مقاله پژوهشی
مدیریت اطلاعات سلامت
سعیده راستجو؛ حامد فلاح تفتی؛ سید جواد طباطبایی
چکیده
مقدمه: فناوری‌های نوین اطلاعاتی و نوآوری به عنوان محرک اصلی پیشرفت سازمان‌ها عمل می‌کنند. این فناوری‌ها با ارائه ابزارها و روش‌های جدید، به سازمان‌ها کمک می‌کنند تا بهره‌وری را افزایش دهند، ارتباطات را تسهیل کنند وتصمیم‌گیری‌ها را بهبود بخشند. از این رو پزوهش حاضر سعی دارد به شناسایی شاخص های کلیدی نوآوری در حوزه درمان بپردازد.روش ...
بیشتر
مقدمه: فناوری‌های نوین اطلاعاتی و نوآوری به عنوان محرک اصلی پیشرفت سازمان‌ها عمل می‌کنند. این فناوری‌ها با ارائه ابزارها و روش‌های جدید، به سازمان‌ها کمک می‌کنند تا بهره‌وری را افزایش دهند، ارتباطات را تسهیل کنند وتصمیم‌گیری‌ها را بهبود بخشند. از این رو پزوهش حاضر سعی دارد به شناسایی شاخص های کلیدی نوآوری در حوزه درمان بپردازد.روش بررسی: تحقیق حاضر کاربردی است که با روش ترکیبی انجام شده است. روش جمع آوری اطلاعات اسنادی و پیمایشی است و برای مدل سازی از نقشه شناختی فازی استفاده شد. جامعه آماری پژوهش را درمانگاه های منتخب یزد تشکیل می دهد. نمونه آماری تحقیق به روش گلوله برفی انتخاب شدند. تجزیه و تحلیل داده ها به وسیله رویکرد فازی توسط نرم افزارهای FCMapper, Excel, Ucinet انجام شد.یافته‌ها: در این مطالعه، 16 شاخص کلیدی موثر بر عملکرد نوآوری ها شناسایی شدند که سه عامل افزایش استفاده از فناوری‌های پزشکی از راه دور، بهبود راندمان گردش کار و بهبود در دسترسی به خدمات مراقبت‌های بهداشتی نسبت بقیه عوامل از مرکزیت و اهمیت بیشتری برخوردار بودند.نتیجه‌گیری: شناسایی شاخص های کلیدی نوآوری در فناوری اطلاعات و سرمایه گذاری بر شاخص های مهم در کاهش هزینه‌ها، ارتقای رضایت ذینفعان مختلف و بهبود کیفیت خدمات و افزایش بهره‌وری، از جمله نتایج کلیدی پیاده‌سازی نوآوری‌های فناوری اطلاعات در حوزه سلامت می باشند.
مقاله پژوهشی
مدیریت اطلاعات سلامت
سلیم کریمی تکلو؛ احسان بخشی خورده بلاغ
چکیده
مقدمه: مدیریت خدمات بیمارستانی پایدار ضمن اینکه به مراقبت از بیمار اهمیت می‌دهد، مسائل اقتصادی و زیست محیطی را نیز در نظر می‌گیرد. هدف پژوهش حاضر، شناسایی، تحلیل سناریو و واکاوی محرک‌های اثرگذار و اثرپذیر مدیریت خدمات پایدار در بیمارستان‌های شهر کرمان است.روش بررسی: مطالعه حاضر از نوع ترکیبی است که در سال 1402 انجام شد. جامعه‌ی آماری ...
بیشتر
مقدمه: مدیریت خدمات بیمارستانی پایدار ضمن اینکه به مراقبت از بیمار اهمیت می‌دهد، مسائل اقتصادی و زیست محیطی را نیز در نظر می‌گیرد. هدف پژوهش حاضر، شناسایی، تحلیل سناریو و واکاوی محرک‌های اثرگذار و اثرپذیر مدیریت خدمات پایدار در بیمارستان‌های شهر کرمان است.روش بررسی: مطالعه حاضر از نوع ترکیبی است که در سال 1402 انجام شد. جامعه‌ی آماری این پژوهش خبرگان بیمارستان‌های شهر کرمان (شامل پزشکان، مدیران بیمارستان، معاونین توسعه وپشتیبانی و معاونین اداری) با حداقل 10 سال سابقه کار و سابقه فعالیت به عنوان مدیر یا مشاور در بیمارستان‌های شهر کرمان است که با روش گلوله‌برفی 10 نفر از خبرگان به عنوان نمونه انتخاب شدند. بر این اساس در ابتدا طبق ادبیات پژوهش با بررسی 19 مقاله مرتبط و نظرخواهی از خبرگان بیمارستانی، محرک‌های مدیریت خدمات پایدار در حوزه سلامت شناسایی شد. سپس با روش نقشه شناختی فازی داده‌ها تحلیل شد و در ادامه سناریو رو به جلو و عقب انجام شد.یافته‌ها: نتایج نشان داد که 18 محرک در مدیریت خدمات پایدار در حوزه سلامت وجود دارد که محرک اصلاح ساختار سازمانی با وزن 90/5 از تاثیرگذاری بالا و محرک سیستم مدیریت پسماند بیمارستانی با وزن 40/2 از تاثیرپذیری بالا برخوردار هستند. همچنین سناریو رو به جلو نشان داد اصلاح ساختار سازمانی منجر به افزایش شهرت درک شده بیمارستان خواهد شد و در سناریو رو به عقب برای رسیدن به مدیریت پسماند بیمارستانی باید ابتدا به استقرار مفهوم بیمارستان سبز توجه شود.نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج پژوهش پیشنهاد می‌شود که به محرک اصلاح ساختار سازمانی در بیمارستان‌ها توجه ویژه شود. زیرا زمینه پایداری را در زنجیره تامین و خدمات بیمارستان مهیا می‌کند و نتیجه آن ایجاد تصویر مثبت از بیمارستان است. همچنین با استقرار مفهوم بیمارستان سبز سیستم مدیریت پسماندهای بیمارستانی بهبود خواهد یافت.
مقاله پژوهشی
مدیریت اطلاعات سلامت
ناهید زرین صدف؛ مژگان درخشان؛ امین نیک پور؛ حمیدرضا ملائی
چکیده
مقدمه: با توجه به اهمیت تحلیل گری منابع انسانی و نیازی که سازمان‌ها و بالأخص نظام سلامت به تجزیه‌وتحلیل داده‌ها در این حوزه دارند تا بتوانند به‌خوبی آن را مدیریت کرده و نتایج را برای برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری‌های مبتنی بر شواهد به‌کارگیرند، پژوهش حاضر باهدف شناسایی موانع و ارائه راهکارهای تحلیل گری منابع انسانی در نظام سلامت ...
بیشتر
مقدمه: با توجه به اهمیت تحلیل گری منابع انسانی و نیازی که سازمان‌ها و بالأخص نظام سلامت به تجزیه‌وتحلیل داده‌ها در این حوزه دارند تا بتوانند به‌خوبی آن را مدیریت کرده و نتایج را برای برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری‌های مبتنی بر شواهد به‌کارگیرند، پژوهش حاضر باهدف شناسایی موانع و ارائه راهکارهای تحلیل گری منابع انسانی در نظام سلامت انجام شد.روش بررسی: مطالعه کیفی حاضر به روش تحلیل محتوا در سال 1402 از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته با 14 نفر از خبرگان شامل اساتید و مدیران ارشد دانشگاه علوم پزشکی کرمان با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند به شکل گلوله برفی تا رسیدن به اشباع نظری انجام شد. سپس با کمک نرم‌افزار MAXQDA2020 کدگذاری و تحلیل انجام گردید و اعتبار و قابلیت یافته‌ها بر اساس معیارهای باورپذیری، اطمینان‌پذیری، تأیید پذیری تأیید شد.یافته‌ها: در این پژوهش تعداد 109 کد باز حاوی موانع و راهکارها استخراج گردید و پس از تجمیع کدها موانع در 8 مقوله فرعی و همچنین راهکارها در 6 مقوله فرعی شناسایی شدند.نتیجه‌گیری: پیشنهاد می‌گردد برنامه‌ریزی‌ها و سیاست‌گذاری‌هایی در جهت بهبود وضعیت و فرآیند تحلیل گری منابع انسانی نظام سلامت با نگاهی سیستمی و تحول‌آفرین به‌کل سیستم نظام سلامت و تجزیه‌وتحلیل اطلاعات آن صورت گیرد و با به‌کارگیری راهکارهای ارائه‌شده تدابیری برای چالش‌های پیش رو اندیشیده شود.
مقاله پژوهشی
مدیریت اطلاعات سلامت
مهدیه مظفری؛ رضا سلیمانی دامنه؛ سلیم کریمی تکلو
چکیده
مقدمه: نوآوری سبز (Green Innovation) باعث کسب مزیت رقابتی پایدار برای بیمارستان‌ها می‌شود و در مدل‌های کسب و کار جدید مورد توجه دانشگاهیان و مدیران قرار گرفته است. هدف این پژوهش شناسایی و سطح‌بندی موانع نوآوری سبز در بیمارستان‌ها است.روش: مطالعه حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی است که با مشارکت 18 نفر از خبرگان بیمارستان‌های شهر رفسنجان در سال ...
بیشتر
مقدمه: نوآوری سبز (Green Innovation) باعث کسب مزیت رقابتی پایدار برای بیمارستان‌ها می‌شود و در مدل‌های کسب و کار جدید مورد توجه دانشگاهیان و مدیران قرار گرفته است. هدف این پژوهش شناسایی و سطح‌بندی موانع نوآوری سبز در بیمارستان‌ها است.روش: مطالعه حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی است که با مشارکت 18 نفر از خبرگان بیمارستان‌های شهر رفسنجان در سال 1400 انجام شد. خبرگان به صورت هدفمند با روش گلوله برفی انتخاب شدند. جهت جمع آوری داده‌ها از پرسشنامه ساختار یافته استفاده شد. برای تحلیل داده‌ها از روش دلفی فازی و مدلسازی ساختاری تفسیری و نرم افزار Excel استفاده شد.یافته‌ها: نتایج نشان داد که 11 مانع در نوآوری سبز بیمارستان‌ها شامل موانع مدیریتی، مشتریان، قوانین و مقررات، سازمانی، سرمایه انسانی سبز، اطلاعاتی، مالی، شرکای زنجیره تامین، رقبا، فناوری و تحقیق و توسعه ضعیف وجود دارد که از این بین موانع قوانین و مقررات، رقبا و مشتریان تاثیرگذارترین موانع در حرکت به سمت نوآوری سبز هستند.نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج، موانع سازمانی، شرکای زنجیره تامین، قوانین و مقررات، مشتریان و رقبا جزء موانع مستقل هستند که بر سایر موانع تاثیر دارند و باید در اولویت جهت برطرف‌شدن قرار گیرند. مدیران می‌توانند با رفع موانع شناسایی شده در این پژوهش به ترتیب اولویت، به بهبود وضعیت نوآوری سبز بیمارستان‌ها در جهت کاهش مخاطرات زیست‌محیطی و افزایش پایداری کمک کنند. پیام کلیدی: نتایج این پژوهش کاربردهای مهمی برای بیمارستان‌هایی دارد که برنامه‌هایی برای ترویج نوآوری‌ها، خدمات و فرایندهای سبز دارند.
مقاله پژوهشی
مدیریت اطلاعات سلامت
سمانه حسین‌نژاد؛ مرضیه محمودی؛ رضا بصیریان جهرمی
چکیده
مقدمه: یکی از پیامدهای فراوانی اطلاعات، شکل‌گیری اطلاعات بدون مبنا و غیرمعتبر می‌باشد که خود عامل مهمی در شکل‌گیری بی‌اشتهایی اطلاعاتی، حتی نسبت به اطلاعات معتبر تولیدشده از طریق فناوری‌های اطلاعاتی و ارتباطاتی است. هدف از انجام پژوهش حاضر تعیین رابطه بین بی‌اشتهایی اطلاعاتی و پذیرش فناوری‌های اطلاعاتی در بین کارکنان ستادی ...
بیشتر
مقدمه: یکی از پیامدهای فراوانی اطلاعات، شکل‌گیری اطلاعات بدون مبنا و غیرمعتبر می‌باشد که خود عامل مهمی در شکل‌گیری بی‌اشتهایی اطلاعاتی، حتی نسبت به اطلاعات معتبر تولیدشده از طریق فناوری‌های اطلاعاتی و ارتباطاتی است. هدف از انجام پژوهش حاضر تعیین رابطه بین بی‌اشتهایی اطلاعاتی و پذیرش فناوری‌های اطلاعاتی در بین کارکنان ستادی دانشگاه علوم پزشکی بوشهر در سال 1402 می‌باشد.روش بررسی: مطالعه حاضر مقطعی از نوع توصیفی- تحلیلی است که بر روی 200 نفر از کارکنان دانشگاه علوم پزشکی بوشهر انجام شد . نمونه‌ها به روش تصادفی طبقه‌ای انتخاب شدند. جهت گردآوری داده‌ها از دو پرسشنامه بی‌اشتهایی اطلاعاتی و پذیرش فناوری اطلاعاتی استفاده شد. از آمار توصیفی شامل میانگین، فراوانی و انحراف معیار و از آمار استنباطی شامل آزمون t مستقل، ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل واریانس یکطرفه برای پاسخ به پرسش‌های پژوهش استفاده شد.یافته‌ها: یافته‌های این مطالعه نشان داد که به طور کلی بین بی‌اشتهایی اطلاعاتی کارکنان و آمادگی آنان در راستای پذیرش فناوری اطلاعاتی رابطه معناداری وجود ندارد (P-value> 0/05)، اما بین ابعاد بی‌اشتهایی اطلاعاتی و پذیرش فناوری اطلاعات رابطه معناداری دارد (P-value< 0/05). بدین صورت که بین خرده مقیاس‌های کمبود مزمن زمان و عملکرد مورد انتظار (020/=0P-value) ، خستگی اطلاعاتی و تلاش مورد نیاز(012/=0P-value )، کمبود مزمن زمان و تأثیر اجتماعی (006/=0P-value)، و کمبود مزمن زمان با نمره کل آمادگی پذیرش فناوری اطلاعاتی (033/0P-value=) ارتباط مستقیم و معناداری وجود دارد. همچنین نتایج نشان داد که بی‌اشتهایی اطلاعاتی کارکنان متوسط رو به بالا می‌باشد. به علاوه، بین متغیر سن و جنسیت با بی‌اشتهایی اطلاعاتی رابطه معناداری وجود داشت.نتیجه‌گیری: با توجه به بالا بودن بی‌اشتهایی اطلاعاتی کارکنان مجموعه، با تقویت مهارت‌هایی همچون سواد اطلاعاتی، مدیریت زمان، مدیریت اطلاعات شخصی، مدیریت و کنترل احساسات و اضطراب در بین کارکنان تدابیری اتخاذ نمود تا نیروی انسانی در مواجهه با اطلاعات ارائه شده از طریق فناوری‌های اطلاعاتی و ارتباطاتی با چالش‌های کمتری روبه‌رو شوند.
مقاله پژوهشی
مدیریت اطلاعات سلامت
حسین قلاوند؛ پریا امیری؛ یسرا علوان نصاری
چکیده
مقدمه: در عصر حاضر کتابخانه‌های دیجیتال موجب تغییر در رفتار اطلاع‌یابی کاربران شده‌اند. این مطالعه با هدف بررسی عوامل موثر بر رفتار اطلاع‌یابی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی آبادان در استفاده از کتابخانه دیجیتال انجام گرفت.روش بررسی: در این پژوهش توصیفی –تحلیلی، با استفاده از جدول مورگان و به روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه بندی ...
بیشتر
مقدمه: در عصر حاضر کتابخانه‌های دیجیتال موجب تغییر در رفتار اطلاع‌یابی کاربران شده‌اند. این مطالعه با هدف بررسی عوامل موثر بر رفتار اطلاع‌یابی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی آبادان در استفاده از کتابخانه دیجیتال انجام گرفت.روش بررسی: در این پژوهش توصیفی –تحلیلی، با استفاده از جدول مورگان و به روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه بندی شده 234 دانشجو در دانشگاه علوم پزشکی آبادان جهت شرکت در مطالعه انتخاب شدند. برای گرداوری داده ها از پرسشنامه بررسی رفتار اطلاع‌یابی استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل آماری از نرم افزار SPSS نسخه 21 استفاده شد. یافته ها: یافته‌ها نشان داد که جریان تجربه، سودمندی و استفاده آسان به ترتیب دارای بیشترین میانگین بودند. میانگین رفتار اطلاع‌یابی دانشجویان 38/3 با انحراف معیار 68/0 حاصل شد. بین سه مولفه شامل خودکارآمدی در گرفتن اطلاعات، اطلاع‌جویی و نیاز اطلاعاتی با رفتار اطلاع‌یابی دانشجویان در کتابخانه دیجیتال تفاوت معنادار بدست آمد. بین جنسیت، سن و رشته تحصیلی دانشجویان با نگرش آنها نسبت به رفتارهای اطلاع‌یابی در کتابخانه دیجیتال تفاوت معنی‌داری حاصل نشد. نتیجه گیری: استفاده دانشجویان از درگاه کتابخانه دیجیتال در حال توسعه است. برای کارایی بهتر لازم است که کتابخانه‌های دیجیتال خود را با نیازهای اطلاعاتی و رفتار اطلاع‌یابی کاربران تطبیق دهند. بمنظور بهبود شرایط استفاده باید برنامه‌ریزی مشخصی برای آگاهی بیشتر از خدمات کتابخانه دیجیتال انجام و کتابداران فعالانه‌تر در این خصوص اقدام کنند.
مقاله مروری نظام مند
مدیریت اطلاعات سلامت
امیر زال پور؛ محمدرضا هاشمیان؛ احسان گرایی؛ فیروزه زارع فراشبندی
چکیده
مقدمه: انتشار سریع و گسترده گونه‌های مختلف اطلاعات نادرست در حوزه سلامت و در بستر رسانه‌های اجتماعی و پلتفرم های آنلاین منجر به بروز عارضه اختلال اطلاعاتی سلامت شده که تهدیدهایی جدی برای جامعه به بار آورده است. از این‌رو هدف پژوهش حاضر، شناسایی اقدامات و راهکارهای لازم جهت مقابله با اختلالات اطلاعاتی سلامت در متون منتشر شده ...
بیشتر
مقدمه: انتشار سریع و گسترده گونه‌های مختلف اطلاعات نادرست در حوزه سلامت و در بستر رسانه‌های اجتماعی و پلتفرم های آنلاین منجر به بروز عارضه اختلال اطلاعاتی سلامت شده که تهدیدهایی جدی برای جامعه به بار آورده است. از این‌رو هدف پژوهش حاضر، شناسایی اقدامات و راهکارهای لازم جهت مقابله با اختلالات اطلاعاتی سلامت در متون منتشر شده است.روش‌ها: مطالعه‌ی حاضر با بهره‌گیری ازروش مرور حوزه‌ای و جستجوی کلیدواژ‌های مرتبط با اختلالات اطلاعاتی سلامت در پایگاه‌های اطلاعاتی Web of Science، Scopus، Pubmed، Proquest و Embase در پی تحقق هدف شناسایی اقدامات و راهکارهای مقابله با اختلالات اطلاعاتی سلامت است.یافته‌ها: پس از مطالعه محتوای مقالات و استخراج داده‌ها، اقدامات و راهکارهای مقالات برای مقابله با اختلالات اطلاعاتی شناسایی و دسته‌بندی شد. این اقدامات در پنج مضمون اصلی شامل صحت‌سنجی و ارزیابی، همکاری و تعامل افراد و سازمان‌ها، پژوهش و آموزش، ارائه و دسترسی منابع اطلاعاتی، کنترل و نظارت دسته‌بندی شدند.نتیجه‌گیری: انتظار می‌رود توجه سیاستگذاران نظام سلامت به این راهکارها، مسیری برای پیشگیری و مقابله با اختلالات اطلاعاتی در حوزه سلامت و افزایش آگاهی جامعه در مقابل چالش‌های بهداشت عمومی آتی فراهم آورد.
نقد کتاب
مدیریت اطلاعات سلامت
فریده موحدی؛ رسول نوری؛ محمد علی برومند؛ محمدرضا هاشمیان؛ علی نوروزی؛ مینا طاهری
چکیده
با توجه به اهمیت ویژه‌ای که اعتبار‌بخشی کتابخانه‌های بیمارستانی در جهت ارتقاء کیفی کتابخانه و سازمان مادر در بین مدیران و مسوولین بیمارستان‌ها پیدا کرده است وجود یک استاندارد مدون بومی سازی شده مخصوص کتابخانه‌های بیمارستانی ایران حایز اهمیت است[1]. لذا کتاب«استاندارد کتابخانه‌های بیمارستانی» بر اساس پژوهش‌های ملی و با ...
بیشتر
با توجه به اهمیت ویژه‌ای که اعتبار‌بخشی کتابخانه‌های بیمارستانی در جهت ارتقاء کیفی کتابخانه و سازمان مادر در بین مدیران و مسوولین بیمارستان‌ها پیدا کرده است وجود یک استاندارد مدون بومی سازی شده مخصوص کتابخانه‌های بیمارستانی ایران حایز اهمیت است[1]. لذا کتاب«استاندارد کتابخانه‌های بیمارستانی» بر اساس پژوهش‌های ملی و با در‌نظر‌گرفتن استاندارد‌های مرتبط ملی و بین‌المللی و با ارائه چارچوبی برای راه‌اندازی، توسعه، اداره و نگهداری کتابخانه‌های بیمارستانی و ارائه و بهبود خدمات کتابخانه و اطلاع‌رسانی پزشکی، به کاربران و ذینفعان خود در مراکز دولتی و خصوصی در ایران توسط صاحبنظران معاونت تحقیقات و فن‌آوری دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تدوین و بومی سازی شده است [2]. بر این اساس کتاب مذکور به عنوان ابزار ارزیابی کتابخانه‌های بیمارستانی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در سال 1402 مورد استفاده قرار گرفت که در زمان استفاده ارزیابان منتخب دانشگاه علوم پزشکی اصفهان مورد چالش و تفاوت نظر در برداشت مطالب کتاب شدند. ازاین‌رو نویسندگان این نقد، برآن شدند تا با ارائه برداشت های جمع بندی شده کتابداران بیمارستانی و ارزیابان مذکور در رفع ابهامات موجود در کتاب کمک نمایند.
