نوع مقاله : مقالات پژوهشی

نویسندگان

• امیر اشکان نصیر‌ی‌پور ¹
• انیس عباسی ²
• شهرام توفیقی ³
• ناصر بهنام‌پور ⁴
• محمودرضا گوهری ⁵

¹ . استادیار، مدیریت خدمات بهداشتی درمانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران. تهران، ایران.

² کارشناس ارشد، مدیریت خدمات بهداشتی درمانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، تهران، ایران

³ دانشیار، مدیریت خدمات بهداشتی درمانی، دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله، تهران، ایران.

⁴ کارشناس ارشد، آمار حیاتی، دانشگاه علوم پزشکی گلستان، گرگان، ایران.

⁵ استادیار، آمار حیاتی، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران.

چکیده

مقدمه: به منظور ارتقای فرایند ارایه‌ی خدمات درمانی، رعایت حقوق بیماران و ایجاد وحدت رویه در خط مشی‌های درمانی، در سال 1382 شاخص‌های کیفی ارزشیابی به کلیه‌ی بیمارستان‌های کشور ابلاغ گردید. این پژوهش با هدف بررسی وضعیت اجرای دستورالعمل مراقبت‌های مدیریت شده و رابطه‌ی استقرار آن‌ها به صورت شاخص‌های کیفی ارزشیابی با کیفیت خدمات بیمارستان‌های پایلوت دانشگاه علوم پزشکی گلستان انجام پذیرفت.روش بررسی: این پژوهش یک مطالعه‌ی تحلیلی بود که بر اساس اطلاعات موجود در پرونده‌های بیماران، قبل از ابلاغ دستورالعمل مراقبت‌های مدیریت شده و بعد از ابلاغ آن، کیفیت خدمات اندازه‌گیری و نتایج آن با یکدیگر مقایسه شد. جامعه‌ی آماری، پرونده‌های بیمارانی بود که طی سال‌های 1386 و 1381 در بیمارستان‌های پایلوت دانشگاه علوم پزشکی گلستان تحت عمل جراحی قرار گرفته بودند و همچنین پرونده‌ی کلیه‌ی مادران بارداری که در بیمارستان‌های مذکور زایمان نموده بودند. حجم نمونه شامل 792 پرونده بود که به روش طبقه‌ای متناسب، انتخاب شدند. داده‌ها با استفاده از سه نمونه چک لیست و یک فرم اطلاعاتی استاندارد که ابلاغی از سوی وزارت بهداشت بوده است، از اسناد و مدارک پزشکی بیمارستان‌های پایلوت جمع‌آوری شد. داده‌ها به کمک آزمون آماری 2χ و به وسیله‌ی نرم‌افزار آماری 5/16SPSS تجزیه و تحلیل گردید.یافته‌ها: در سال 1381 در 1/5 درصد و در سال 1386 در 1/32 درصد پرونده‌های مورد بررسی دستورالعمل ارزیابی پیش از اعمال جراحی الکتیو رعایت شده بود که این تغییر از نظر آماری در سطح خطای 05/0 = α معنی‌دار است (001/0 > P). در سال 1381، در 6/31 درصد و در سال 1386 در 9/44 درصد پرونده‌‌ها، دستورالعمل آنتی بیوتیک پروفیلاکسی به طور کامل رعایت گردیده بود (001/0 > P). در سال 1381 در 8/77 درصد و در سال 1386 در 1/85 درصد پرونده‌‌های مورد بررسی، راهنمای تسکین درد به طور کامل رعایت شده بود (001/0 = P). در سال 1381، در بیمارستان‌های مورد مطالعه 49 درصد زایمان‌ها سزارین بود که در سال 1386 به 42 درصد کاهش یافته بود (001/0 > P). بیشترین اندیکاسیون سزارین مربوط به اندیکاسیون سزارین قبلی بود. در کلیه‌ی محورهای مورد مطالعه، بین استقرار شاخص‌های کیفی و کیفیت خدمات، رابطه‌ی مثبت و معنی‌داری وجود داشت.نتیجه‌گیری: اجرای دستورالعمل‌های مراقبت‌های مدیریت شده تا حدودی منجر به بهبود کیفیت خدمات درمانی گردیده است. با استقرارضمانت‌های اجرایی لازم و بازنگری‌های مکرر در خصوص دستورالعمل‌های ارزشیابی کیفی بیمارستان‌ها،کیفیت خدمات افزایش می‌یابد.واژه‌‌های کلیدی: شاخص‌ها؛ کیفیت مراقبت‌های بهداشتی؛ ارزشیابی؛ بیمارستان‌ها.

عنوان مقاله [English]

Relationship of Evaluation Quality Indexes Implementation and Quality of Services in Hospitals Affiliated with Golestan University of Medical Sciences, Iran

نویسندگان [English]

• Amir Ashkan Nasiripour ¹
• Anis Abbasi ²
• Shahram Tofighi ³
• Naser Behnampour ⁴
• Mahmoud Reza Gohari ⁵

¹ Assistant Professor, Health Services Management, Islamic Azad University, Science and Research Branch, Tehran, Iran.

² MSc, Health Services Management, Islamic Azad University, Science and Research Branch, Tehran, Iran.

³ Associate Professor, Health Services Management, Baghiatollah University of Medical Science, Tehran, Iran.

⁴ MSc, Vital Statistics, Golestan University of Medical Science, Gorgan, Iran.

⁵ Assistant Professor, Vital Statistics, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran.

چکیده [English]

Introduction: To promote the processes of providing medical services, patient's rights and establishing uniformity in treatment policy, the evaluation quality indexes were communicated to all general hospitals in 2002. This study evaluates the implementation of managed care guideline before their communication as evaluation quality indexes of hospitals and their relationship with communication and quality degree of conducted services. Methods: This study was an analytical study based on information in the records of patients, before and after the communication of managed care guideline. The statistical population including the records of patients who underwent surgery or had delivered in the pilot hospitals affiliated to Golestan University of Medical Sciences in 2002 and 2007, Iran. The sample included 792 cases which were selected by stratified method. Data collected using three types of checklists and a standard information form communicated by the Ministry of Health. Obtained data analyzed by SPSS16 software and χ2 test.Results: The preoperative assessment guideline was performed in 5.1% and 32.1% of evaluated documents in 2002 and 2007, respectively (P < 0.001). The prophylactic antibiotic guideline was performed in 31.6% and 44.9% of documents in 2002 and 2007, respectively (P < 0.001). The pain relief guideline was fully performed in 77.8% and 85.1% of documents in 2002 and 2007, respectively (P = 0.001). Cesarean section ratio to total deliveries in investigated hospitals were 49% in 2002 and decreased significantly to 42% in 2007 (P < 0.001). Most cesarean indication belongs to repeated cesarean section indication. Generally, in all investigated indexes there were positive and significant relation between establishing of Evaluation quality indexes and services quality.Conclusion: Implementation of managed care guideline led to improvement of quality in medical services. Establishing of guarantees and continuous rechecking regarding the quality assessment communications, could improve the quality of services in the future.Key words: Indicators; Quality of Healthcare; Evaluation; Hospitals.