مریم احمدی؛ مریم برآبادی؛ مهران کامکار حقیقی
دوره 7، شماره 1 ، فروردین 1389
چکیده
مقدمه:بهرهگیری از مزایای منحصر به فرد مدارک پزشکی کامپیوتری، به شرط آن که مدیران و کادر مدارک پزشکی، آن را مطابق نیازهای خود طراحی کنند، میتواند بسیاری از مشکلات موجود در نظام بهداشتی درمانی کشور را مرتفع سازد. این تحقیق با هدف تعیین میزان قابلیتهای سیستمهای اطلاعات بیمارستانی در بخش مدارک پزشکی انجام گرفت.روش بررسی:پژوهش ...
بیشتر
مقدمه:بهرهگیری از مزایای منحصر به فرد مدارک پزشکی کامپیوتری، به شرط آن که مدیران و کادر مدارک پزشکی، آن را مطابق نیازهای خود طراحی کنند، میتواند بسیاری از مشکلات موجود در نظام بهداشتی درمانی کشور را مرتفع سازد. این تحقیق با هدف تعیین میزان قابلیتهای سیستمهای اطلاعات بیمارستانی در بخش مدارک پزشکی انجام گرفت.روش بررسی:پژوهش حاضر یک مطالعه کاربردی از نوع توصیفی و شامل 9 سیستم اطلاعات بیمارستانی در سال 1386 در شهر تهران بود. پژوهشگر بر اساس چک لیست (شامل الزامات عمومی سیستم اطلاعات بیمارستانی، الزامات عمومی بخش مدارک پزشکی، مدیریت مدارک پزشکی، پذیرش، ترخیص، آمار، کدگذاری، بایگانی و تکمیل پرونده) و با مشاهده مستقیم و پرسش با کمک برنامه SPSS، ویژگیهای سیستمهای موجود را استخراج نمود و در پایان موارد انطباق سیستم با چک لیست، محاسبه و درصد آن مشخص شد. اعتبار محتوای چک لیست بر اساس نظر 10 نفر از افراد خبره در زمینه مربوط تأیید و جهت تعیین ثبات چک لیست از روش آزمون مجدد استفاده شد.یافتهها:میانگین کلی میزان انطباق با فهرست الزامات سیستمهای اطلاعات بیمارستانی در بخش مدارک پزشکی به این شرح بود: الزامات عمومی سیستم اطلاعات بیمارستانی 4/65 درصد، الزامات عمومی بخش مدارک پزشکی 3/50 درصد، مدیریت مدارک پزشکی 7/85 درصد، پذیرش 6/59 درصد، ترخیص 8/75 درصد، آمار 1/64 درصد، کدگذاری 2/32 درصد و بایگانی و تکمیل پرونده 7/28 درصد.نتیجهگیری: نتایج ضعیف در کدگذاری و بایگانی و تکمیل پرونده،گویای کارا نبودن نرمافزارها در این قسمتها میباشد. لذا لازم است شرکتهای ارایه دهنده با حمایت مدیران به بهبود عملکرد سیستمها در این بخش توجه ویژه نمایند. واژههای کلیدی: نظامهای اطلاعات بیمارستانی؛ نظامهای کامپیوتری مدارک پزشکی؛ بخش مدارک پزشکی بیمارستان.
فرخنده اسدی؛ حمید مقدسی؛ زهرا مستانه
دوره 6، شماره 1 ، فروردین 1388
چکیده
مقدمه: بخش خون شناسی، اطلاعات با ارزشی را در زمینه تشخیص و درمان بیماران فراهم میکند که هدف آن کمک به ارتقای سلامتی و بهبود بیماران میباشد. در این زمینه، سیستم اطلاعات این بخش موجب میشود که اطلاعات تولید شده به طور دقیق و به موقع در دسترس کاربران قرار گیرد. بر این اساس، این پژوهش با هدف بررسی وضعیت سیستم ثبت اطلاعات خون شناسی بیمارستانهای ...
بیشتر
مقدمه: بخش خون شناسی، اطلاعات با ارزشی را در زمینه تشخیص و درمان بیماران فراهم میکند که هدف آن کمک به ارتقای سلامتی و بهبود بیماران میباشد. در این زمینه، سیستم اطلاعات این بخش موجب میشود که اطلاعات تولید شده به طور دقیق و به موقع در دسترس کاربران قرار گیرد. بر این اساس، این پژوهش با هدف بررسی وضعیت سیستم ثبت اطلاعات خون شناسی بیمارستانهای آموزشی درمانی شهید بهشتی انجام گرفت. روش بررسی: در این مطالعه توصیفی سیستم اطلاعات 13 بخش خون شناسی از آزمایشگاههای بیمارستانهای آموزشی درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی مورد بررسی قرار گرفت. حجم نمونه مطابق با حجم جامعه بود. دادهها به روش مشاهده و پرسش و به وسیله ابزارهای چک لیست و پرسشنامه جمع آوری گردید. روایی ابزار بر اساس روش اعتبار محتوا و پایایی آن نیز از طریق آزمون مجدد تعیین گردید و با استفاده از آمار توصیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافتهها: سیستمهای اطلاعات خون شناسی 92/76 درصد از نوع نیمه مکانیزه و بقیه از نوع مکانیزه است. در تقسیم بندی دادهها به سه دسته بیمار، نمونهها و تستها، یافتهها نشانگر آن است که به طور میانگین، عناصر اطلاعاتی مربوط به بیمار در 4/79 درصد، عناصر اطلاعاتی مربوط به نمونهها در 85/93 درصد و تمام عناصر اطلاعاتی مربوط به تستها در این سیستمها وجود دارد. در 5/87 درصد آنها برای پردازش دادههای حاصل از تستها از اتوآنالایزرها استفاده میشود. 80 درصد سیستمهای اطلاعات خون شناسی دارای افراد مسؤول در زمینه جمع آوری، پردازش و توزیع اطلاعات هستند. نتیجهگیری: با توجه به وضعیت موجود، سیستمهای مکانیزه مدیریت اطلاعات خون شناسی بهتر میتوانند جوابگوی نیاز کاربران باشند و در این صورت جمع آوری، پردازش و توزیع اطلاعات به نحو بهتری صورت میگیرد. واژههای کلیدی: آزمایشگاهها؛ خون شناسی؛ نظامهای اطلاعات آزمایشگاه بالینی.
عباس شیخ طاهری؛ مهرداد فرزندی پور
دوره 6، شماره 2 ، مهر 1388
چکیده
مقدمه: رضایت آگاهانه بیمار، اساس اخلاق پزشکی و صلاحیت بیمار، یکی از مهمترین ابعاد رضایت آگاهانه است. این پژوهش با هدف بررسی صلاحیت بیماران و عملکرد واحد پذیرش در اخذ رضایتنامه معالجه و عمل جراحی در بیمارستانهای آموزشی شهرستان کاشان انجام گردید. روش بررسی: در این پژوهش توصیفی مقطعی، 300 بیمار (رضایت دهنده) بخش جراحی از بیمارستانهای ...
بیشتر
مقدمه: رضایت آگاهانه بیمار، اساس اخلاق پزشکی و صلاحیت بیمار، یکی از مهمترین ابعاد رضایت آگاهانه است. این پژوهش با هدف بررسی صلاحیت بیماران و عملکرد واحد پذیرش در اخذ رضایتنامه معالجه و عمل جراحی در بیمارستانهای آموزشی شهرستان کاشان انجام گردید. روش بررسی: در این پژوهش توصیفی مقطعی، 300 بیمار (رضایت دهنده) بخش جراحی از بیمارستانهای آموزشی شهر کاشان در سال 1386 به صورت تصادفی ساده و با توجه به برنامه زمانی پذیرش بیماران جراحی وارد مطالعه شدند. جهت بررسی صلاحیت بیماران برای امضای فرم رضایتنامه جراحی و عملکرد واحد پذیرش از چک لیست استفاده شد. روایی چک لیست توسط متخصصان مربوط تأیید شد. یافتهها با نرمافزار SPSS تحلیل شد. یافتهها: 80 درصد بیماران صلاحیت لازم جهت امضای فرم رضایتنامه را در زمان پذیرش داشتند، در حالی که هنگام گرفتن رضایت فقط 55 درصد از آنان، خودشان رضایت داده بودند. علاوه بر این 6/3 درصد از بیمارانی که رضایت دادند، خودشان صلاحیت لازم برای دادن رضایت را نداشتند. 3/59 درصد اشخاص ثالث از نظر نسبت با بیمار، صلاحیت رضایت دادن نداشتند. به اکثر رضایت دهندگان فرصت مطالعه فرم رضایتنامه داده نشده بود (3/75 درصد)، برای مطالعه فرم تشویق نشده بودند (7/98 درصد) و در هیچ موردی نسبت شخص رضایت دهنده با بیمار کنترل نشده بود.نتیجهگیری: عملکرد واحدهای پذیرش نسبت به اخذ رضایت از افراد از لحاظ نسبت قانونی (شخص ثالث) و داشتن صلاحیت با دقت صحت کامل انجام نمیشود. شفاف شدن قوانین مربوط برای کارکنان، افزایش دقت و توجه آنان و همچنین توضیح دادن فرمهای رضایتنامه برای بیماران توصیه میشود.واژههای کلیدی: رضایت بیمار؛ جراحی؛ پذیرش بیمار؛ بیمارستانهای آموزشی.
رضا صفدری؛ مجید ملکی؛ ولی اله قربانی؛ فرشید منجمی
دوره 7، شماره 2 ، تیر 1389
چکیده
مقدمه: بیماریهای قلب و عروق یکی از دلایل مهم مرگ و میر انسانها و از عوامل مهم غیرفعال کردن منابع انسانی است. در طراحی سامانهی طبقهبندی اقدامات بیماریهای قلب و عروق، توجه به اهداف، قوانین ملی، نیازها و استانداردهای بهداشتی ضروری است. این پژوهش با هدف مقایسهی سامانهی طبقهبندی اقدامات سلامت قلب و عروق در کشورهای منتخب، ...
بیشتر
مقدمه: بیماریهای قلب و عروق یکی از دلایل مهم مرگ و میر انسانها و از عوامل مهم غیرفعال کردن منابع انسانی است. در طراحی سامانهی طبقهبندی اقدامات بیماریهای قلب و عروق، توجه به اهداف، قوانین ملی، نیازها و استانداردهای بهداشتی ضروری است. این پژوهش با هدف مقایسهی سامانهی طبقهبندی اقدامات سلامت قلب و عروق در کشورهای منتخب، به سیاستگذاران بهداشتی در جهت مبارزه با بیماریهای قلب و عروق و ارتقای نظام سلامت کمک میکند.روش بررسی: این نوع پژوهش توصیفی- تطبیقی بود و در سال 1386 انجام شد. سامانههای طبقهبندی بیماریهای قلب وعروق کشورهای آمریکا، استرالیا، انگلیس و کانادا بررسی گردید و از طریق اطلاعات موجود در کتب، نشریات، اینترنت و همچنین مکاتبه با کشورهای منتخب، ساختار سامانه طبقهبندی آنها استخراج شد. سامانهی طبقهبندی بیماریهای قلب و عروق در کشور ایران نیز بررسی شد، تحلیل این سامانهها با استفاده از اطلاعات موجود در جداول مقایسهای انجام گردید.یافتهها: یافتهها نشان دهندهی آن است که تمامی کشورهای منتخب دارای سامانه طبقهبندی اقدامات قلب و عروق خاص کشور خود هستند. کشورهای منتخب به استثنای انگلیس از یک سامانهی طبقهبندی اقدامات چند محوری استفاده میکنند. در تمامی سامانههای اقدامات کشورهای منتخب، خصوصیاتی مانند استفاده از قوانین و استانداردهای مراقبت، استفاده از آموزش از راه دور، برنامهی آموزش سالیانه و مشاوره با متخصصین قلب و عروق دیده میشود. ایران فاقد سامانهی ملی اقدامات سلامت قلب و عروق است.نتیجهگیری: ملی کردن سامانهی طبقهبندی اقدامات سلامت بیماریهای قلب و عروق در ایران، با توجه به اهداف، نیازهای جامعه و توسعهی فنآوریهای جدید در جهت پیشگیری از بیماریهای قلب و عروق و ارتقای مدیریت اطلاعات سلامت ضروری به نظر میرسد.واژههای کلیدی: بیماریهای قلب و عروق؛ طبقهبندیها؛ بهداشت و تندرستی.
جعفر مهراد؛ مرضیه گلتاجی
دوره 7، شماره 3 ، مهر 1389
چکیده
مقدمه: در این پژوهش، میزان همبستگی خود- استنادی مجله با ضریب تأثیر در مجلههای علمی حوزهی علوم پزشکی بین سالهای 1380 تا 1386 بر اساس گزارشهای استنادی نشریات فارسی پایگاه استنادی علوم جهان اسلام بررسی شده است. هدف از این پژوهش، تعیین خود- استنادی مجله و تشخیص همبستگی بین ضریب تأثیر مجله و خود- استنادی مجله در حوزهی علوم پزشکی بود. ...
بیشتر
مقدمه: در این پژوهش، میزان همبستگی خود- استنادی مجله با ضریب تأثیر در مجلههای علمی حوزهی علوم پزشکی بین سالهای 1380 تا 1386 بر اساس گزارشهای استنادی نشریات فارسی پایگاه استنادی علوم جهان اسلام بررسی شده است. هدف از این پژوهش، تعیین خود- استنادی مجله و تشخیص همبستگی بین ضریب تأثیر مجله و خود- استنادی مجله در حوزهی علوم پزشکی بود. بدیهی است که تعدادی از استنادها را خود– استنادی مجله تشکیل میدهد و این موضوع چنانچه در حد زیاد باشد، سبب میشود که مجله در جایگاه واقعی خود قرار نگیرد؛ بنابراین محاسبهی ضریب تأثیر بدون خود– استنادی ضروری به نظر میرسد.روش بررسی: این پژوهش با استفاده از روش تحلیل استنادی و آزمون آماری همبستگی Pearson انجام گرفت. جامعهی مورد مطالعه شامل 309 مجلهی حوزهی علوم پزشکی دارای ضریب تأثیر موجود در گزارشهای استنادی نشریات فارسی در سالهای 86-1380 بود. با مراجعه به گزارشهای استنادی نشریات فارسی پایگاه استنادی علوم جهان اسلام و انتخاب سال و سپس انتخاب حوزهی علوم پزشکی، مجلات دارای ضریب تأثیر در سال مشخص نشان داده شد و آن گاه با استفاده از گزینهی نشریات استنادکننده، فهرست مجلات استنادکننده به مجلهی مورد نظر قابل مشاهده بود که با استفاده از این فهرست تعداد خود– استنادیها و خود– استنادیهای مؤثر در ضریب تأثیر تعیین شد؛ دادهها با استفاده از نرمافزار SPSS و آزمون آماری ضریب همبستگی Pearson در سطح معنیداری 01/0 مورد تحلیل قرار گرفت.یافتهها: رابطهی معنیداری بین ضریب تأثیر و خود– استنادی مجله وجود داشت (001/0 > P، 556/0 = r). ضریب همبستگی Pearson نشان داد که رابطهی معنیداری در جهت منفی بین ضریب تأثیر و تعداد مقاله در حوزهی علوم پزشکی در سالهای مورد بررسی برقرار است (001/0 > P، 350/0- = r). رابطهی معنیداری بین تعداد مقاله و تعداد خود– استنادی مجله وجود نداشت (233/0 = P، 068/0 = r). نرخ خود- استنادی مجله در حوزهی علوم پزشکی در سالهای مورد بررسی روندی نزولی داشت. پس از حذف خود– استنادی مجله، رتبهی 100 مجله کاهش و 192 مجله افزایش یافت و در رتبهی 17 مجله تغییری حاصل نشد.نتیجهگیری: نتایج این بررسی نشان داد که مجلات با ضریب تأثیر بالا دارای خود- استنادی بیشتری هستند، یعنی خود- استنادی بر ضریب تأثیر مجله تأثیر مثبت دارد. با توجه به آن که نرخ خود– استنادی در حوزهی علوم پزشکی در مقایسه با تحقیقات مشابه، میزان بالاتری را دارا میباشد و بالا بودن نرخ خود- استنادی باعث میشود که مجله در جایگاه واقعی خود قرار نگیرد، سردبیران و ناشران باید در سیاست گزینش مقالات خود تجدید نظر نمایند.واژههای کلیدی: نشریات؛ نشریات ادواری؛ استناد.
مهدی کاهویی؛ رقیه اسکروچی؛ فربد عبادی فرد آذر؛ حسن ابوالحسنی
دوره 7، شماره 4 ، دی 1389
چکیده
مقدمه: در آموزش پزشکی، آموزش طب سرپایی به خصوص اورژانس از مهمترین بخشهای آموزش پزشکی است. هدف از این مطالعه تعیین نیازهای اطلاعاتی و الگوی رفتاری دانشجویان پزشکی در جستجوی اطلاعات مراقبتی بیماران در آموزش بالینی بخش اورژانس بود. انتظار داریم انجام چنین مطالعهای روی کیفیت آموزش درمانگاهی، مشخص شدن نیازهای آموزشی دانشجویان و ...
بیشتر
مقدمه: در آموزش پزشکی، آموزش طب سرپایی به خصوص اورژانس از مهمترین بخشهای آموزش پزشکی است. هدف از این مطالعه تعیین نیازهای اطلاعاتی و الگوی رفتاری دانشجویان پزشکی در جستجوی اطلاعات مراقبتی بیماران در آموزش بالینی بخش اورژانس بود. انتظار داریم انجام چنین مطالعهای روی کیفیت آموزش درمانگاهی، مشخص شدن نیازهای آموزشی دانشجویان و مدیریت بهتر بیماران توسط دانشجویان پزشکی اثر بگذاردروش بررسی: پژوهش یک مطالعهی توصیفی است که به شناسایی نیازهای اطلاعاتی و الگوی رفتاری دانشجویان اینترن جهت دستیابی به پاسخ مطلوب، در درمانگاه و بخش اورژانس بیمارستانهای آموزشی دانشگاه علوم پزشکی ایران در سال 1387 پرداخته است. در این مطالعه از روش مشاهده و توزیع پرسشنامه استفاده شده است. روایی پرسشنامه از طریق بررسی متون علمی و مطالعات مشابه و مشورت با استادان و کارشناسان مربوط بررسی گردید و برای بررسی پایایی آن از آزمون Test-Retest استفاده شد که ضریب همبستگی 8/0 به دست آمد. دادهها از طریق روشهای آمار توصیفی، آزمون همبستگی دو متغیری و دو طرفه در سطح معنیدار یک درصد مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافتهها: آزمون آماری رابطهی معنیداری بین نیازهای اطلاعاتی تشخیصی و درمانی نشان داد (P = 0/000 ,Coefficient = 0.576). دانشجویان اطلاع از نتایج آزمایشگاه را بیشترین (3/84 درصد) و اطلاع از انتقال اجساد را کمترین (4/1 درصد) نیاز اطلاعاتی خود بر شمردند. دانشجویان پزشکی بیشتر به بیمار و پروندهی او، همکاران و منابع چاپی اعتماد میکردند. دانشجویان به طور معنیداری بیشتر برای رفع نیازهای درمانی از منابع چاپی استفاده میکردند (P = 0/01).نتیجهگیری: میزان کمی از سؤالات مطرح شده توسط دانشجویان به سؤالات سازمانی و مدیریت درمان بیماران مربوط میشد و جامعهی آماری اهمیت زیادی به مسایل قانونی و حقوقی نمیدادند. بسیاری از دانشجویان ترجیح میدادند تا از منابعی که سهلالوصول و معتبر بودند، استفاده کنند. از این رو توصیه میگردد در برنامههای آموزش بالینی طب اورژانس، دربارهی اهمیت سؤالات سازمانی و مدیریتی و نیز برنامههای آموزشی در زمینهی ارتقای تصمیمگیری مبتنی بر مدارک مد نظر قرار گیرد.واژههای کلیدی: نیازهای خدمات بهداشتی؛ دانشجویان پزشکی؛ آموزش پزشکی؛ بخش اورژانس بیمارستان
مریم یعقوبی؛ محمدحسین یارمحمدیان؛ احمدرضا رئیسی؛ مرضیه جوادی؛ سکینه سقاییان نژاد اصفهانی
دوره 7، ویژه نامه (همت مضاعف، کار مضاعف) ، اسفند 1389
چکیده
مقدمه: عدالت سازمانی متغیری است که پیشبینی کنندهی بسیاری از متغیرهای سازمانی است. یکی از این متغیرها که در سازمانهای امروزی دارای اهمیت بسیاری است، مقولهی رفتار مدنی سازمانی است. از اینرو پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطهی بین عدالت سازمانی و رفتار مدنی سازمانی در بین کارکنان مدارک پزشکی بیمارستانهای منتخب شهر اصفهان در سال ...
بیشتر
مقدمه: عدالت سازمانی متغیری است که پیشبینی کنندهی بسیاری از متغیرهای سازمانی است. یکی از این متغیرها که در سازمانهای امروزی دارای اهمیت بسیاری است، مقولهی رفتار مدنی سازمانی است. از اینرو پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطهی بین عدالت سازمانی و رفتار مدنی سازمانی در بین کارکنان مدارک پزشکی بیمارستانهای منتخب شهر اصفهان در سال 1387 انجام شده است.روش بررسی: این تحقیق از نوع توصیفی- همبستگی (رابطهای)است. ابزار جمعآوری اطلاعات پرسشنامهی عدالت سازمانی و پرسشنامهی رفتار مدنی سازمانی بود. روایی پرسشنامه با نظر صاحبنظران مدیریت تأیید شد و پایایی آن به کمک Cronbach’s alpha به دست آمدکه به ترتیب برای پرسشنامهی عدالت سازمانی 91 درصد و برای پرسشنامهی رفتار مدنی سازمانی 80 درصد بود. مکان انجام پژوهش بیمارستانهای منتخب شهر اصفهان (الزهرا، خورشید، کاشانی، فیض، عیسی بن مریم) و زمان آن در سال 1387 بوده است. تحلیل دادهها در سطح توصیفی و تحلیلی توسط نرمافزار SPSS صورت گرفت.یافتهها: میانگین نمرهی عدالت سازمانی در بین کارکنان بیمارستانهای شهر اصفهان 8/41 از 100 با انحراف معیار 6/21 بود که بالاترین نمره مربوط به عدالت توزیعی و کمترین نمره مربوط به عدالت تعاملی بود. بین عدالت سازمانی، وظیفهشناسی، نوعدوستی و مردانگی رابطهی معنیداری مشاهده نشد و بین عدالت سازمانی، فضیلت شهروندی، احترام و تکریم و رفتار مدنی سازمانی رابطهی معنیداری مشاهده شد (001/0 > P).نتیجهگیری: از آنجا که نمرهی عدالت سازمانی و رفتار مدنی سازمانی در بین کارکنان بیمارستانهای منتخب متوسط و نمرهی عدالت تعاملی در حد ضعیف میباشد، بنابراین مدیران بیمارستانها باید زمینههای ایجاد و بهبود ادراک عدالت را در بین کارکنان فراهم نمایند.واژههای کلیدی: سازمانها؛ رفتار؛ مدارک پزشکی؛ متغیرها.
احمد شعبانی
دوره 8، شماره 1 ، فروردین و اردیبهشت 1390
چکیده
کتابخانههای بیمارستانی، کتابخانهای برای استفادهی بیماران و گاهی کارمندان، که به وسیلهی بیمارستان یا سازمانی علاقهمند اداره میشود. این کتابخانهها عهدهدار ارایهی خدمات اطلاعرسانی دانشمدار در زمینهی علوم پزشکی و بهداشتی است. این یادداشت بر اساس روش کتابخانهای و مبتنی بر مباحث توصیفی با نگرشی به متون پیشین دربارهی ...
بیشتر
کتابخانههای بیمارستانی، کتابخانهای برای استفادهی بیماران و گاهی کارمندان، که به وسیلهی بیمارستان یا سازمانی علاقهمند اداره میشود. این کتابخانهها عهدهدار ارایهی خدمات اطلاعرسانی دانشمدار در زمینهی علوم پزشکی و بهداشتی است. این یادداشت بر اساس روش کتابخانهای و مبتنی بر مباحث توصیفی با نگرشی به متون پیشین دربارهی کتابخانههای بیمارستانی در زبان فارسی نوشته شده است. بر این مبنا، بررسی متون موجود و مستندات علمی به ضرورت کتابخانههای بیمارستانی در حوزهی خدمات بهداشتی کشور مورد توجه قرار میگیرد. کتابخانههای بیمارستانی در متون فارسی از طریق روشهای توصیفی و ارایهی خدمات این نوع کتابخانهها به منزلهی ارکان اطلاعیابی در کشور و مراکز اطلاعاتی مورد شناسایی قرار گرفت. محور این نوع کتابخانهها در چارچوب طرح تکفاب و توانمندی محور کتابخانههای دیجیتالی تداوم یافت. فرایند و توسعهی زیربنایی ساختار بیمارستانها و ضرورت کتابخانههای بیمارستانی موضوعی حایز اهمیت در مجرای خدمات بهداشت، درمان و علوم پزشکی است، که نیازمند برنامهریزی در حوزهی علوم پزشکی و بهداشتی کشور میباشد.واژههای کلیدی: خدمات اطلاعرسانی، کتابخانههای بیمارستانی، توسعه.
عباس دانشکهن؛ احمد براتی مارنانی؛ علیرضا ظهور؛ فربد عبادی فردآذر
دوره 8، شماره 2 ، خرداد و تیر 1390
چکیده
مقدمه: ارزیابی توسعهی مدیریت به مدیران کمک میکند تا قابلیتهای مدیریتی موجود سازمانشان را ارزیابی و اقدامات مهمی را برای تقویت مدیریت و پایداری سازمان خود برنامهریزی نمایند. این مطالعه به منظور شناخت و مقایسهی روشهای ارزیابی توسعهی مدیریت در مراکز و کشورهای منتخب انجام شد.روش بررسی: این مطالعهی مقطعیـ مقایسهای در ...
بیشتر
مقدمه: ارزیابی توسعهی مدیریت به مدیران کمک میکند تا قابلیتهای مدیریتی موجود سازمانشان را ارزیابی و اقدامات مهمی را برای تقویت مدیریت و پایداری سازمان خود برنامهریزی نمایند. این مطالعه به منظور شناخت و مقایسهی روشهای ارزیابی توسعهی مدیریت در مراکز و کشورهای منتخب انجام شد.روش بررسی: این مطالعهی مقطعیـ مقایسهای در سالهای 85-1384 به منظور مطالعهی تطبیقی روشهای ارزیابی توسعهی مدیریت در مرکز علوم مدیریتی سلامت، مرکز بینالمللی پژوهشهای توسعه و نیز کشورهای آمریکا، انگلستان و ایران انجام گرفت. این روشها با استفاده از منابع کتابخانهای، شبکههای اطلاعرسانی و مکاتبه با متخصصین داخل و خارج از کشور مورد بررسی قرار گرفت. پس از مطالعهی نظاممند این روشها، هفت محور اصلی برای مطالعه استخراج و بر اساس آنها جداول مقایسهای طراحی شد. این جداول توسط صاحبنظران مدیریت از دانشگاههای علوم پزشکی ایران، تهران، شهید بهشتی و نیز دانشگاههای تربیت مدرس، علامه طباطبایی، تهران و شهید بهشتی مورد بررسی قرار گرفت و نظرات اصلاحی آنها اعمال شد. دادهها با استفاده از این جداول مقایسهای جمعآوری و سپس این محورها در کشورهای منتخب مورد مقایسه و تحلیل قرار گرفتند.یافتهها: الگوهای مورد مطالعه از نظر اهداف اشتراکاتی دارند، اما از نظر سایر ابعاد مانند ساختار، زمینههای مدیریتی مورد ارزیابی، شاخصهای مربوط به هر یک از زمینهها، روشهای جمعآوری و تحلیل دادهها و استفاده از نتایج تفاوتهایی نیز دارند. دیگر این که تمام الگوهای مورد مطالعه، دخالت کارکنان سازمان در فرآیند ارزیابی توسعهی مدیریت را به عنوان پیش شرط مهم موفقیت این فرآیند و نیز توسعهی قابلیتهای مدیریتی سازمان ذکر کردهاند.نتیجهگیری: در تمام این مدلها ارزیابی توسعهی مدیریت به عنوان اولین مرحلهی فرآیند تغییر و بهبود سیستمهای مدیریتی سازمان در نظر گرفته میشود. با توجه به این که کارایی و اثربخشی سیستم ارایه خدمات بهداشتی به طور مستقیم تحت تأثیر کیفیت مدیریت مدیران بهداشتی است، برای توسعهی مدیریت در نظام سلامت کشورمان پیشنهادهایی بر اساس آخرین تجربیات سازمانهای بینالمللی به ویژه سازمان جهانی بهداشت ارایه میشود.واژههای کلیدی: سازمان و مدیریت (بهداشت و درمان)، ارزیابی، توسعه.
محمدامین بهرامی؛ سودابه وطن خواه؛ سید جمالالدین طبیبی؛ سوگند تورانی
دوره 8، شماره 3 ، مرداد و شهریور 1390
چکیده
مقدمه: ارزشیابی عملکرد نظام سلامت، اطلاعات خوبی در مورد وضعیت نظام سلامت برای دولتها و ملتها ایجاد مینماید. به همین دلیل، در دههی اخیر بسیاری از کشورها بر ارزشیابی و گزارش عملکرد به عنوان وسیلهای برای کمک به تحقق اهداف سلامت و توسعهی روشها و ابزارهایی بدین منظور تمرکز کردهاند. هدف پژوهش حاضر طراحی الگویی شاخص محور (شامل ...
بیشتر
مقدمه: ارزشیابی عملکرد نظام سلامت، اطلاعات خوبی در مورد وضعیت نظام سلامت برای دولتها و ملتها ایجاد مینماید. به همین دلیل، در دههی اخیر بسیاری از کشورها بر ارزشیابی و گزارش عملکرد به عنوان وسیلهای برای کمک به تحقق اهداف سلامت و توسعهی روشها و ابزارهایی بدین منظور تمرکز کردهاند. هدف پژوهش حاضر طراحی الگویی شاخص محور (شامل زمینههای کلی و شاخصهای مرتبط) برای ارزشیابی عملکرد نظام سلامت ایران بوده است. روش بررسی: پژوهش حاضر توصیفی، تحقیقی، کاربردی و تطبیقی است، که در سالهای 1387 و 1388 و در طی 3 فاز شامل بررسی مفاهیم نظری، تهیهی پیشنویس شاخصهای ارزشیابی عملکرد نظام سلامت و ایجاد اجماع انجام شد. دادههای مورد نیاز از طریق پایش محیطی، مصاحبهی چهره به چهره و مبتنی بر وب با استفاده از فرمهای طراحی شده جمعآوری گردید. مرحلهی پایش محیطی فاقد جامعهی پژوهش بوده، الگوهای استخراج شده در این مرحله به عنوان منابع اطلاعاتی مورد استفاده قرار گرفتند. همچنین، جامعهی پژوهش در مراحل مصاحبه و ایجاد اجماع شامل 31 نفر از صاحبنظران نظام سلامت ایران بود. روایی فرمهای طراحی شده از طریق کسب نظرات استادان و پایایی آن نیز از طریق آزمون- بازآزمون اخذ گردید. برای تعیین مصاحبه شوندگان از رویکرد هدفمند و روش نمونهگیری فرصت طلبانه و برای ایجاد اجماع از تکنیک Delphi تعدیل شده استفاده شد. همچنین تحلیل دادهها با استفاده از آمار توصیفی (درصد، میانگین و انحراف معیار) انجام گرفت. در مرحلهی پایش محیطی، الگوهای ارزشیابی عملکرد در کشورهای کانادا، استرالیا، نیوزلند، انگلیس و آمریکا و نیز چارچوبهای ارزشیابی عملکرد سازمان جهانی بهداشت، سازمان همکاری و توسعهی اقتصادی، سازمان جهانی استاندارد، مؤسسهی کشورهای مشترک المنافع و آژانس توسعهی بینالملل ایالات متحده و نیز برخی شاخصهای موجود در کشور استخراج شدند. در مرحلهی مصاحبه نیز شاخصهای پیشنهادی شرکت کنندگان در مصاحبه اخذ گردید. سپس مجموعهی شاخصهای جمعآوری شده در 31 زمینهی کلی (معیار) دستهبندی شدند. یافتهها: پس از انجام 4 راند Delphi، 14 زمینه برای ارزشیابی عملکرد نظام سلامت ایران انتخاب شد. این زمینهها عبارت بودند از وضعیت سلامت، تولیت (راهبری)، دسترسی، مخارج سلامت، تأمین مالی و عدالت، مراقبتهای اولیه، مراقبتهای سالمندی و سالمندی جمعیت، کیفیت خدمات، نظام بیمهای، عملکرد بیمارستانی، پژوهش/تحقیق و توسعه، سلامت خصوصی (خصوصی سازی)، کارآیی و بهرهوری، فنآوری و نظامهای اطلاعات سلامت و نتایج سلامت. همچنین در دومین فرایند Delphi بر روی 175 شاخص در زمینههای منتخب اجماع حاصل شد. نتیجهگیری: الگوی نتیجه محور و شاخص محور طراحی شده، ابزاری برای ارزشیابی عملکرد نظام سلامت کشور ایجاد کرده است که به کارگیری آن فرصت خوبی برای بهبود عملکرد در طول زمان در اختیار سیاست گذاران قرار خواهد داد. واژههای کلیدی: شاخص؛ ارزشیابی، عملکرد؛ نظام مراقبتهای سلامت؛ ایران.
سوگند تورانی؛ سید جمالالدین طبیبی؛ شهرام توفیقی؛ نسرین شعربافچیزاده
دوره 8، شماره 4 ، مهر و آبان 1390
چکیده
مقدمه: دسترسی عادلانه به خدمات پایهی سلامت با حداقل کیفیت و هزینهی قابل پرداخت حق مسلم هر شهروند است و در هر کشور دولت موظف است که این خدمات را به شکلی عادلانه در اختیار شهروندان قرار دهد. تجارت بینالمللی خدمات سلامت بر موازنهی بین توزیع عادلانهی این خدمات، ایجاد انگیزه برای افزایش کارایی نظام سلامت و مدیریت منابع محدود مالی ...
بیشتر
مقدمه: دسترسی عادلانه به خدمات پایهی سلامت با حداقل کیفیت و هزینهی قابل پرداخت حق مسلم هر شهروند است و در هر کشور دولت موظف است که این خدمات را به شکلی عادلانه در اختیار شهروندان قرار دهد. تجارت بینالمللی خدمات سلامت بر موازنهی بین توزیع عادلانهی این خدمات، ایجاد انگیزه برای افزایش کارایی نظام سلامت و مدیریت منابع محدود مالی دولتها تأثیر قابل توجهی میگذارد و پیامدهای مثبت یا منفی برای نظام سلامت و جامعه به همراه میآورد. در این مقاله ضمن معرفی الگوهای مختلف تجارت خدمات سلامت، به فرصتها و چالشهای حاصل از این نوع تجارت در کشورهای منتخب در منطقهی آسه آن به منظور آشنایی سیاستگذاران و دستاندرکاران صنعت سلامت ایران با این نوع از تجارت و استفاده از آن در تصمیمگیریها و مطالعات آینده پرداخته شده است. روش بررسی: این مقاله حاصل بخشی از یک پژوهش توصیفی- تطبیقی (در مقطع زمانی 89- 1387) و کاربردی در زمینهی تجارت بینالمللی خدمات سلامت است و اطلاعات مورد نیاز در این مقاله از طریق مطالعهی منابع دیجیتال و چاپی گردآوری شده است. جامعهی پژوهش سه کشور عضو «آسه آن» شامل مالزی، سنگاپور و تایلند را در بر گرفته، از دادههای گردآوری شده به منظور ارایهی تصویری کلی از وضعیت تجارت بینالمللی خدمات سلامت در منطقهی فوق و مقایسهی فرصتها و چالشهای این تجارت استفاده شده است. یافتهها: تجارت بینالمللی خدمات سلامت در قالب چهار روش کلی عرضهی برون مرزی خدمات سلامت از راه دور، دریافت خدمات در خارج از کشور (گردشگری سلامت)، حضور تجاری (سرمایهگذاری مستقیم خارجی) و مهاجرت موقت اشخاص حقیقی (متخصصین سلامت) انجام شده در کشورهای مورد مطالعه میباشد و فرصتی برای کسب درآمد ارزی و ارتقای سطح کیفیت خدمات موجود و چالشهایی در زمینهی رقابت با سایر کشورها و نیز در ارتباط با دسترسی و فراهم بودن خدمات مورد نیاز جامعهی تحت پوشش است، در نتیجهی افزایش تقاضای داخلی و کمبود منابع انسانی در بخش سلامت ایجاد میکند. نتیجهگیری: مهمترین چالشهای توسعهی تجارت خدمات سلامت در منطقهی آسه آن، تسریع در اعتبار بخشی مراکز ارایهی خدمات، قابلیت انتقال بیمهها، حمایت از بخش خصوصی، همکاری بخش دولتی و خصوصی و توسعهی تجارت بر اساس مزیتهای نسبی هر کشور در راستای توسعهی بخش سلامت است. واژههای کلیدی: تجارت بینالمللی؛ خدمات سلامت؛ گردشگری پزشکی.
سکینه سقاییاننژاد اصفهانی؛ سعید سعیدبخش؛ مریم جهانبخش؛ محبوبه حبیبی
دوره 8، شماره 5 ، آذر و دی 1390
چکیده
مقدمه: با توجه به تأثیرات مثبت سیستم اطلاعات بیمارستانی در فرایند درمان بیماران و عملکرد سازمان، ضرورت دارد کیفیت خدماتی، که به وسیلهی این سیستمها ارایه میشود، مورد ارزیابی قرار گیرد. از اینرو پژوهش حاضر با هدف ارزیابی و مقایسهی نرمافزارهای سیستم اطلاعات بیمارستانی در بیمارستانهای شهر اصفهان بر اساس مدل ...
بیشتر
مقدمه: با توجه به تأثیرات مثبت سیستم اطلاعات بیمارستانی در فرایند درمان بیماران و عملکرد سازمان، ضرورت دارد کیفیت خدماتی، که به وسیلهی این سیستمها ارایه میشود، مورد ارزیابی قرار گیرد. از اینرو پژوهش حاضر با هدف ارزیابی و مقایسهی نرمافزارهای سیستم اطلاعات بیمارستانی در بیمارستانهای شهر اصفهان بر اساس مدل تعدیل یافتهی Delone and MClean انجام شد. روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع کاربردی و یک مطالعهی تحلیلی بود که در بیمارستانهای دولتی و خصوصی شهر اصفهان در سال 1389 انجام شد. جامعهی پژوهش را کاربران سیستم اطلاعات بیمارستانی، طراحان سیستم و مسؤولین IT بیمارستان، مدیران و مسؤولین بخشهای اداری و بالینی مجهز به این سیستم تشکیل دادند. نمونهگیری از گروه کاربران (300 نفر) به روش تصادفی و در مورد دو گروه دیگر (212 نفر)، به روش سرشماری انجام گرفت. ابزار جمعآوری دادهها پرسشنامهی محقق ساخته بر اساس سه معیار (کیفیت سیستم، کیفیت اطلاعات و رضایت کاربر) منطبق بر مدل Delone and MClean بود که سه دسته پرسشنامهی مجزا طراحی گردید. روایی محتوایی پرسشنامه با توجه به نظر استادان گروه و همچنین متخصصان علوم رایانه تأیید گردید. جهت برآورد پایایی پرسشنامهها از ضریب Cronbach's alpha استفاده گردید و تحلیل دادهها با استفاده از نرمافزار SPSS صورت گرفت. یافتهها: میانگین نمرهی کیفیت سیستم، کیفیت اطلاعات و رضایتمندی در انواع سیستمهای اطلاعات بیمارستانی و در بین بیمارستانهای مختلف، تفاوت معنیدار داشت (05/0 ≥ P). میانگین کلی معیارهای کیفیت سیستم، کیفیت اطلاعات و رضایتمندی در انواع سیستمهای اطلاعات بیمارستانی 6/58، 8/60، 2/61 بود. نتیجهگیری: با توجه به نتایج این پژوهش، میتوان اظهار داشت که معیارهای سیستم اطلاعات بیمارستانی در حد نسبتا مطلوب پیاده شده است. بنابراین برای رسیدن به حالت کاملا مطلوب، باید در طراحی سیستم به عوامل مؤثر در ارتقای کیفیت سیستم، کیفیت اطلاعات، نوع تخصص بیمارستان و همچنین انتظارات و تخصص کاربران توجه خاصی مبذول گردد. واژههای کلیدی: ارزیابی تکنولوژی؛ بیمارستانها؛ نرمافزار؛ سیستم اطلاعات بیمارستانی؛ مدلDelone and MClean .
فرخنده اسدی؛ اعظم السادات حسینی؛ حمید مقدسی؛ نصرالله نصرحیدرآبادی
دوره 9، شماره 1 ، فروردین و اردیبهشت 1391
چکیده
مقدمه: مراقبت بهداشتی اولیه زیربنای اصلی نظام مراقبت بهداشتی است. مدیریت مؤثر اطلاعات مراقبت بهداشتی اولیه در گرو وجود سیستم اطلاعات مناسب است. بدیهی است ایجاد و یا بهبود چنین سیستمی بدون آگاهی از وضعیت آنها امکان پذیر نمیباشد، از اینرو پژوهش حاضر به منظور تعیین وضعیت سیستم اطلاعات مراقبت بهداشتی اولیه در مراکز بهداشتی درمانی ...
بیشتر
مقدمه: مراقبت بهداشتی اولیه زیربنای اصلی نظام مراقبت بهداشتی است. مدیریت مؤثر اطلاعات مراقبت بهداشتی اولیه در گرو وجود سیستم اطلاعات مناسب است. بدیهی است ایجاد و یا بهبود چنین سیستمی بدون آگاهی از وضعیت آنها امکان پذیر نمیباشد، از اینرو پژوهش حاضر به منظور تعیین وضعیت سیستم اطلاعات مراقبت بهداشتی اولیه در مراکز بهداشتی درمانی استان تهران انجام گردید. روش بررسی: مطالعه حاضر از نوع توصیفی- مقطعی بود. جامعهی پژوهش متشکل از سیستم اطلاعات مراقبتهای بهداشتی اولیه در مراکز بهداشتی درمانی شهری و روستایی استان تهران مشتمل بر 363 مرکز بود، که از این میان تعداد 60 مرکز بر اساس روشهای نمونهگیری به عنوان نمونههای مورد پژوهش انتخاب شدند. گردآوری دادهها از طریق مشاهدهی مستندات و مصاحبهی حضوری با استفاده از چک لیست انجام شد. روایی چک لیست از طریق اعتبار محتوا (Content validity) و پایایی آن با روش آزمون مجدد (Test-retest) سنجیده شد. دادهها با استفاده از نرمافزار SPSS تحلیل گردید. یافتهها: سیستم اطلاعات مراقبت بهداشتی اولیه در تمام مراکز تحت مطالعه دستی بود که دادههای دموگرافیک به میزان 3/71 درصد، جمعیت مناطق تحت پوشش در 7/88 درصد و وضعیت بهداشتی در 9/82 درصد موارد وجود داشتند. اما دادههای مربوط به اثربخشی، در دسترس بودن خدمات و وضعیت اقتصادی- اجتماعی در سیستم اطلاعات هیچ یک از مراکز موجود نبود. پردازشهای مربوط از قبیل انواع محاسبات آماری در 3/74 درصد، گزارشهای ماهیانه در 4/46 درصد و گزارشهای سالانه در 5/23 درصد مراکز تهیه میگردید. انتقال الکترونیک و استانداردهای بینالمللی سیستم اطلاعات مراقبت بهداشتی اولیه، در هیچ یک از مراکز وجود نداشت. نتیجهگیری: در مراکز بهداشتی و درمانی، وجود رویکرد سازماندهی شده جهت جمعآوری، ذخیرهسازی، تجزیه و تحلیل دادهها، بازیابی اطلاعات و گزارشدهی منظم در سیستم اطلاعات به منظور اطمینان از اثربخشی خدمات و در دسترس بودن مراقبتها به عنوان اساس ارایهی خدمات بهداشتی ضروری است. با توجه به لزوم استفاده از تکنولوژیهای کامپیوتری، اینترنت و نرمافزارهای اطلاعاتی در زمینهی مراقبت بهداشتی اولیه به منظور افزایش قابلیت سیستم اطلاعات در پشتیبانی از اتخاذ تصمیمات، افزایش کیفیت مستندسازی و ... اقدامات لازم جهت مکانیزه کردن این سیستمها با مشاورهی متخصصان مربوط انجام شود. واژههای کلیدی: مراقبت بهداشتی اولیه؛ سیستمهای اطلاعات؛ نظامهای مراقبت بهداشتی.
سید موید علویان؛ اعظم رئوفی
دوره 9، شماره 2 ، خرداد و تیر 1391
چکیده
اخیراً از سوی همکار عزیز و ارجمند جناب آقای دکتر سید موید علویان سردبیر محترم مجلهی «Hepatitis Monthly» و سرکار خانم اعظم رئوفی، نامهای در زمینهی دادههای مستخرج مقالهی «میزان خود استنادی مجلات علمی- پژوهشی انگلیسی زبان ایرانی حوزهی پزشکی نمایه شده در نمایهنامهی استنادی Scopus» مدیریت اطلاعات سلامت؛ 8(5): 639-648 به دفتر مجله وصول ...
بیشتر
اخیراً از سوی همکار عزیز و ارجمند جناب آقای دکتر سید موید علویان سردبیر محترم مجلهی «Hepatitis Monthly» و سرکار خانم اعظم رئوفی، نامهای در زمینهی دادههای مستخرج مقالهی «میزان خود استنادی مجلات علمی- پژوهشی انگلیسی زبان ایرانی حوزهی پزشکی نمایه شده در نمایهنامهی استنادی Scopus» مدیریت اطلاعات سلامت؛ 8(5): 639-648 به دفتر مجله وصول شده است. با توجه به بررسی کارشناسانهی مجدد و موضوع عدم تبیین دقیق بازهی زمانی در مقالهی مزبور، برخی دادههای مقاله مورد تشکیک نویسندهی نامه واقع شده است که ضمن پوزش نویسندگان مقاله از نتایج مزبور به درج نامه بدون اشاره به نامهای خاص مبادرت میشود.
فاطمه هادیزاده؛ پیمان ادیبی
دوره 9، شماره 3 ، مرداد و شهریور 1391
چکیده
The present article is a letter to the Editor and has no abstract.
بیشتر
The present article is a letter to the Editor and has no abstract.
محمد دهقانی؛ محمد حسین حیوی حقیقی
دوره 10، شماره 2 ، تیر 1392
چکیده
حذف کاغذ از بیمارستانها اغلب یکی از اهداف بارز پیادهسازی سیستمهای کامپیوتری ثبت دستورات پزشک (CPOE یا Computerized physician order entry)، پروندهی الکترونیکی پزشکی (EMR یا Electronic medical record) و سیستم اطلاعات بیمارستان (HIS یا Hospital information system) میباشد (1)؛ به طوری که در گذشته، پیشگویان ظهور بیمارستانهای بدون کاغذ را پیشبینی کرده بودند، اما افسانه بودن ...
بیشتر
حذف کاغذ از بیمارستانها اغلب یکی از اهداف بارز پیادهسازی سیستمهای کامپیوتری ثبت دستورات پزشک (CPOE یا Computerized physician order entry)، پروندهی الکترونیکی پزشکی (EMR یا Electronic medical record) و سیستم اطلاعات بیمارستان (HIS یا Hospital information system) میباشد (1)؛ به طوری که در گذشته، پیشگویان ظهور بیمارستانهای بدون کاغذ را پیشبینی کرده بودند، اما افسانه بودن بیمارستانهای بدون کاغذ به مرور زمان به اثبات رسیده است (2). استفادهی همزمان از کاغذ و سیستمهای کامپیوتری در بیمارستانها دلایل مختلفی از جمله روانشناختی، ارگونومیکی، فنآوری و سازمانی دارد (1). Luff و همکاران، قابلیت سفارشیسازی سریع، استفادهی راحت از علامتزنهای رنگی، نوشتن یادداشتها، انعطاف پذیری، کوچک بودن و جا به جایی آسان را از ویژگیهای کاغذ میدانند که باعث ماندگاری آن در بیمارستانها گردیده است (3). Harper و Sallen اظهار مینمایند: "هر چند استفاده از کاغذ دارای محدودیتهایی میباشد، اما دلایل مهمی برای محتاط بودن در ادامهی استفاده از آن وجود دارد" (4).
عباس شیخطاهری
دوره 10، شماره 3 ، شهریور 1392
صمد روحانی؛ خدیجه صفیزاده؛ سید نورالدین موسوینسب؛ آزیتا بالاغفاری؛ محمدرضا سعیدی کیاسری
چکیده
مقدمه: اطلاعات باکیفیت به منظور تصمیمگیری مبتنی بر شواهد و همچنین، نظارت بر عملکرد سیستم سلامت، ضروری میباشد. بنابراین، سیستم مدیریت اطلاعات سلامت باید به طور مستمر مورد ارزیابی قرار گیرد. هدف از انجام پژوهش حاضر، ارزیابی کیفیت اطلاعات روتین مراقبت از بیماران مبتلا به دیابت در مراکز خدمات جامع سلامت روستایی شهرستان ساری بود.روش ...
بیشتر
مقدمه: اطلاعات باکیفیت به منظور تصمیمگیری مبتنی بر شواهد و همچنین، نظارت بر عملکرد سیستم سلامت، ضروری میباشد. بنابراین، سیستم مدیریت اطلاعات سلامت باید به طور مستمر مورد ارزیابی قرار گیرد. هدف از انجام پژوهش حاضر، ارزیابی کیفیت اطلاعات روتین مراقبت از بیماران مبتلا به دیابت در مراکز خدمات جامع سلامت روستایی شهرستان ساری بود.روش بررسی: این مطالعه توصیفی- مقطعی در سال 1396 انجام شد. جامعه آماری شامل گزارشهای روتین بیماران مبتلا به دیابت در سطح کلیه مراکز خدمات جامع سلامت روستایی در شهرستان ساری و حجم نمونه متشکل از 30 مرکز روستایی بود که به روش سرشماری انتخاب شدند. دادهها با استفاده از ابزارهای بومیسازی شده PRISM (Performance of Routine Information Systems Management) که دارای چهار بعد «بههنگام بودن، صحت، کامل بودن و پردازش دادهها» میباشد، جمعآوری گردید و سپس با استفاده از آمار توصیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافتهها: 50/81 درصد از اطلاعات بههنگام بود. صحت دادهها بین 99/39 و 33/53 درصد و تطابق کلی 67/16 درصد گزارش گردید. 09/94 درصد از گزارشهای فصلی دیابت کامل بود. 66/86 درصد از مراکز، شاخصها را برای واحدهای تحت پوشش خود محاسبه، خلاصه گزارش را تهیه و وضعیت واحدهای ارایهکننده خدمت را با هم مقایسه میکردند، اما شاخصهای مقایسهای تهیه نشده بود.نتیجهگیری: صحت دادهها در مراکز بررسی شده دارای وضعیت مطلوبی نمیباشد. ضعف موجود مانع تأمین هدف از جمعآوری این اطلاعات گردیده است که در نتیجه، قابلیت استناد یا استفاده از آنها را سلب مینماید.
آسیه خسروانیان؛ سید سعید آیت
دوره 12، شماره 1 ، اردیبهشت 1394، ، صفحه 3-13
چکیده
مقدمه: انتخاب روش مناسب برای مدلسازی و تحلیل دادههای سلامت و بهداشت، مبتنی بر نوع دادههای موجود، بسیار مهم و در مواردی بسیار حساس است. تحقیق حاضر با هدف بررسی بسته بودن یا نبودن عروقکرونری قلب بر اساس شبکهعصبیاحتمالی انجامشد. نتایج این تحقیق نشان داد که در جامعه آماری مورد مطالعه، شبکههای عصبی احتمالی بهتر و قوی تر از سایر شبکههای ...
بیشتر
مقدمه: انتخاب روش مناسب برای مدلسازی و تحلیل دادههای سلامت و بهداشت، مبتنی بر نوع دادههای موجود، بسیار مهم و در مواردی بسیار حساس است. تحقیق حاضر با هدف بررسی بسته بودن یا نبودن عروقکرونری قلب بر اساس شبکهعصبیاحتمالی انجامشد. نتایج این تحقیق نشان داد که در جامعه آماری مورد مطالعه، شبکههای عصبی احتمالی بهتر و قوی تر از سایر شبکههای عصبی در تشخیص بیماری عمل کردهاند.روش بررسی: این تحقیق، از نوع تشخیصی بود و در سال 1392شمسی در بیمارستانکوثر شیراز انجامشد جامعهآماری اینپژوهش افرادی بودند که در شهریورماه سال1392شمسی تحت آنژیوگرافی عروقکرونریقلب قرارگرفتند که تعداد 152نفر از این افراد بهطور تصادفی انتخابشدند. در این پژوهش از شبکه عصبی احتمالی(PNN) بهمنظور پیش بینی بیماری عروق کرونری قلب استفادهشد. برای طراحی شبکه، از 85درصد دادهها جهت مرحله آموزش شبکهو15درصد باقیمانده جهت مرحله آزمون شبکه استفادهشد. بهمنظور پیادهسازی شبکه از امکانات و توابع موجود در نرم افزار MATLAB نسخه 7.12.0بهره گرفته شدهو بر سیستم corei5 با پردازنده2.4 GHzو حافظه 4GB تحت ویندوز 7 شبیه سازیانجامشدهاست.یافتهها:شاخصهای عملکردی این سیستم،اختصاصیت (specificity) و حساسیت (sensitivity) بودند. عملکرد سیستم ارائه شده براساس این شاخصها در مرحله آزمون شبکه بهترتیب معادل اعداد 0.94 و یک به دست آمد. درنهایت سیستم طراحی و پیادهسازیشده توانست با دقت بهتری نسبت به تحقیقات مشابه در این زمینه افراد دارای بیماری عروقکرونری را تشخیص دهد.نتیجهگیری: استفاده از شبکههای عصبیاحتمالی میتواند با دقت بهتری در تشخیص بیماری عروق کرونری قلب بهکاررود.این روش به علت اختصاصیت و حساسیت بالا میتواند از عوارض و آسیبهای احتمالی آنژیوگرافی در بیمارانی که نیاز به آن ندارند، جلوگیری نماید. همچنین میتواند بیمارانی را که واقعا به این اقدامات تشخیصی نیاز دارند در سریعترین زمان و بیشترین دقتمشخص نماید.
محمد هیوا عبدخدا؛ مریم احمدی؛ علیرضا نوروزی؛ محمودرضا گوهری
دوره 13، شماره 1 ، اردیبهشت 1395، ، صفحه 3-10
چکیده
مقدمه: مقاومت پزشکان در برابر پذیرش پرونده الکترونیک مراقبت سلامت (Electronic health care record یا EHCR)، هنوز جدیترین چالش پیش روی پیادهسازی آن به شمار میرود. بنابراین، شناسایی عواملی که به این مسأله دامن میزند، دارای اهمیت خاصی است. مطالعه حاضر با هدف تعیین نقش ویژگیهای نهادی پزشکان بر پذیرش EHCR انجام شد. روش بررسی: روش پژوهش، کاربردی ...
بیشتر
مقدمه: مقاومت پزشکان در برابر پذیرش پرونده الکترونیک مراقبت سلامت (Electronic health care record یا EHCR)، هنوز جدیترین چالش پیش روی پیادهسازی آن به شمار میرود. بنابراین، شناسایی عواملی که به این مسأله دامن میزند، دارای اهمیت خاصی است. مطالعه حاضر با هدف تعیین نقش ویژگیهای نهادی پزشکان بر پذیرش EHCR انجام شد. روش بررسی: روش پژوهش، کاربردی از نوع توصیفی- تحلیلی بود و جامعه آماری آن را پزشکان شاغل در 26 بیمارستان دانشگاه علوم پزشکی تهران در سال 1393 تشکیل دادند. بر اساس فرمول نمونهگیری در مدلسازی معادلات ساختاری، 270 نفر به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. ابزار جمعآوری دادهها، پرسشنامه محقق ساخته بود که روایی و پایایی آن به تأیید رسید (90/0 = a). دادهها بعد از جمعآوری توسط روش تحلیل مسیر در نرمافزار AMOS (نسخه سوم) و در نرمافزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافتهها: همبستگی معنیداری بین هیچ کدام از ویژگیهای نهادی پزشکان شامل سن، سابقه کار، آشنایی با کامپیوتر و آشنایی با EHCR و متغیرهای درونی مدل پذیرش فنآوری، برداشت ذهنی از سهولت استفاده و برداشت ذهنی از سودمندی استفاده، وجود نداشت. همچنین، هیچ کدام از ویژگیهای نهادی پزشکان، تأثیر معنیداری را بر سهولت استفاده، سودمندی استفاده و میزان استفاده از EHCR نشان نداد. نتیجهگیری: ویژگیهای نهادی پزشکان، نقش قابل توجهی در پذیرش EHCR از سوی آنان ندارد. شایسته است که به جای تمرکز صرف بر ویژگیهای نهادی پزشکان در پذیرش EHCR، سایر عوامل تأثیرگذار نیز مورد توجه قرار گیرد تا پیادهسازی EHCR با ضریب اطمینان بالاتری همراه شود.
محترم نعمتالهی؛ محبوبه آموزگار؛ رکسانا شریفیان؛ حسین منعم؛ سحر زارع
دوره 14، شماره 1 ، اردیبهشت 1396، ، صفحه 3-8
چکیده
مقدمه: در دسترس بودن سیستم ذخیره و انتقال تصاویر پزشکی PACS (Picture archiving and communication system) در دو دهه گذشته موجب انقلاب در عملکرد رادیولوژی و در نهایت، افزایش بازدهی رادیولوژی و پزشکی شده است. به منظور پیادهسازی موفق PACS، شناخت عوامل مهم موفقیت و شکست آن ضروری به نظر میرسد. مطالعه حاضر با هدف تعیین عوامل مؤثر بر موفقیت PACS در بیمارستانهای ...
بیشتر
مقدمه: در دسترس بودن سیستم ذخیره و انتقال تصاویر پزشکی PACS (Picture archiving and communication system) در دو دهه گذشته موجب انقلاب در عملکرد رادیولوژی و در نهایت، افزایش بازدهی رادیولوژی و پزشکی شده است. به منظور پیادهسازی موفق PACS، شناخت عوامل مهم موفقیت و شکست آن ضروری به نظر میرسد. مطالعه حاضر با هدف تعیین عوامل مؤثر بر موفقیت PACS در بیمارستانهای آموزشی دانشگاه علوم پزشکی شیراز با رویکرد مدلیابی معادلات ساختاری انجام شد.روش بررسی: این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود که در سال 1393 به روش مقطعی انجام شد. جامعه پژوهش شامل کاربران PACS (پزشکان و کارشناسان رادیولوژی) در بیمارستانهای فقیهی و نمازی شیراز بود. یک نمونه 250 نفری منطبق بر جامعه به شیوه نمونهگیری تصادفی طبقهای انتخاب شدند. ابزار جمعآوری دادهها، پرسشنامهای بود که روایی آن با استفاده از تحلیل عاملی تأییدی و پایایی آن از طریق ضریب Cronbach¢s alpha (84/0) مورد بررسی قرار گرفت. دادهها با استفاده از روش آمار توصیفی در نرمافزار SPSS و با بهرهگیری از تکنیک مدلسازی معادلات ساختاری در نرمافزار LISREL تجزیه و تحلیل گردید.یافتهها: بر اساس یافتههای مدل مفهومی پیشنهادی، موفقیت سیستم PACS دانشگاه علوم پزشکی شیراز به لحاظ تحلیل عاملهای تشکیل دهنده آن برازش مناسبی داشت. تحلیل فرضیات پژوهش نشان داد که از بین 16 فرضیه موجود در پژوهش، 11 فرضیه تأیید و 5 فرضیه رد شد. عاملهای عملکرد فردی، عملکرد سازمانی و درک سودمندی از سیستم به ترتیب بیشترین تأثیر بر وابستگی به PACS را داشت.نتیجهگیری: طراحی و ارزیابی سیستمهای اطلاعات سلامت بر اساس مدلهای استاندارد و شناخته شده به منظور برخورداری از سیستمها و اطلاعات باکیفیت و رضایتمندی کاربران، ضروری به نظر میرسد. نتایج پژوهش مرجع مناسبی برای مؤسسات مراقبت بهداشتی، شرکتهای ارایه دهنده خدمات سیستمهای اطلاعاتی و توسعه دهندگان سیستمهای اطلاعاتی به منظور ارزیابی و بهبود کیفیت، کاربردپذیری و اثربخشی سیستمها میباشد.
اصغر احتشامی؛ احمد رضا رئیسی؛ مائده راشدی
چکیده
مقدمه: نظارت و کنترل دقیق سیستم اطلاعات بیمارستانی HIS (Hospital Information System)، مستلزم استفاده از شاخصهای مناسبی است که منجر به کارایی و اثربخشی و در نهایت، تحقق اهداف و ارتقای سطح کیفیت و ایمنی سازمان میگردد. این مهم از طریق شاخصهای کلیدی عملکرد الگوبرداری HIS امکانپذیر میباشد. بنابراین، هدف از انجام مطالعه حاضر، ارایه چارچوب ...
بیشتر
مقدمه: نظارت و کنترل دقیق سیستم اطلاعات بیمارستانی HIS (Hospital Information System)، مستلزم استفاده از شاخصهای مناسبی است که منجر به کارایی و اثربخشی و در نهایت، تحقق اهداف و ارتقای سطح کیفیت و ایمنی سازمان میگردد. این مهم از طریق شاخصهای کلیدی عملکرد الگوبرداری HIS امکانپذیر میباشد. بنابراین، هدف از انجام مطالعه حاضر، ارایه چارچوب شاخصهای کلیدی عملکرد الگوبرداری HIS بود.روش بررسی: این پژوهش به روش کیفی، در سال 1395 و در دو مرحله انجام شد. در مرحله اول، شاخصهای کلیدی عملکرد الگوبرداری HIS از طریق مصاحبه نیمه ساختار یافته و روش تحلیل محتوای موضوعی استخراج گردید. در مرحله دوم، به منظور اجماع در خصوص شاخصهای مذکور، از دو راند تکنیک Delphi و محاسبه شاخصهای مرکزی و پراکندگی آمار توصیفی (فراوانی، درصد، میانگین و میانه) استفاده شد.یافتهها: 76 شاخص کلیدی عملکرد الگوبرداری حاصل از دادههای به دست آمده، در قالب 8 محور اصلی تبیین گردید. این محورها شامل شاخصهای نرمافزار، سختافزار، معماری و رابط کاربری، شرکت فروشنده HIS، خدمات پشتیبانی، گردش کار، برونداد و هزینههای HIS بیمارستانی بود.نتیجهگیری: شاخصهای شناسایی شده چهارچوب جامعی را برای الگوبرداری HIS فراهم میکند که با به کارگیری آن، فرصت خوبی جهت بهبود عملکرد این سیستمها و عملکرد بیمارستان در طول زمان ایجاد خواهد شد.
محمد دهقانی؛ زری رحمتپسند فتیده؛ زهرا آراسته؛ کبری شکریزاده بزنجانی
چکیده
مقدمه: امروزه ماهیت دادهها و اطلاعات در سازمانهای مراقبت بهداشتی- درمانی، باعث پررنگتر شدن بحث امنیت اطلاعات سلامت شده است. هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی آگاهی، نگرش و عملکرد کارکنان بخش مدیریت اطلاعات سلامت بیمارستانها در حوزه امنیت اطلاعات سلامت بود.روش بررسی: این مطالعه توصیفی- تحلیلی در سال 1397 بر روی 367 نفر از کارکنان ...
بیشتر
مقدمه: امروزه ماهیت دادهها و اطلاعات در سازمانهای مراقبت بهداشتی- درمانی، باعث پررنگتر شدن بحث امنیت اطلاعات سلامت شده است. هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی آگاهی، نگرش و عملکرد کارکنان بخش مدیریت اطلاعات سلامت بیمارستانها در حوزه امنیت اطلاعات سلامت بود.روش بررسی: این مطالعه توصیفی- تحلیلی در سال 1397 بر روی 367 نفر از کارکنان بخش مدیریت اطلاعات سلامت بیمارستانهای ایران انجام شد. پس از تأیید روایی و پایایی، پرسشنامه الکترونیک برای شرکتکنندگان ارسال گردید. آزمون فرضیهها با استفاده از آزمونهای Pearson ،Independent t و ANOVA مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافتهها: میانگین امتیازات آگاهی، نگرش و عملکرد شرکتکنندگان در زمینه مدیریت امنیت اطلاعات به ترتیب 25/0 ± 67/0، 35/0 ± 53/3 و 41/0 ± 47/1 بود. همچنین، رابطه مستقیم و معنیداری بین نمره کسب شده در هر یک از این سه بعد، با سن، سابقه کار، مقطع تحصیلی و رشته تحصیلی وجود داشت (001/0 = P).نتیجهگیری: با توجه به وضعیت آگاهی، نگرش و عملکرد کارکنان، میتوان با برگزاری دورههای آموزشی و ضمن خدمت، وضعیت امنیت اطلاعات سلامت در بیمارستانها را ارتقا داد.
عباس ملکی؛ سید مجتبی سجادی؛ بابک رضایی خبوشان
دوره 11، شماره 1 ، اردیبهشت 1393، ، صفحه 4-16
چکیده
مقدمه: اورژانس محلی برای ارایهی خدمات درمانی به بیماران است که رابطهی نزدیکی برای بهبود و نجات زندگی انسانها دارد. هدف کلی تحقیق استفاده از شبیهسازی و جریان بهبود یافتهی فرایند درمان، برای ارایهی طراحی مناسبی از فضا، منابع و هزینهها در بخش اورژانس و بهبود شاخصهای عملکردی آن بوده است. روش بررسی: این مطالعه از نوع توسعهای ...
بیشتر
مقدمه: اورژانس محلی برای ارایهی خدمات درمانی به بیماران است که رابطهی نزدیکی برای بهبود و نجات زندگی انسانها دارد. هدف کلی تحقیق استفاده از شبیهسازی و جریان بهبود یافتهی فرایند درمان، برای ارایهی طراحی مناسبی از فضا، منابع و هزینهها در بخش اورژانس و بهبود شاخصهای عملکردی آن بوده است. روش بررسی: این مطالعه از نوع توسعهای کاربردی، مقطعی یک ماهه بر روی بیماران اورژانس بیمارستان اراک در سال 1391 انجام شده است و اطلاعات از طریق مشاهده و پرسشنامه منطبق بر فرم وزارت بهداشت جمعآوری شده است. روایی آن از لحاظ محتوا صوری و پایایی آن با Alpha Cronbach برابر 93 درصد تعیین شده است. روش نمونهگیری هدفدار، غیر احتمالی بدون نمونهگیری اولیه به تعداد 7035 نفر میباشد. تجزیه وتحلیل دادهها با نرمافزار Easy Fit و شبیهسازی مدل با نرمافزار Arena انجام شده است. یافتهها: در این پژوهش چهار سناریوی مختلف در نرمافزار Arena شبیهسازی شده است که نتایج آنها به صورت کمی و مقایسهای با توجه به شاخصهای عملکردی ارایه شده است. سناریوی یک بهعنوان مدل اولیه در نظر گرفته شده است که شاخص هزینهی آن درحدود 44 میلیون واحد پول و درصد رسیدگی در بخش احیا 37 درصد میباشد و باتوجه به این یافتهها سه سناریوی دیگر طراحی و اجرا شده است. نتیجهگیری: نتایج پژوهش نشان داد که مدل بهبود یافته نسبت به مدل قبلی اورژانس، سبب طبقهبندی مناسب جریان کار و بهبود شاخصهای عملکردی در اورژانس میشود. همچنین با تغییر تعداد منابع و تختها بهطور مناسب میتوان ارایهی خدمات به بیماران و نارضایتیهای آنها را بهبود بخشید. واژههای کلیدی: شبیهسازی کامپیوتری؛ بخش اورژانس؛ درمان
محبوبه حجتی؛ وجیهه حجتی؛ اسداله شمس
چکیده
مقدمه: صنعت سلامت در سالهای اخیر با اجرای پرونده الکترونیک سلامت EHR (Electronic Health Record)، باعث ایجاد تغییرات شگرفی در اجرای خدمات خود شده است و متخصصان بر این باور هستند که بهرهگیری کامل از EHRs، بهترین راه بهبود کیفیت خدمات بهداشتی- درمانی میباشد و کاهش اشتباهات پزشکی را به دنبال خواهد داشت. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش EHR در ...
بیشتر
مقدمه: صنعت سلامت در سالهای اخیر با اجرای پرونده الکترونیک سلامت EHR (Electronic Health Record)، باعث ایجاد تغییرات شگرفی در اجرای خدمات خود شده است و متخصصان بر این باور هستند که بهرهگیری کامل از EHRs، بهترین راه بهبود کیفیت خدمات بهداشتی- درمانی میباشد و کاهش اشتباهات پزشکی را به دنبال خواهد داشت. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش EHR در ارایه خدمات مراکز بهداشتی- درمانی شهرستان نجفآباد انجام گرفت.روش بررسی: این مطالعه از نوع توصیفی و جامعه آماری آن شامل دریافتکنندگان خدمات شبکه بهداشت و درمان شهرستان نجفآباد بود که 400 نفر با استفاده از جدول Morgan به روش در دسترس انتخاب شدند و سرعت ارایه خدمات و زمان انتظار برای آنها به روش کاغذی و الکترونیک ثبت گردید. دادهها با استفاده از آزمونهای t و ANOVA مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافتهها: مقایسه ثبت خدمات کاغذی و الکترونیک نشان داد که با اجرای EHR، تغییری در سرعت ارایه خدمات حاصل نشد، اما باعث افزایش زمان انتظار گردیده است.نتیجهگیری: دو عامل «سرعت ارایه خدمات و زمان انتظار»، نقشی اساسی در رضایت دریافتکنندگان خدمات دارد و اجرای EHR، در سرعت ارایه خدمات تغییری ایجاد نکرده، اما باعث افزایش زمان انتظار شده است. بنابراین، لازم است برنامهریزیهای لازم در مورد کاهش زمان انتظار انجام شود تا رضایت دریافتکنندگان افزایش یابد.