نوع مقاله : مقالات پژوهشی

نویسندگان

• احمدرضا رئیسی ¹
• راضیه ستاری ²

¹ استادیار، مدیریت اطلاعات بهداشتی درمانی، مرکز تحقیقات مدیریت و اقتصاد سلامت، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

² کارشناس، مدیریت خدمات بهداشتی درمانی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

مقدمه: در مراقبت‌های سلامت، پیشگیری از اشکالات، کارآمدتر از تمرکز بر اقدامات اصلاحی آن‌ها است. تعمیرات اغلب گران قیمت هستند و به پرسنل با تخصص بالا نیازمندند. معاینه و بازرسی منظم و استفاده از سرویس‌دهی دستی و چک لیست الزامات، به اثر بیشینه‌ی نگهداری و هزینه‌های کمتر منجر می‌شود. نظر به اهمیت نیازسنجی الزامات استقرار برنامه‌ی نگهداری پیشگیرانه در بیمارستان‌های تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، این مطالعه با هدف بررسی دیدگاه‌های مدیران بیمارستانی و مهندسان تجهیزات پزشکی واحدهای ستادی و بیمارستان‌های تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در مورد استقرار برنامه‌ی نگهداری پیشگیرانه انجام شد. روش بررسی: مطالعه از نوع کمی، کیفی یا ترکیبی (Mix-method) و به روش پرسش‌نامه‌ی دلفی در سال 1389 انجام شد. جامعه‌ی آماری پژوهش شامل 23 نفر از مهندسان تجهیزات پزشکی و مدیران بیمارستان‌ها و نهادهای وابسته به دانشگاه علوم پزشکی اصفهان بود. الزامات استقرار با مصاحبه از کارشناسان به چهار دسته‌ی ساختاری، نیروی انسانی، مالی و امکاناتی تقسیم شد و به صورت پرسش‌نامه‌ی دلفی در آمد و به کارشناسان امر عودت داده شد. در پایان، نظرات متخصصان به صورت پرسش‌نامه‌ی مدون لیکرت تهیه شد. پایایی این پرسش‌نامه نیز توسط کارشناسان آمار به روش Cronbach's alpha محاسبه و به میزان 92 درصد تخمین زده شد و بعد از جمع‌آوری با نرم‌افزار SPSS مورد تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: اولویت‌بندی الزامات استقرار برنامه از نظر مهندسان تجهیزات پزشکی چنین بود: الف. الزامات ساختاری: ایجاد ساختار سازمانی مناسب مسؤول تعمیرات و نگهداری در بیمارستان‌ها، ب. الزامات نیروی انسانی: اعتقاد راسخ مدیران سطوح مختلف وزارت‌خانه و بیمارستان‌ها به ضرورت اجرای برنامه، ج. الزامات مالی: اختصاص بودجه برای آموزش پرسنل و مدیران ارشد و کارشناسان تجهیزات پزشکی، د. الزامات امکاناتی: تهیه‌ی چک لیست‌های موارد قابل بررسی هر دستگاه و استخراج اطلاعات آن از کاتالوگ مربوط. همچنین اولویت‌بندی الزامات استقرار برنامه از دیدگاه مدیران مشتمل بر این نکات بود: الف. الزامات ساختاری: فرهنگ‌سازی برای اجرای برنامه در همه‌ی سطوح وزارت‌خانه‌ای و بیمارستانی، ب. الزامات نیروی انسانی: اعتقاد راسخ مدیران سطوح مختلف وزارت‌خانه و بیمارستان‌ها به ضرورت اجرای برنامه، ج. الزامات مالی: اختصاص بودجه جهت شناخت نگهداری پیشگیرانه و مطالعات تکمیلی، د. الزامات امکاناتی: طراحی فرم‌ها و مستندات و نسخ مورد نیاز برای ثبت جریان برنامه در بیمارستان. نتیجه‌گیری: در ابتدا ضرورت ایجاد کادر توانمند مهندسی پزشکی و حضور مهندسان پزشکی در تمام بیمارستان‌های تحت پوشش دانشگاه و ایجاد دفتر پیگیری فعالیت‌های نگهداری پیشگیرانه ضروری به نظر می‌رسد. با این وجود، نیاز به یک هم‌اندیشی در میان مدیران و مهندسان احساس می‌شود تا زوایای مبهم اجرای طرح به خوبی روشن شود. واژه‌‌های کلیدی: نیازسنجی؛ نگهداری پیشگیرانه؛ الزامات.

عنوان مقاله [English]

Need Assessment of Implementing a Preventive Maintenance System at Hospitals in Isfahan, Iran

نویسندگان [English]

• Ahmad Reza Raeisi ¹
• Razieh Sattari ²

¹ Assistant Professor, Health Information Management, Health Management and Economic Research Center, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran

² BSc, Health Service Management, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran

چکیده [English]

Introduction: In health care services, preventing problems and failures is more efficient than concentrating on correcting them. Repairs are always expensive, as they require highly specialized personnel and costly spare parts. Regular inspecting and servicing, using manual services and checklists, would maximize the impact of maintenance and minimize the costs. It is thus important to introduce a planned preventive maintenance (PPM) system to the hospitals. Methods: This quantitative-qualitative research used a Delphi survey to assess 23 medical engineers and managers at hospitals affiliated to Isfahan University of Medical Sciences (Isfahan, Iran) in 2010. Using interviews, the requirements were categorized into 4 groups of structural, human resources, financial, and equipments. A Delphi survey was obtained according to the results. A final questionnaire based on a Likert scale with a Cronbach's alpha of 92% was used to collect data.  The data was then analyzed by SPSS. Results: Medical engineers and managers prioritized the requirements as structural needs (preparing appropriate organization for repairing and maintenance activity in hospitals and treatment center and cultivation of the plan in the hospitals), human resources (all management personnel should have true belief in the plan), financial needs (allocating specific budget for teaching managers and nurses), and application needs (providing a specific checklist for medical equipments). Conclusion: Medical engineers are definitely needed to be available in all hospitals affiliated to the university. A unit for following preventive maintenance programs, and creating sympathy and cooperation between managers and engineers is also of high importance. Keywords: Need Assessment; Preventive Maintenance; Requirements.