نوع مقاله : مقالات پژوهشی

نویسندگان

• رسول سعادت ¹
• احمد شعبانی ²
• عاصفه عاصمی ³

¹ کارشناس ارشد، گروه کتابداری و اطلاع رسانی، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، قم، ایران

² دانشیار، گروه کتابداری و اطلاع رسانی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.

³ استادیار، گروه کتابداری و اطلاع رسانی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.

چکیده

مقدمه: به کمبود بودجه در کتابخانه‌ها جهت تأمین این نوع منابع و نیز تسهیل دسترسی پژوهشگران به مجلات علمی، اصل دسترسی آزاد به این نوع منابع به طور عمده در غالب مجلات الکترونیک دسترسی آزاد، در طول 15 سال اخیر متحول شده است. هدف پژوهش حاضر، تعیین میزان استناد مقالات مجلات پایگاه ISI web of science به مجلات پایگاه DOAJ در دو حوزه‌ی علوم بهداشت و پزشکی و علوم پایه در طول سال‌های 2008-2003، و نیز بررسی معنی‌داری تفاوت بین میزان استنادات صورت گرفته به مجلات پایگاه DOAJ در دو حوزه‌ی مذکور بوده است.روش بررسی: در این پژوهش که از روش کتاب‌سنجی و تحلیل استنادی بهره‌جویی شده است، 1337 عنوان مجله‌ی انگلیسی زبان، بدون نمونه‌گیری، از پایگاه DOAJ مورد بررسی قرار گرفت. جهت گردآوری داده‌ها نیز از ابزار Cited reference search در ISI web of science استفاده شد. در نهایت، با تجزیه و تحلیل داده‌ها در نرم‌افزار SPSS، یافته‌های پژوهش حاصل گردید.یافته‌ها: با بررسی مجلات مشخص شد که حوزه‌ی علوم پایه با 657 عنوان مجله، 10116 استناد، (91/62 درصد) دریافت کرده است. در این حوزه موضوع زیست‌شناسی و علوم زیستی بیشترین میزان استناد (6009 استناد، معادل 4/59 درصد) و موضوع ریاضیات و آمار کمترین میزان استناد (91 استناد، معادل 9/0 درصد) را دریافت نموده است. از طرفی، حوزه‌ی علوم بهداشت و پزشکی با 680 عنوان مجله، 5965 استناد (09/37 درصد)، دریافت کرده است. در این حوزه موضوع پزشکی (عمومی)، بیشترین میزان استناد (3236 استناد، معادل 25/54 درصد) و موضوع دندان‌پزشکی، کمترین میزان استناد (1 استناد، معادل 01/0 درصد) را دریافت نموده است. آزمون 2χ در مورد تعداد مجلات دو حوزه تفاوت معنی‌داری را نشان نداد، اما در خصوص تعداد استنادات، آزمون 2χ نشان داد که تفاوت معنی‌داری میان دو حوزه‌ی علوم بهداشت و پزشکی و علوم پایه وجود دارد.نتیجه‌گیری: هر چند تعداد مجلات دارای استناد نسبت به مجلات بدون استناد در دو حوزه‌ی علوم بهداشت و پزشکی و علوم پایه در پایگاه DOAJ به نسبت ناچیز است، اما با توجه به افزایش روزافزون مجلات دسترسی آزاد در این پایگاه، و نیز با توجه به لزوم شناسایی مجلات پر استناد و معتبر در حوزه‌هایی مانند علوم بهداشت و پزشکی و علوم پایه که در آن‌ها محققان به اطلاعات معتبر و روزآمد نیاز مبرم دارند، انجام چنین پژوهش‌هایی کمک شایانی به این امر نموده، محققان را در دسترسی به مجلات رایگان معتبر راهنمایی می‌کند.واژه‌‌های کلیدی: نشریات ادواری، استناد، پایگاه‌های اطلاعاتی.

عنوان مقاله [English]

Study of the Citations of ISI Web of Science’s Articles to DOAJ’s Journals in Health & Medical Sciences and Basic Sciences

نویسندگان [English]

• Rasul Saadat ¹
• Ahmad Shabani ²
• Asefeh Asemi ³

¹ MSc, Library & Information Science, Academy of Islamic Sciences & Culture, Qom, Iran.

² Associate Professor, Library & Information Science, University of Isfahan, Isfahan, Iran.

³ Assistant Professor, Library & Information Science, University of Isfahan, Isfahan, Iran.

چکیده [English]

Introduction: In order to cope with the crisis of serials cost and problems associated with the shortage of budget in libraries and facilitating the access to scientific journals, the principle of Open Access to scientific publications and usually in the form of electronic journals has evolved during the last 15 years. This research aimed to clarifying the amount of citations of ISI Web of Science’s articles to DOAJ’s journals in the two fields of Health & Medical Sciences and Basic Sciences during 2003–2008 and investigating the significance of difference in the citations received by DOAJ’s journals between the above-mentioned two fields.Methods: In this study bibliometrics method and citation analysis technique was used and 1337 English-language journals from DOAJ and without sampling were investigated. Data collected by Cited Reference Search in ISI Web of Science and analyzed by SPSS16 software.Results: The findings indicated that Basic Sciences, with 657 journals, received 10116 citations (62.91%). In this field Biology & Life Sciences received the most citations (6009 citations, equal to 59.4%) and Mathematics & Statistics received the least citations (91 citations, equal to 0.9%). On the other hand, Health & Medical Sciences, with 680 journals, received 5965 citations. In this field Medicine (General) received the most citations (3236 citations, equal to 54.25%) and Dentistry received the least citations (1 citation, equal to 0.01%). The findings of Chi-Square test showed no significant difference in the number of journals between the two fields of Health and Medical Sciences and Basic Sciences, but there was significant difference in the number of citations between them.Conclusion: Although the number of cited journals in comparison with non-cited journals in the two fields of Health & Medical Sciences and Basic Sciences in DOAJ were relatively low, but given the increasing rate of open access journals in the database, and also considering the need to identify highly cited and valid journals in areas such as Health Sciences and Medicine and Basic Science, which is the urgent need of researchers for reliable and updated information, doing such researches has great effect in this field and will help them to access free reliable journals.Keywords: Periodicals; Citation; Databases.