نوع مقاله : مقالات پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، علوم کتابداری و اطلاع رسانی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

2 مربی پژوهشی، علوم کتابداری و اطلاع رسانی، اداره ی امور بین الملل سازمان اسناد و کتابخانه ی ملّی ایران، تهران، ایران

چکیده

مقدمه: با قرار گرفتن حجم فزاینده‌ای از منابع علمی در محیط وب، بررسی اثرگذاری استنادی این گونه منابع الکترونیکی در ارتباطات علمی مورد توجه قرار گرفته است و زمینه‌ی تحقیقاتی نوینی تحت عنوان «وب‌ سنجی» مطرح شده است. یکی از مهم‌ترین کاربردهای وب‌سنجی تجزیه و تحلیل «استنادهای وبی» و مقایسه‌ی آن‌ها با «استنادهای سنتی» (نظیر استنادهای ISI) است. هدف از تحقیق حاضر، تعیین کاربرد روش‌ها و ابزارهای و‌ب ‌‌سنجی به عنوان منبع مفیدی در ارزیابی تحقیقات علوم پزشکی بوده است.روش بررسی: تحقیق حاضر به مقایسه‌ی استنادهای ISI و بر گرفته از وب به مقالات مجلات تحقیقی پزشکی پرداخته است. بدین ترتیب، نمونه‌ای از 350 مقاله‌ی تحقیقی به زبان انگلیسی بر گرفته از مجلات نمایه شده در پایگاه ISI در سال 2004 در رشته‌ی پزشکی عمومی/داخلی گردآوری شد و تعداد استناد به مقالات مذکور از طریق جستجو در پایگاه‌های Web of Science (WoS) و Google Scholar (GS) ثبت گردید. به علاوه، در سطح 56 مجله‌ی پزشکی فارسی، استنادهای ISI و بر گرفته از وب با یکدیگر مقایسه شدند. از آزمون همبستگی و نیز آمار توصیفی به منظور بررسی، تفسیر و مقایسه‌ی الگوی استنادی سنتی و بر گرفته از وب استفاده شده است.یافته‌ها: نتایج تحقیق نشان داد که در سطح 350 مقاله‌ی نمونه‌گیری شده در رشته‌ی پزشکی عمومی/داخلی، همبستگی مستقیم و معنی‌داری میان استنادهای ISI و استنادهای وبی بر گرفته از پایگاه استنادی تحت وب Google Scholar وجود دارد. به علاوه، مقایسه‌ی آماری توصیفی نشان داد که تعداد، میانگین و میانه‌ی استنادها به مقالات مذکور در پایگاه استنادی Google Scholar بیشتر از پایگاه ISI است. در سطح 56 مجله‌ی فارسی پزشکی نیز نتایج تحقیق نشان داد که تعداد، میانگین و میانه‌ی استنادهای وبی بر گرفته از Google Scholar (به ترتیب 301، 4/5 و 4) به طور قابل توجهی بیشتر از پایگاه ISI (به ترتیب 99، 8/1 و 0) است.نتیجه‌گیری: وجود ارتباط مستقیم میان استناد ISI و استنادهای Google Scholar، اهمیت استناد وبی را به عنوان منبعی مفید برای ارزیابی تحقیقات نمایان می‌سازد. به علاوه مقایسه‌ی آمار توصیفی بر گرفته از مجلات انگلیسی و فارسی مورد مطالعه نشان می‌دهد که از محیط وب می‌توان به تعداد و انواع بیشتری از استنادهای وبی نسبت به پایگاه ISI دست یافت که در گذشته اثرگذاری استنادی آن‌ها در چرخه‌ی ارتباطات تحقیقاتی پزشکی پنهان مانده بوده است.واژه‌های کلیدی: استناد؛ پزشکی؛ شاخص؛ اینترنت؛ اثربخشی.

عنوان مقاله [English]

Web Citation: New Indicator for Impact Assessment of Medical Science Research

نویسندگان [English]

  • Kayvan Kousha 1
  • Mahshid Abdoli 2

1 Assistant Professor, Library and Information Science, The University of Tehran, Tehran, Iran

2 Research Assistant, Library and Information Science, National Library and Archives of Iran, Tehran, Iran

چکیده [English]

Introduction: Citation analysis is one of the quantitative methods in information science which have been widely used in Scientometric studies for impact assessment of research. With an increasingly amount of scientific sources deposited on the Web, it was a motivating factor for researchers to examine citation impact of  these digital sources in the scholarly communication cycle and hence new research area known as "Webometrics" has been developed. One of the key applications of Webometrics is "Web citations" analysis and their comparison with "traditional citations" which can reveal whether Web is useful or trivial source for research evaluation. The current study intends to compare commonalities between ISI citations and Web-extracted citations to medical science research articles in order to obtain scientific evidence on application of Web environment as well as Webometrics methods and tools in medical science research evaluation.Methods: A sample of 350 English research journal articles indexed by ISI in 2004 in general/internal medicine was selected. We searched articles' title in the ISI Web of Science as well as Google Scholar (GS) to obtain number of cited items for each article. Moreover, at the journal level we conducted same strategy for 56 Persian language medical journal titles. Statistical correlation tests and descriptive statistics were applied to examine, interpret and compare ISI citation and Web citation patterns.Results: We found significant correlation between ISI and Web citations from GS targeting the sample of 350 medical science articles. Analyzing the descriptive statistics showed that number, mean and median of citations to the articles from GS is remarkably more than ISI citations. For the 56 Persian language medical science journals number, mean and median of GS citations (301, 5.4, 4, respectively) were remarkably higher than ISI citations (99, 1.8, 0, respectively).Conclusion: The significant correlation between ISI and GS citations suggests that Web environment can be useful source of information for research evaluation. Comparison between descriptive statistics for general/internal medicine journal articles and Persian medical science journals also indicate that from Web environment we can extract the greater numbers and types of citations targeting medical science articles than ISI database which their citation impact have previously been invisible in the medical science research communication.Keywords: Citation; Medicine; Indicators; Internet; Effectiveness.