نوع مقاله : مقالات پژوهشی
نویسندگان
1 استاد، علوم کتابداری و اطلاع رسانی، دانشگاه شیراز و رئیس مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فنآوری، شیراز، ایران
2 کارشناس ارشد ، علوم کتابداری و اطلاع رسانی، مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فنآوری، شیراز، ایران
چکیده
مقدمه: در این پژوهش، میزان همبستگی خود- استنادی مجله با ضریب تأثیر در مجله‌های علمی حوزه‌ی علوم پزشکی بین سال‌های 1380 تا 1386 بر اساس گزارش‌های استنادی نشریات فارسی پایگاه استنادی علوم جهان اسلام بررسی شده است. هدف از این پژوهش، تعیین خود- استنادی مجله و تشخیص همبستگی بین ضریب تأثیر مجله و خود- استنادی مجله در حوزه‌ی علوم پزشکی بود. بدیهی است که تعدادی از استنادها را خود– استنادی مجله تشکیل می‌دهد و این موضوع چنانچه در حد زیاد باشد، سبب می‌شود که مجله در جایگاه واقعی خود قرار نگیرد؛ بنابراین محاسبه‌ی ضریب تأثیر بدون خود– استنادی ضروری به نظر می‌رسد.روش بررسی: این پژوهش با استفاده از روش تحلیل استنادی و آزمون آماری همبستگی Pearson انجام گرفت. جامعه‌ی مورد مطالعه شامل 309 مجله‌ی حوزه‌ی علوم پزشکی دارای ضریب تأثیر موجود در گزارش‌های استنادی نشریات فارسی در سال‌های 86-1380 بود. با مراجعه به گزارش‌های استنادی نشریات فارسی پایگاه استنادی علوم جهان اسلام و انتخاب سال و سپس انتخاب حوزه‌ی علوم پزشکی، مجلات دارای ضریب تأثیر در سال مشخص نشان داده شد و آن گاه با استفاده از گزینه‌ی نشریات استنادکننده، فهرست مجلات استنادکننده به مجله‌ی مورد نظر قابل مشاهده بود که با استفاده از این فهرست تعداد خود– استنادی‌ها و خود– استنادی‌های مؤثر در ضریب تأثیر تعیین شد؛ داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS و آزمون آماری ضریب همبستگی Pearson در سطح معنی‌داری 01/0 مورد تحلیل قرار گرفت.یافته‌ها: رابطه‌ی معنی‌داری بین ضریب تأثیر و خود– استنادی مجله وجود داشت (001/0 > P، 556/0 = r). ضریب همبستگی Pearson نشان داد که رابطه‌ی معنی‌داری در جهت منفی بین ضریب تأثیر و تعداد مقاله در حوزه‌ی علوم پزشکی در سال‌های مورد بررسی برقرار است (001/0 > P، 350/0- = r). رابطه‌ی معنی‌داری بین تعداد مقاله و تعداد خود– استنادی مجله وجود نداشت (233/0 = P، 068/0 = r). نرخ خود- استنادی مجله در حوزه‌ی علوم پزشکی در سال‌های مورد بررسی روندی نزولی داشت. پس از حذف خود– استنادی مجله، رتبه‌ی 100 مجله کاهش و 192 مجله افزایش یافت و در رتبه‌ی 17 مجله تغییری حاصل نشد.نتیجه‌گیری: نتایج این بررسی نشان داد که مجلات با ضریب تأثیر بالا دارای خود- استنادی بیشتری هستند، یعنی خود- استنادی بر ضریب تأثیر مجله تأثیر مثبت دارد. با توجه به آن که نرخ خود– استنادی در حوزه‌ی علوم پزشکی در مقایسه با تحقیقات مشابه، میزان بالاتری را دارا می‌باشد و بالا بودن نرخ خود- استنادی باعث می‌شود که مجله در جایگاه واقعی خود قرار نگیرد، سردبیران و ناشران باید در سیاست گزینش مقالات خود تجدید نظر نمایند.واژه‌های کلیدی: نشریات؛ نشریات ادواری؛ استناد.
عنوان مقاله [English]
Correlation between Journal Self-Citation and Impact Factor in Medical Scientific Journals Indexed in Published Journal Citation Reports of Islamic World Science Citation Database
نویسندگان [English]
- Jafar Mehrad 1
- Marzieh Goltaji 2
1 Professor, Library and Information Science, Shiraz University and President of Regional Information Center for Science and Technology, Shiraz, Iran
2 MA, Library and Information Sciences, Regional Information Center for Science and Technology, Shiraz, Iran
چکیده [English]
Introduction: This study investigated the correlation between journal self–citation and impact factor in medical subject category through those scientific journals indexed in published journal citation reports (PJCR) of Islamic World Science Citation Database (ISC) during 2001-2007.The purpose was to recognize journal self–citation and find its correlation with impact factor. It is common to find some journal self–citations among all citations of a journal. As high rate of self–citation puts journal at a high rank, calculation of impact factor regardless of self–citation seems to be essential.Methods: Citation analysis was used to conduct this research. The population of this study included 309 ISC's PJCR medical journals with impact factor during 2001-2007. To do this, data from the 2001-2007 PJCR was extracted (journals with impact factor). Using ISC’s PJCR and choosing the year and the field of medical sciences, the journals with impact factor were shown and also using citing journals option, the list of citing journals to the specific journal was displayed. Then, using the list of number of self-citations and effective self-citations on impact factor, the data were analyzed via SPSS software version 16 (Pearson Correlation test).Results: A significant correlation between impact factor and journal self–citation was found (r = 0.556, P < 0.001). Pearson correlation coefficient demonstrated a negative relationship between impact factor and number of articles (r = -0.350, P < 0.001). There was not any significant relation between the number of articles and journal self–citation (r = 0.068, P = 0.233). Journal self–citation rate in medical sciences field during 2001-2007 has found a descending process. After removing journal self–citation, the rank of 100 journals descended, of 192 journals ascended, and the rank of 17 journals did not accept any change.Conclusion: The findings of the research showed that journals with high impact factor had more self-citation; which means self-citation has a positive effect on journal impact factor. Considering the fact that self-citation in medical sciences in compare with other fields has a higher rate, and this high rate of self-citation causes journals not put on the real position, editors and publishers must revise the selection policy of papers.Keywords: Publications, Periodicals, Citation.
)