Index
ایندکس مجله
دوره 10، شماره 3 ، شهریور 1392
چکیده
برای دانلود ایندکس این شماره کلیک نمایید.
بیشتر
برای دانلود ایندکس این شماره کلیک نمایید.
سرمقاله
عباس شیخطاهری
دوره 10، شماره 3 ، شهریور 1392
سرمقاله
جواد بابایی؛ محمد جواد جواد مرادیان
دوره 10، شماره 3 ، شهریور 1392
مقاله پژوهشی
فاطمه رنگرز جدی؛ مهدی شاعری؛ محمدرضا رضایی مفرد
دوره 10، شماره 3 ، شهریور 1392
چکیده
مقدمه: در مراقبت بهداشتی جامع، بر آموزش و مراقبت از خود، بیش از درمان تأکید میشود؛ این مراقبت به دنبال آن است که با افزودن بر آگاهی بیماران، کسب استقلال در اخذ تصمیمات و انجام اقدامات فردی، تسریع سیر بهبود، تسهیل سازگاری با بیماری و افزایش کیفیت زندگی بیماران را در پی داشته باشد. این امر، میتواند با توسعهی فنآوریهای نوین اطلاعاتی ...
بیشتر
مقدمه: در مراقبت بهداشتی جامع، بر آموزش و مراقبت از خود، بیش از درمان تأکید میشود؛ این مراقبت به دنبال آن است که با افزودن بر آگاهی بیماران، کسب استقلال در اخذ تصمیمات و انجام اقدامات فردی، تسریع سیر بهبود، تسهیل سازگاری با بیماری و افزایش کیفیت زندگی بیماران را در پی داشته باشد. این امر، میتواند با توسعهی فنآوریهای نوین اطلاعاتی بهبود یابد. هدف پژوهش حاضر، ارزیابی نرمافزارهای اطلاعات بیمارستانی در پاسخ به نیازهای دارویی بیماران جهت انجام مراقبت از خود بود. روش بررسی: این پژوهش از نوع توصیفی- مقطعی بود و در سال 1390 انجام شد. فهرست عناصر اطلاعات دارویی ضروری ابتدا با استفاده از پرسشنامه محقق ساختهی پایا (صوری و محتوایی) و روا با استفاده از تکنیک دلفی و مصاحبه سه مرحلهای با صاحبنظران تدوین گردید. سپس بر اساس آن، چک لیستی تهیه شد. با توجه به ارایهی سیستمهای اطلاعات بیمارستانی کشور توسط 15 شرکت و یکسان بودن نرمافزار هر شرکت، از هر شرکت یک بیمارستان به روش تصادفی ساده انتخاب گردید. سیستمهای اطلاعات بیمارستانی با حضور پژوهشگر در بیمارستانها و مشاهدهی مستقیم سیستمها، ارزیابی شد. دادهها با آمار توصیفی تجزیه و تحلیل گردید. یافتهها: ارایهی دادههای مربوط به دفعات مجاز تکرار نسخه، دوز، مدت، زمان، واکنشهای دارو، زمان توقف دارو، توصیههای حین مصرف، تاریخ شروع، تعداد، راه مصرف، تداخلات دارویی، فرد تجویز کننده، شیوهی آمادهسازی دارو و تداخل دارو با مواد غذایی، شکل استفاده از دارو و تاریخ تجویز دارو توسط صاحبنظران به عنوان اطلاعات دارویی ضروری تأیید شد که فقط شکل استفاده از دارو در 8 نرمافزار (33/53 درصد) و تاریخ تجویز دارو در7 نرمافزار (66/46 درصد) وجود داشت. نتیجهگیری: امکان پاسخ به نیازهای دارویی بیماران از طریق نرمافزارهای حاضر بیمارستانی بسیار ضعیف میباشد. ارتقای نرمافزارها توسط شرکتهای ارایه دهنده ضروری است. واژههای کلیدی: سیستمهای اطلاعات بیمارستانی؛ بیماران؛ داروها؛ مراقبت از خود؛ سیستمهای اطلاعاتی؛ فنآوری
مقاله پژوهشی
سید جمالالدین طبیبی؛ علیاکبر فرهنگی؛ امیراشکان نصیریپور؛ رضا برادران کاظمزاده؛ پروین ابراهیمی
چکیده
مقدمه: مفهوم فرهنگ سازمانی به طور معمول، به عنوان عامل تعدیل کننده در استفاده از فنآوری اطلاعات تلقی میشود. هدف مطالعهی حاضر، شناسایی رابطهی بین گونههای فرهنگی بر اساس مدل Harrison با پذیرش سیستم اطلاعات بیمارستانی از سوی کاربران، در بیمارستانهای غیر آموزشی تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی ایران سابق بود. روش بررسی: این پژوهش از ...
بیشتر
مقدمه: مفهوم فرهنگ سازمانی به طور معمول، به عنوان عامل تعدیل کننده در استفاده از فنآوری اطلاعات تلقی میشود. هدف مطالعهی حاضر، شناسایی رابطهی بین گونههای فرهنگی بر اساس مدل Harrison با پذیرش سیستم اطلاعات بیمارستانی از سوی کاربران، در بیمارستانهای غیر آموزشی تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی ایران سابق بود. روش بررسی: این پژوهش از نظر هدف، کاربردی بود و به روش توصیفی و تحلیل همبستگی انجام شد. ابتدا مدل مفهومی پژوهش با استفاده از مطالعهی ادبیات موضوع، تدوین و با نظرسنجی از خبرگان مورد تأیید قرار گرفت. سپس پرسشنامهی مربوط بر اساس متغیرهای مدل مورد نظر، مشتمل بر 93 سؤال، طراحی گردید. روایی پرسشنامه، با استفاده از نظرات خبرگان و تکنیک نسبت اعتبار محتوا و پایایی این ابزار نیز با محاسبهی Cronbach's alpha بررسی و تأیید شد. سپس دادههای پژوهش از ابتدای تابستان تا مهرماه 1389 از طریق توزیع حضوری پرسشنامهها در میان 400 نفر از کاربران سیستم اطلاعات بیمارستانی، با استفاده از شیوهی نمونهگیری طبقهای در بیمارستانهای مورد مطالعه، گردآوری گردید. آزمون مدل مفهومی و بررسی برازش آن با دادههای گردآوری شده با استفاده از روش مدلسازی معادلات ساختاری و بهرهگیری از نرمافزار LISREL (Linear structural relationships) صورت پذیرفت. یافتهها: فرهنگ غالب در بیمارستانهای مورد بررسی بر اساس گونه شناسی Harrison، فرهنگ مبتنی بر نقش بود. بررسی شاخص Chi-square نرم شده (4/1 = df/2x) نشان داد که مدل این پژوهش با دادهها برازش مطلوبی دارد. شاخصهای نیکویی برازش، برازندگی تطبیقی، برازش تعدیل شده و خطای ریشهی مجذور میانگین تقریب به ترتیب برابر با 990/0، 990/0، 960/0 و 033/0 بودند. بر اساس مدل پژوهش، رابطهی گونهی فرهنگی مبتنی بر وظیفه با متغیر رضایت کاربر از سیستم از جمله متغیرهای پذیرش سیستم اطلاعات بیمارستانی، از نظر آماری معنیدار بود و مورد تأیید قرار گرفت. نتیجهگیری: با توجه به مطلوب بودن شاخصهای برازش محاسبه شده در مدل پژوهش، میتوان نتیجهگیری نمود که به کارگیری این مدل، میتواند به بهبود فرهنگ سازمانی و پذیرش سیستم اطلاعات بیمارستانی از سوی کاربران در بیمارستانهای مورد مطالعه کمک نماید. واژههای کلیدی: سیستمهای اطلاعات بیمارستانی؛ فرهنگ سازمانی؛ گونه شناسی Harrison؛ فنآوری
مقاله پژوهشی
مهدی کاهویی؛ رقیه اسکروچی؛ فربد عبادی فرد آذر؛ حسن ابوالحسنی
دوره 10، شماره 3 ، شهریور 1392
چکیده
مقدمه: با توجه به پیچیدگی و طبیعت پویای تریاژ و چالشهای پیش رو در انتخاب اطلاعات مورد نیاز در محیط اورژانس، این مطالعه با هدف بهبود کیفیت ثبت دادهها و اطلاعات فرایند تریاژ و انتقال آن از شکل کاغذی به ارزیابی تریاژ مبتنی بر رایانه از طریق پردازش مدل داده از انتظارات کارکنان واحد تریاژ از سیستم اطلاعات اورژانس انجام شده است. روش بررسی: ...
بیشتر
مقدمه: با توجه به پیچیدگی و طبیعت پویای تریاژ و چالشهای پیش رو در انتخاب اطلاعات مورد نیاز در محیط اورژانس، این مطالعه با هدف بهبود کیفیت ثبت دادهها و اطلاعات فرایند تریاژ و انتقال آن از شکل کاغذی به ارزیابی تریاژ مبتنی بر رایانه از طریق پردازش مدل داده از انتظارات کارکنان واحد تریاژ از سیستم اطلاعات اورژانس انجام شده است. روش بررسی: این مطالعهی توصیفی روی پرستاران و پزشکان عمومی شاغل در واحد تریاژ بیمارستانهای تابعهی دانشگاههای علوم پزشکی تهران و شهید بهشتی در سال 1388 انجام شد. این مطالعه شامل سه مرحله بود. مرحلهی اول جمعآوری داده از طریق مصاحبهی نیمه ساختارمند عمیق با سؤالات باز، مرحلهی دوم الگوسازی با روش پردازش منطقی و یکپارچه (RUP یا Rational unified process) و زبان مدلسازی یکپارچه (UML یا Unified modeling language) و مرحلهی سوم انجام یک مطالعهی دلفی به وسیلهی یک پرسشنامهی پژوهشگر ساختهی روا و پایا برای تأیید علمی مدلها بود. برای تحلیل دادههای پرسشنامه از آماریهای توصیفی استفاده شد. یافتهها: از طریق مصاحبه با کارکنان واحد تریاژ مشخص شد که عناصر اطلاعاتی مورد نیاز کارکنان واحد تریاژ بر اساس فرایند کاری واحد باید از یک ارتباط منسجم و یکپارچه برخوردار باشد. در مرحلهی دلفی نتایج نشان داد که 82 درصد از جامعهی آماری با عناصر و ساختار اطلاعات در واحد تریاژ موافق بودند. نتیجهگیری: یافتههای این مطالعه حاکی از آن بود که کارکنان واحد تریاژ درک گستردهای از تریاژ داشتند و تریاژ را به عنوان فرایندی تشخیص دادهاند که در آن وخامت بیماری، غربالگری و جمعآوری اطلاعات مربوط به ارزیابی با هم ترکیب میشوند. نتایج این مطالعه میتواند به منظور هدایت و اولویتبندی کردن اطلاعات مورد نیاز در حیطهی تریاژ مصدومین و بیماران بر اساس عملکرد پرستاران و پزشکان تریاژ در سیستم اطلاعات اورژانس مورد استفاده قرار گیرد. واژگان کلیدی: تریاژ؛ سیستمهای اطلاعات مراقبت اورژانس؛ سیستمهای اطلاعات بیمارستانی
مقاله پژوهشی
مهدیه خراسانیزاده؛ حسینعلی ابراهیمی
دوره 10، شماره 3 ، شهریور 1392
چکیده
مقدمه: ترخیص با رضایت شخصی، ترک بیمارستان با وجود توصیههای پزشکی میباشد که میتواند نشانگر نارضایتی بیماران و یک مشکل با اهمیت قابل توجه باشد. این پژوهش به شناسایی دلایل ترخیص با رضایت شخصی در مرکز آموزشی و درمانی شفا پرداخته است. روش بررسی: این پژوهش به صورت بررسی مقطعی در بیماران مرخص شده در شش ماههی دوم سال 1389 در بیمارستان شفا ...
بیشتر
مقدمه: ترخیص با رضایت شخصی، ترک بیمارستان با وجود توصیههای پزشکی میباشد که میتواند نشانگر نارضایتی بیماران و یک مشکل با اهمیت قابل توجه باشد. این پژوهش به شناسایی دلایل ترخیص با رضایت شخصی در مرکز آموزشی و درمانی شفا پرداخته است. روش بررسی: این پژوهش به صورت بررسی مقطعی در بیماران مرخص شده در شش ماههی دوم سال 1389 در بیمارستان شفا انجام شده است. علت ترخیص در 9295 نفر از بیمارانی که ترخیص با میل شخصی شده بودند، در چک لیست محقق ساخته وارد گردید و با نرمافزار SPSS نتایج تجزیه و تحلیل شدند. روایی با روایی محتوا و صوری، پایایی آن با روش Split-half سنجش شد (78/0 = r). دادهها با آمار توصیفی تحلیل گردید. یافتهها: میزان رضایت شخصی در بخشهای بستری 19/5 درصد و در بخش اورژانس نیز میزان ترخیص با میل شخصی 61/10 درصد است. از نظر آماری اختلاف معنیداری بین جنسیت و وضعیت تأهل در بیماران بستری و سرپایی دیده نشد. 45 درصد از موارد ترخیص با میل شخصی به علل مربوط به بیمارستان و 55 درصد موارد ترخیص با میل شخصی مربوط به علل شخصی بوده است. نتیجهگیری: در مرکز آموزشی و درمانی شفا میتوان با راهکارهایی مانند افزایش آگاهی بیماران از عوارض احتمالی بیماری، طرحریزی برنامهی درمان برای بیماران، ایجاد فضای مناسب برای استراحت بیماران و همراهیان، طراحی فضای سبز و محیطی خوشایند و ... از میزان ترخیص با رضایت شخصی کاست. واژههای کلیدی: ترخیص بیمار؛ رضایت شخصی؛ بیماران؛ بیمارستانها
مقاله پژوهشی
محمدحسین حیوی حقیقی؛ محمد دهقانی؛ فرید خرمی
دوره 10، شماره 3 ، شهریور 1392
چکیده
مقدمه: صحت کدگذاری علت زمینهای مرگ با اطلاعات گواهی فوت و تفسیر قوانین کدگذاری علل مرگ توسط کدگذاران ارتباط دارد. هدف این مطالعه، تعیین صحت کدگذاری علت زمینهای مرگ در بیمارستانهای آموزشی دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان بود. روش بررسی: این پژوهش توصیفی- مقطعی در شش ماههی اول سال 1390 انجام شد. جامعهی پژوهش شامل گواهی فوت کلیهی متوفیان ...
بیشتر
مقدمه: صحت کدگذاری علت زمینهای مرگ با اطلاعات گواهی فوت و تفسیر قوانین کدگذاری علل مرگ توسط کدگذاران ارتباط دارد. هدف این مطالعه، تعیین صحت کدگذاری علت زمینهای مرگ در بیمارستانهای آموزشی دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان بود. روش بررسی: این پژوهش توصیفی- مقطعی در شش ماههی اول سال 1390 انجام شد. جامعهی پژوهش شامل گواهی فوت کلیهی متوفیان بیمارستانهای آموزشی شهید محمدی (345 مورد) و کودکان (59 مورد) بود. ابتدا اطلاعات گواهی فوت بر روی فرمهای جداگانه ثبت شد و دستیاران هر بخش، نسبت به تعیین توالیها اقدام نمودند. سپس پژوهشگر، نسبت به کدگذاری مجدد و مقایسه با کدهای کدگذاران اقدام نمود. دادهها در نرمافزار SPSS ثبت و از طریق آمار توصیفی و آزمون Chi-square تحلیل شد. یافتهها: صحت کدگذاری در بیمارستان شهید محمدی 7/51 درصد، در بیمارستان کودکان 0/54 درصد و در مجموع، 1/52 درصد بود. صحت کدگذاری با فصول ICD (International statistical classification of diseases)، تعداد خطوط و زبان تکمیل گواهی فوت رابطهی معنیداری داشت. بهترین وضعیت کدگذاری متعلق به فصول بیماریهای دستگاه تناسلی- ادراری (5/87 درصد) و نئوپلاسمها (4/96 درصد) و بدترین وضعیت نیز متعلق به فصول علل خارجی (4/21 درصد) و بیماریهای غدد درونریز، تغذیه و متابولیک (6/27 درصد) بود. بیشترین کاربرد (0/36 درصد) و بهترین وضعیت کدگذاری (0/65 درصد صحت) متعلق به قانون عمومی و بیشترین خطا (0/85 درصد) متعلق به قانون 3 بود. قوانین کدگذاری نئوپلاسمها به میزان (7/65 درصد) رعایت شده بود. نتیجهگیری: کدگذاری علل مرگ در بیمارستانهای مورد مطالعه وضعیت مطلوبی نداشت. آموزش پزشکان (دربارهی نحوهی تکمیل گواهی فوت) و کدگذاران (دربارهی قوانین موجود برای انتخاب و کدگذاری علت زمینهای مرگ) ضروری به نظر میرسد. واژههای کلیدی: علت زمینهای مرگ؛ گواهی فوت؛ کدگذاری؛ طبقهبندی بینالمللی بیماریها- ویرایش دهم
مقاله پژوهشی
صدیقه محمد اسماعیل؛ فریده موحدی
دوره 10، شماره 3 ، شهریور 1392
چکیده
مقدمه: وب سایتهای کتابخانههای ملی پزشکی، دارای توانمندیهایی هستند که علاوه بر تغییر برنامهها و روشهای کاری، زمینهی ارایهی خدمات اطلاعاتی را به قشر وسیعی از دست اندر کاران نظام سلامت جامعه فراهم میکنند. از اینرو، پرداختن به ضریب کاربرد پذیری آنها، حایز اهمیت و ارزش افزوده است. هدف اصلی پژوهش حاضر، ارزیابی و مقایسهی ...
بیشتر
مقدمه: وب سایتهای کتابخانههای ملی پزشکی، دارای توانمندیهایی هستند که علاوه بر تغییر برنامهها و روشهای کاری، زمینهی ارایهی خدمات اطلاعاتی را به قشر وسیعی از دست اندر کاران نظام سلامت جامعه فراهم میکنند. از اینرو، پرداختن به ضریب کاربرد پذیری آنها، حایز اهمیت و ارزش افزوده است. هدف اصلی پژوهش حاضر، ارزیابی و مقایسهی مؤلفههای مطرح در کاربرد پذیری وب سایت کتابخانههای ملی پزشکی آمریکا و ایران بوده است تا از این طریق، نیازهای اطلاعاتی کاربران و خدمات درخواستی آنان به بهترین نحو تأمین شود. روش بررسی: پژوهش حاضر، کاربردی و از نوع توصیفی بود. در این مطالعه، با استفاده از شیوهی ارزیابانه، وب سایتهای کتابخانههای ملی پزشکی آمریکا و ایران، از نقطه نظر کاربرد پذیری در سه ماههی اول سال 1390 مورد ارزیابی و مقایسهی تطبیقی قرار گرفت. ابزار گردآوری اطلاعات، سیاههی وارسی مشتمل بر 11 معیار (159 مؤلفه) بود که در نتیجهی مطالعهی متون و منابع و پژوهشهای مشابه تدوین گردید. روایی صوری و محتوایی این ابزار، با نظر متخصصان تأیید گردید. به منظور تجزیه و تحلیل یافتههای پژوهش از آمار توصیفی (فراوانی، درصد و میانگین) استفاده شد. یافتهها: وب سایت کتابخانهی ملی پزشکی آمریکا در معیار اعتبار اطلاعات 95 درصد، معیار صحت اطلاعات 100 درصد، معیار روزآمد بودن اطلاعات 87 درصد، معیار سطح پوشش مخاطبان خاص 100 درصد، معیار نماهای تعاملی و تبادلی 74 درصد، معیار عینیت اطلاعات 100 درصد، معیار ناوبری 99 درصد، معیار نماهای غیر متنی 90 درصد، معیار دسترس پذیری 100 درصد، معیار کارآمدی 98 درصد و معیار ویژگیهای ظاهری 100 درصد با سیاههی ارزیابی همخوانی داشت. وب سایت کتابخانهی ملی پزشکی ایران در معیار اعتبار اطلاعات 36 درصد، معیار صحت اطلاعات 81 درصد، معیار روزآمد بودن اطلاعات صفر درصد، معیار سطح پوشش مخاطبان خاص 81 درصد، معیار نماهای تعاملی و تبادلی 19 درصد، معیار عینیت اطلاعات 21 درصد، معیار ناوبری 65 درصد، معیار نماهای غیر متنی 27 درصد، معیار دسترس پذیری 85 درصد، معیار کارآمدی 38 درصد و معیار ویژگیهای ظاهری 67 درصد با سیاههی ارزیابی همخوانی داشت. در کل، کتابخانهی ملی پزشکی آمریکا در سطحی معادل 96 درصد و کتابخانهی ملی پزشکی ایران در سطحی معادل 48 درصد، موفق به رعایت مؤلفههای کاربرد پذیری وب سایت شده بودند. نتیجهگیری: ضعف در کارایی و تعامل بهتر با کاربران در وب سایت کتابخانهی ملی پزشکی ایران به خصوص در معیارهای اعتبار اطلاعات، روزآمدی اطلاعات، نماهای تعاملی و تبادلی، نماهای غیر متنی، عینیت اطلاعات و کارآمدی مشهود است. بنابراین لازم است، نسبت به طراحی وب سایت کتابخانهی ملی پزشکی ایران توجه بیشتری شود و گامهای استوارتری از سوی طراحان آن جهت مرتفع نمودن مشکلات، برداشته شود. واژههای کلیدی: ارزیابی؛ کتابخانهی دیجیتال؛ کتابخانهی ملی پزشکی آمریکا؛ کتابخانهی ملی پزشکی ایران
مقاله پژوهشی
سیدجواد قاضی میرسعید؛ مسعود محمدی
دوره 10، شماره 3 ، شهریور 1392
چکیده
مقدمه: سازماندهی کاربرمحور اطلاعات، یکی از مهمترین اهداف علوم کتابداری و اطلاعرسانی است. برای نیل به این هدف، IFLA (International federation of library associations) الگوی اف.آر.بی.آر. (Functional Requirements of Bibliographic Records یا FRBR) را ارایه کرده است. این پژوهش با هدف شناسایی و تحلیل روابط کتابشناختی کتابهای فارسی منتشرهی حوزهی علوم پزشکی در فاصلهی سالهای ...
بیشتر
مقدمه: سازماندهی کاربرمحور اطلاعات، یکی از مهمترین اهداف علوم کتابداری و اطلاعرسانی است. برای نیل به این هدف، IFLA (International federation of library associations) الگوی اف.آر.بی.آر. (Functional Requirements of Bibliographic Records یا FRBR) را ارایه کرده است. این پژوهش با هدف شناسایی و تحلیل روابط کتابشناختی کتابهای فارسی منتشرهی حوزهی علوم پزشکی در فاصلهی سالهای 89-1385 بر اساس الگوی اف.آر.بی.آر. و بررسی میزان تطابق این الگو با کتابهای حوزهی علوم پزشکی انجام شد. روش بررسی: روش پژوهش پیمایش توصیفی و جامعهی این پژوهش شامل کلیهی پیشینههای کتابشناختی حوزهی علوم پزشکی موجود در OPEC (Online public access catalog ) کتابخانهی ملی ایران به تعداد 105/926 کتاب فارسی در فاصلهی سالهای 89-1385 بود. روش جمعآوری دادهها، به صورت سرشماری و از طریق مراجعه به اپک کتابخانهی ملی ایران و مشاهدهی مستقیم بود. دادهها پس از گردآوری و ورود به رایانه و استفاده از نرمافزار Excel، تجزیه و تحلیل شد و در قالب جداول و نمودارها در راستای نیل به اهداف پژوهش مورد استفاده قرار گرفت. یافتهها: یافتهها نشان داد که در فاصلهی سالهای مورد بررسی از مجموع 105926 کتاب فارسی منتشر شده، 3781 کتاب (معادل 56/3 درصد) در حوزهی علوم پزشکی بود. از مجموع کل کتابهای حوزهی علوم پزشکی نیز تنها 390 کتاب (معادل 31/10 درصد) دارای روابط کتابشناختی اثر به اثر بودند. بیشترین فراوانی انواع روابط کتابشناختی در بین کتابهای فارسی حوزهی علوم پزشکی در فاصلهی سالهای مورد بررسی، «تلخیص» بود و در مراتب بعدی، روابط «اقتباس و متممی» (ضمیمهای) قرار داشتند. نتیجهگیری: هر چند که الگوی اف.آر.بی.آر در سازماندهی دانش بسیار مورد تأکید است، اما به دلیل تفاوت ماهوی علوم پزشکی با سایر علوم و ماهیت تجربی بودن آن، میزان روابط کتابشناختی اثر به اثر، به عنوان پایههای اف.آر.بی.آر. در آن بسیار کم است. از اینرو، در شرایط کنونی به نظر میرسد که اجرایی کردن اف.آر.بی.آر. در سازماندهی کتابهای حوزهی علوم پزشکی، حداقل در بخش روابط کتابشناختی اثر به اثر مقرون به صرفه نباشد. واژههای کلیدی: تحلیل؛ اطلاعات کتابشناختی؛ مدیریت دانش؛ کتابها
مقاله پژوهشی
میثم داستانی؛ فرشید دانش؛ علی اکرامی
دوره 10، شماره 3 ، شهریور 1392
چکیده
مقدمه: وبسایتهای نشریات دانشگاهی نقش مهمی در برقراری ارتباط و ارایهی خدمات به پژوهشگران دارد. هدف از این پژوهش، پیوندهای دریافتی وبسایت مجلات علوم پزشکی ایران و بر اساس آن تعیین میزان رؤیت و شناسایی وبسایتهای هسته بوده است. روش بررسی: این پژوهش از نوع کاربردی، با روش وبسنجی و دارای رویکرد توصیفی است که در آذرماه 1390 ...
بیشتر
مقدمه: وبسایتهای نشریات دانشگاهی نقش مهمی در برقراری ارتباط و ارایهی خدمات به پژوهشگران دارد. هدف از این پژوهش، پیوندهای دریافتی وبسایت مجلات علوم پزشکی ایران و بر اساس آن تعیین میزان رؤیت و شناسایی وبسایتهای هسته بوده است. روش بررسی: این پژوهش از نوع کاربردی، با روش وبسنجی و دارای رویکرد توصیفی است که در آذرماه 1390 انجام شده است. در این بررسی ابتدا اسامی 199 مجلهی پزشکی موجود بر روی سایت معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت انتخاب شد. با کاوش این نشریات در موتور جستجوی گوگل آدرس 188 وبسایت نشریه به دست آمد و با استفاده از موتور کاوش یاهو تعداد پیوندهای دریافتی این وبسایتها محاسبه گردید. جهت تجزیه و تحلیل دادههای به دست آمده در این پژوهش از نرمافزار Excel نسخهی 2010 استفاده شد. یافتهها: بررسی دادهها حاکی از آن است که از مجموع 188 وبسایت نشریهی مورد بررسی، تعداد 29 نشریه دارای نمایهی سطح یک، تعداد 68 نشریه دارای نمایهی سطح 2، تعداد 73 نشریه دارای نمایهی سطح 3 و تعداد 18 نشریه در سایر نمایههای داخلی نمایه میشدند. همچنین بر اساس نوع آدرس وبسایتها تعداد 75 نشریه دارای وبسایت مستقل، تعداد 78 نشریه دارای وبسایت به صورت زیر دامنه و تعداد 35 نشریه دارای صفحاتی از وبسایت اصلی بودند. نتیجهگیری: با تجزیه و تحلیل دادههای به دست آمده مشخص شد که نشریات دارای نمایهی سطح 1 بیشترین سهم را در وبسایتهای هسته دارند و وبسایت نشریات دارای نمایهی سطح 2 و سطح 3 در ردههای بعدی این رتبهبندی قرار گرفتند. همچنین وبسایتهای دارای آدرس مستقل بیشترین سهم را در میان وبسایتهای هسته داشتند و وبسایتهای دارای آدرس به صورت زیر دامنه در ردهی بعدی قرار داشت. وبسایتهایی که جزیی از صفحات یک سایت بودند، در بین وبسایتهای هسته قرار نگرفتند. واژههای کلیدی: اینترنت؛ نشریات ادواری؛ ایران
مقاله پژوهشی
محمود کیوان آرا؛ رضوان اجاقی؛ مظفر چشمه سهرابی؛ احمد پاپی
دوره 10، شماره 3 ، شهریور 1392
چکیده
مقدمه: تقلب و سرقت علمی، ارزش مجامع علمی و مدارک و داشتههای آن را خدشهدار میکند. اثرات آن بر تولید کنندگان واقعی علم مانند دانشمندان، مؤلفین، مصنفین و دیگر صاحبان قلم، بدین صورت پدیدار خواهد شد که دیگر تمایلی به تولید علم نخواهند داشت و دست از نوشتن برخواهند داشت. همچنین از آن جا که نتایج پژوهشهای دانشگاهیان و متخصصان به ویژه ...
بیشتر
مقدمه: تقلب و سرقت علمی، ارزش مجامع علمی و مدارک و داشتههای آن را خدشهدار میکند. اثرات آن بر تولید کنندگان واقعی علم مانند دانشمندان، مؤلفین، مصنفین و دیگر صاحبان قلم، بدین صورت پدیدار خواهد شد که دیگر تمایلی به تولید علم نخواهند داشت و دست از نوشتن برخواهند داشت. همچنین از آن جا که نتایج پژوهشهای دانشگاهیان و متخصصان به ویژه در علوم پزشکی در تعامل با حیات انسانها هستند، این امر بسیار مهم جلوه میکند. از این رو پژوهش حاضر، با هدف گونهشناسی سوء رفتارهای پژوهشی به شناخت انواع روشها و شیوههای ارتکاب، پرداخته است. روش بررسی: این تحقیق مطالعهای کیفی به روش مصاحبهی عمیق بود. افراد مشارکت کننده شامل 21 نفر از صاحبنظران دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در سال 91-1390 بود. نمونهگیری به روش هدفمند انجام گرفت و تا اشباع اطلاعات ادامه یافت. تحلیل دادهها همزمان با جمعآوری اطلاعات با رویکرد تحلیل موضوعی انجام گرفت. یافتهها: تحلیل دادهها منجر به استخراج 40 موضوع و 6 روش کلی گردید که بیانگر تجارب صاحبنظران در زمینهی انواع شایع تقلب و سرقت علمی میباشد. شش موضوع اصلی و کلی به دست آمده از پژوهش شامل پژوهشهای تکراری، انطباق غیر اصولی، اقتباس غیر اصولی، مجعولات، سهام بخشی و منفعت طلبی است. هر کدام از این موضوعات نیز دارای زیر موضوعاتی میباشد. نتیجهگیری: نتایج پژوهش حاکی از این است که مرز بین سرقت علمی و صداقت در علم بسیار نامحسوس است و از آن جایی که شیوههای بسیار گوناگونی وجود دارد، بایستی نهادی در کمیتههای پژوهشی دانشگاهها به منظور آموزش افراد در زمینهی پرهیز از انواع تقلب و سرقت علمی وجود داشته باشد. همچنین افزایش اطلاعرسانی از انواع تخلفهای علمی و مجازاتهای مربوط میتواند در کاهش ارتکاب تخلف و افزایش اطلاعات در دستگاههای حقوقی کشور به منظور روزآمد کردن قوانین مربوط مؤثر واقع شود. واژههای کلیدی: سرقت علمی؛ تقلب؛گونهشناسی
مقاله پژوهشی
مجید داوری؛ فریبرز مکاریان؛ محسن حسینی؛ ابوالفضل اصلانی؛ علیرضا نظری؛ فرخنده یزدانپناه
دوره 10، شماره 3 ، شهریور 1392
چکیده
مقدمه: سرطان پستان از علل اصلی مرگ و میر و ناخوشی در سطح جهان است. این بیماری، 4/21 درصد از کل سرطانها را در بین زنان ایرانی به خود اختصاص میدهد. درمان سرطان پستان همچنین یکی از درمانهای پر هزینه در خدمات درمانی محسوب میشود. با توجه به این که منابع مالی برای بخشهای مراقبت سلامت محدود هستند، هدف از این مطالعه، ارزیابی هزینههای ...
بیشتر
مقدمه: سرطان پستان از علل اصلی مرگ و میر و ناخوشی در سطح جهان است. این بیماری، 4/21 درصد از کل سرطانها را در بین زنان ایرانی به خود اختصاص میدهد. درمان سرطان پستان همچنین یکی از درمانهای پر هزینه در خدمات درمانی محسوب میشود. با توجه به این که منابع مالی برای بخشهای مراقبت سلامت محدود هستند، هدف از این مطالعه، ارزیابی هزینههای درمانی سرطان پستان در یک بیمارستان تخصصی سرطان در اصفهان و برآورد آن برای کل کشور بوده است. روش بررسی: پژوهش حاضر، یک مطالعهی مقطعی برای ارزیابی هزینههای مستقیم پزشکی درمان سرطان پستان در ایران بود. دادههای مطالعه از بیمارستان سیدالشهدا (ع) اصفهان در بین سالهای 88-1384جمعآوری شد. با مراجعه به پروندهی بیماران، مراحل بیماری و درمان آنها شناسایی و هزینههای مستقیم مرتبط با درمان بیماران با تعرفهی دولتی و خصوصی به طور جداگانه برای هر بیمار، محاسبه شد. سپس دادهها با استفاده از نرمافزار SPSS نسخهی 16 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافتهها:میانگین سنی بیماران 49 سال به دست آمد. پراکندگی بیماران در چهار مرحلهی بیماری به ترتیب، 1/4 درصد، 2/28 درصد، 6/26 درصد و 1/41 درصد بود. میانگین هزینههای مستقیم درمان بیماران در چهار مرحلهی بیماری به ترتیب 250/809/103، 180/715/106، 730/462/133 و 070/538/109 ریال محاسبه شد. نتیجهگیری: درمان بیماران مبتلا به سرطان پستان در کشور، بیش از 836/304 میلیارد ریال هزینه در بر دارد. سن تشخیص در ایران، حدود 10 سال پایینتر از کشورهای غربی است و بار تحمیل شدهی ناشی از بیماری، بسیار قابل توجه میباشد. پر هزینهترین بخش درمان، دارودرمانی است. انجام مطالعات هزینه- اثربخشی و شناسایی درمانهای جایگزین، میتواند نقش به سزایی در ارتقای کارآمدی درمان بیماران سرطان پستان داشته باشد. واژههای کلیدی: سرطان پستان؛ تحلیل هزینه؛ ایران
مقالات پژوهشی
منصوره پورمیری؛ سعیده کتابی
دوره 10، شماره 3 ، شهریور 1392
چکیده
مقدمه: ارزیابی عملکرد ، ضرورت بنیادین در رویاروئی رویارویی و سازگاری با تحولات و بهبود مستمر فعالیت ها است. دانشگاه نیز با وظیفهی خطیر خود در تربیت نیروی انسانی مورد نیاز جامعه و بازار کار، از این قاعده مستثنی نیست. هر یک از مدلهای ارزیابی عملکرد، ابزاری می باشندکهاست که پس از اجرا، می توانند اطلاعات گوناگونی را در اختیار ...
بیشتر
مقدمه: ارزیابی عملکرد ، ضرورت بنیادین در رویاروئی رویارویی و سازگاری با تحولات و بهبود مستمر فعالیت ها است. دانشگاه نیز با وظیفهی خطیر خود در تربیت نیروی انسانی مورد نیاز جامعه و بازار کار، از این قاعده مستثنی نیست. هر یک از مدلهای ارزیابی عملکرد، ابزاری می باشندکهاست که پس از اجرا، می توانند اطلاعات گوناگونی را در اختیار تصمیم گیرندگان قرار دهند. هدف از انجام این پژوهش، ارزیابی عملکرد گروه های آموزشی غیر بالینی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان می بواشد. روش بررسی: در این مقاله، با استفاده از مدل ریاضی تحلیل پوششی داده ها از نوع خروجی محور و استفاده از نرم افزار lingo، به ارزیابی عملکرد گروههای آموزشی غیر بالینی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در بازهی زمانی سال های 90-1380 ارزیابی پرداخته شدگردیده است . در مدل مربوط،ه متغیرهای ورودی، تعداد دانشجویان و تعداد اعضای هیات هیأت علمی و متغیرهای خروجی تعداد فارغ التحصیلاندانشآموختگان و فعالیت های پژوهشی اعضای هیات هیأت علمی به عنوان شاخص های اصلی عملکرد در نظر گرفته شده است . یافته ها: . از 13 گروه آاموزشی مورد بررسی، 6 گروه کارا و 7 گروه آموزشی ناکارا ارزیابی شدند. الگوهای مرجع گروه های ناکارا نیز مشخص گردید. نتیجه گیری: گروه های آموزشی ناکارا ، از طریق الگوهای کارایئی ، قادر به افزایش در میزان خروجی خود می باشند. بدین منظور، میزان افزایش در خروجی ها بر اساس الگوهای مرجع آنها پیشنهاد گردید. واژه های کلیدی: ارزیابی عملکرد؛ تحلیل پوششی داده ها؛ گروه های آموزشی دانشگاه
مقاله پژوهشی
راحله سموعی؛ طیبه طیبانی؛ نرجس متقی
دوره 10، شماره 3 ، شهریور 1392
چکیده
مقدمه: با توجه به اهمیت هوش هیجانی و تأثیر آن در حوزههای مختلف زندگی از جمله پیشرفت شغلی، رضایت شغلی، حیط کار و عملکرد سازمانی؛ این مقاله به تعیین رابطهی بین هوش هیجانی و فرهنگ سازمانی کارکنان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان پرداخته است. روش بررسی: پژوهش از نوع تحلیلی- مقطعی بود که بر روی 168 نفر از کارکنان دانشکدهها و حوزهی ستادی دانشگاه ...
بیشتر
مقدمه: با توجه به اهمیت هوش هیجانی و تأثیر آن در حوزههای مختلف زندگی از جمله پیشرفت شغلی، رضایت شغلی، حیط کار و عملکرد سازمانی؛ این مقاله به تعیین رابطهی بین هوش هیجانی و فرهنگ سازمانی کارکنان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان پرداخته است. روش بررسی: پژوهش از نوع تحلیلی- مقطعی بود که بر روی 168 نفر از کارکنان دانشکدهها و حوزهی ستادی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با به کارگیری دو پرسشنامهی هوش هیجانی (93/0 = α) و پرسشنامهی فرهنگی- سازمانی Hofstede (73/0 = α) انجام شد. نمونهگیری به صورت تصادفی ساده بود. اطلاعات در دو سطح توصیفی و استنباطی (آزمون آماری ضریب همبستگی Pearson) گزارش گردیده است. یافتهها: بین هوش هیجانی و فرهنگ سازمانی، رابطهی مستقیم و معنیدار وجود دارد (71/0 = r)؛ همچنین بین هوش هیجانی و فرهنگ مرد سالاری- زن سالاری، رابطهی معکوس و معنیدار (24/0- = r) مشاهده شد؛ بین هوش هیجانی و سایر مقیاسهای فرهنگ سازمانی از جمله فرهنگ فرد گرایی- جمع گرایی، فرهنگ اطمینان- ریسک؛ و فرهنگ توزیع قدرت عادلانه - ناعادلانه، رابطهای مشاهده نگردید. نتیجهگیری: با توجه به وجود رابطه بین هوش هیجانی و فرهنگ سازمانی در این مطالعه و نیز تأثیرگذاری و تأثیرپذیری برخی از مؤلفههای هوش هیجانی از فرهنگ سازمانی، آموزش همهی شاخصهای هوش هیجانی به منظور رشد و افزایش توانمندیهای فردی و شغلی افراد توصیه میگردد. واژههای کلیدی: هوش هیجانی؛ فرهنگ سازمانی؛ کارکنان؛ دانشگاهها
مقاله پژوهشی
حسن ابوالقاسم گرجی؛ حمید رواقی؛ مریم پیروزی؛ اعظم منصورزاده
دوره 10، شماره 3 ، شهریور 1392
چکیده
مقدمه: بین 50 درصد تا دو سوم از خطاهای پزشکی در بخش اتاق عمل و اورژانس بیمارستانها اتفاق میافتد که بیش از نیمی از آنها قابل پیشگیریاند. در این مطالعه به منظور افزایش ایمنی بیماران با استفاده از روش تلفیقی تحلیل خطر گذشتهنگر و آیندهنگر، خطاهای 10 فرایند منتخب اتاق عمل بیمارستان سیدالشهداء (ع) سمیرم شناسایی، ارزیابی، اولویتبندی ...
بیشتر
مقدمه: بین 50 درصد تا دو سوم از خطاهای پزشکی در بخش اتاق عمل و اورژانس بیمارستانها اتفاق میافتد که بیش از نیمی از آنها قابل پیشگیریاند. در این مطالعه به منظور افزایش ایمنی بیماران با استفاده از روش تلفیقی تحلیل خطر گذشتهنگر و آیندهنگر، خطاهای 10 فرایند منتخب اتاق عمل بیمارستان سیدالشهداء (ع) سمیرم شناسایی، ارزیابی، اولویتبندی و تحلیل شد. روش بررسی: پژوهش از نوع توصیفی بود که به روش کمی- کیفی حالات و اثرات خطرات را در بخش اتاق عمل بیمارستان سیدالشهداء (ع) سمیرم مورد تحلیل قرار داد. روش آیندهنگر مورد استفاده، روش تحلیل حالات و اثرات خطای مراقبت سلامت (HFMEA یا Healthcare failure mode and effects analysis) بود. در روش گذشتهنگر نیز از سیستم گزارشدهی خطا در مقطع زمانی شش ماهه استفاده گردید. فراوانی به دست آمده در هر دو روش با یکدیگر مطابقت داده شد و مهمترین حالات خطا و علل احتمالی آنها شناسایی شد. کلیهی ابزارهای گردآوری دادهها مطابق با مراحل مختلف روش تحلیل حالات و اثرات خطاهای مراقبت سلامت تعیین گردید. یافتهها: به کمک روش HFMEA، 187 حالت خطای بالقوه در 10 فرایند منتخب اتاق عمل شناسایی شد. با استفاده از سیستم گزارشدهی خطا 61 گزارش بررسی و یافتههای حاصل با روش آیندهنگر تطبیق داده شد و در نهایت 36 حالت خطای غیر قابل قبول پس از تحلیل در درخت تصمیمگیری شناسایی و علل احتمالی آنها بررسی و راهکارهای پیشنهادی ارایه گردید. نتیجهگیری: مطابق با یافتههای این پژوهش، استفاده از روش تلفیقی تحلیل خطر گذشتهنگر و آیندهنگر در ارایهی تصویر جامعتری از خطاهای فرایندهای جاری بخشهای درمانی از اثربخشی و کارایی بالاتری برخوردار است. واژگان کلیدی : مدیریت ریسک؛ اتاق عمل؛ خطاهای پزشکی
مقاله پژوهشی
ستار رضایی؛ علی اکبری ساری؛ محمد عرب؛ سامان قاسمپور
دوره 10، شماره 3 ، شهریور 1392
چکیده
مقدمه: تصادفات جادهای در ایران و جهان بسیار شایع است. هدف این مطالعه، برآورد بار اقتصادی تصادفات جادهای در استان تهران در سال 1388 بوده است. روش بررسی: یک مطالعهی توصیفی مقطعی و گذشتهنگر است. جامعهی مورد مطالعه تمامی مصدومین و متوفیان تصادفات جادهای در استان تهران در سال 1388 بود. برای برآورد بار اقتصادی تصادفات جادهای از رویکرد ...
بیشتر
مقدمه: تصادفات جادهای در ایران و جهان بسیار شایع است. هدف این مطالعه، برآورد بار اقتصادی تصادفات جادهای در استان تهران در سال 1388 بوده است. روش بررسی: یک مطالعهی توصیفی مقطعی و گذشتهنگر است. جامعهی مورد مطالعه تمامی مصدومین و متوفیان تصادفات جادهای در استان تهران در سال 1388 بود. برای برآورد بار اقتصادی تصادفات جادهای از رویکرد سرمایهی انسانی استفاده شد. هزینههای مورد بررسی در این مطالعه به هزینههای مستقیم (پیش بیمارستانی، هزینههای بیمارستانی، هزینههای فیزیوتراپی و نوتوانی، هزینههای صدمه به اموال، هزینههای اداری و هزینهی مراسم تدفین)، هزینههای غیر مستقیم (هزینههای از دست دادن درآمد (یا تولید بالقوهی از دست رفته) و هزینههای نامحسوس تقسیم شدهاند. دادههای مورد نیاز از پایگاههای اطلاعاتی سازمان پزشکی قانونی، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، بررسی پروندههای بیمارستانی و مطالعات قبلی به دست آمد. جهت تجزیه و تحلیل دادهها نیز از نرمافزار Excel استفاده شد. یافتهها: در استان تهران در سال 1388 به علت تصادفات جادهای، 2410 نفر جان خود را از دست دادهاند و 92100 نفر نیز مصدوم شدهاند. کل هزینهی تحمیل شده به علت تصادفات جادهای در استان تهران در سال 1388، 11185313 میلیون ریال برآورد شد. نتایج مطالعه نشان داد که از کل هزینهی تصادفات 7/64 درصد مربوط به هزینههای مستقیم، 3/23 درصد مربوط به هزینههای غیر مستقیم و 12 درصد هزینههای نامحسوس بود. نتیجهگیری: این مطالعه نشان داد که بار اقتصادی ناشی از تصادفات جادهای در استان تهران زیاد است که بین 3/0 تا 4/0 درصد تولید ناخالص داخلی کشور در سال 1388 را شامل میشود. واژههای کلیدی: تصادفات جادهای؛ هزینهها؛ بار اقتصادی؛ رویکرد سرمایهی انسانی
مقاله کوتاه
رحمان معرفت؛ حمید کشاورز؛ حسن اشرفی ریزی؛ سمیه سیروسی
دوره 10، شماره 3 ، شهریور 1392
چکیده
مقدمه: هدف این پژوهش، تعیین وضعیت مشارکت نویسندگان مقالات در مجلهی مدیریت اطلاعات سلامت در فاصلهی سالهای 1383 تا 1390 بوده است. روش بررسی: روش پژوهش پیمایشی با رویکرد علم سنجی و از نوع کاربردی است. جامعهی آماری پژوهش شامل همهی مقالات مجلهی مدیریت اطلاعات سلامت (252 مقاله) از سال 1383 تا آذرماه 1390 و روش نمونهگیری، سرشماری است. پس ...
بیشتر
مقدمه: هدف این پژوهش، تعیین وضعیت مشارکت نویسندگان مقالات در مجلهی مدیریت اطلاعات سلامت در فاصلهی سالهای 1383 تا 1390 بوده است. روش بررسی: روش پژوهش پیمایشی با رویکرد علم سنجی و از نوع کاربردی است. جامعهی آماری پژوهش شامل همهی مقالات مجلهی مدیریت اطلاعات سلامت (252 مقاله) از سال 1383 تا آذرماه 1390 و روش نمونهگیری، سرشماری است. پس از دانلود تمامی شمارهها از سایت اینترنتی مجله، دادههای مورد نیاز در نرمافزار EXCEL وارد و استخراج و تحلیل دادهها با کمک این نرمافزار و آمار توصیفی انجام گرفت. یافتهها: میانگین تعداد نویسندگان در هر مقاله 03/3 بود. در میان دانشگاهها و مؤسسات پژوهشی گوناگون، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با 94 مقاله، بیشترین سهم همکاری گروهی در انتشار مقاله در مجلهی مدیریت اطلاعات سلامت را به خود اختصاص داده است. یافتههای پژوهش حاکی از آن است که از مجموع 252 مقاله، مقالات گروهی در مقایسه با مقالات انفرادی سهم بسزایی را به خود اختصاص دادهاند، به گونهای که سهم مقالات انفرادی در مجموع تنها 7/8 درصد بوده است. ضریب همکاری گروهی بین نویسندگان با میانگین 64/0 به جز در سال 1383 همواره بالای 5/0 بوده است. نتیجهگیری: همکاری گروهی نویسندگان در مجلهی مدیریت اطلاعات سلامت در شرایط مطلوبی قرار داشت. واژههای کلیدی: مجلهی مدیریت اطلاعات سلامت؛ علم سنجی؛ مشارکت؛ نشریات ادواری