نوع مقاله : مقالات پژوهشی

نویسندگان

• محترم نعمت‌اللهی ¹
• نادر خالصی ²
• حمید مقدسی ³
• مهرداد عسکریان ⁴
• پروین افسر کازرونی ⁵

¹ مربی مدیریت اطلاعات بهداشتی، دانشگاه علوم پزشکی شیراز و دانشجوی دکتری مدیریت اطلاعات بهداشتی، دانشگاه علوم پزشکی ایران

² استادیار مدیریت خدمات بهداشتی درمانی، دانشگاه علوم پزشکی ایران

³ استادیار مدیریت اطلاعات بهداشتی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی

⁴ استاد پزشکی اجتماعی، دانشگاه علوم پزشکی شیراز

⁵ متخصص پزشکی اجتماعی، دانشگاه علوم پزشکی شیراز

چکیده

چکیده مقدمه: پژوهش حاضر با هدف طراحی نظام مدیریت اطلاعات HIV/AIDS برای ایران، به منظور محدود کردن اپیدمی ایدز انجام شد. روش بررسی: در این پژوهش کاربردی و توصیفی، ابتدا وضعیت موجود سیستم مدیریت اطلاعات HIV/AIDS در ایران با مراجعه به مرکز مدیریت بیماری‌های وزارت بهداشت با استفاده از چک‌لیست در دوره‌ی زمانی 84-1386 بررسی شد. سپس با بررسی نظام مدیریت اطلاعات HIV/AIDS در کشورهای منتخب و بر اساس نیاز کشور، الگوی پیشنهادی برای ایران طراحی و با استفاده از تکنیک دلفی با نظرخواهی از 24 صاحب‌نظر رشته‌های بیماری‌های عفونی و مدیریت اطلاعات بهداشتی بررسی شد. روایی ابزارها بر اساس روش اعتبار محتوا و پایایی  آنها از طریق آزمون مجدد اندازه‌گیری شد. تحلیل داده‌ها بر اساس مقایسه‌ی ویژگی‌های نظام‌های پیش‌گفته در کشورهای مورد مطالعه، به صورت تحلیل توصیفی- نظری انجام شد. یافته‌ها: الگوی نظام مدیریت اطلاعات HIV/AIDS بر اساس مطالعه‌ی پیشنهادهای WHO و تجارب آمریکا، استرالیا، انگلیس و مالزی بر اساس نیاز کشور در قالب 7 محور «مشخصات کلی سیستم، منابع داده، Minimum Data Set، ضوابط جمع‌آوری و گزارش داده‌ها، پردازش داده‌ها، ضوابط پردازش داده‌ها و توزیع داده‌ها» ارائه شد که بعد از اجرای تکنیک دلفی با 3/36 از 44 (5/82 درصد توافق) مورد تأیید واقع شد. نتیجه‌گیری: طراحی و اجرای نظام مدیریت اطلاعات HIV/AIDS در سطح ملی جهت درک بهتر روند اپیدمی در طی زمان، درک بهتر رفتارهای منتشرکننده‌ی اپیدمی در کشور، تمرکز بر جمعیت‌های فرعی با حداکثر ریسک و طراحی پیش‌گیری و مراقبت با استفاده از داده‌های با کیفیت بهتر، پیشنهاد می‌گردد.واژه‌های کلیدی: ایدز؛ نظام‌های مدیریت اطلاعات؛ نظام‌های اطلاع‌رسانی

عنوان مقاله [English]

National HIV/AIDS Surveillance Pattern for Iran's Health System

نویسندگان [English]

• Mohtaram Nematollahi ¹
• Nader khalesi ²
• Hamid Moghaddasi ³
• Mehrdad Askarian ⁴
• Parvin Afsarkazerooni ⁵

¹ PhD student, Health Information Management, Iran University of Medical Sciences, MSc, Medical Records, Shiraz University of Medical Sciences, Shiraz, Iran

² Assistant Professor, Health service Management, Iran University of Medical Sciences, Tehran, Iran

³ Assistant Professor, Health Information Management, Shahid Beheshti University of Medical Sciences, Tehran, Iran

⁴ Professor, Social Medicine, Shiraz University of Medical Sciences, Shiraz, Iran

⁵ Social Medicine Doctor, Shiraz University of Medical Sciences, Shiraz, Iran

چکیده [English]

Abstract Introduction: The present research has been conducted to design the HIV/AIDS Surveillance system for Iran applying WHO recommendations, using the experiences of the countries having the lead in the design and implementation of the system. Methods: In this descriptive study of applied kind, we initially investigated the existing circumstances governing Iran's HIV/AIDS information system from the Ministry of Health using a checklist. Subsequently, the HIV/AIDS surveillance system of selected countries (USA, United Kingdom and Australia) were studied and based on the country's requirements, a model was proposed and designed for Iran. The Delphi technique was utilized to find the views of 24 experts in infectious diseases and Health Information Management. The validity of research instruments was measured using content validity and the reliability was obtained using attest-retest method. Results: A model for HIV/AIDS surveillance system was presented based on WHO recommendations and using the experiences of selected countries. This was presented in six axes: general specifications of the system, minimum data set, data collection and reporting, data processing, data processing rules, and data distribution. Using Delphi technique, the results were approved obtaining the score of 36.3 out of 44 (82.5 percent). Conclusion: The design and implementation of HIV/AIDS surveillance system at the nation level in Iran is proposed for a better understanding of the epidemic procedure and spreading behaviors as well as focusing on the at high risk subpopulations and designing a prevention and care system using high quality data. Keywords: Acquired Immunodeficiency Systems; Management Information Systems; Information Systems