فرخنده اسدی؛ اعظم السادات حسینی؛ حمید مقدسی؛ نصرالله نصرحیدرآبادی
دوره 9، شماره 1 ، فروردین و اردیبهشت 1391
چکیده
مقدمه: مراقبت بهداشتی اولیه زیربنای اصلی نظام مراقبت بهداشتی است. مدیریت مؤثر اطلاعات مراقبت بهداشتی اولیه در گرو وجود سیستم اطلاعات مناسب است. بدیهی است ایجاد و یا بهبود چنین سیستمی بدون آگاهی از وضعیت آن‌ها امکان پذیر نمی‌باشد، از این‌رو پژوهش حاضر به منظور تعیین وضعیت سیستم اطلاعات مراقبت بهداشتی اولیه در مراکز بهداشتی درمانی ...
بیشتر
مقدمه: مراقبت بهداشتی اولیه زیربنای اصلی نظام مراقبت بهداشتی است. مدیریت مؤثر اطلاعات مراقبت بهداشتی اولیه در گرو وجود سیستم اطلاعات مناسب است. بدیهی است ایجاد و یا بهبود چنین سیستمی بدون آگاهی از وضعیت آن‌ها امکان پذیر نمی‌باشد، از این‌رو پژوهش حاضر به منظور تعیین وضعیت سیستم اطلاعات مراقبت بهداشتی اولیه در مراکز بهداشتی درمانی استان تهران انجام گردید. روش بررسی: مطالعه حاضر از نوع توصیفی- مقطعی بود. جامعه‌ی پژوهش متشکل از سیستم اطلاعات مراقبت‌های بهداشتی اولیه در مراکز بهداشتی درمانی شهری و روستایی استان تهران مشتمل بر 363 مرکز بود، که از این میان تعداد 60 مرکز بر اساس روش‌های نمونه‌گیری به عنوان نمونه‌های مورد پژوهش انتخاب شدند. گردآوری داده‌ها از طریق مشاهده‌ی مستندات و مصاحبه‌ی حضوری با استفاده از چک لیست انجام شد. روایی چک لیست از طریق اعتبار محتوا (Content validity) و پایایی آن با روش آزمون مجدد (Test-retest) سنجیده شد. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS تحلیل گردید. یافته‌ها: سیستم اطلاعات مراقبت بهداشتی اولیه در تمام مراکز تحت مطالعه دستی بود که داده‌های دموگرافیک به میزان 3/71 درصد، جمعیت مناطق تحت پوشش در 7/88 درصد و وضعیت بهداشتی در 9/82 درصد موارد وجود داشتند. اما داده‌های مربوط به اثربخشی، در دسترس بودن خدمات و وضعیت اقتصادی- اجتماعی در سیستم اطلاعات هیچ یک از مراکز موجود نبود. پردازش‌های مربوط از قبیل انواع محاسبات آماری در 3/74 درصد، گزارش‌های ماهیانه در 4/46 درصد و گزارش‌های سالانه در 5/23 درصد مراکز تهیه می‌گردید. انتقال الکترونیک و استانداردهای بین‌المللی سیستم اطلاعات مراقبت بهداشتی اولیه، در هیچ یک از مراکز وجود نداشت. نتیجه‌گیری: در مراکز بهداشتی و درمانی، وجود رویکرد سازمان‌دهی شده جهت جمع‌آوری، ذخیره‌سازی، تجزیه و تحلیل داده‌ها، بازیابی اطلاعات و گزارش‌دهی منظم در سیستم اطلاعات به منظور اطمینان از اثربخشی خدمات و در دسترس بودن مراقبت‌ها به عنوان اساس ارایه‌ی خدمات بهداشتی ضروری است. با توجه به لزوم استفاده از تکنولوژی‌های کامپیوتری، اینترنت و نرم‌افزارهای اطلاعاتی در زمینه‌ی مراقبت بهداشتی اولیه به منظور افزایش قابلیت سیستم اطلاعات در پشتیبانی از اتخاذ تصمیمات، افزایش کیفیت مستندسازی و ... اقدامات لازم جهت مکانیزه کردن این سیستم‌ها با مشاوره‌ی متخصصان مربوط انجام شود. واژه‌‌های کلیدی: مراقبت بهداشتی اولیه؛ سیستم‌های اطلاعات؛ نظام‌های مراقبت بهداشتی.
