نوع مقاله : مقالات پژوهشی

نویسندگان

• شهین مجیری ¹
• علیرضا رحیمی ²
• زهرا بهرامی ³
• محسن یعقوبی ³
• پروین همتیان ⁴

¹ کارشناس ارشد، کتابداری و اطلاع‌رسانی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

² دانشجوی دکتری، کتابداری و اطلاع‌رسانی، دانشگاه نیوساوث ولز، سیدنی، استرالیا.

³ کارشناس، کتابداری و اطلاع‌رسانی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

⁴ کارشناس ارشد، برنامه‌ریزی آموزشی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

مقدمه: افزایش حجم اطلاعات در علوم مختلف از جمله پزشکی، اطلاع‌رسانان را برآن داشته است تا با ارایه‌ی راهکارهای مؤثر، راه دستیابی به اطلاعات را برای رشته‌های پزشکی و پیراپزشکی فراهم سازند. بنابراین، هدف پژوهش حاضر تعیین میزان آشنایی و استفاده‌ی پزشکان بیمارستان‌های آموزشی شهر اصفهان با کتابخانه‌ی ملی دیجیتال پزشکی ایران (Iranian national medical digital library یا INMDL) بوده است. روش بررسی: پژوهش حاضر یک مطالعه‌ی توصیفی- پیمایشی بود که در جامعه‌ی پزشکان شاغل در 9 بیمارستان آموزشی شهر اصفهان انجام شد. بر اساس جدول تعیین حجم نمونه‌ی Morgan از بین 500 پزشک شاغل در 9 بیمارستان، 217 نفر به صورت تصادفی انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسش‌نامه‌ی محقق ساخته بود که روایی آن مورد تأیید 4 نفر از استادان رشته‌ی کتابداری و اطلاع‌رسانی پزشکی قرار گرفت و جهت تأیید پایایی آن پس از پرسش‌نامه‌ها بین 10 نفر از اعضای جامعه به صورت آزمایشی توزیع و Cronbach's alpha آن محاسبه شد که برابر با 87/0 بود. تحلیل داده‌ها بر اساس پاسخ‌های 127 پرسش‌نامه‌ی تکمیل شده و در نرم‌افزار 18SPSS انجام شد. یافته‌ها: آشنایی و استفاده‌ی پزشکان از پایگاه‌های مجلات الکترونیک، بانک‌های الکترونیک جامع و پایگاه کتاب‌های الکترونیک INMDL بسیار کم بود. ضمن اینکه در میان منابع الکترونیکی در ابتدا مجلات الکترونیکی، سپس بانک‌های اطلاعاتی و در نهایت کتاب‌های الکترونیکی مورد استفاده قرار گرفتند. بین میزان آشنایی و همچنین میزان استفاده‌‌ی پزشکان با درجه‌ی تحصیلی ایشان رابطه‌ی معنی‌دار وجود داشت. بین دو متغیر آشنایی و استفاده از منابع الکترونیک INMDL همبستگی زیاد مشاهده شد. در میان پایگاه‌های مجلات الکترونیکی (Science direct)، پایگاه‌های کتاب‌های الکترونیکی (MD consult) و بانک‌های اطلاعاتی (MD consult) بیشترین استفاده را داشتند. مهم‌ترین شیوه‌ی آشنایی پزشکان با INMDL راهنمایی کتابداران بود. نتیجه‌گیری: با توجه به لزوم اطلاع‌رسانی و آموزش به پزشکان، باید کتابداران کتابخانه‌های بیمارستانی و دانشکده‌های دانشگاه علوم پزشکی نقش فعال‌تری در اطلاع‌رسانی و آموزش شیوه‌های جست‌وجوی اطلاعات به جامعه‌ی پزشکان ایفا کنند. در این راستا و با توجه به مشکل کمبود وقت برای پزشکان متخصص، آموزش استفاده از امکانات خدمات آگاهی‌رسانی (Alert) و RSS برای ایشان ضروری به نظر می‌رسد. همچنین پیشنهاد می‌شود در صورت لزوم با به کارگیری نیروهای متخصص در کتابداری و اطلاع‌رسانی پزشکی، امکان آموزش فردی برای پزشکان فراهم شود. واژه‌‌های کلیدی: آگاهی؛ پزشکان؛ کتابخانه‌ی ملی دیجیتال پزشکی ایران؛ بیمارستان‌های آموزشی.

عنوان مقاله [English]

Evaluating the Knowledge of Physicians about and their Usage of Iranian National Medical Digital Library in Isfahan University of Medical Sciences, Iran

نویسندگان [English]

• Shahin Mojiri ¹
• Alireza Rahimi ²
• Zahra Bahrami ³
• Mohsen Yaghoubi ³
• Parvin Hematian ⁴

¹ MSc, Library and Information Sciences, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran.

² PhD Student, Library and Information Sciences, New South Wales University, Sydney, Australia.

³ BSc, Medical Library and Information Sciences, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran.

⁴ MSc, Educational Planning, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran.

چکیده [English]

Introduction: Increasing volume of information in various sciences, such as medicine, has led to the use of various strategies to effectively provide students, researchers, and teachers with medical and paramedical information. The Iranian Ministry of Health and Medical Education has developed an online digital library, called Iranian National Medical Digital Library (INMDL), which provides access to databases of medical fields. However, it is believed that most researchers in Isfahan University of Medical Sciences still tend to use printed resources due to their insufficient familiarity with electronic databases. The aim of this study was to describe the knowledge of physicians about and their use of INMDL in teaching hospitals in Isfahan, Iran.Methods: This applied descriptive survey was carried out on physicians from 9 educational hospitals in Isfahan. The number of participants was determined based on the Morgan's sample size table. From the 500 physicians working in 9 hospitals, 217 individuals were randomly determined. Data collection tool was a questionnaire whose validity was confirmed by professionals. The reliability of the questionnaire was verified after a pilot study (α = 0.87). Finally, 127 questionnaires were completed and data was analyzed in SPSS18.Results: Most physicians had little knowledge about the e-journals and book databases available on INMDL. Moreover, the majority of physicians made very little use of INMDL. Among the existing resources, most use was made of e-journals while databases and e-books stood next. Education level was significantly correlated with the knowledge of physicians and their use of INMDL. 81 percent of physicians had little awareness to INMDL's e-books and 85.2 percent of physicians had very little use of INMDL's e-books. A strong correlation was also detected between the knowledge of physicians about INMDL and their use of it. Among the electronic journal databases and e-book databases, Science Direct and MD Consult were most frequently used.Conclusion: Medical librarians need to have an active role in informing and educating physicians about methods of searching for information in INMDL resources. In addition, as lack of time is a problem for physicians, educating them to use Alert and RSS services is necessary. Moreover, face to face training can be possible by appropriate medical librarians.Keywords: Awareness; Physicians; Iranian National Medical Digital Library; Hospitals, Teaching.