مدیریت اطلاعات سلامت
عاصفه عاصمی
مدیریت اطلاعات سلامت
فریده عصاره؛ صالح صالحی ذهابی؛ فریده اکبرزاده
چکیده
چکیدهمقدمه: شبکه هم‌نویسندگی موجب اشتراک دانش و تجربیات، افزایش کارایی، نوآوری و توسعه دستاوردهای علمی می‌شود. هدف پژوهش حاضر شناسایی الگوی مشارکت و ارزیابی رابطه نفوذ اجتماعی و عملکرد علمی نویسندگان در شبکه هم‌نویسندگی حوزه تصاویر پزشکی است.روش بررسی: این پژوهش، توصیفی است و با رویکرد علم‌سنجی و تحلیل شبکه اجتماعی انجام شده ...
بیشتر
چکیدهمقدمه: شبکه هم‌نویسندگی موجب اشتراک دانش و تجربیات، افزایش کارایی، نوآوری و توسعه دستاوردهای علمی می‌شود. هدف پژوهش حاضر شناسایی الگوی مشارکت و ارزیابی رابطه نفوذ اجتماعی و عملکرد علمی نویسندگان در شبکه هم‌نویسندگی حوزه تصاویر پزشکی است.روش بررسی: این پژوهش، توصیفی است و با رویکرد علم‌سنجی و تحلیل شبکه اجتماعی انجام شده است. استراتژی جستجو در فوریه 2021 در مجموعه هسته وبگاه علم (WOS) اجرا شد.. جامعه پژوهش شامل تعداد 37190 مقاله بود که به سه بازه زمانی 2000-1991، 2010-2001 و 2020-2011 تقسیم شد. مراحل استخراج داده‌ها، ساخت ماتریس و محاسبه سنجه‌های مرکزیت شبکه هم‌نویسندگی با استفاده از نرم‌افزار انجام شد. تاثیر شاخص‌های ارزیابی عملکرد علمی بر سنجه‌های مرکزیت (نفوذ اجتماعی) با روش تحلیل رگرسیون چند متغیره بررسی شد.یافته‌ها: الگوهای مشارکت یک تا سه نویسنده روند کاهشی داشته‌اند. تعداد مقالات، تعداد استناد، شاخص H و استناد نرمال شده هر نویسنده با مرکزیت رتبه، مرکزیت دوری و مرکزیت بینابینی ارتباط مستقیم و معنی‌دار و با مرکزیت نزدیکی ارتباط معکوس و معنی‌داری دارند. متغیرهای مرکزیت به ترتیب 27 درصد تغییرات تعداد مقالات، 21 درصد تغییرات متغیر شاخص H، 2/0 درصد تغییرات متوسط استناد هر مقاله و 6/0 درصد تغییرات متغیر استناد نرمال شده را تبیین می‌کنند.نتیجه‌گیری: با توجه به افزایش گرایش پژوهشگران به پژوهش‌های مشارکتی، استفاده از سنجه‌های مرکزیت و ترکیبی از شاخص‌های عملکردی پژوهشگران در حوزه علمی تصاویر پزشکی می‌تواند ضمن تسهیل شناسایی پژوهشگران تأثیرگذار، معیار منطقی را برای پیش‌بینی و ارزیابی عملکرد آنان ارائه دهد.
فاطمه باجی؛ پرستو پارسائی محمدی؛ عبدالله صبحی پور
چکیده
مقدمه: حوزه رفتار اطلاع‌یابی سلامت به عنوان شاخه‌ای از رفتار اطلاع‌یابی شاهد افزایش روزافزون در انتشارات است، به نظر می‌رسد از نظر استنادی می‌توان خاستگاه‌های تاریخی این حوزه را به عنوان حوزه‌ای متفاوت بررسی کرد. به دلیل نبود پژوهشی که نوسانات تاریخی این حوزه را به صورت علمی و عینی نشان دهد؛ پژوهش حاضر به تعیین خاستگاه‌های ...
بیشتر
مقدمه: حوزه رفتار اطلاع‌یابی سلامت به عنوان شاخه‌ای از رفتار اطلاع‌یابی شاهد افزایش روزافزون در انتشارات است، به نظر می‌رسد از نظر استنادی می‌توان خاستگاه‌های تاریخی این حوزه را به عنوان حوزه‌ای متفاوت بررسی کرد. به دلیل نبود پژوهشی که نوسانات تاریخی این حوزه را به صورت علمی و عینی نشان دهد؛ پژوهش حاضر به تعیین خاستگاه‌های تاریخی حوزه رفتار اطلاع‌یابی سلامت با استفاده از رویکرد طیف‌سنجی سال انتشار مآخذ در پایگاه اطلاعاتی اسکوپوس (Scopus) از ابتدا تا پایان سال 2021 پرداخت.روش بررسی: پژوهش حاضر توصیفی بوده و با استفاده از رویکرد طیف‌سنجی سال انتشار مآخذ (RPYS) انجام شد. جامعه آماری پژوهش را کلیه مدارک ثبت شده در زمینه رفتار اطلاع‌یابی سلامت در پایگاه اطلاعاتی اسکوپوس از ابتدا تا پایان سال 2021 تشکیل داد. نمونه‌گیری به روش سرشماری انجام شد و با استفاده از راهبرد جستجوی مناسب تعداد 1414 مدرک در زمینه رفتار اطلاع‌یابی سلامت بارگذاری شد. تحلیل داده‌ها با استفاده از برنامه نرم‌افزاری CRExplorer، انجام شد. یافته‌ها: از کل منابع دارای بیشترین هم استنادی 7 عنوان کتاب و 21 عنوان، مقاله بود این امر نشان دهنده تأثیرگذاری مقالات در شکل‌گیری خاستگاه تاریخی حوزه رفتار اطلاع‌یابی سلامت است، هر چند این حوزه در سال‌های نخست به طور کامل از کتاب‌های حوزه ارتباطات و روانشناسی متأثر بود. بر اساس یافته‌ها این حوزه بیشتر از موضوعات حوزه روانشناسی متأثر بود. اما کم‌کم نشانه‌هایی از آثار مربوط به حوزه کتابداری و اطلاع‌رسانی، سواد سلامت، و روش تحقیق نیز در منابع مورد استناد مشاهده شد؛ به گونه‌ای که می‌توان گفت در دهه 2010 میلادی اغلب آثار هم استناد شده در حوزه کتابداری و اطلاع‌رسانی بوده و در کنار آن، موضوعات سلامت و بهداشت نیز بود.نتیجه‌گیری: می‌توان پیش‌بینی کرد حوزه رفتار اطلاع‌یابی سلامت، در سال‌های آتی با افزایش انتشارات، تأثیرات بیشتری از حوزه سلامت و نظریه‌های مربوط به آن خواهد گرفت و بدینگونه جایگاه خود را به عنوان حوزه‌ای نوظهور و مستقل از حوزه رفتار اطلاع‌یابی بیش از پیش به دست خواهد آورد.
مدیریت اطلاعات سلامت
محمد زارعی؛ فیروزه زارع فراشبندی؛ سعید شیرشاهی
چکیده
مقدمه: یکی از فنون و روش‌های علم سنجی مطالعه کمی علوم مختلف و ترسیم ساختار علمی در حوزه‌های مختلف علم است. هدف این پژوهش، ترسیم ساختار علمی علوم دارویی 15 کشور دارای بیشترین تولیدات علمی در دوران پاندمی کرونا با استفاده از نمایه استنادی علوم می‌باشد.روش بررسی: پژوهش از نوع توصیفی مقطعی بود و با استفاده از فنون علم سنجی انجام شد. جامعه ...
بیشتر
مقدمه: یکی از فنون و روش‌های علم سنجی مطالعه کمی علوم مختلف و ترسیم ساختار علمی در حوزه‌های مختلف علم است. هدف این پژوهش، ترسیم ساختار علمی علوم دارویی 15 کشور دارای بیشترین تولیدات علمی در دوران پاندمی کرونا با استفاده از نمایه استنادی علوم می‌باشد.روش بررسی: پژوهش از نوع توصیفی مقطعی بود و با استفاده از فنون علم سنجی انجام شد. جامعه پژوهش شامل مدارک تولید شده توسط 15 کشور دارای بیشترین تولیدات علمی در حوزه علوم دارویی در سال 2021 بود که تعداد آنان در نمایه استنادی علوم 12646 رکورد بود. ترسیم نقشه ساختار علمی توسط نرم افزارهای علم سنجی انجام شده و مبتنی بر آمار توصیفی است.یافته‌ها: بیشترین تولید علمی در حوزه مورد مطالعه متعلق به Wang Y بود. بیشترین مقالات حوزه علوم دارویی در سال 2021 در ژورنال FRONTIERS IN PHARMACOLOGY منتشر شده و کشور ایران در رتبه دهم تولیدات علمی در بین 15 کشور پرتولید حوزه علوم دارویی قرار گرفت. خوشه های ساختار علمی حوزه علوم دارویی مطالعه حاضر شامل 6 خوشه بود که کلیدواژه‌های کووید-19 و واکسن در بزرگترین خوشه قرار گرفته بودند.نتیجه‌گیری: کلیدواژه‌های کووید-19 و واکسن در بین کلیدواژه‌های بزرگترین خوشه مطالعه حاضر و مطالعات دارویی روی حیوانات در خوشه دوم قرار داشت. این دو خوشه نشان از شتاب و اهمیت مطالعات دارویی در زمینه ساخت واکسن و مبارزه با پاندمی کووید-19 دارد. همچنین کلیدواژه‌هایی چون رفتار و عادات نشان از اهمیت نحوه برخورد مردم با این پاندمی دارد.
مدیریت اطلاعات سلامت
علیرضا رحیمی؛ سمیه اعلایی؛ mahrokh keshvari؛ محمد جواد طراحی؛ مجتبی کرباسی
چکیده
مقدمه: سالمندان، در معرض خطر ابتلا به بیماری و ناتوانی هستند. درک رفتار اطلاع‌یابی سلامت و عوامل مرتبط با آن، از جمله عوامل فردی، به منظور ارائه مراقبت‌های سلامت به سالمندان بسیار مهم می‌باشد. هدف از پژوهش حاضر تعیین ارتباط عوامل فردی با رفتار اطلاع‌یابی سلامت سالمندان در مراکز خدمات جامع سلامت شهر اصفهان بود.روش بررسی: این ...
بیشتر
مقدمه: سالمندان، در معرض خطر ابتلا به بیماری و ناتوانی هستند. درک رفتار اطلاع‌یابی سلامت و عوامل مرتبط با آن، از جمله عوامل فردی، به منظور ارائه مراقبت‌های سلامت به سالمندان بسیار مهم می‌باشد. هدف از پژوهش حاضر تعیین ارتباط عوامل فردی با رفتار اطلاع‌یابی سلامت سالمندان در مراکز خدمات جامع سلامت شهر اصفهان بود.روش بررسی: این پژوهش مقطعی، با نمونه‌گیری خوشه‌ای یک مرحله‌ای ، بر روی 580 سالمند تحت پوشش مراکز خدمات جامع سلامت شهر اصفهان، درسال 1396 انجام گردید. جهت جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه محقق‌ساخته استفاده شد. روایی محتوایی و صوری پرسشنامه توسط متخصصان کتابداری و اطلاع‌رسانی پزشکی و طب سالمندان تأیید و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ میزان 87/0 محاسبه شد. داده‌ها با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی(Pearson Correlation ، t-test Independentو ANOVA) تحلیل شد.یافته‌ها: میانگین نمره مردان در مؤلفه موانع دستیابی به اطلاعات سلامت، بیشتر از زنان بود ( .(p<0/05بین سن و موانع دستیابی به اطلاعات سلامت رابطه مستقیم و معنی دار بود ( .(p<0/05درمؤلفه موانع دستیابی به اطلاعات سلامت، میانگین نمره زنان مطلقه و همسر فوت شده (p<0/05)؛ وافراد بازنشسته و کارگر (p<0/01)، بیشتر از سایر گروهها بود .بعلاوه، افراد بازنشسته و دارای شغل آزاد، بیشترین نمره را در مولفه استفاده از منابع اطلاعاتی کسب نمودند ((p<0/01.نتیجه‌گیری: ویژگیهای فردی مختلفی مثل جنس، سن، وضعیت تأهل و شغل برفرآیند جستجوی اطلاعات و نیز دسترسی به اطلاعات به طور کلی بارفتار اطلاع‌یابی سلامت سالمندان مرتبط هستند.
مدیریت اطلاعات سلامت
هستی یوسفی؛ مرضیه محمودی؛ رضا بصیریان جهرمی
چکیده
مقدمه: در عصر حاضر، اینترنت به منبع مهمی برای به دست آوردن اطلاعات سلامت توسط افراد تبدیل شده است. این امر در کنار مزایای متعدد، موجب شکل‌گیری برخی عوارض و بیماری‌ها نیز شده است که خودبیمارپنداری اینترنتی یکی از آنهاست. هدف از انجام این پژوهش، تعیین رابطه بین خود بیمار پنداری اینترنتی و سواد اطلاعاتی در بین دانشجویان دانشگاه علوم ...
بیشتر
مقدمه: در عصر حاضر، اینترنت به منبع مهمی برای به دست آوردن اطلاعات سلامت توسط افراد تبدیل شده است. این امر در کنار مزایای متعدد، موجب شکل‌گیری برخی عوارض و بیماری‌ها نیز شده است که خودبیمارپنداری اینترنتی یکی از آنهاست. هدف از انجام این پژوهش، تعیین رابطه بین خود بیمار پنداری اینترنتی و سواد اطلاعاتی در بین دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی بوشهر در سال 1401 بوده است.روش بررسی: مطالعه حاضر از نوع مقطعی بود که بروی 392 دانشجوی دانشگاه علوم پزشکی بوشهر – که به روش تصادفی طبقه ای انتخاب شدند- در سال تحصیلی 1400-1401 انجام شد. در این پژوهش جهت گردآوری داده‌ها از دو پرسشنامه سواد اطلاعاتی یزدانی و مقیاس شدت سایبرکندریا استفاده شد. همچنین از آمار توصیفی شامل فراوانی، میانگین، و انحراف معیار و از آزمون‌های استنباطی t مستقل، تحلیل واریانس یکطرفه، و ضریب همبستگی پیرسون برای پاسخ به پرسش‌های پژوهش استفاده شد.یافته‌ها: یافته‌های این مطالعه نشان داد که بین خود بیمار پنداری اینترنتی و سواد اطلاعاتی دانشجویان رابطه معکوس و معنی‌داری وجود دارد؛ همچنین، بررسی رابطه بین 5 بعد سواد اطلاعاتی با خود بیمار پنداری اینترنتی دانشجویان نشان داد که رابطه هریک از این ابعاد با سطح بیماری معکوس و معنی‌دار است. همچنین مشخص شد که بین متغیر سن و خود بیمار پنداری اینترنتی دانشجویان رابطه معکوس و معنی‌داری وجود دارد؛ اما بین سایر متغیرهای جمعیت شناختی (جنس، مقطع تحصیلی، وضعیت تأهل و وضعیت اقتصادی) با خود بیمار پنداری اینترنتی دانشجویان رابطه معنی‌داری مشاهده نشد.نتیجه‌گیری: مجموعه مهارت‌های سواد اطلاعاتی می‌تواند نقش مهمی در بازیابی اطلاعات سودمند برای کاربران ایفا نماید. با توجه به رابطه معکوس و معنی‌دار سواد اطلاعاتی و خود بیمار پنداری اینترنتی دانشجویان، ارتقای سطح مهارت‌های سواد اطلاعاتی آنان از طریق برگزاری کارگاه‌های آموزشی توسط کتابداران و اطلاع رسانان پزشکی و همچنین گنجاندن این موضوع مهم در برنامه‌های درسی دانشجویان گام مهمی در راستای کاهش سطح ابتلا به خودبیمارپنداری اینترنتی آنان محسوب می‌شود.
مدیریت اطلاعات سلامت
حسن اشرفی ریزی
چکیده
Writing a Study Protocol in Health: Nature and Necessity (a commentary)AbstractNowadays, health researchers are interested in publishing study protocol. The study protocol is the leaven of a research project that explains the necessity of the research and the process of conducting the research in detail for other researchers. Also, the study protocol lacks findings, discussion, and conclusion sections. But the main question is whether any type of research can be presented as a study protocol or not? The most important goals of writing a study protocol are protection of innovations and important ...
بیشتر
Writing a Study Protocol in Health: Nature and Necessity (a commentary)AbstractNowadays, health researchers are interested in publishing study protocol. The study protocol is the leaven of a research project that explains the necessity of the research and the process of conducting the research in detail for other researchers. Also, the study protocol lacks findings, discussion, and conclusion sections. But the main question is whether any type of research can be presented as a study protocol or not? The most important goals of writing a study protocol are protection of innovations and important achievements of researchers, informing others about long-term research projects with large data, capital return of providers of research funds and prevention of republication. In addition, new topics, fast needs of society and researches with multiple phases are the priority for the publication of study protocol. However, other researches also should be published on this type of article. Therefore, it is recommended that large research projects, especially dissertations, be published first in study protocol. Of course, knowing more about this issue requires more investigations and searches.
مدیریت اطلاعات سلامت
مهدی دادخواه
چکیده
در حال حاضر، ربایش مجلات معتبر تهدیدی برای مجلات علمی به حساب می آید. مجرمان سایبری مجلاتی را جستجو می کنند که وب سایت آنها به راحتی در دسترس محققان نباشد، سپس یک وب سایت جعلی برای آن مجلات ایجاد می کنند. آنها نام دقیق و ISSN مجله مورد نظر را تقلید می کنند و با گرفتن هزینه از نویسندگان، مقالات را بدون بررسی همتا منتشر می کنند. در نسخه پیشرفته ...
بیشتر
در حال حاضر، ربایش مجلات معتبر تهدیدی برای مجلات علمی به حساب می آید. مجرمان سایبری مجلاتی را جستجو می کنند که وب سایت آنها به راحتی در دسترس محققان نباشد، سپس یک وب سایت جعلی برای آن مجلات ایجاد می کنند. آنها نام دقیق و ISSN مجله مورد نظر را تقلید می کنند و با گرفتن هزینه از نویسندگان، مقالات را بدون بررسی همتا منتشر می کنند. در نسخه پیشرفته ربایش مجلات، مجرمان سایبری دامنه های منقضی شده مجلات دانشگاهی را ثبت می کنند و مجلات ربوده شده خود را راه اندازی می کنند. برای مقابله با ربایش مجلات، سردبیران باید جزئیات مجلات خود را در پایگاه های علمی و استنادی به روز کنند. آنها همچنین باید با استفاده از تکنیک های بهینه سازی موتورهای جستجو (SEO) دیده شدن وب سایت مجله خود را در موتورهای جستجو افزایش دهند. وب سایت مجلات نیز باید در برابر آسیب پذیری های وب بررسی شود و مسائل احتمالی باید مورد توجه قرار گیرد.
)
