فریده عصاره؛ محمد توکلی‌زاده راوری؛ زاهد بیگدلی؛ رقیه قضاوی
چکیده
مقدمه: به منظور انجام تحلیل‌های موضوعی در حوزه علم‌سنجی، این سؤال مطرح می‌گردد که کدام یک از فیلدهای کتاب‌شناختی حاوی موضوعات مورد تحلیل قرار گیرد. پژوهش حاضر با هدف مقایسه فیلدهای موضوعی مدارک و تعیین فیلد و یا ترکیبی از فیلدهای کامل و مناسب به منظور انجام تحلیل‌های مذکور انجام شد.روش بررسی: این مطالعه به روش توصیفی و تحلیل ...
بیشتر
مقدمه: به منظور انجام تحلیل‌های موضوعی در حوزه علم‌سنجی، این سؤال مطرح می‌گردد که کدام یک از فیلدهای کتاب‌شناختی حاوی موضوعات مورد تحلیل قرار گیرد. پژوهش حاضر با هدف مقایسه فیلدهای موضوعی مدارک و تعیین فیلد و یا ترکیبی از فیلدهای کامل و مناسب به منظور انجام تحلیل‌های مذکور انجام شد.روش بررسی: این مطالعه به روش توصیفی و تحلیل واژگانی و با رویکرد علم‌سنجی انجام گرفت. به منظور انجام تحقیق، تولیدات علمی حوزه طب عملکردی گوارش به عنوان نمونه از پایگاه Scopus استخراج و تحلیل‌های مورد نظر بر روی 13798 مقاله دارای سه فیلد عنوان، کلید واژه و موضوعات کنترل شده انجام شد. پس از یکسان‌سازی داده‌ها، خوشه‌بندی به روش K-Means صورت گرفت و با محاسبه شاخص دربردارندگی برای خوشه‌های ایجاد شده، مشابهت موضوعات بین سه فیلد مورد نظر مشخص گردید.یافته‌ها: بین فیلدهای کلید واژه عنوان و کلید واژه نویسندگان مشابهت بالایی (71/87 و 71/85) مشاهده شد. همچنین، پایین بودن مقدار شاخص دربردارندگی فیلد عنوان و موضوعات کنترل شده (صفر) حاکی از آن بود که مشابهت کمی بین زبان کنترل شده و واژگان مورد استفاده توسط نویسندگان در عنوان وجود داشت و نویسندگان واژگان مرجح را در عنوان استفاده نمی‌کنند.نتیجه‌گیری: در صورت استفاده از واژگان فیلد عنوان، نتایج تحلیل زبان طبیعی را نشان خواهد داد، اما در صورتی که هدف، دسته‌بندی موضوعات به صورت منسجم باشد، استفاده از فیلد موضوعات کنترل شده، مناسب‌ترین فیلد خواهد بود.
سید حسین حسینی‌نسب؛ فاطمه مکی‌زاده؛ ابراهیم زال‌‌زاده؛ افسانه حاضری
دوره 13، شماره 5 ، دی 1395، ، صفحه 347-353
چکیده
مقدمه: با توجه به شیوع بالای افسردگی و بار قابل توجهی که این بیماری به فرد، نظام سلامت و جامعه تحمیل می‌کند، انجام مطالعات گسترده برای اتخاذ روش‌های مناسب پیشگیری و درمان و مدیریت این بیماری، ضروری به نظر می‌رسد. به منظور کمک به انجام پژوهش‌های مفید و مورد نیاز در این حوزه، مطالعه حاضر با هدف تعیین ساختار موضوعی مقالات مرتبط با درمان ...
بیشتر
مقدمه: با توجه به شیوع بالای افسردگی و بار قابل توجهی که این بیماری به فرد، نظام سلامت و جامعه تحمیل می‌کند، انجام مطالعات گسترده برای اتخاذ روش‌های مناسب پیشگیری و درمان و مدیریت این بیماری، ضروری به نظر می‌رسد. به منظور کمک به انجام پژوهش‌های مفید و مورد نیاز در این حوزه، مطالعه حاضر با هدف تعیین ساختار موضوعی مقالات مرتبط با درمان افسردگی انجام شد.روش بررسی: این پژوهش از نوع مطالعات کاربردی با رویکرد علم‌سنجی بود که با استفاده از روش تحلیل هم‌رخدادی واژگان و خوشه‌بندی انجام گردید. توصیفگرهای مقالات مرتبط، با جستجوی عبارت «Depression» در سرعنوان موضوعی MeSH و با تقسیم فرعی «Therapy» از پایگاه PubMed در تاریخ 30/1/1394، در بازه زمانی سال‌های 2005 تا 2014 استخراج شد. داده‌ها در نرم‌افزارهای Excel و SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته‌ها: رشد تولیدات علمی در حوزه درمان افسردگی طی سال‌های مختلف، به صورت متوازن اتفاق افتاده بود. با تفکیک بازه زمانی پژوهش به دو دوره پنج ساله، 12خوشه با 34 توصیفگر مشترک یکسان به دست آمد و مشخص گردید که موضوعات «روان‌شناسی، دارو درمانی و پایبندی به درمان»، زمینه اصلی (رانت) موضوعات می‌باشند.نتیجه‌گیری: نتایج بر اساس شاخص دربردارندگی نشان داد که تنها 20 درصد از زمینه‌های موضوعی دوره دوم جدید هستند. از این امر می‌توان نتیجه گرفت که زمینه‌هایی که در سال‌های قبل با هم در نظر گرفته می‌شدند، ممکن است در ادامه پژوهش‌ها در سال‌های بعدی در کنار دیگر حوزه‌های متفاوت قرار بگیرند و یا حذف شوند.
