صمد روحانی؛ خدیجه صفی‌زاده؛ سید نورالدین موسوی‌نسب؛ آزیتا بالاغفاری؛ محمدرضا سعیدی کیاسری
چکیده
مقدمه: اطلاعات باکیفیت به منظور تصمیم‌گیری مبتنی بر شواهد و همچنین، نظارت بر عملکرد سیستم سلامت، ضروری می‌باشد. بنابراین، سیستم مدیریت اطلاعات سلامت باید به طور مستمر مورد ارزیابی قرار گیرد. هدف از انجام پژوهش حاضر، ارزیابی کیفیت اطلاعات روتین مراقبت از بیماران مبتلا به دیابت در مراکز خدمات جامع سلامت روستایی شهرستان ساری بود.روش ...
بیشتر
مقدمه: اطلاعات باکیفیت به منظور تصمیم‌گیری مبتنی بر شواهد و همچنین، نظارت بر عملکرد سیستم سلامت، ضروری می‌باشد. بنابراین، سیستم مدیریت اطلاعات سلامت باید به طور مستمر مورد ارزیابی قرار گیرد. هدف از انجام پژوهش حاضر، ارزیابی کیفیت اطلاعات روتین مراقبت از بیماران مبتلا به دیابت در مراکز خدمات جامع سلامت روستایی شهرستان ساری بود.روش بررسی: این مطالعه توصیفی- مقطعی در سال 1396 انجام شد. جامعه آماری شامل گزارش‌های روتین بیماران مبتلا به دیابت در سطح کلیه مراکز خدمات جامع سلامت روستایی در شهرستان ساری و حجم نمونه متشکل از 30 مرکز روستایی بود که به روش سرشماری انتخاب شدند. داده‌ها با استفاده از ابزارهای بومی‌سازی شده PRISM (Performance of Routine Information Systems Management) که دارای چهار بعد «به‌هنگام بودن، صحت، کامل بودن و پردازش داده‌ها» می‌باشد، جمع‌آوری گردید و سپس با استفاده از آمار توصیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته‌ها: 50/81 درصد از اطلاعات به‌هنگام بود. صحت داده‌ها بین 99/39 و 33/53 درصد و تطابق کلی 67/16 درصد گزارش گردید. 09/94 درصد از گزارش‌های فصلی دیابت کامل بود. 66/86 درصد از مراکز، شاخص‌ها را برای واحدهای تحت پوشش خود محاسبه، خلاصه گزارش را تهیه و وضعیت واحدهای ارایه‌کننده خدمت را با هم مقایسه می‌کردند، اما شاخص‌های مقایسه‌ای تهیه نشده بود.نتیجه‌گیری: صحت داده‌ها در مراکز بررسی شده دارای وضعیت مطلوبی نمی‌باشد. ضعف موجود مانع تأمین هدف از جمع‌آوری این اطلاعات گردیده است که در نتیجه، قابلیت استناد یا استفاده از آنها را سلب می‌نماید.
صمد روحانی؛ خدیجه صفی‌زاده؛ سید نورالدین موسوی‌نسب؛ آزیتا بالاغفاری؛ محمدرضا سعیدی کیاسری
چکیده
مقدمه: اطلاعات نادرست و فاقد کیفیت میتواند گمراه‌کننده باشد و منجر به تصمیمات نادرست گردد. از این‌رو، کیفیت داده‌ها ضامن و شرط مفید بودن استفاده از آنها است. هدف از انجام پژوهش حاضر، ارزیابی کیفیت اطلاعات روتین مراقبت از بیماران مبتلا به دیابت در خانه‌های بهداشت شهرستان ساری بود.روش بررسی: این مطالعه به روش توصیفی در سال 1396 انجام ...
بیشتر
مقدمه: اطلاعات نادرست و فاقد کیفیت میتواند گمراه‌کننده باشد و منجر به تصمیمات نادرست گردد. از این‌رو، کیفیت داده‌ها ضامن و شرط مفید بودن استفاده از آنها است. هدف از انجام پژوهش حاضر، ارزیابی کیفیت اطلاعات روتین مراقبت از بیماران مبتلا به دیابت در خانه‌های بهداشت شهرستان ساری بود.روش بررسی: این مطالعه به روش توصیفی در سال 1396 انجام شد. جامعه آماری آن شامل گزارش‌های فصلی کلیه خانه‌های بهداشت شهرستان ساری بود. حجم نمونه را گزارش‌های فصلی دو فصل 72 خانه بهداشت تشکیل داد که به روش تصادفی ساده انتخاب شدند. سپس به منظور جمع‌آوری داده‌ها، از ابزار ارزیابی عملکرد مدیریت سیستم روتین اطلاعات سلامت در سطح واحدهای ارایه خدمت استفاده گردید. داده‌های به دست آمده با استفاده از آمار توصیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته‌ها: صحت داده‌ها بین 96/90 و 05/18 درصد متفاوت بود. طبق بیانات بیماران مصاحبه شونده، اطلاعات مربوط به 52 درصد از آنان مبتنی بر واقعیت نبود.نتیجه‌گیری: اطلاعات روتین مراقبت از بیماران مبتلا به دیابت که اغلب یکی از ملزومات نظارت مستمر بر عملکرد واحدهای ارایه خدمت و اتخاذ تصمیمات متناسب می‌باشد، وضعیت مطلوبی ندارد و فاقد کیفیت لازم برای چنین منظوری است.
عبدالرسول خسروی؛ خدیجه احمدزاده؛ شعله ارسطوپور؛ رحیم طهماسبی
دوره 12، شماره 2 ، تیر 1394، ، صفحه 194-205
چکیده
مقدمه: سواد سلامت ظرفیت افراد برای کسب، پردازش و درک اطلاعات و خدمات بهداشتی پایه مورد نیاز برای تصمیم‌گیری‌های مناسب بهداشتی است. میزان سواد سلامت علمکردی در طول رویارویی بیمار با ارائه‌دهندگان خدمات سلامت نقش مهمی بازی می‌کند و سطح کارآمدی ارتباط افراد با اهداف نظام مراقبت بهداشتی را تعیین می‌کند. بنابراین، هدف این پژوهش، ارزیابی ...
بیشتر
مقدمه: سواد سلامت ظرفیت افراد برای کسب، پردازش و درک اطلاعات و خدمات بهداشتی پایه مورد نیاز برای تصمیم‌گیری‌های مناسب بهداشتی است. میزان سواد سلامت علمکردی در طول رویارویی بیمار با ارائه‌دهندگان خدمات سلامت نقش مهمی بازی می‌کند و سطح کارآمدی ارتباط افراد با اهداف نظام مراقبت بهداشتی را تعیین می‌کند. بنابراین، هدف این پژوهش، ارزیابی سطح سواد سلامت بیماران مبتلا به دیابت مراجعه‌کننده به مراکز بهداشتی‌درمانی شیراز و عوامل مؤثر بر آن بوده است.روش بررسی: روش پژوهش توصیفی پیمایشی و نوع مطالعه کاربردی است. در این پژوهش، در مجموع 400 بیمار مراجعه‌کننده به مراکز بهداشتی‌درمانی شیراز در فاصله شهریور و مرداد سال 91 خورشیدی به شیوه نمونه‌گیری در دسترس برای بررسی سطح سواد سلامت انتخاب شدند. داده‌ها با استفاده از آزمون هنجاریابی شده سواد سلامت عملکردی بزرگسالان به دست آمد. روایی پرسشنامه با بهره‌گیری از روایی پرسشنامه با بهره‌گیری از نظر اساتیدی که در حیطه سواد سلامت فعالیت داشته اند، در حد مطلوب گزارش شد و پایایی آن نیز از روش همبستگی آزمون بازآزمون (99/0) به دست آمد. داده‌های حاصل با استفاده از نرم‌افزار SPSS و آزمون‌های آماری تی مستقل، تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون همبستگی پیرسون جهت بررسی همبستگی بین متغیرها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد سواد سلامت بیماران دیابتی مراجعه‌کننده به مراکز بهداشتی‌درمانی شهر شیراز با میانگین 66 در سطح مرزی قرار دارد. سطح سواد سلامت با سن، جنس، سطح تحصیلات، عضویت در انجمن دیابت و شغل رابطه معنی‌داری داشت.نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد سطح سواد بیماران در سطح مرزی و ناکافی قرار دارد. این موضوع نشان از لزوم توجه به مساله سواد سلامت و تلاش در جهت بهبود سطح سواد سلامت افراد می‌دهد. تهیه منابع آموزشی ساده و قابل فهم برای همه افراد جامعه، برگزاری کلاس‌های آموزشی و ... از جمله راه‌های افزایش سطح سواد سلامت است.
مریم عاشوری؛ وجیهه ناجی مقدم؛ سمیه علیزاده؛ مهسا صفی
دوره 10، شماره 5 ، دی 1392، ، صفحه 739-749
چکیده
مقدمه: امروزه با شیوع بیماری دیابت پیش‌بینی تعداد قرص مصرفی Glibenclamid و Metformin روزانه برای بیماران به پزشکان در جهت تشخیص تعداد قرص مصرفی بیمار و همچنین مهار عوارض شدید و خطرناک مصرف بیش از حد دارو کمک می‌نماید، زیرا میزان نیاز بیماران دیابتی به دارو دارای اهمیت بسیار می‌باشد. از این‌رو در پژوهش حاضر به‌منظور پیش‌بینی تعداد قرص مصرفی ...
بیشتر
مقدمه: امروزه با شیوع بیماری دیابت پیش‌بینی تعداد قرص مصرفی Glibenclamid و Metformin روزانه برای بیماران به پزشکان در جهت تشخیص تعداد قرص مصرفی بیمار و همچنین مهار عوارض شدید و خطرناک مصرف بیش از حد دارو کمک می‌نماید، زیرا میزان نیاز بیماران دیابتی به دارو دارای اهمیت بسیار می‌باشد. از این‌رو در پژوهش حاضر به‌منظور پیش‌بینی تعداد قرص مصرفی روزانه‌ی بیماران دیابتی، از تکنیک‌های داده‌کاوی استفاده شد. در پایان الگوریتمی که نتیجه‌ی بهتری در فرآیند ارزیابی بدست می‌دهد، با توجه به مجموعه داده‌های تحت بررسی، انتخاب می‌شود. روش بررسی: مطالعه‌ی حاضر به روش توصیفی- مقطعی صورت گرفت. نمونه‌گیری به روش سرشماری بود و تمامی بیماران (2783 بیمار) را در فاصله‌ی زمانی فروردین 87 تا خرداد 91 در برگرفت. جامعه‌ی پژوهش متشکل از داده‌های مرکز تحقیقات دیابت یزد وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد بود و محتوای رکوردها مورد تایید مسؤولین مرکز دیابت قرار گرفت. در مرحله‌ی پیش پردازش داده‌ها، با نظر افراد خبره در مراکز تحقیقاتی رکوردهایی که مقادیر برخی فیلدهای آنها خالی بود، حذف شد و تعداد بیماران تحت بررسی به 740 مورد رسید. این یافته‌ها با مراجعه‌ی مستقیم پژوهشگر به مرکز تحقیقات دیابت یزد حاصل شده و روایی روش جمع‌آوری اطلاعات توسط استاد راهنما و متخصصین امر مورد تایید قرار گرفت. با سنجش صحت مجموعه داده‌های آزمون، میزان پایایی دو الگوریتم مورد استفاده نیز مقایسه شد. در این مطالعه جهت تحلیل داده‌ها و اجرای الگوریتم‌های داده‌کاوی از نرم‌افزار Clementine 12.0 استفاده شد. دو الگوریتم متفاوت از الگوریتم‌های استنتاج قانون به نام‌های C5.0 و CHAID روی داده‌ها اعمال گردید و سپس صحت مدل‌های تولید شده بدست آمد. در نهایت برای تایید صحت مدل‌های تولید شده از خوشه‌بندی استفاده گردید. یافته‌ها: مقادیر به‌دست آمده برای صحت مدل‌های ایجاد شده از اجرای الگوریتم‌های C5.0 و CHAID روی مجموعه داده‌های تحت بررسی 52/45 و 38/28 درصد بود. صحت بالای مدل C5.0 عملکرد بهتر این الگوریتم برای پیش‌بینی تعداد قرص مصرفی را نشان داد. از طرفی پایین بودن مقدار صحت این مدل نشان‌دهنده‌ی این بود که برخی مقادیر به‌طور صحیح در جای خود دسته‌بندی نشده‌اند. بنابراین مقایسه‌ی مقادیر واقعی و مقادیر پیش‌بینی شده برای تعداد قرص مصرفی در تولید مدل میتواند بیانگر علل کاهش صحت هر مدل باشد. علت کاهش صحت مدل به مقادیر پیش‌بینی شده‌ای وابسته بود که در مقایسه با مقادیر واقعی صحت و ضریب اطمینان پایینی دارند. خوشه‌بندی نتایج بدست آمده از اجرای الگوریتم C5.0 تعداد قرص مصرفی 3، 5، 6 و 7 با صحت مقدار پیش‌بینی شده‌ی به ترتیب 83/46، 36/36، 71/55 و 15 درصد را در یک خوشه قرار داد، زیرا نمونه داده‌هایی که دارای صحت پایینی در پیش‌بینی تعداد قرص مصرفی بود و یا تعداد نمونه داده‌ی کمی داشت، در یک خوشه قرار گرفتند. همچنین خوشه‌بندی نتایج اجرای الگوریتم CHAID نیز تعداد قرص مصرفی 5 با صحت مقدار پیش‌بینی شده‌ی 93/20 را در یک خوشه قرار داد. نتیجه‌گیری: این مقاله حاصل پروژه‌ی تحقیقاتی گروه داده‌کاوی دانشگاه خواجه نصیر بود که در نهایت در قالب فعالیت گروهی تکمیل و به‌صورت پژوهش حاضر درآمد. در مراکز تحقیقات دیابت وجود رویکرد سازمان‌دهی شده جهت پیش‌بینی تعداد قرص مصرفی بیمار به‌منظور کمک به پزشک برای افزایش صحت تشخیص و جلوگیری ازعوارض جانبی ناشی از تشخیص نادرست در تعداد قرص خوراکی ضروری است. با توجه به لزوم استفاده از فن‌آوری‌های رایانه‌ای، اینترنت و نرم‌افزارهای تحلیلی و به‌منظور مهار اثرات خطرناک بیماری، بهتر است اقدامات لازم جهت ابداع رویکردهای پیشنهادی با مشاوره‌ی متخصصان مربوط انجام شود. واژه‌های کلیدی: دیابت؛ درخت تصمیم؛ دسته‌بندی؛ خوشه‌بندی؛ شاخص Dunn
