نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• حسین ابراهیمی پور ¹
• علی وفایی نجار ²
• یاسمین مولوی طالقانی ³

¹ استادیار، مرکز تحقیقات علوم بهداشتی، گروه بهداشت و مدیریت، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران

² دانشیار، مرکز تحقیقات علوم بهداشتی، گروه بهداشت و مدیریت، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران

³ دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت خدمات بهداشتی درمانی، گروه بهداشت و مدیریت، کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران

چکیده

مقدمه: خطاهای بخش جراحی گوش- حلق و بینی طیف گسترده‌ای از خطاها را شامل می‌شود که اکثر آنها قابل پیشگیری می‌باشند، لذا مطالعه حاضر با هدف ارزیابی ریسک های فرایندهای منتخب بخش جراحی گوش- حلق و بینی مرکز آموزشی- درمانی قائم مشهد با روش تحلیل حالات و اثرات خطای مراقبت سلامت انجام شد. روش بررسی: در این پژوهش به صورت ترکیبی (کیفی اقدام پژوهی و کمی توصیفی- مقطعی(، حالات و اثرات خطای 5 فرایند پرریسک بخش جراحی گوش، حلق و بینی طبق پنج مرحله تبیین شده روش تحلیل حالات و اثرات خطای مراقبت سلامت (HFMEA: Health Failure Mode and Effects Analysis ) از سوی مرکز ملی ایمنی بیمار  در سال1392 خورشیدی شناسایی و تحلیل شده است. برای ریشه‌یابی علل خطا، از مدل Eindhoven و برای تعیین راهکارهای بهبودی از «تئوری حل مساله به روش ابداعی»استفاده شد. برای تحلیل داده‌های کمی از آمار توصیفی (مجموع امتیازات) و برای تحلیل داده‌های کیفی از تحلیل محتوا و اجماع نظرات اعضای تیم به کمک نرم افزار Excell استفاده شد. یافته‌ها: در 5 فرایند منتخب به وسیله «روش رای‌گیری با استفاده از رتبه بندی»، 22 فعالیت، 48 زیر فرایند 218 حالت خطای بالقوه با تکنیک HFMEA شناسایی شد و 8 حالت خطا (6/3درصد) به عنوان خطاهای با ریسک بالا شناسایی و به درخت تصمیم‌گیری منتقل شدند. 34/13 درصد از علل خطاهای پرریسک مربوط به عوامل فنی، 9/31 درصد مربوط به عوامل سازمانی، 32/45 درصد مربوط به عوامل انسانی و 6/7 درصد سایر علل بودند. نتیجه‌گیری: «ایجاد و بازبینی خط‌مشی‌ها و روش اجرایی روشن و شفاف»، «مشارکت بیمار در روند درمان»، «مهندسی مجدد و پایش نحوه کار»، «آموزش توصیه‌ها و دستورالعمل‌ها» و «ارتقای ارتباطات بین بخش‌ها» به عنوان راهکارهای اجرایی برای بهینه سازی و بهبود کیفیت بخش جراحی گوش- حلق و بینی، در دستور کار قرار گرفت. واژه‌های کلیدی: ارزیابی ریسک؛ بخش جراحی بیمارستان؛ خطاها.

کلیدواژه‌ها

• ارزیابی ریسک
• جراحی گوش- حلق و بینی
• تحلیل حالات و اثرات خطای مراقبت سلامت

عنوان مقاله [English]

Assessing Risks of Selected Processes in Otolaryngology surgery Department Quaem Hospital

نویسندگان [English]

• Hossein Ebrahimipour ¹
• Ali Vafaee najar ²
• Yasamin Molavi Taleghani ³

¹ Assistant Professor, Health Services Management, Health Sciences Research center, Department of Health and Management, School of Health, Mashhad University of Medical Sciences, Mashhad, Iran

² Professor, Health Services Management, Health Sciences Research Center, Department of Health and Management; School of Health, Mashhad University of Medical Sciences, Mashhad, Iran

³ MSc, health services management, School of Health, Mashhad University of Medical Sciences, Mashhad, Iran

چکیده [English]

Introduction: Most of the errors occurred in otolaryngology department are preventable; This study was aimed at assessing the selected  processes Otolaryngology surgery Department using Health Failure Mode and Effects Analysis (HFMEA). Methods: This was a descriptive research that quantitatively and qualitatively analyzed some failure modes and effects used five steps of health care failure modes and effects analysis methodology which was presented by VA national center for Patients’ Safety. Eindhoven classification model was applied to identification of root cause of the analyzed failures. It was determined recommendation by TRIZ model. To analyze the qualitative data the descriptive statistics (total score) and for analyzing quantities data content analysis and consensus opinions of team members were employed using Excel software. Results: The five high risk process were prioritized by “voting method using rating” for HFMEA. The HFMEA team identified;22 processes, 48 sub-processes and 218 possible failures within these process. 8(3.6%) failure modes (hazard score>=8) were identified and entitled as "failures with non-acceptable risk” and were moved into decision tree. The main root cause for (hazard score >=4) were: (14.34%) technical- related factors; (31.9%) organizational- related factors; (45.3%) human- related factors and (7.6%) other factors. The cause of failures allowed intervention to be recommended. Conclusion: “Creation and review policy and Clear and transparent procedure”;” Patient participation in treatment process”; “Reengineering work and monitoring processes”; “ Training of  guidelines and recommendations” and “improving communication between hospital departments”  were used  as actions for optimization and quality improvement Key words: Risk Assessment; Surgery Department, Hospital; Errors.