نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• رحیم شهبازی

دانشیار گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران

چکیده

مقدمه: بررسی و شناسایی مولفه‌های موثر بر سواد سلامت از حوزه‌های با اهمیت در حوزه علوم پزشکی و پیراپزشکی است. در این راستا، پژوهش حاضر با هدف ساخت و اعتباریابی پرسشنامه فرم کوتاه سنجش سواد سلامت گرفته است.

روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع توصیفی است. آزمودنی‌های پژوهش تعداد 327 نفر از دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان بودند که به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای انتخاب شده بودند. برای شناسایی گویه‌های پرسشنامه، ابتدا پایگاه‌های اطلاعاتی و منابع مرتبط مورد بررسی قرار گرفتند. حاصل بررسی‌، تهیه نسخه اولیه پرسشنامه سواد سلامت با 28 گویه بود. برای استخراج عوامل و ابعاد از تحلیل عاملی اکتشافی و برای بررسی میزان پایایی از آلفای کرونباخ استفاده شد. پردازش آماری داده‌ها با بهره‌گیری از نرم‌افزارهای SPSS و مونت‌کارلو انجام گردید. آلفای کرونباخ (ضریب پایایی) پرسشنامه برابر با 89/0 بود.

یافته‌ها: قبل از استفاده از تحلیل عاملی، ضرایب همبستگی نمرات بین سؤالات پرسشنامه بررسی شد و با توجه به نتایج آزمون کایزر-مایر-اولکین و آزمون کرویّت بارتلت، انجام تحلیل عاملی اکتشافی بر روی پرسشنامه قابل توجیه تشخیص داده شد. یافته‌های بخش تحلیل عاملی نشان داد که با حذف دو سوال از کل پرسشنامه و تحلیل بقیه سئوالات و چرخش نتایج با روش واریماکس، چهار مولفه «دستیابی به اطلاعات سلامت»، «فهم اطلاعات سلامت»، «ارزشیابی اطلاعات سلامت»، و«بکارگیری اطلاعات سلامت» حاصل می‌شود.

نتیجه‌گیری: با توجه به یافته‌ها پرسشنامه پیشنهادی سواد سلامت دارای قابلیت لازم برای ارزیابی وضعیت سواد سلامت افراد است.

کلیدواژه‌ها

• سواد سلامت
• تحلیل عاملی اکتشافی
• دانش و مهارت

موضوعات

• کتابداری و اطلاع‌رسانی پزشکی

عنوان مقاله [English]

Development and Validation of the Health Literacy Assessment Questionnaire of َAzarbaijan Shahid Madani University Students

نویسنده [English]

• Rahim Shahbazi

Associate Professor, Department of Knowledge & Information Science, Faculty of Education and Psychology, Azarbaijan Shahid Madani University, Tabriz, Iran

چکیده [English]

Introduction: Identifying the components affecting people's health literacy is one of the important areas in the field of medical sciences. In this study, the construction and validation of a health literacy questionnaire has been done.

Methods: The current research is descriptive. The statistical sample of the research is 327 graduate students of Azarbaijan Shahid Madani University who were selected by simple random method. To identify the items of the questionnaire, databases and related sources were checked first. The result of the investigation was the preparation of the initial version of the health literacy questionnaire with 28 items. Exploratory factor analysis was used to extract dimensions and items, and Cronbach's alpha was used to check the reliability. Data statistical processing was done using SPSS and Monte Carlo software. Cronbach's alpha of the questionnaire was equal to 0.89.

Results: Before the factor analysis, the correlation coefficients of the scores between the questionnaire questions were checked. According to the results of Kaiser-Meyer-Olkin test and Bartlett's Test of Sphericity, exploratory factor analysis on the questionnaire was deemed justified. The findings of factor analysis showed that by removing two items from the whole questionnaire and analyzing the rest and rotating the results with the Varimax method, four dimensions of "access to health information"; "understanding health information"; "evaluation of health information"; and "use of health information" is obtained.

Conclusion: According to the findings, the proposed health literacy questionnaire has the necessary validity to assess the health literacy of adults.

کلیدواژه‌ها [English]

• Health literacy
• Factor analysis
• Knowledge and skills