میثم عظیمیان؛ پیمان اخوان
چکیده
مقدمه: سنجش کارایی و بهره‌وری، یکی از مهم‌ترین چالش‌های پیش روی مدیران در مراکز بهداشتی و درمانی می‌باشد. مطالعه حاضر با هدف توسعه رویکردی تلفیقی از تحلیل پوششی دادهها DEA (Data Envelopment Analysis) و شاخص Malmquist جهت ارزیابی عملکرد تیم‌های سلامت خانواده بهداشت و درمان صنعت نفت اصفهان انجام شد.روش بررسی: این تحقیق از نوع همبستگی بود و در آن با ...
بیشتر
مقدمه: سنجش کارایی و بهره‌وری، یکی از مهم‌ترین چالش‌های پیش روی مدیران در مراکز بهداشتی و درمانی می‌باشد. مطالعه حاضر با هدف توسعه رویکردی تلفیقی از تحلیل پوششی دادهها DEA (Data Envelopment Analysis) و شاخص Malmquist جهت ارزیابی عملکرد تیم‌های سلامت خانواده بهداشت و درمان صنعت نفت اصفهان انجام شد.روش بررسی: این تحقیق از نوع همبستگی بود و در آن با تعریف شاخص‌های ورودی و خروجی تأثیرگذار بر عملکرد تیم‌های سلامت خانواده صنعت نفت اصفهان، کارایی در دو بازه زمانی مختلف مشخص و با محاسبه چهار تابع مسافت، میزان رشد بهره‌وری واحدها در طول این دو بازه زمانی نیز تعیین گردید. دادهها از نرم‌افزار سلامت خانواده نفت (سخن) استخراج شد و کارایی نسبی و نرخ رشد بهره‌وری با استفاده از روش DEA و شاخص بهره‌وری Malmquist مورد بررسی قرار گرفت. همچنین، با تحلیل حساسیت، خروجی‌های تأثیرگذار بر کارایی واحدها مشخص گردید.یافته‌ها: تیم‌های سلامت خانواده نفت اصفهان در دو بازه زمانی مختلف بر اساس کارایی نسبی رتبه‌بندی شدند و نرخ رشد بهره‌وری آنها در این فاصله مشخص گردید. مهم‌ترین شاخص تأثیرگذار بر کارایی و بهره‌وری، تعداد ویزیت پزشک خانواده بود. داده‌های مورد نیاز در بازه زمانی سال‌های 1394 و 1395 جمع‌آوری شد.نتیجه‌گیری: تصمیم‌گیری بر اساس معیارهای مختلف را می‌توان از جمله مهم‌ترین دستاوردهای این روش بیان نمود که امکان ارزیابی کارایی و بهره‌وری را در حوزه سلامت میسر می‌سازد. توسعه کاربردی تحقیق حاضر می‌تواند برای ارتقای ظرفیت در حوزه‌های مختلف خدمات بهداشتی- درمانی و صرفه‌جویی در منابع مورد استفاده قرار گیرد.
محمد سعیدی مهرآباد؛ روزبه قوسی؛ سیده گلاره امامی
چکیده
مقدمه: طی سال‌های اخیر، با افزایش هزینه‌های بهداشت و درمان و اهمیت کارکرد مؤثر این بخش به دلیل رابطه مستقیم با جان انسان‌ها، بهبود عملکرد آن مورد توجه بیشتری قرار گرفته است. هدف از انجام مطالعه حاضر، ارزیابی عملکرد سریع اورژانس بیمارستان بر اساس اصول ناب بود.روش بررسی: به منظور تحقق پیاده‌سازی جامع مفهوم ناب که یکی از ابزارهای مهم ...
بیشتر
مقدمه: طی سال‌های اخیر، با افزایش هزینه‌های بهداشت و درمان و اهمیت کارکرد مؤثر این بخش به دلیل رابطه مستقیم با جان انسان‌ها، بهبود عملکرد آن مورد توجه بیشتری قرار گرفته است. هدف از انجام مطالعه حاضر، ارزیابی عملکرد سریع اورژانس بیمارستان بر اساس اصول ناب بود.روش بررسی: به منظور تحقق پیاده‌سازی جامع مفهوم ناب که یکی از ابزارهای مهم بهبود محسوب می‌شود، مدل ارزیابی عملکرد Goodson برای بخش اورژانس توسعه یافته است. در این روش، از تیم ارزیابی عملکرد شامل خبرگان ناب و پرسش‌نامه و برگه سنجش معیارها به عنوان ابزار اندازه‌گیری استفاده گردید و در نهایت، مدل در یکی از مراکز بزرگ اورژانس شهر تهران مورد ارزیابی قرار گرفت.یافته‌ها: معیارهای ناب بر اساس ویژگی‌های منحصر به فرد بخش اورژانس تعریف شد و پرسش‌نامه مخصوص با توجه به مدل اصلی طراحی گردید.نتیجه‌گیری: سرعت عمل مدل طراحی شده به مدیران این بخش‌ها کمک میکند تا بدون صرف هزینه و اطلاعات زیاد و در اسرع وقت، نقاط ضعف سازمان را در راستای نابسازی شناسایی کنند و نسبت به برطرف نمودن آن اقدام نمایند. این روش یک رویکرد موازی و مکمل با سایر روش‌های ارزیابی عملکرد می‌باشد.
نجمه قندهاری؛ مجید اسماعیلیان؛ هادی تیموری؛ شرمینه قلمکاری
دوره 14، شماره 2 ، تیر 1396، ، صفحه 58-64
چکیده
مقدمه: روش کارت امتیازی متوازن BSC (Balance scorecard)، نوعی تکنیک اندازه‌گیری عملکرد برای دستیابی به دیدگاه جامعی از عملکرد سازمان است. هدف از انجام پژوهش حاضر، ارزیابی عملکرد بیمارستان نور و حضرت علی‌اصغر (ع) با استفاده از تلفیق روش BSC و تکنیک اندازه‌گیری جذابیت به وسیله ارزیابی‌های رسته‌ای MACBETH (Measuring Attractiveness by a Categorical Based Evaluation Technique) بود.روش ...
بیشتر
مقدمه: روش کارت امتیازی متوازن BSC (Balance scorecard)، نوعی تکنیک اندازه‌گیری عملکرد برای دستیابی به دیدگاه جامعی از عملکرد سازمان است. هدف از انجام پژوهش حاضر، ارزیابی عملکرد بیمارستان نور و حضرت علی‌اصغر (ع) با استفاده از تلفیق روش BSC و تکنیک اندازه‌گیری جذابیت به وسیله ارزیابی‌های رسته‌ای MACBETH (Measuring Attractiveness by a Categorical Based Evaluation Technique) بود.روش بررسی: این پژوهش از نوع توصیفی- پیمایشی بود که در بیمارستان نور و حضرت علی‌اصغر (ع) اصفهان در سال 1394 انجام شد. جامعه آماری مطالعه را مترون‌ها، سوپروایزرهای آموزشی و سرپرستاران بیمارستان مذکور تشکیل دادند که با روش نمونه‌گیری طبقه‌ای تصادفی انتخاب شدند. ابزار جمع‌آوری دادهها، پرسش‌نامه مقایسات زوجی با روایی قابل قبول بود. بر اساس روش MACBETH، هر تصمیم گیرنده تفاوت جذابیت شاخص‌های هر منظر BSC را مشخص نمود و نظرات با استفاده از روش میانگین حسابی ادغام گردید. وزن شاخص‌ها در نرم‌افزار M-MACBETH و وزن هر منظر BSC در نرم‌افزار Excel مورد محاسبه قرار گرفت.یافته‌ها: از بین منظرهای BSC، منظر مشتری و در بین شاخص‌ها، شاخص‌های میزان رضایت کارکنان و رضایت مشتریان به ترتیب بیشترین ضریب اهمیت را به خود اختصاص داد.نتیجه‌گیری: پژوهش حاضر با تلفیق روش‌های BSC و MACBETH، نقص BSC را در تعیین اولویت مناظر برطرف میکند. توجه به اولویت منظرهای BSC، به مدیران بیمارستان‌ها در ارزیابی عملکرد کمک می‌نماید تا با تمرکز بر منظرهای دارای اولویت بیشتر، برنامه‌هایی جهت ارتقای رضایت کارکنان و مشتریان طراحی و پیاده‌سازی کنند.
عبداله خوان‌زاده؛ محمد اسماعیل مطلق؛ عبدالرضا میرشکاک؛ ندا اکبری نساجی؛ مریم نیاکان؛ سید داود نصراله‌پور شیروانی
دوره 13، شماره 2 ، تیر 1395، ، صفحه 138-144
چکیده
مقدمه: جایزه ملی تعالی سازمانی ایران یکی از جوایز کیفیت است که به عنوان یک ابزار مدیریتی برای اندازه‌گیری عملکرد سازمان‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی عملکرد بیمارستان‌های دانشکده علوم پزشکی آبادان بر اساس مدل جایزه ملی تعالی سازمانی ایران انجام گرفت. روش بررسی: این مطالعه کاربردی، از نوع توصیفی- تحلیلی ...
بیشتر
مقدمه: جایزه ملی تعالی سازمانی ایران یکی از جوایز کیفیت است که به عنوان یک ابزار مدیریتی برای اندازه‌گیری عملکرد سازمان‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی عملکرد بیمارستان‌های دانشکده علوم پزشکی آبادان بر اساس مدل جایزه ملی تعالی سازمانی ایران انجام گرفت. روش بررسی: این مطالعه کاربردی، از نوع توصیفی- تحلیلی بود که به صورت مقطعی در تابستان سال 1393 انجام گرفت. نمونه مورد پژوهش، 7 بیمارستان تحت پوشش دانشکده علوم پزشکی آبادان بود که به صورت سرشماری انتخاب شدند. مدیران و کارشناسان با شرکت در یکی از سه کارگاه دو روزه و بعد از آشنایی با ساختار مدل و منطق رادار، در قالب کار گروهی اقدام به خودارزیابی کردند. ابزار جمع‌آوری دادهها، چک‌لیست استاندارد مدل با 135 سؤال در 54 صفحه بود که بر اساس معیارها و زیرمعیارهای مدل طبقه‌بندی شده بود. امتیازات داده شده در نرم‌افزارهای Excel و SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: از 7 بیمارستان مورد ارزیابی، امتیاز دو بیمارستان بالاتر از 300، دو بیمارستان بین 300-200 و امتیاز سه بیمارستان کمتر از 200 محاسبه شد. میانگین امتیاز بخش توانمندسازها (از 500 امتیاز)، نتایج (از 500 امتیاز) و میانگین کل امتیاز بیمارستان‌ها (از 1000 امتیاز) به ترتیب 6/32 ± 8/109، 9/47 ± 8/112 و 4/71 ± 6/222 به دست آمد. بین امتیاز توانمندسازها و اندازه بیمارستان (زیر 64 تخت فعال با میانگین 4/43 ± 5/96 و بالای 64 تخت فعال با میانگین 5/23 ± 9/119) رابطه معنی‌داری وجود داشت (02/0 = P). نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که بیمارستان‌های مورد ارزیابی بین سازمان‌های مبتدی و سازمان‌های بهبود یافته قرار دارند و به بهبود و توسعه عملکرد سازمانی نیازمند هستند.
وحید قوامی قنبرآبادی؛ جمشید جمالی
دوره 11، شماره 3 ، شهریور 1393، ، صفحه 344-352
چکیده
مقدمه: سنجش عملکرد بیمارستان‌ها با توجه به جایگاه ویژه بیمارستان‌ها در ارائه خدمات در بخش بهداشت و درمان هر کشور از اهمیت بالائی برخوردار است. کارا و اثربخش بودن فعالیتهای بیمارستانی یا به عبارتی دیگر عملکرد صحیح کارکنان و استفاده مناسب از منابع با استفاده از شاخص‌های عملکردی، ارزیابی میگردد. در تحقیق حاضر، به تعیین ...
بیشتر
مقدمه: سنجش عملکرد بیمارستان‌ها با توجه به جایگاه ویژه بیمارستان‌ها در ارائه خدمات در بخش بهداشت و درمان هر کشور از اهمیت بالائی برخوردار است. کارا و اثربخش بودن فعالیتهای بیمارستانی یا به عبارتی دیگر عملکرد صحیح کارکنان و استفاده مناسب از منابع با استفاده از شاخص‌های عملکردی، ارزیابی میگردد. در تحقیق حاضر، به تعیین رابطه‌ی بین شاخص‌های عملکردی و درجه ارزشیابی بیمارستان‌ها پرداخته شده است. روش بررسی: مطالعه حاضر، یک مطالعه تحلیلی بوده و به صورت مقطعی در سال 90-1389 خورشیدی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش کلیه بیمارستان‌های تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی مشهد شامل 22 بیمارستان به استثنای بیمارستان روانپزشکی ابن سینا حجازی مشهد بود. اطلاعات مورد استفاده در این مطالعه که شامل شاخص‌های استاندارد فعالیت بیمارستانی است با استفاده از چک‌لیست از سامانه اتوماسیون آماری دانشگاه علوم پزشکی مشهد استخراج شد. صحت اطلاعات توسط کارشناسان اداره آمار دانشگاه مذکور بررسی و مورد تأیید قرار گرفت. برای بررسی ارتباط بین شاخص‌های عملکردی و درجه ارزشیابی بیمارستان‌ها از ضرایب همبستگی Spearman و Kendall و آزمون Student با استفاده از نرم‌افزار SPSS استفاده شد. سطح معناداری آزمونها 05/0در نظر گرفته شد. یافته‌ها: طبق ارزشیابی صورت گرفته توسط معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکی مشهد در سال 1390خورشیدی، 7/72 درصد بیمارستان‌ها درجه یک و 3/27% دارای درجه دو ارزشیابی بودند. در سال 1390، متوسط ضریب اشغال تخت بیمارستان‌های تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی مشهد 8/58±80/69، متوسط اقامت بیمار 1/16±2/67، متوسط میزان مرگ و میر 10/39±15/37، متوسط میزان گردش تخت 15/50±68/116 و متوسط فاصله گردش تخت 53/0±14/1 بود. 50 درصد بیمارستان‌ها به لحاظ ضریب اشغال تخت، 3/77درصد به لحاظ متوسط اقامت بیمار، 7/72درصد به لحاظ میزان مرگ و میر، 100درصد به لحاظ میزان گردش تخت و 9/90درصد به لحاظ فاصله گردش تخت در سال 1390دارای وضعیت مطلوب بودند. ارتباط بین شاخص‌های عملکردی و درجه ارزشیابی بیمارستان‌ها به لحاظ آماری معنادار، ولی شدت میزان ارتباط ضعیف ارزیابی گردید. نتیجه گیری: شاخص های عملکردی متوسط اقامت بیمار، میزان مرگ و میر، گردش تخت و فاصله گردش تخت بیمارستان های مورد مطالعه در حد مطلوب و شاخص ضریب اشغال تخت در حد متوسط بود. وجود ارتباط ضعیف بین شاخص‌های عملکردی و درجه ارزشیابی بیمارستان‌ها لزوم بازنگری در نظام ارزشیابی بیمارستان را مورد تأکید قرار می‌دهد. تخصصی شدن ارزشیابی بیمارستان‌ها با تأکید بر شاخص‌های عملکردی و انجام ارزشیابی توسط یک ارگان مستقل از جمله راهکارهای واقعیتر شدن نظام ارزشیابی بیمارستان‌ها است. واژه‌های کلیدی: ارزیابی عملکرد؛ شاخص‌ها؛ مدت اقامت؛ اشغال تخت بیمارستان؛ میزان مرگ و میر
سکینه سقاییان نژاد اصفهانی؛ احمدرضا رئیسی؛ حسن جان نثاری؛ اصغر احتشامی؛ آوات فیضی؛ راضیه میرزاییان
دوره 10، شماره 5 ، دی 1392، ، صفحه 655-664
چکیده
مقدمه: سیستم اطلاعات داروخانه با پشتیبانی از یک رویکرد درمانی و مدیریت مراقبت دارویی یکی از ارکان ضروری نظام سلامت است، تا اطمینان حاصل شود که دارودرمانی با همان سطح ایمنی و کیفیت مانند دیگر درمان‌ها و خدمات، پشتیبانی و ارزیابی می‌شود. این پژوهش با هدف ارزیابی عملکرد سیستم اطلاعات داروخانه‌ی بیمارستان‌های آموزشی، خصوصی وتأمین ...
بیشتر
مقدمه: سیستم اطلاعات داروخانه با پشتیبانی از یک رویکرد درمانی و مدیریت مراقبت دارویی یکی از ارکان ضروری نظام سلامت است، تا اطمینان حاصل شود که دارودرمانی با همان سطح ایمنی و کیفیت مانند دیگر درمان‌ها و خدمات، پشتیبانی و ارزیابی می‌شود. این پژوهش با هدف ارزیابی عملکرد سیستم اطلاعات داروخانه‌ی بیمارستان‌های آموزشی، خصوصی وتأمین اجتماعی شهراصفهان انجام شد. روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع کاربردی و یک مطالعه‌ی تحلیلی است که در بیمارستان‌های آموزشی، خصوصی و تأمین اجتماعی شهر اصفهان درسال 1390 شمسی انجام شد. جامعه‌ی پژوهش را سیستم اطلاعات داروخانه‌ی بیمارستان‌های مورد مطالعه تشکیل دادند. ابزار جمع‌آوری دادهها سیاهه وارسی (چک لیست) محقق‌ساخته، منطبق با راهنماهای انجمن جامعه‌ی داروسازان نظام سلامت آمریکا و استرالیا وآلمان بود که روایی آن با نظر استادان صاحب‌نظر سنجیده شد و به روش مشاهده و مصاحبه دادهها جمع‌آوری گردید. به‌منظور تحلیل دادهها از نرم‌افزار Spss نسخه‌ی 18 استفاده شد و براساس آزمون‌های ناپارامتریک Wilcoxon وMann–Whitney تحلیل انجام شد. یافته‌ها: نتایج مطالعه‌ی سیستم اطلاعات داروخانه‌ی 19 بیمارستان مورد مطالعه نشان داد که سیستم اطلاعات داروخانه‌ی 5 بیمارستان نیمه‌مکانیزه و 14 بیمارستان مکانیزه است. بیشترین میزان رعایت معیارهای درونداد انجمن داروسازان مربوط به بیمارستان‌های تأمین اجتماعی با میانگین 75/32 درصد و بیشترین میزان رعایت معیارهای پردازش انجمن داروسازان مربوط به بیمارستان‌های آموزشی با میانگین 15/26 درصد و بیشترین میزان رعایت معیارهای برونداد انجمن داروسازان نیز مربوط به بیمارستان‌های آموزشی با میانگین 95/43 درصد بود. و درحالی‌که بیمارستان‌های خصوصی کمترین میانگین نمره را در رعایت معیارهای درونداد، پردازش و برونداد به ترتیب به میزان 32/23، 78/17 و 25/24 درصد داشتند. نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج این پژوهش می‌توان اظهار داشت که معیارهای درونداد، پردازش و برونداد سیستم اطلاعات داروخانه در بیمارستان‌های مورد مطالعه چندان مورد توجه قرار نگرفته است. تشکیل یک تیم طراحی متشکل از مدیران عملیاتی، متخصصان حوزه‌ی رایانه، مدیران اطلاعات سلامت، داروسازان و تجویزگران می‌تواند توانمندی‌های سیستم اطلاعات داروخانه را مبتنی بر نیازهای متخصصین مراقبت سلامت و سایر کاربران ارتقاء دهد. واژه‌های کلیدی: ارزیابی؛ داروخانه؛ نظام‌های اطلاعاتی؛ ارزیابی عملکرد
احمدرضا رئیسی؛ محمدحسین یارمحمدیان؛ رقیه محمدی بخش؛ حمید گنجی
دوره 10، شماره 4 ، آبان 1392، ، صفحه 601-610
چکیده
مقدمه: کاربرد کارت امتیازی متوازن در سازمان‌های سلامت دولتی و غیرانتفاعی در حال افزایش است. این الگو یک چارچوب مفهومی جهت تدوین مجموعه‌ای از سنجه‌های عملکرد در راستای اهداف استراتژیک می‌باشد. یکی از اصول کلیدی در فرایند کارت امتیازی متوازن شناسایی آن دسته از سنجه‌هایی است که به درستی تحقق استراتژی‌ها را اندازه‌گیری میکند. هدف ...
بیشتر
مقدمه: کاربرد کارت امتیازی متوازن در سازمان‌های سلامت دولتی و غیرانتفاعی در حال افزایش است. این الگو یک چارچوب مفهومی جهت تدوین مجموعه‌ای از سنجه‌های عملکرد در راستای اهداف استراتژیک می‌باشد. یکی از اصول کلیدی در فرایند کارت امتیازی متوازن شناسایی آن دسته از سنجه‌هایی است که به درستی تحقق استراتژی‌ها را اندازه‌گیری میکند. هدف این پژوهش تعیین سنجه‌های عملکردی مرکز آموزشی درمانی الزهرا (س) دانشگاه علوم پزشکی اصفهان براساس الگوی کارت امتیازی متوازن ایران بوده است. روش بررسی: این تحقیق از نوع پژوهش‌های کیفی بود که در مرکز آموزشی درمانی الزهرا (س) شهر اصفهان در سال 1390 انجام شد. جامعه‌ی آماری پژوهش 20 نفر از مدیران سطوح مختلف بیمارستان بودند. روش نمونه‌گیری در این پژوهش نمونه‌گیری هدفمند بود که در آن افراد مطلع کلیدی که در تدوین سنجه‌های عملکردی بیمارستان مشارکت داشتند، به عنوان اعضای تیم کارت امتیازی متوازن انتخاب شدند. با تشکیل جلسات بحث گروهی متمرکز، در ابتدا 50 سنجه تعیین شد که با نظر تیم کارت امتیازی متوازن 30 سنجه به عنوان سنجه‌های عملکردی بیمارستان نهایی گردید. سپس این سنجه‌ها دسته‌بندی و در مناظر کارت امتیازی متوازن قرار داده شد. ابزار جمع‌آوری اطلاعات سیاهه وارسی (چک لیست) طراحی شده براساس سنجه‌های زمینه‌ی تحقیق و سنجه‌های پیشنهادی مرکز الزهرا (س) بود که روایی صوری و محتوایی آن با چند بار بازنگری توسط اساتید راهنما و مشاور تأیید شد. همچنین روایی سازه آن با استفاده از مناظر کارت امتیازی متوازن محرز گردید. تحلیل دادهها با استفاده از روش تحلیل کیفی محتوا انجام شد. یافته‌ها: کارت امتیازی متوازن این مرکز در چهار منظر بیماران و جامعه (مشتری)، فرایندهای داخلی، یادگیری و رشد و منظر مالی تعیین شد که با مناظر الگوی کارت امتیازی متوازن ایران انطباق مفهومی داشته و در راستای مناظر اصلی کاپلان و نورتون بود. سپس سنجه‌های تعریف شده با نظر اعضای تیم کارت امتیازی متوازن، در منظر مربوط به خود قرار گرفت. بیشترین تعداد سنجه‌ها به ترتیب در منظر فرایندهای داخلی و منظر یادگیری و رشد نهایی گردید. نتیجه‌گیری: کارت امتیازی متوازن ابزاری را برای تبدیل مأموریت سازمان به اهداف قابل سنجش ملموس، فعالیت‌ها و سنجه‌های عملکردی ارائه می‌دهد. موفقیت کارت امتیازی متوازن به انتخاب دقیق سنجه‌هایی است که جوهره اصلی استراتژی سازمان را در خود دارند. طبقه‌بندی سنجه‌ها در چهار منظر، کمک شایانی به ارتقای سطح عملکرد بیمارستان می‌نماید. بنابراین پایش و ارزیابی مستمر این سنجه‌ها در راستای اهداف کلان و استراتژی‌های بیمارستان لازم و ضروری است. واژه‌های کلیدی: کارت امتیازی متوازن؛ ارزیابی عملکرد؛ بیمارستان‌ها
سعید رجایی پور؛ سوسن بهرامی؛ اعظم کمالی دولت‌آبادی؛ احمد شعبانی
دوره 10، شماره 4 ، آبان 1392، ، صفحه 619-626
چکیده
مقدمه: دانشگاه‌ها اصلی‌ترین مؤسساتی هستند که سرمـایه‌ی دانش را در نیروی کار ایجـاد می‌کنند و می‌توانند اقتصاد دانش محور را حمایت کنند. این مقاله درصدد تعیین رابطه‌ی بین کاربست مؤلفه‌های مدیریت دانش با عملکرد آموزشی اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در سال تحصیلی 91-1390 بود. روش بررسی: روش پژوهش توصیفی- همبستگی و جامعه‌ی ...
بیشتر
مقدمه: دانشگاه‌ها اصلی‌ترین مؤسساتی هستند که سرمـایه‌ی دانش را در نیروی کار ایجـاد می‌کنند و می‌توانند اقتصاد دانش محور را حمایت کنند. این مقاله درصدد تعیین رابطه‌ی بین کاربست مؤلفه‌های مدیریت دانش با عملکرد آموزشی اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در سال تحصیلی 91-1390 بود. روش بررسی: روش پژوهش توصیفی- همبستگی و جامعه‌ی آماری شامل اعضای هیأت علمی (643 نفر) و دانشجویان آنان (7006 نفر) در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان بود. حجم نمونه‌ی اعضای هیأت علمی 240 نفر و دانشجویان 1120 نفر بودند که با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی- طبقه‌ای متناسب با حجم انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه‌های محقق‌ساخته‌ی کاربست مؤلفه‌های مدیریت دانش (ایجاد، ثبت، پالایش، انتشار و کاربرد دانش) و عملکرد آموزشی بود که روایی ابزارها با استفاده از روایی صوری و محتوایی و پایایی آنها با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ (87/0=r1) و (92/0=r2) محاسبه گردید. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه‌ی 18 و آزمون t، ANOVA و رگرسیون چند متغیره صورت گرفت. یافته‌ها: بین ایجاد، پالایش، انتشار و کاربرد دانش با عملکرد آموزشی در سطح (05/0P<) رابطه‌ی چندگانه‌ی معنی‌دار وجود داشت. همچنین ضرایب بتا بین کاربست مؤلفه‌های مدیریت دانش با عملکرد آموزشی از نظر آماری معنادار بود (000/0 = P). ضریب همبستگی چندگانه 269/0 و ضریب تعیین اصلاح شده 20/7 بود. بنابراین 0/27 درصد از تغییرات مربوط به واریانس عملکرد آموزشی تحت تأثیر کاربست مؤلفه‌های مدیریت دانش بود و بین آنها هم‌خطی وجود نداشت و بنابراین مدل رگرسیون معنی‌دار بود. بین میانگین نمرات مدیریت دانش از دیدگاه اعضای هیأت علمی برحسب مشخصات دموگرافیک تفاوت معنی‌دار وجود نداشت، ولی بین عملکرد آموزشی اعضای هیأت علمی برحسب جنس و مرتبه‌ی علمی تفاوت معنی‌دار بود. نتیجه‌گیری: مدیریت دانش به عنوان ابزار کلیدی مدیریت قرن جدید، راهبردی سیستماتیک بوده و فرآیندهای تعریف، دستیابی، انتقال و به‌کارگیری اطلاعات و دانش توسط افراد سازمان‌های آموزشی است که موجب ایجاد نوآوری، توانایی رقابت و ارتقای بهره‌وری می‌شود و ضمن کمک به حل مشکل، تصمیم‌گیری، برنامه‌ریزی راهبردی، یادگیری پویا از زوال دارایی‌های ذهنی جلوگیری کرده به آگاهی سازمان‌های آموزشی می‌افزاید و انعطاف‌پذیری آنها را افزایش می‌دهد. واژه‌های کلیدی: مدیریت دانش؛ ارزیابی عملکرد؛ اعضای هیأت علمی؛ دانشگاه‌ها
فرزانه اقبال؛ محمد حسین یار محمدیان؛ سید علی سیادت؛ رضا هویدا؛ علیرضا یزدانی
دوره 10، شماره 1 ، اردیبهشت 1392، ، صفحه 138-145
چکیده
مقدمه: در بخش بهداشت و درمان نیز همانند دیگر بخش‌ها، خودارزیابی امری اجتناب‌ناپذیر می‌باشد. محدودیت منابع این بخش، ضرورت پایش عملکرد، حیاتی بودن خدمات و مراقبت‌های ارایه شده توسط بخش، اهمیت رعایت کیفیت در ارایه‌ی خدمات و ... شواهدی دال بر ضرورت خودارزیابی دقیق و صحیح عملکرد این بخش می‌باشند. از این رو هدف از پژوهش حاضر، بررسی ...
بیشتر
مقدمه: در بخش بهداشت و درمان نیز همانند دیگر بخش‌ها، خودارزیابی امری اجتناب‌ناپذیر می‌باشد. محدودیت منابع این بخش، ضرورت پایش عملکرد، حیاتی بودن خدمات و مراقبت‌های ارایه شده توسط بخش، اهمیت رعایت کیفیت در ارایه‌ی خدمات و ... شواهدی دال بر ضرورت خودارزیابی دقیق و صحیح عملکرد این بخش می‌باشند. از این رو هدف از پژوهش حاضر، بررسی حوزه‌های بهبود از طریق خودارزیابی بر اساس مدل تعالی (EFQM یا European foundation for quality management excellence model) در بیمارستان امام موسی کاظم (ع) اصفهان بود.
روش بررسی: پژوهش حاضر کاربردی از دسته‌ی مطالعات توصیفی- مقطعی بود. جامعه‌ی آماری شامل 15 نفر از کارشناسان و مدیران ارشد بیمارستان امام موسی کاظم (ع) در سال 1389 بود که به صورت سرشماری انتخاب شدند. ابزار گردآوری دادهها، پرسش‌نامه‌ی استاندارد EFQM بود که مورد تعدیل قرار گرفت و روایی آن با کمک اساتید و کارشناسان مورد تأیید قرار گرفت و پایایی آن با استفاده از ضریبalpha Cronbach's، 97 درصد تعیین شد. تجزیه و تحلیل اطلاعات در نه حوزه بر اساس نرم‌افزار SPSS انجام شد.
یافته‌ها: بیمارستان امام موسی کاظم (ع) در این ارزیابی، 599 امتیاز به خود اختصاص داد که حوزه‌ی توانمندسازها 300 و حوزه‌ی نتایج 299 امتیاز کسب نمودند. همچنین درصد امتیاز هر کدام از عوامل نه‌گانه به قرار زیر می‌باشد: رهبری 60 درصد، خط‌مشی و استراتژی 58 درصد، کارکنان68 درصد، منابع و شرکا 60 درصد، فرایندها 56 درصد، نتایج مشتری 58 درصد، نتایج کارکنان 60 درصد، نتایج جامعه 63 درصد و نتایج کلیدی عملکرد 61 درصد.
نتیجه‌گیری: نتیجه‌ی خودارزیابی بر اساس مدل تعالی EFQM این بود که منجر به تهیه‌ی یک سیستم اطلاعاتی از نقاط قوت و ضعف در 9 حوزه و تعیین امتیاز در بیمارستان امام موسی کاظم (ع) شد که بر این اساس و با استفاده از منطق رادار، نقاط ضعف به عنوان حوزه‌های بهبود مورد مداخله قرار گرفت و پروژه‌های بهبود تعیین شد.
میرمحمد اسعدی؛ سعید اسفندیاری؛ سید حبیب‌اله میرغفوری؛ زهرا صادقی آرانی
دوره 9، شماره 6 ، اسفند 1391، ، صفحه 919-928
چکیده
م
قدمه: ایجاد بهبود در هر سازمانی نیازمند اندازه‌گیری عملکرد سازمان، برنامه‌ریزی و هدف‌گذاری جهت بهبود عملکرد می‌باشد. با وجود پیشرفت‌های قابل توجهی که سال‌های اخیر در طراحی چارچوب‌ها و سیستم‌های ارزیابی عملکرد رخ داده است، بسیاری از سازمان‌ها هم‌چنان بر معیارهای سنتی متکی هستند. بنابراین، با توجه به اهمیت موضوع ارزیابی ...
بیشتر
م
قدمه: ایجاد بهبود در هر سازمانی نیازمند اندازه‌گیری عملکرد سازمان، برنامه‌ریزی و هدف‌گذاری جهت بهبود عملکرد می‌باشد. با وجود پیشرفت‌های قابل توجهی که سال‌های اخیر در طراحی چارچوب‌ها و سیستم‌های ارزیابی عملکرد رخ داده است، بسیاری از سازمان‌ها هم‌چنان بر معیارهای سنتی متکی هستند. بنابراین، با توجه به اهمیت موضوع ارزیابی عملکرد، سعی شده است با ترکیب دو رویکرد کیفی و کمی در ارزیابی، مدل‌های برگرفته از مدیریت کیفیت جامع تحت عنوان مدل‌های تعالی سازمانی EFQM (European foundation for quality management) و مدل‌های ریاضی تحلیل پوششی دادهها (Data envelopment analysis یا DEA)، مدلی برای ارزیابی عملکرد 27 درمانگاه شهرستان یزد ارایه گردد که ضمن دارا بودن مزایای هر دو روش، معایب آنها را به حداقل برساند.
روش بررسی: مطالعه‌ی حاضر از نوع توصیفی بود. جامعه‌ی آماری پژوهش از کلیه‌ی مسؤولان، کارکنان و پزشکان درمانگاههای شهرستان یزد در سال 1390 به تعداد 283 نفر تشکیل شد که 215 نفر به عنوان نمونه به روش در دسترس، پرسش‌نامه‌ی مربوط را تکمیل کردند. ابزار جمع‌آوری دادهها، پرسش‌نامه‌ی استاندارد 50 سؤالی مدل سرامدی EFQM بود. استفاده از پرسش‌نامه‌ی مذکور در مطالعات فراوان مشابه، روایی آن را ثابت کرده است. برای تعیین پایایی پرسش‌نامه از ضریب Cronbach's alpha استفاده گردید که مقدار آن 89/0 می‌باشد. به منظور تجزیه و تحلیل آماری دادهها از نرم‌افزار SPSS نسخه‌ی 17 و برای تعیین کارایی از نرم‌افزار DEAP استفاده شد.
یافته‌ها: از 27 درمانگاه انتخاب شده، درمانگاههای اکبری (09/1)، قائمیه (054/1)، شهرک صنعتی (04/1)، آزاد شهر (014/1)، کسنویه (06/1)، خاتم الانبیاء (41/1)، فاطمه‌ی زهرا (039/1)، مطهری (056/1)، پاک‌نژاد (03/1)، شاه‌ولی (016/1)، سپاه پاسداران (038/1)، کلینیک دندان‌پزشکی (043/1)، نیک‌پور (11/1) و کوثر (027/1) کارا و بقیه ناکارا بودند. در این میان درمانگاه خاتم‌الانبیاء (41/1) رتبه‌ی اول و رحمت آباد (89/0) رتبه‌ی آخر را در کارایی کسب کرده‌اند. به عبارت دیگر، بیش از نیمی از درمانگاههای این شهرستان (52 درصد) کارا بوده‌اند.
نتیجه‌گیری: مدیران درمانگاه‌ها می‌توانند با تلفیق دو مدل تحلیل پوششی دادهها و مدل‌های تعالی سازمانی که با هم یک مجموعه‌ی قوی ارزیابی عملکرد را تشکیل می‌دهند، در جهت ارزیابی درمانگاه‌ها به نحو واقع‌بینانه‌ای گام برداشته و آنها را بهبود دهند. همچنین درمانگاههای ناکارا می‌توانند با تغییر در منابع انسانی و مالی (ورودی‌ها و خروجی‌ها) به سطح قابل قبولی از کارایی برسند.
حامد تصدیقی؛ سیدابولقاسم علوی؛ عبداله هادی
دوره 8، (ویژه نامه ی مدیریت خدمات بهداشتی درمانی) ، اسفند 1390، ، صفحه 1146-1155
چکیده
قدمه: در دنیای امروز، ادامه‌ی حیات و فعالیت سازمان را توانایی رقابت واتخاذ مناسب‌ترین سیاست در مقابل تغییرات محیطی تعیین میکند. یکی از مؤثرترین روش‌های مورد استفاده‌ی سازمان‌ها در این خصوص، استفاده از ارزیابی عملکرد برای تعیین نقاط ضعف سازمان جهت رفع آنها و نقاط قوت آن جهت بهبود می‌باشد. ارزیابی و مدیریت عملکرد علاوه بر ...
بیشتر
قدمه: در دنیای امروز، ادامه‌ی حیات و فعالیت سازمان را توانایی رقابت واتخاذ مناسب‌ترین سیاست در مقابل تغییرات محیطی تعیین میکند. یکی از مؤثرترین روش‌های مورد استفاده‌ی سازمان‌ها در این خصوص، استفاده از ارزیابی عملکرد برای تعیین نقاط ضعف سازمان جهت رفع آنها و نقاط قوت آن جهت بهبود می‌باشد. ارزیابی و مدیریت عملکرد علاوه بر کمک به سازمان برای افزایش توانایی رقابت، در تعیین و پیاده‌سازی استراتژی‌ها نیز نقش برجسته‌ای را ایفا میکند. این پژوهش به دنبال ارایه‌ی یک مدل مناسب برای ارزیابی عملکرد سازمان‌های خدماتی بوده است.
روش بررسی: این مطالعه از نوع توصیفی- کاربردی و مورد کاوی بود. جامعه‌ی مورد بررسی، ادارات بیمه‌ی خدمات درمانی شهرستان‌های استان اصفهان بودند که در فاصله‌ی زمانی سال‌های 1388 تا نیمه‌ی اول سال 1389 مورد بررسی قرار گرفتند. برای جمع‌آوری اطلاعات از اجماع و پرسش‌نامه استفاده شد. روایی پرسش‌نامه با نظر موافق خبرگان سازمان مورد تأیید قرار گرفت و ضریب پایایی آن 71/0 = a به دست آمد. در مرحله‌ی اول، با مطالعه و بررسی کتب و مقالات مرتبط، ویژگی‌های شاخص‌ها لیست شد و سپس با بهره‌گیری از نظرات 4 نفر از استادان دانشگاه و تحلیل نتایج آن با استفاده از تکنیک TOPSIS، ویژگی‌های کلیدی انتخاب شاخص‌ها تعیین گردید. در مرحله‌ی دوم، در قالب یک پرسش‌نامه‌ی ارزیابی و با استفاده از تکنیک TOPSIS، شاخص‌های کلیدی عملکرد تعیین شد. در مرحله‌ی سوم با استفاده از پرسش‌نامه‌ای که به منظور تعیین میزان اهمیت شاخص‌ها تهیه شده بود، نظرات خبرگان سازمان جمع‌آوری و با استفاده از تکنیک AHP وزن شاخص‌ها تعیین گردید.در نهایت، با استفاده از اطلاعات به دست آمده از مراحل قبل، مقادیر شاخص‌ها در ادارات اندازه‌گیری و با بهره‌گیری از روش تاکسونومی عددی (Numerical taxonomy)، رتبه‌بندی آنها صورت گرفت.
یافته‌ها: در این پژوهش، شاخص‌های کلیدی عملکرد به صورت کنترل هزینه‌های درمان،کنترل درآمد و رضایت مشتری تعیین شد و سپس بر اساس این شاخص‌ها و سایر شاخص‌های تعیین شده، عملکرد ادارات اندازه‌گیری و مورد مقایسه قرارگرفت. مقایسه‌ی ادارات بیمه‌ی خدمات درمانی شهرستان‌ها نشان داد که تفاوت قابل توجه جهت حذف گزینه وجود ندارد. نتایج رتبه‌بندی ادارات بیمه‌ی خدمات درمانی شهرستان‌های استان اصفهان، به صورت جدول ارایه شده است.
نتیجه‌گیری: برای بهبود عملکرد شهرستان‌ها، تحلیل و بهینه‌سازی هزینه‌های درمان، میزان جذب درآمد و رضایت بیمه شدگان اهمیتی ویژه دارد و شهرستان‌هایی که در این زمینه‌ها فعال بوده‌اند، عملکرد بهتری داشته‌اند. بدیهی است عوامل کلیدی موفقیت اداره‌ی کل بیمه‌ی خدمات درمانی را نیز در همین عوامل می‌توان خلاصه نمود.
