فیروزه زارع فراشبندی؛ پرستو پارسایی محمدی؛ احسان گرایی؛ مرتضی امرایی
دوره 9، شماره 5 ، آذر و دی 1391، ، صفحه 632-645
چکیده
مقدمه: ارزیابی‌های کمی از معیارهای مناسب جهت تأیید یا رد انتخاب منابع اطلاعاتی کتابخانه‌ها به شمار می‌روند. از طریق این ارزیابی‌ها می‌توان تناسب بین منابع انتخاب شده با نیازهای جامعه‌ی استفاده کننده‌ی کتابخانه را با توجه به میزان استفاده‌ی آنان از منابع بررسی نمود. هدف از پژوهش حاضر، تعیین هزینه- سودمندی کتاب‌های فارسی مربوط ...
بیشتر
مقدمه: ارزیابی‌های کمی از معیارهای مناسب جهت تأیید یا رد انتخاب منابع اطلاعاتی کتابخانه‌ها به شمار می‌روند. از طریق این ارزیابی‌ها می‌توان تناسب بین منابع انتخاب شده با نیازهای جامعه‌ی استفاده کننده‌ی کتابخانه را با توجه به میزان استفاده‌ی آنان از منابع بررسی نمود. هدف از پژوهش حاضر، تعیین هزینه- سودمندی کتاب‌های فارسی مربوط به رشته‌ی کتابداری و اطلاع‌رسانی در دانشگاه علوم پزشکی اهواز بود.
روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع توصیفی- مقطعی بود که پس از توصیف و بررسی وضعیت موجود، به ارزیابی کمی استفاده از کتاب‌های مربوط به رشته‌ی کتابداری و اطلاع‌رسانی موجود در دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز و تحلیل هزینه- سودمندی آن‌ها پرداخته شد. جامعه‌ی آماری را کلیه‌ی کتاب‌های فارسی مربوط به رشته‌ی کتابداری و اطلاع‌رسانی در کتابخانه‌های دانشگاه مورد نظر تشکیل می‌داد (109 عنوان و 508 نسخه). ابزار جمع‌آوری داده‌ها، سیاهه‌ی محقق ساخته بود که روایی محتوایی آن توسط متخصصان کتابداری تأیید شد. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار کتابخانه‌ای جمع‌آوری شدند. آمار مورد استفاده، آمار توصیفی و استفاده از فرمول هزینه- سودمندی بود.
یافته‌ها: میانگین هزینه‌ی تمام شده برای هر بار استفاده از کتاب‌های مورد بررسی 4589 ریال بود که هزینه‌ی به نسبت زیادی به حساب می‌آید. کمترین هزینه (2913 ریال) برای هر بار استفاده، به کتاب‌های دارای سال نشر 1381 و بیشترین هزینه (31413 ریال) نیز به کتاب‌های منتشر شده در سال 1384 اختصاص داشت. هزینه- سودمندی کتاب‌ها بر حسب موضوع نشان داد که کمترین هزینه- سودمندی مربوط به کتاب‌های مربوط به مجموعه‌سازی کتابخانه‌ها می‌باشد (755 ریال) و پس از آن به ترتیب موضوعات مرجع‌شناسی (2777 ریال)، مدیریت کتابخانه (2877 ریال) و سازماندهی (5693 ریال) در رده‌های بعدی قرار دارند.
نتیجه‌گیری: بررسی هزینه- سودمندی کتاب‌های مورد بررسی نشان داد که هزینه‌ی هر بار استفاده از این کتاب‌ها برای کتابخانه گران تمام شده و مقرون به صرفه نیست. از نظر موضوعی نیز کتاب‌های مربوط به درس مجموعه‌سازی نسبت به قیمت تمام شده‌ی آن‌ها، میزان استفاده‌ی بیشتری توسط استفاده کنندگان داشته‌اند، بنابراین نسبت به سایر کتاب‌های فارسی مربوط به رشته‌ی کتابداری و اطلاع‌رسانی بیشتر مقرون به صرفه بوده‌اند.
