مانند مشخص بودن رسالت، اهداف کتابخانه‌های بیمارستانی، وجود ساز و کارهای مناسب برای پایش ساختار سازمانی، مناسب بودن فضای فیزیکی جهت انجام امور ستادی کتابخانه‌های بیمارستانی و سایر مواردی که در تحقیق حاضر به آنها اشاره شد، استفاده نمایند. به نظر می‌رسد، استفاده از این استانداردها کمک می‌کند ارایه خدمات مبتنی بر شواهد توسط پزشکان و دانشجویان به بیماران ارتقا یابد و بتوانند در تشخیص و درمان بیماری‌های نوپدید همچون کووید 19 موفق عمل نمایند.
عبدالرسول خسروی؛ فرهاد لطفی؛ محمدرضا یزدانخواه فرد؛ کامران میرزایی
چکیده
مقدمه: آموزش مجازی در حال حاضر به عنوان یک ضرورت اجتناب‌ناپذیر مطرح می‌باشد. پژوهش حاضر با هدف تعیین وضعیت ارزیابی دروس ارایه شده مجازی مقطع کارشناسی رشته کتابداری و اطلاع‌رسانی پزشکی دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور در سال 1400 انجام شد.روش بررسی: این مطالعه از نوع توصیفی- پیمایشی و جامعه آماری شامل 221 نفر از دانشجویان مقطع کارشناسی رشته ...
بیشتر
مقدمه: آموزش مجازی در حال حاضر به عنوان یک ضرورت اجتناب‌ناپذیر مطرح می‌باشد. پژوهش حاضر با هدف تعیین وضعیت ارزیابی دروس ارایه شده مجازی مقطع کارشناسی رشته کتابداری و اطلاع‌رسانی پزشکی دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور در سال 1400 انجام شد.روش بررسی: این مطالعه از نوع توصیفی- پیمایشی و جامعه آماری شامل 221 نفر از دانشجویان مقطع کارشناسی رشته کتابداری و اطلاع‌رسانی پزشکی دانشگاه‌های علوم پزشکی آبادان، اصفهان، بوشهر و همدان بود که با توجه به محدود بودن تعداد، از روش تمام‌شماری استفاده شد. جامعه مورد بررسی تا پایان نیم‌سال دوم سال 1400 در دو نیم‌سال در کلاس‌های مجازی آموزشی شرکت کرده بودند. داده‌ها به وسیله پرسشنامه خودایفا و بر مبنای مدل Kirkpatrick که شامل سه سطح واکنش، یادگیری و رفتار از مدل مذکور را می‌سنجد، جمع‌آوری گردید. داده‌ها با استفاده از آزمون‌های Mann-Whitney U و Kruskal-Wallis مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته‌ها: میانگین نمره حیطه‌های واکنش، یادگیری، تغییر رفتار و ارزیابی دروس ارایه شده مجازی به ترتیب 08/12 ± 38/40، 70/5 ± 60/16، 40/6 ± 90/20 و 30/17 ± 80/57 برآورد گردید. میزان تأثیر دوره‌های آموزش مجازی برگزار شده در بین دانشجویان مقطع کارشناسی کتابداری و اطلاع‌رسانی پزشکی ضعیف گزارش شد.نتیجه‌گیری: با توجه به پایین بودن میزان رضایت دانشجویان از دروس ارایه شده مجازی، کاهش سطح یادگیری و تغییر رفتاری نامناسب، گروه‌های کتابداری و اطلاع‌رسانی پزشکی برای زمینه‌سازی استفاده از آموزش مجازی و کسب رضایت، یادگیری و تغییر رفتار یادگیرندگان، باید نسبت به ارتقای برنامه‌های آموزش مجازی خود بر اساس مدل Kirkpatrick برنامه‌ریزی لازم را انجام دهند.
زهرا صفایی؛ عبدالرسول خسروی؛ رضا رجبعلی بیگلو
چکیده
مقدمه: مدیریت منابع انسانی در کتابخانه‌ها و مراکز اطلاع‌رسانی پزشکی، می‌تواند نقش مهمی در برندسازی آنها داشته باشد که این موضوع تاکنون کمتر مورد توجه قرار گرفته است. از این‌رو، پژوهش حاضر با هدف شناسایی ویژگی‌ها و نقش کتابداران به عنوان رکن مهم نیروی انسانی در برندسازی کتابخانه‌ها و مراکز اطلاع‌رسانی پزشکی ایران انجام گردید.روش ...
بیشتر
مقدمه: مدیریت منابع انسانی در کتابخانه‌ها و مراکز اطلاع‌رسانی پزشکی، می‌تواند نقش مهمی در برندسازی آنها داشته باشد که این موضوع تاکنون کمتر مورد توجه قرار گرفته است. از این‌رو، پژوهش حاضر با هدف شناسایی ویژگی‌ها و نقش کتابداران به عنوان رکن مهم نیروی انسانی در برندسازی کتابخانه‌ها و مراکز اطلاع‌رسانی پزشکی ایران انجام گردید.روش بررسی: این مطالعه کاربردی، با روش تحلیل محتوای کیفی انجام شد. داده‌ها از طریق مصاحبه نیمه ساختار یافته با نمونه‌های هدفمند شامل 14 نفر از مدیران کتابخانه‌ها و مراکز اطلاع‌رسانی پزشکی ایران جمع‌آوری گردید.یافته‌ها: 3 مفهوم اصلی (مهارت‌های شناختی، مهارت تخصصی و حرفهای و مهارت‌های ارتباطی)، 7 مؤلفه و 28 کد در ارتباط با نقش و ویژگی‌های کتابداران در برندسازی کتابخانه‌ها و مراکز اطلاع‌رسانی پزشکی شناسایی شد.نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج به دست آمده، باید اشاره نمود که مدیران کتابخانه‌ها و مراکز اطلاع‌رسانی پزشکی باید در راستای برندسازی، نسبت به جذب، گزینش و استخدام و توانمندسازی کتابداران حساسیت و برنامه‌ریزی داشته باشند.
عبدالرسول خسروی؛ عاطفه اسفندیاری؛ مهری اطاقی
چکیده
مقدمه: پزشکان به دلیل مشغله زیاد، اغلب فرصت کافی برای به‌روز کردن اطلاعات بالینی خود ندارند. وجود کتابداران پزشکی در بیمارستان می‌تواند در جهت رفع نیازهای متخصصان سلامت کمک‌کننده باشد. در این راستا، پژوهش حاضر به شناسایی موانع ایفای نقش کتابداران پزشکی در تسهیل ارتباطات علمی از دیدگاه متخصصان جامعه علوم پزشکی بوشهر در سال 1395 پرداخت.روش ...
بیشتر
مقدمه: پزشکان به دلیل مشغله زیاد، اغلب فرصت کافی برای به‌روز کردن اطلاعات بالینی خود ندارند. وجود کتابداران پزشکی در بیمارستان می‌تواند در جهت رفع نیازهای متخصصان سلامت کمک‌کننده باشد. در این راستا، پژوهش حاضر به شناسایی موانع ایفای نقش کتابداران پزشکی در تسهیل ارتباطات علمی از دیدگاه متخصصان جامعه علوم پزشکی بوشهر در سال 1395 پرداخت.روش بررسی: این مطالعه با استفاده از روش کیفی و از طریق مصاحبه‌های نیمه ساختار یافته انجام شد. مصاحبه‌ها تا رسیدن به سطح اشباع ادامه پیدا کرد و نمونه‌گیری به صورت هدفمند صورت گرفت. در نهایت، 10 نفر از پزشکان و پیراپزشکان بوشهر در مطالعه شرکت نمودند.یافته‌ها: بر اساس دیدگاه مصاحبه‌شوندگان و صاحب‌نظران، پنج مانع «نگرشی، فردی، ساختاری، فنی و سازمانی» در ایفای نقش کتابداران پزشکی جهت تسهیل ارتباطات علمی جامعه پزشکان و پیراپزشکان شناسایی گردید که موانع فردی به عنوان مهم‌ترین موانع تأثیرگذار بر ایفای نقش کتابداران پزشکی شناسایی شد.نتیجه‌گیری: با استفاده از نتایج به دست آمده و چالش‌های مشخص شده، می‌توان با بهره‌گیری از اصلاحات ساختاری و سازمانی و همچنین، تغییراتی در عوامل نگرشی و رفتاری، ارتباطات علمی پزشکان و پیراپزشکان بیمارستان شهدای خلیج فارس بوشهر را تسهیل کرد. همچنین، نتایج پژوهش حاضر می‌تواند مشکلات کتابداران را برطرف نماید و راهگشایی جهت تشکیل کمیته‌ای برای آموزش‌های فردی کتابداران پزشکی باشد.
عبدالرسول خسروی؛ خدیجه احمدزاده؛ شعله ارسطوپور؛ رحیم طهماسبی
دوره 12، شماره 2 ، تیر 1394، ، صفحه 194-205
چکیده
مقدمه: سواد سلامت ظرفیت افراد برای کسب، پردازش و درک اطلاعات و خدمات بهداشتی پایه مورد نیاز برای تصمیم‌گیری‌های مناسب بهداشتی است. میزان سواد سلامت علمکردی در طول رویارویی بیمار با ارائه‌دهندگان خدمات سلامت نقش مهمی بازی می‌کند و سطح کارآمدی ارتباط افراد با اهداف نظام مراقبت بهداشتی را تعیین می‌کند. بنابراین، هدف این پژوهش، ارزیابی ...
بیشتر
مقدمه: سواد سلامت ظرفیت افراد برای کسب، پردازش و درک اطلاعات و خدمات بهداشتی پایه مورد نیاز برای تصمیم‌گیری‌های مناسب بهداشتی است. میزان سواد سلامت علمکردی در طول رویارویی بیمار با ارائه‌دهندگان خدمات سلامت نقش مهمی بازی می‌کند و سطح کارآمدی ارتباط افراد با اهداف نظام مراقبت بهداشتی را تعیین می‌کند. بنابراین، هدف این پژوهش، ارزیابی سطح سواد سلامت بیماران مبتلا به دیابت مراجعه‌کننده به مراکز بهداشتی‌درمانی شیراز و عوامل مؤثر بر آن بوده است.روش بررسی: روش پژوهش توصیفی پیمایشی و نوع مطالعه کاربردی است. در این پژوهش، در مجموع 400 بیمار مراجعه‌کننده به مراکز بهداشتی‌درمانی شیراز در فاصله شهریور و مرداد سال 91 خورشیدی به شیوه نمونه‌گیری در دسترس برای بررسی سطح سواد سلامت انتخاب شدند. داده‌ها با استفاده از آزمون هنجاریابی شده سواد سلامت عملکردی بزرگسالان به دست آمد. روایی پرسشنامه با بهره‌گیری از روایی پرسشنامه با بهره‌گیری از نظر اساتیدی که در حیطه سواد سلامت فعالیت داشته اند، در حد مطلوب گزارش شد و پایایی آن نیز از روش همبستگی آزمون بازآزمون (99/0) به دست آمد. داده‌های حاصل با استفاده از نرم‌افزار SPSS و آزمون‌های آماری تی مستقل، تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون همبستگی پیرسون جهت بررسی همبستگی بین متغیرها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد سواد سلامت بیماران دیابتی مراجعه‌کننده به مراکز بهداشتی‌درمانی شهر شیراز با میانگین 66 در سطح مرزی قرار دارد. سطح سواد سلامت با سن، جنس، سطح تحصیلات، عضویت در انجمن دیابت و شغل رابطه معنی‌داری داشت.نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد سطح سواد بیماران در سطح مرزی و ناکافی قرار دارد. این موضوع نشان از لزوم توجه به مساله سواد سلامت و تلاش در جهت بهبود سطح سواد سلامت افراد می‌دهد. تهیه منابع آموزشی ساده و قابل فهم برای همه افراد جامعه، برگزاری کلاس‌های آموزشی و ... از جمله راه‌های افزایش سطح سواد سلامت است.
