نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، دانشکده مدیریت، واحد دهاقان، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران

2 استادیار، دانشکده مدیریت، واحد مبارکه، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران (نویسنده مسئول) ایمیل: ghorbani2007ha@yahoo.com

3 مدیریت، دانشکده مدیریت، واحد دهاقان، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران

چکیده

مقدمه: سیستم اطلاعات بیمارستان نقش مهمی در افزایش کیفیت درمان در بیمارستان‌ها دارد. سیستم اطلاعات بیمارستان به عنوان نظام اطلاعاتی تلقی می‌شود که می‌تواند تأثیر فراوان بر اثربخشی و کارایی مدیریت بیمارستان داشته باشد. نظام ارزیابی به عنوان یکی از مباحث مهمی است که در نظام مدیریت مورد تأکید فراوان قرار گرفته است. در این مقاله به ارزیابی سیستم اطلاعات بیمارستان (HIS یا Hospital information system) بر اساس مدل Ahitof and Newman پرداخته شده است و هدف کلی این پژوهش، ارزیابی سیستم اطلاعات بیمارستان‌هایی بود که از نرم‌افزار کوثر (نسخه‌ی جدید) استفاده می‌کردند.
روش بررسی: تحقیق حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی و پیمایشی از شاخه‌ی‌ میدانی بود که در سال 1391 انجام گرفت و ابزار جمع‌آوری اطلاعات داده‌های آن آمیزه‌ای از ابزار کتابخانه‌ای و میدانی بود. جامعه‌ی آماری این پژوهش، ده بیمارستان بود که زیر نظر دانشگاه علوم پزشکی بودند و همه از سامانه‌ی کوثر یاری گرفتند. جامعه‌ی آماری این پژوهش 209 نفر از اپراتورهای شیفت صبح بودند که با توجه به محدود بودن حجم جامعه، نیازی به نمونه‌گیری نبود و کل جامعه از طریق سرشماری مورد بررسی قرار گرفت. در این پژوهش از پرسش‌نامه‌ی استاندارد Ahitof and Newman استفاده شد و عملیات بومی‌سازی انجام گرفت. پرسش‌نامه شامل 37 سؤال بر اساس طیف پنج گزینه‌ای لیکرت بود. روایی محتوایی سؤالات پرسش‌نامه از طریق پانل نخبگان (از 5 نفر از اساتید متخصص در سیستم‌های اطلاعاتی مدیریت و مسؤولین HIS با سابقه‌ی بالا) تأیید شد و پایایی آن نیز از طریق Alpha Cronbakh، 85/0 محاسبه گردید (در صورتی که ضریب پایایی از 75/0 بیشتر می‌شد مورد قبول بود). جهت تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار SPSS استفاده شد.
یافته‌ها: نتایج مربوط به پرسش‌نامه نشان داد که از سه فرضیه‌ی پژوهش (یعنی وجود ابعاد زمانی، محتوایی و ساختار) دو فرضیه یعنی ابعاد زمانی و محتوا در سطح اطمینان 95/0 مورد تأیید قرار گرفتند و در سطح ساختار در حد مطلوبی نبوده است. 
نتیجه‌گیری: HIS حاکم بر سازمان از لحاظ به موقع بودن، به هنگام بودن، صحت، مرتبط بودن، ایجاز و تناسب در وضعیت مطلوبی بوده اما از لحاظ بسامد، دوره‌ی زمانی، جامعیت در حد مطلوبی نبود و نیاز به ارایه‌ی راه‌حل‌هایی برای آن‌ها است. نیاز است سیستم اطلاعات بیمارستان از لحاظ ساختاری مورد بازنگری و تجدید نظر قرار گیرد و نیاز است که اطلاعات با جزییات بیشتر و در قالب نمودارهای آماری متفاوت ارایه گردد و نیز نسخه‌ی سوم نرم‌افزار کوثر با اصلاحات جدید ارایه گردد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Assessment of Hospital Information System: Ten Governmental Hospitals under Supervision of Isfahan University of Medical Sciences, Iran*

نویسندگان [English]

  • Mohammad Reza Delavi 1
  • Hassan Ghorbani 2
  • Fakhrodin Simakani 3

1 Assistant Professor, Management, School of Management, Dehaghan Branch, Islamic Azad University, Isfahan, Iran

2 Assistant Professor, Management, School of Management, Mobarakeh Branch, Islamic Azad University, Isfahan, Iran (Corresponding Author) Email: ghorbani2007ha@yahoo.com

3 Management, School of Management, Dehaghan Branch, Islamic Azad University, Isfahan, Iran

چکیده [English]

Introduction: Hospital information system (HIS) plays an important role in enhancing the quality of
remedy in hospitals. HIS is considered as an information system that may have great influence on the
effectiveness and efficiency of hospital management. Evaluation system is one of the most important
issues that is greatly emphasized in the management system. This paper evaluate HIS based on Ahituv and
Neumann model. The general objective of this study was to assess HIS in hospitals where Kowsar
software is in use.
Methods: This study used a descriptive-field survey approach and carried out in 2012. The data were
collected via both field and library sources. Subset of this research contained ten governmental hospitals
under supervision of Isfahan University of Medical Sciences, Iran. Indeed, the Kowsar software was
installed in all the studied hospitals. Since the number of subjects was 209, it was feasible to use all staff.
The volunteers were given localized questionnaires based on Ahituv and Neumann model indices (time,
content, and structure) to assess the HIS. The questionnaire included 37 items with regard to the fivechoice
likert scale. The elite panel confirmed questionnaire content validity. In addition, reliability was
calculated via Cronbach’s alpha (0.85).
Results: Data analysis showed that there were two true hypotheses among the three. In fact, both time and
content were verified with 0.95 reliability rate but the structure was not in an acceptable level.
Conclusion: The HIS governing the organization was in a proper condition in terms of timeline, accuracy,
relevancy, and appropriateness of brevity; however, in terms of frequency, period, and universality it was
not satisfactory and needed modification. HIS basically requires restructuring and also detailed
information and several figures and charts to illustrate statistical outputs. Altogether, a newer version of
Kowsar can be released to overcome the drawbacks.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Hospital Information Systems
  • Evaluation
  • Hospitals
  • Ahituv and Neuman Model
1. Jalalifard B. The study of managers view on documents [PhD Thesis]; Birmingham, UK: University of
Birmingham; 2000.
2. Khajoei R. CPR & IT. Teb Magazine 2003; 46: 60. [In Persian].
3. Rahnavard F. Strategic Management of Information Systems. Tehran, Iran: Ney Publication; 2010. [In Persian].
4. Fazlollahi Z, Lotfnezhad Afshar H, Jabraili M, Maleki M. An Evaluation of Hospital Information System
Implementation in Imam Hospital in Urmia. Health Inf Manage 2011; 8(5): 731-7. [In Persian].
5. Abedian S, Betaraf E. Assessment model for hospital information system in Iran [Online]. 2009; Available from:
URL: https://translate.google.com/#fa/en/ [In Persian].
6. Ghazisaedi M, Davar Panah A, Safdari R. Health Information Management. Tehran, Iran: Mahan Publication;
2005. p. 238. [In Persian].
7. Kahoei M. The Study of situation Computer in Health [PhD Thesis]. Tehran, Iran: University of Tehran; 1996.
[In Persian].
8. Lankareizadeh M. The Study of Software in Health Documents [PhD Thesis].Tehran, Iran: University of Tehran;
2001. [In Persian].
9. Moradi G. The Dimentions of new Management. Tehran, Iran: Publication word processor; 2003. p. 170-6.
[In Persian].
10.Hoover N, Hiltons Welcome Mat Starts on the Web [Online]. 2008 [cited 2008 Sep 18]; Available from: URL:
http://reports.informationweek.com/abstract/7/660/Enterprise-Software/undefined/
11.Monajemi F, Safdari R. Informatics applications in hospitals in the 21st Century. Teb va Tazkiyeh 2003; 12(3):
70-85. [In Persian].
12. Lee J, Bharosa N, Yang J, Janssen M, Rao HR. Group value and intention to use - A study of multi-agency
disaster management information systems for public safety. Decision Support Systems 2011; 50(2): 404-14.
13. Peng Y, Zhang Y, Tang Y, Li S. An incident information management framework based on data integration, data
mining, and multi-criteria decision making. Decision Support Systems 2011; 51(2): 316-27.                                                    14. Shen M, Carswell M, Santhanam R, Bailey K. Emergency management information systems: Could decision
makers be supported in choosing display formats? Decision Support Systems 2012; 52(2): 318-30.
15.Myneni S, Patel VL. Organization of Biomedical Data for Collaborative Scientific Research: A Research
Information Management System. Int J Inf Manage 2010; 30(3): 256-64.
16.Oztekin A. A decision support system for usability evaluation of web-based information systems. Expert Systems
with Applications 2011; 38(3): 2110-8.
17.Cuellar MP, Delgado M, Pegalajar MC. A common framework for information sharing in e-learning management
systems. Expert Systems with Applications 2011; 38(3): 2260-70.
18.Aguezzoul A, Ladet P. A nonlinear multiobjective approach for the supplier selection, integrating transportation
policies. Journal of Modelling in Management, 2007; 2(2): 157-69.
19.Kositanurit B, Osei-Bryson KM, Ngwenyama O. Re-examining information systems user performance: Using
data mining to identify properties of IS that lead to highest levels of user performance. Expert Systems with
Applications 2011; 38(6): 7041-50.
20. Zhang JF, Wu ZJ, Feng PF, Yu DW. Evaluation systems and methods of enterprise informatization and its
application. Expert Systems with Applications 2011; 38(7): 8938-48.
21.Darlington MJ, Culley SJ, Zhao Y, Austin SA, Tang LC. Defining a framework for the evaluation of information.
International Journal of Information Quality 2009; 2(2): 115-32.
22. Seref MM, Ahuja RK, Winston WL. Developing Spreadsheet-Based Decision Support Systems: Using Excel and
VBA for Excel. Charlestown, MA: Dynamic Ideas; 2007.
23.Goodhue DL. Understanding User Evaluations of Information Systems. Management Science 1995; 41(12):
1827-44.
24.Gorla M, Somers TM, Wong B. Organizational impact of system quality, information quality, and service quality.
The Journal of Strategic Information Systems 2010; 19(3): 207-28.
25.Boegh J. A method for software quality planning, control, and evaluation. Software, IEEE 1999; 16(2): 69-77.
26. Saghaeiannejad Isfahani S, Jahanbakhsh M, Habibi M. Assessment and comparison of hospital information
systems in Isfahan hospitals based on the adjusted delone and mclean model. Health Inf Manage 2012; 8(5):
609-20. [In Persian].
27.Azizi AA, Hajavi A, Haghani H, Shojaei Baghini M. Respect Rate of Hospital Information System Criteria of
American College of Physicians in Educational Hospitals of Iran, Tehran and Shahid Beheshti Medical Sciences
Universities. Health Inf Manage 2010; 7(3): 323-9. [In Persian].
28.Moradi Gh, Sarbaz M, Kimiafar K, Shafiei N, Setayesh Y. The Role of Hospital Information System on Dr
Sheikh Hospital Performance Promotion in Mashhad. Health Inf Manage 2008; 5(2): 159-66. [In Persian].
29. Shortliffe EH, Perreault LE. Medical informatics: computer applications in health care and biomedicine. New
York, NY: Springer; 2001.
30.Momeni M, Faal Ghauom A. Statistical Analysis with SPSS. Tehran, Iran: Science and Knowledge Publications;
2000. p. 42. [In Persian].
31.Davis GB, Olson MH. Management information systems: conceptual foundations, structure, and development.
New York, NY: McGraw-Hill; 1985.
32.Bakker AR. Views on HIS development; recommendations of earlier working conferences compared with present
challenges. Int J Med Inform 2003; 69(2-3): 91-7.