احسان گرایی؛ پیمان ادیبی؛ فیروزه زارع فراشبندی
چکیده
مقدمه: سندرم روده تحریک‌پذیر (Irritable Bowel Syndrome یا IBS)، یکی از شایع‌ترین بیماری‌های گوارش است که منجر به اختلال در عملکرد روده‌ها می‌شود. پژوهش حاضر با هدف مشخص نمودن سال انتشار مآخذ مهم‌ترین آثار تاریخی این بیماری با استفاده از روش طیف‌سنجی انجام گردید.روش بررسی: روش این مطالعه، طیف‌سنجی سال انتشار مآخذ بود. دادهها از پایگاه Web of ...
بیشتر
مقدمه: سندرم روده تحریک‌پذیر (Irritable Bowel Syndrome یا IBS)، یکی از شایع‌ترین بیماری‌های گوارش است که منجر به اختلال در عملکرد روده‌ها می‌شود. پژوهش حاضر با هدف مشخص نمودن سال انتشار مآخذ مهم‌ترین آثار تاریخی این بیماری با استفاده از روش طیف‌سنجی انجام گردید.روش بررسی: روش این مطالعه، طیف‌سنجی سال انتشار مآخذ بود. دادهها از پایگاه Web of Science و با جستجوی عبارت IBS در فیلد موضوع جمع‌آوری شد. 13841 مدرک و 320218 استناد بازیابی گردید و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافتهها: مآخذ موجود در مدارک حوزه IBS در چهار دوره زمانی سال‌های 1950-1900، 1975-1951، 2000-1976 و 2001 تا 2015 توزیع گردید. اولین گروه مقالات پراستناد بر معرفی IBS، روش‌های تشخیص و علل احتمالی آن و گروه دوم بر جنبه‌های پاتوفیزیولوژیک و فیزیولوژیک این بیماری تمرکز داشت. گروه بعدی به جنبه‌های دیگر IBS شامل اپیدمیولوژی، دارو، هزینه‌های مالی و عوامل فیزیولوژیک و بالینی پرداخته بود. تعداد استنادات زیاد گروه چهارم، به دلیل انتشار مقالات مروری متعدد در مورد این بیماری و ماهیت استنادگیری این نوع مقالات می‌باشد.نتیجه‌گیری: مقالات نسبت به سایر منابع علمی، بیشترین تأثیرگذاری را در شکل‌گیری خاستگاه تاریخی مباحث حوزه IBS دارند و منابع پراستناد این حوزه، تابعی از سیر تاریخی آن بیماری بوده‌اند.
خدیجه جوکار؛ مریم یقطین؛ هاجر ستوده؛ مهدیه میرزابیگی
چکیده
مقدمه: اعتبارسنجی مقالات دسترسی آزاد، همواره از جمله دغدغه‌های جامعه علمی بوده است. از آن‌جا که تحلیل استنادی کمی در ارزیابی مقالات علمی با چالش روبه‌رو است، تحلیل استنادی محتوامحور از جمله عقیده‌کاوی بافتار استناد، می‌تواند تصویر روشن‌تری از اعتبار آنها ارایه دهد. هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی عقاید استنادگران درباره مقالات ...
بیشتر
مقدمه: اعتبارسنجی مقالات دسترسی آزاد، همواره از جمله دغدغه‌های جامعه علمی بوده است. از آن‌جا که تحلیل استنادی کمی در ارزیابی مقالات علمی با چالش روبه‌رو است، تحلیل استنادی محتوامحور از جمله عقیده‌کاوی بافتار استناد، می‌تواند تصویر روشن‌تری از اعتبار آنها ارایه دهد. هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی عقاید استنادگران درباره مقالات پزشکی دسترسی آزاد و مقایسه آنها با مقالات دسترسی غیر آزاد مشابه بود.روش بررسی: این مطالعه به روش تحلیل محتوای کمی با رویکرد تحلیل استنادی عقیده‌کاوانه انجام شد. اطلاعات مقالات از پایگاه‌های PubMed، بافتارهای استناد از پایگاه Colil و نمره عقیده‌ای بافتارهای استناد از SentiWords استخراج گردید. پس از پردازش زبان طبیعی متن چکیده‌ها، عناوین و بافتارهای استناد، شباهت کسینوسی مقادیر TF-IDF (Term Frequency-Inverse Document Frequency) محاسبه و مقالات دسترسی آزاد و غیر آزاد مشابه زوج شدند. دادهها با استفاده از آزمون Friedman و همبستگی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافتهها: اختلاف معنی‌داری در نمره میانگین عقیده مقالات دسترسی آزاد با مقالات دسترسی غیر آزاد مشابه وجود نداشت؛ اگرچه اختلاف استنادات آنها معنی‌دار بود. همچنین، همبستگی معنی‌داری بین فاصله عقیده‌ای مقالات دسترسی آزاد و غیر آزاد با شباهت متنی و بافتار استناد آنها مشاهده نشد.نتیجه‌گیری: اگرچه مقالات دسترسی آزاد بیشتر از مقالات دسترسی غیر آزاد، استناد دریافت کرده‌اند، اما عقاید استنادگران درباره این دو گروه مقاله تفاوت معنی‌داری ندارد. همچنین، آثاری که به لحاظ موضوعی با هم شباهت دارند، لزوماً وضعیت عقیده‌ای مشابهی را نشان نمی‌دهند. از این‌رو، لزوم تحلیل‌های محتوامحور برای تکمیل نتایج تحلیل استنادی کمی تأیید می‌شود.
علی‌اکبر خاصه؛ افشین موسوی چلک؛ عاطفه شهیدی مقدم
چکیده
مقدمه: شناخت وضعیت موجود و مقایسه فعالیت‌های پژوهشی در موضوعات مختلف، باعث شده است که امروزه ارزیابی فعالیت‌های پژوهشی با استفاده از فنون علم‌سنجی از اهمیت خاصی برخوردار باشد. پژوهش حاضر با هدف تحلیل هم‌واژگانی و هم‌نویسندگی مقالات منتشر شده در مجله «مدیریت اطلاعات سلامت» طی سال‌های 97-1388 انجام شد.روش بررسی: این مطالعه از نوع علم‌سنجی ...
بیشتر
مقدمه: شناخت وضعیت موجود و مقایسه فعالیت‌های پژوهشی در موضوعات مختلف، باعث شده است که امروزه ارزیابی فعالیت‌های پژوهشی با استفاده از فنون علم‌سنجی از اهمیت خاصی برخوردار باشد. پژوهش حاضر با هدف تحلیل هم‌واژگانی و هم‌نویسندگی مقالات منتشر شده در مجله «مدیریت اطلاعات سلامت» طی سال‌های 97-1388 انجام شد.روش بررسی: این مطالعه از نوع علم‌سنجی بود و داده‌های آن از «نمایه استنادی علوم ایران» استخراج گردید. جامعه تحقیق شامل 807 مقاله منتشر شده در مجله «مدیریت اطلاعات سلامت» طی بازه زمانی 10 ساله (97-1388) بود.یافتهها: دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با 236 مقاله، رتبه اول تولید مقالات مجله مدیریت اطلاعات سلامت را به خود اختصاص داد. بیش از 94 درصد مقالات به صورت گروهی نگارش یافته بود. محمدحسین یارمحمدیان بالاترین امتیاز را از نظر مرکزیت‌های هم‌نویسندگی کسب کرد. کلید واژه «بیمارستان‌ها» پرتکرارترین کلید واژه مجله مدیریت اطلاعات سلامت بود. خوشه‌بندی موضوعی مقالات مجله حاکی از وجود 7 خوشه موضوعی «عملکرد و خدمات بیمارستانی، مدیریت دانش در دانشگاه‌ها، سیستم اطلاعات بیمارستانی، مطالعات سنجش کمی اطلاعات سلامت، شاخص‌های سلامت بهداشت، مدیریت و فن‌آوری اطلاعات سلامت و کیفیت مراقبت‌های بهداشتی در بیمارستان‌ها» بود.نتیجه‌گیری: به نظر می‌رسد رویکرد همکاری علمی میان نویسندگان در تولید آثار علمی خوب است، اما تعداد زیادی از نویسندگان دارای حداقل تعداد تولید آثار علمی هستند. همچنین، تعداد کمی از مؤسسات و دانشگاه‌های تولید آثار علمی در حوزه مدیریت اطلاعات سلامت بسیار فعال هستند. به جزء خوشه «مدیریت دانش در دانشگاه‌ها»، تمام خوشه‌‌های موضوعی به دست آمده، با محورهای موضوعی مجله هم‌راستا می‌باشند.
هاجر ستوده؛ معصومه روایی؛ مهدیه میرزابیگی؛ زهرا مزارعی
دوره 14، شماره 3 ، شهریور 1396، ، صفحه 124-129
چکیده
مقدمه: حوزه دگرسنجی با وجود مزایای بسیار برای ارزیابی پژوهش، به دلیل نوپایی و تأثیر از محیط پویای وب، با چالش‌هایی روبه‌رو است. مطالعه حاضر با هدف تعیین نقاط ضعف دگرسنجه‌ها و چالش‌های به کارگیری آنها در ارزیابی پژوهش و نمایان ساختن ابعادی از این شاخص‌ها که خود نیازمند ارزیابی است، انجام شد.روش بررسی: این پژوهش از نوع توصیفی بنیادین ...
بیشتر
مقدمه: حوزه دگرسنجی با وجود مزایای بسیار برای ارزیابی پژوهش، به دلیل نوپایی و تأثیر از محیط پویای وب، با چالش‌هایی روبه‌رو است. مطالعه حاضر با هدف تعیین نقاط ضعف دگرسنجه‌ها و چالش‌های به کارگیری آنها در ارزیابی پژوهش و نمایان ساختن ابعادی از این شاخص‌ها که خود نیازمند ارزیابی است، انجام شد.روش بررسی: این پژوهش از نوع توصیفی بنیادین بود که در آن به کمک روش تحلیل مضمون، محتوای آثار پیرامون تحلیل استنادی و دگرسنجی تحلیل گردید. جمع‌آوری دادهها، با مرتبط‌ترین آثار آغاز شد و تا مرحله اشباع اطلاعات ادامه یافت. دادهها به کمک روش مقایسه‌‌ای مستمر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافتهها: مهم‌ترین چالش‌های دگرسنجی عبارت از «احتمال دستکاری شاخص‌ها، عدم تفکیک انگیزه‌های مثبت و منفی، پوشش نامتوازن منابع، ناسازگاری و ابهام و گوناگونی منابع وب اجتماعی، سوگیری، بی‌ثباتی و نوسان، سرشت متغیر وب اجتماعی، یکسان دانستن ارزش دگرسنجه‌ها، ضعف ابزارها و مبانی نظری و استانداردها، عدم امکان سنجش نوع و زمینه استفاده و در نهایت ضعف در سنجش کیفیت» بود.نتیجه‌گیری: اگرچه دگرسنجی نقاط قوت منحصر به فرد بسیاری دارد که می‌تواند تحلیل استنادی را تقویت کند، اما از ضعف‌های بنیادینی نیز رنج می‌برد که کاربرد محتاطانه و هوشیارانه آن را می‌طلبد. در غیر این صورت، به کارگیری زودهنگام و شتاب‌زده آن می‌تواند نتایج ارزیابی پژوهش را تحریف نماید.
زهرا اباذری؛ فرشاد پرهام نیا
دوره 12، شماره 2 ، تیر 1394، ، صفحه 171-182
چکیده
مقدمه: بررسی و مطالعه منابع مقالات منتشر شده منعکسکنندة الگوی رفتاری استفاده از منابع توسط پژوهشگران است که می‌تواند مبنایی برای اکثر کتابخانه‌ها به منظور فرآهمآوری مواد کنابخانهای مورد استفاده قرار گیرد. این پژوهشبا هدف مطالعه تطبیقی میزان مشارکت گروهی نویسندگان و رفتار استنادی نشریات بهداشت عمومی ایران و نیوزیلند در پایگاه ...
بیشتر
مقدمه: بررسی و مطالعه منابع مقالات منتشر شده منعکسکنندة الگوی رفتاری استفاده از منابع توسط پژوهشگران است که می‌تواند مبنایی برای اکثر کتابخانه‌ها به منظور فرآهمآوری مواد کنابخانهای مورد استفاده قرار گیرد. این پژوهشبا هدف مطالعه تطبیقی میزان مشارکت گروهی نویسندگان و رفتار استنادی نشریات بهداشت عمومی ایران و نیوزیلند در پایگاه اطلاعاتی DOAJ بین سال های 2010 – 2012 میلادی انجام شد.روش بررسی: با استفاده از تحلیل استنادی و نوع مطالعه توصیفی – مقطعی و همچنین با استفاده از روش تحلیل هم تألیفی استفاده شده است.جامعه پژوهش شامل 10 مجلهدر حوزه بهداشت عمومی از دو کشور ایران و نیوزیلند انتخاب گردید که از نظر زمانی نیز با همدیگرنیز یکسان بودنداین مجلات شاملJournal of Addiction and health، International Journal of Preventive Medicine ، Iranian Journal of Environmental Health Science & Engineering ، Journal of Research in Health Sciences و Iranian Journal of Public Health و نشریه های نیوزیلندی clinical Medicine Insights: Reproductive Health ، Environmental Health Insights ، Health Care and Informatics Review Online ، Substance Abuse: Research and Treatment و Journal of Primary Health Careبوده است. دادهها با مراجعه به پایگاه اطلاعاتی DOAJ و جستجوی نشریات حوزه بهداشت عمومی کشور ایران و نیوزیلند انجام شد. از نشریات دو کشور تعداد 23239 استناد استخراج گردید، و با استفاده از نرم افزار EXCEL و آمار توصیفی بررسی گردید.یافتهها: ایران با تعداد 9 مجله معادل 10/4 درصد در رتبه پنجم و نیوزیلند با تعداد 8 مجله معادل 65/3 درصد در رتبه ششم مجلات نمایه کرده در پایگاه اطلاعاتی DOAJ قرار دارد. استنادهای مقالات نشریات ایرانی و نیوزیلندی از مجموع 850 مقاله 7/78 درصد مربوط به کشور ایران و 3/21 درصد توسط نیوزیلندی ها منتشر شده است و از 23239 استناد در مقالات 5/77 درصد مربوط به کشور ایران و 5/22 درصد مربوط به مجلات نیوزیلند بوده است. هر مقاله ایرانی به طور متوسط به93/26 متن استناد شده است.و هر مقاله نیوزیلندی به طور متوسط به 83/28 متن استناد شده است. از مجموع 669 مقاله ایرانی منتشر شده، 9/4 درصد مقالات بدون همکار و 1/95 درصد از مقالات دارای نویسنده همکار بوده در حوزه بهداشت عمومی بوده است؛ و از مجموع 181 مقاله منتشر شده نیوزیلندی، 05/11 درصد از مقالات بدون همکار و 95/88 درصد مقالات دارای نویسنده همکار بوده است. همچنین یافته ها نشان داد که، شاخص همکاری در هر مدرک ایرانی و نیوزیلندی برای هر مدرک به ترتیب برابر40/4 ، 93/3 است.نتیجه گیری:به طور کلی یافتههای این پژوهش نشان از مشارکت گروهی از سوی پژوهشگران حوزة بهداشت عمومی در ایران و کشور نیوزیلند را دارد که در مقایسه با دیگر پژوهشهای انجام شده در حوزههای مختلف نشان از سیر به سمت مشارکت‌های گروهی است.
عاطفه کلانتری؛ فهیمه کرمانشاهانی؛ عفت ملکی فرد
دوره 11، 7 (ویژه‌نامه مدیریت سلامت و فناوری) ، اسفند 1393، ، صفحه 820-829
چکیده
مقدمه: بررسی تولیدات علمی، ابزار مناسبی برای شناخت وضعیت گذشته و سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی صحیح فراهم می‌آورد. هدف پژوهش حاضر تعیین الگوهای انتشار مقاله و رفتار استنادی اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی قزوین بود. روش بررسی: در این مطالعه تحلیلی، 179مقاله که در بازه زمانی اول جولای 2008 تا پایان ژوئن 2010 میلادی با همکاری حداقل یکی از ...
بیشتر
مقدمه: بررسی تولیدات علمی، ابزار مناسبی برای شناخت وضعیت گذشته و سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی صحیح فراهم می‌آورد. هدف پژوهش حاضر تعیین الگوهای انتشار مقاله و رفتار استنادی اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی قزوین بود. روش بررسی: در این مطالعه تحلیلی، 179مقاله که در بازه زمانی اول جولای 2008 تا پایان ژوئن 2010 میلادی با همکاری حداقل یکی از اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی قزوین تألیف شده، با روش‌های کتابسنجی و تحلیل استنادی بررسی شده‌اند. داده‌های گردآوری شده در قالب فایل Excel ذخیره شده و با روش‌های آماری توصیفی شامل محاسبه فراوانی و درصد فراوانی تحلیل شده‌اند. یافتهها: 3/66 درصد کسانی که در تألیف مقالات مشارکت داشته‌اند، استادیار و 3/64 درصد از آنها مرد بودند. 2/66 درصد از آنها در دانشکده پزشکی اشتغال داشتند. 6/15درصد از مقالات درInformation Sciences Institute(ISI) نمایه شده و 86 درصد مقالات پژوهشی و 8/2درصد مروری بودند. 2/86 درصد از استنادها مقالات مجلات و زبان 8/92درصد آنها انگلیسی بود. نیمه عمر استناد 9 سال محاسبه گردید. نتیجه‌گیری: 8/56 درصد اعضای هیأت علمی در تألیف هیچ مقاله‌ای مشارکت نداشته‌اند؛ نسبت مشارکت زنان، دانشیاران و مربیان و شاغلین دانشکده‌های پرستاری و مامایی، بهداشت و پیراپزشکی و دندانپزشکی پایین‌تر از حد انتظار است؛ لذا اقدامات زیر ضروری است: 1) شناسایی عوامل مشارکت پایین گروه‌های مذکور و ایجاد و تقویت انگیزه‌های لازم در ایشان؛ 2) آموزش چیستی ISI و چرایی لزوم انتشار مقاله در آن 3) آموزش نحوه نگارش مقالات مروری؛ و 4) اشتراک دوره‌های حداقل 9 ساله مجلات انگلیسی. واژه‌های کلیدی: نشریات؛ نشر؛ مقاله؛ هیات علمی؛ دانشگاه‌ها؛ علم سنجی، استناد
