نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• مجتبی مختاری شمسی ¹
• محمد توکلی‌زاده راوری ²
• ابراهیم زال‌زاده ²
• محمود باغبانیان ³

¹ کارشناس ارشد، علم‌سنجی، گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه یزد، یزد، ایران

² استادیار، علم اطلاعات و دانش‌شناسی، گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه یزد، یزد، ایران

³ استادیار، کبد و گوارش، گروه داخلی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی، یزد، ایران

چکیده

مقدمه: پیش‌بینی موضوعات آینده، یکی از ضرورت‌های سیاست‌گذاری در حوزه علم است که‌ با متغیرهای گوناگونی صورت می‌گیرد. بر این اساس، پژوهش حاضر با هدف پیش‌بینی مفاهیم اساسی حوزه سرطان کولون، بر اساس شاخص‌های قدمت و فراوانی استفاده از اصطلاحات موضوعی انجام شد.روش بررسی: این پژوهش از لحاظ نوع، توصیفی و از نظر هدف، تحقیقی کاربردی بود. جهت استخراج داده‌های مطالعه، دو جستجوی مجزا در دو دوره 25 ساله طی سال‌های 1989-1965 و 2015-1990 در پایگاه اطلاعاتی PubMed صورت گرفت. جهت تعیین و پیش‌بینی موضوعات مهم حوزه سرطان کولون، از دو شاخص قدمت و متوسط فراوانی استفاده سالانه اصطلاحات MeSH به کار رفته در مدارک بهره گرفته شد. برای این کار، فراوانی و طول میزان استفاده از هر یک از این اصطلاحات در یک دوره 25 ساله مورد توجه قرار گرفت و بر اساس کاهش و افزایش فراوانی این اصطلاحات در یک مقطع خاص، برجسته شدن یا زوال آن‌ها در مدارک آینده پیش‌بینی گردید.یافته‌ها: بررسی میزان انطباق موضوعات اساسی نوپیدا در حوزه سبب‌شناسی سرطان کولون طی‌ سال‌های 2015-1990 با موضوعات پیش‌بینی شده نشان داد که 128 موضوع، به عنوان موضوع اساسی برای آینده پیش‌بینی گردید که از این تعداد، 73 مورد (58 درصد) در دوره دوم به وقوع پیوست. همچنین، بررسی میزان انطباق 73 مورد با موضوعات اساسی دوره دوم حاکی از آن بود که موضوعات پیش‌بینی شده، 22‌ درصد موضوعات اساسی را تشکیل داده است.نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش و بررسی مطالعاتی که به پیش‌بینی گرایش‌های آینده پرداخته‌اند، نشان می‌دهد که روشی جهت پیش‌بینی گرایش‌های موضوعی آینده با قطعیت و دقت بالا وجود ندارد. به نظر می‌رسد که روش‌های مختلف علم‌سنجی و نظر خبرگان باید در کنار هم مورد توجه قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

• سرعنوان‌های موضوعی پزشکی
• کتاب‌سنجی
• سرطان کولون

عنوان مقاله [English]

Predicting Basic Concepts of a Field, Based on the Factors of Oldness and Frequency Use of Subject Terms: A Case Study on Colon Cancer

نویسندگان [English]

• Mojtaba Mokhtari-Shamsi ¹
• Mohammad Tavakolizadeh-Ravari ²
• Ebrahim Zalzadeh ²
• Mahmoud Baghbanian ³

¹ MSc, Scientometrics, Department of Knowledge and Information Science, School of Social Sciences, University of Yazd, Yazd, Iran

² Assistant Professor, Knowledge and Information Science, Department of Knowledge and Information Science, School of Social Sciences, University of Yazd, Yazd, Iran

³ Assistant Professor, Hepatology and Gastroenterology, Department of Internal Sciences, School of Medicine, Shahid Sadooghi University of Medical Sciences, Yazd, Iran

چکیده [English]

Introduction: Prediction of future subjects is a necessity for policy making in science field, which is done by different variables. Accordingly, present research was conducted to predict basic concepts in the field of colon cancer based on the factor of oldness and frequency use of subject terms.Methods: The present study was a descriptive-applied research. PubMed database was used to extract the data. Two separate searches were done on two 25-year-period studies, one from 1965 to 1989, and one from 1990 to 2015. In order to determine and predict important subjects of colon cancer domain (Colonic Neoplasms), two factors of oldness and annual frequency use of the terms were used. To do this, frequency and duration of the use of each of these terms were noticed in a period of 25 years. Then, climax or deterioration of the subject terms in future documents was predicted based on their reducing and increasing frequency in use during a special period.Results: Studying the degree of conformity between predicted subjects and newly found basic subjects in colon cancer etiology during 1990 to 2015, 128 subjects were predicted as the key subjects for future out of which, 73 cases (58%) occurred in the second period. In addition, studying the degree of conformity between the mentioned 73 cases and the second period basic subjects indicated that predicted subject issues constitute 22% of the key subjects of the second period.Conclusion: The results of the present research and the studies on predicting future trends showed that there was no method to predict the future subject issues with certainty and high accuracy. It seems that various methods of scientometrics and experts’ views should be considered together in order to have a precise prediction.

کلیدواژه‌ها [English]

• Medical Subject Headings
• Bibliometrics
• Colon Cancer