نوع مقاله : مقالات پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، کتابداری و اطلاع رسانی، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران.

2 . استادیار، آمار، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران.

3 دانشجوی کارشناس ارشد، کمیته‌ی تحقیقات دانشجویی، کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران.

چکیده

مقدمه: با توجه به تأثیر طراحی پایگاه‌های اطلاعاتی در استفاده‌ی کاربران و میزان بهره‌برداری آنان از محتوای پایگاه‌‌های اطلاعاتی در زمینه‌ی موضوعات پزشکی و لزوم رعایت استاندارد‌ها و معیار‌های جهانی در طراحی پایگاه‌های اطلاعاتی، این پژوهش به بررسی پنج پایگاه اطلاعاتی کتاب‌شناختی فارسی Iranmedex، Irandoc، Magiran، SID و ParsMedline بر اساس معیار ارزیابی Gulliver 2002 پرداخته است.روش بررسی: پژوهش حاضر به روش پیمایشی در سال 1387 انجام شد. جامعه‌ی پژوهش پنج پایگاه اطلاعاتی کتاب‌شناختی فارسی Irandoc، Iranmedex، Magiran، Parsmedline و SID بود که با استفاده از معیار ارزیابی Gulliver 2002 به صورت چک لیست مورد بررسی قرار گرفتند و داده‌ها به روش توصیفی تحلیل شدند. روایی چک لیست با استفاده از نظر صاحب‌نظران تأیید شد.یافته‌ها: در دوازده معیار مورد بررسی شامل صفحه‌ی مدخل، جستجو، محدود کردن، مشاهده و دستکاری رکوردها، تصاویر، بازیابی مدارک، خدمات اشاعه‌ی گزینشی اطلاعات، طراحی کلی، اصطلاح شناسی، طراحی و جای‌گذاری آیکون‌ها، کمک و مشخصات پیشرفته، در مجموع Iranmedex با کسب 8/45 درصد و Irandoc با کسب 45 درصد از کل امتیاز، بالاترین رتبه و پس از آن‌‌ها ParsMedline با 40 درصد، SID با3/38 درصد و Magiran با 5/37 درصد به ترتیب در رتبه‌های بعد قرار دارند.نتیجه‌گیری: وضعیت طراحی پایگاه‌های اطلاعاتی فارسی به هیچ وجه مطلوب نیست، به طوری که حداکثر امتیاز کسب شده توسط پایگاه‌ها از نصف کل امتیاز معیار پایین‌تر بود. از این‌رو به نظر می‌رسد نظارت بر طراحی این پایگاه‌‌‌ها و توجه به رعایت معیارها و استانداردهای بین المللی در طراحی آن‌ها ضروری باشد.واژه‌‌های کلیدی: پایگاه‌های اطلاعاتی کتاب‌شناختی؛ ارزیابی؛ معیار.

عنوان مقاله [English]

Evaluation of Five Persian Bibliographic Databases: Irandoc, IranMedex, Magiran, ParsMedline and Scientific Information Database (SID) Using Gulliver Online Database Evaluation Tool

نویسندگان [English]

  • Homa Talachi 1
  • Mohammadreza Gohari 2
  • Leili Allahbakhshian 3

1 PhD, Assistant Professor, Library and Information Sciences, Tehran University of Medical Sciences. Tehran, Iran.

2 PhD, Assistant Professor, Statistics, Tehran University of Medical Sciences. Tehran, Iran.

3 MSc Student, Student Research Committee, Medical Library and Information Sciences, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran.

چکیده [English]

Introduction: Since the design of bibliographic databases affects their usefulness in medical subjects and how they can be utilized by the users, and also considering the necessity of adherence to international standards in designing, this study aimed to assess five Persian bibliographic databases, including IranMedex, Irandoc, Magiran, ParsMedline and Scientific Information Database (SID), using the Gulliver online database evaluation tool.Methods: This survey was conducted in 2009 using a checklist, the validity of which was confirmed. The data was collected through an evaluation tool named "Gulliver online database evaluation tool". All descriptive analyses were performed using SPSS 15.Results: The checklist included 12 criteria: entry page, searching, limiting, record viewing and manipulating, graphics, record retrieval, selective dissemination of information services, general design, terminology, icon design and placement, help and advanced features. In general, IranMedex and Irandoc achieved the highest scores (45.8% and 45% of the total score, respectively). ParsMedline, SID and Magiran scored 40%, 38.3% and 37.5%, respectively.Conclusion: Since the highest score among the studied databases was lower than 50% of the total score defined by the evaluation tool, it is concluded that Persian bibliographic databases are not designed properly. Therefore, it is necessary to supervise database designing and their adherence to international standards.Keywords: Databases; Bibliographic; Evaluation; Criteria.