Index
ایندکس مجله
دوره 9، شماره 3 ، مرداد و شهریور 1391
چکیده
برای دانلود ایندکس این شماره کلیک نمایید
بیشتر
برای دانلود ایندکس این شماره کلیک نمایید
نامه به سردبیر
فاطمه هادیزاده؛ پیمان ادیبی
دوره 9، شماره 3 ، مرداد و شهریور 1391
چکیده
The present article is a letter to the Editor and has no abstract.
بیشتر
The present article is a letter to the Editor and has no abstract.
مقالات پژوهشی
فرحناز صدوقی؛ معصومه خوشگام؛ سیده راضیه فرهی
دوره 9، شماره 3 ، مرداد و شهریور 1391
چکیده
مقدمه: کاربردپذیری در موفقیت و پذیرش سیستم اطلاعات بیمارستانی و ارتقای کیفیت مراقبت ضروری است. این پژوهش با هدف، ارزیابی کاربردپذیری سیستم اطلاعات بیمارستانی دانشگاه علوم پزشکی مشهد با استفاده از مقیاس کاربردپذیری انجام شد. روش بررسی: پژوهش تحلیلی حاضر که از نوع کاربردی می‌باشد، در سال 1389 انجام شد. جامعه‌ی آماری شامل کل کاربران ...
بیشتر
مقدمه: کاربردپذیری در موفقیت و پذیرش سیستم اطلاعات بیمارستانی و ارتقای کیفیت مراقبت ضروری است. این پژوهش با هدف، ارزیابی کاربردپذیری سیستم اطلاعات بیمارستانی دانشگاه علوم پزشکی مشهد با استفاده از مقیاس کاربردپذیری انجام شد. روش بررسی: پژوهش تحلیلی حاضر که از نوع کاربردی می‌باشد، در سال 1389 انجام شد. جامعه‌ی آماری شامل کل کاربران سیستم اطلاعات بیمارستانی در یک بیمارستان عمومی و دو بیمارستان تخصصی دانشگاه علوم پزشکی مشهد به تعداد 110 نفر بود. ابزار جمع‌آوری داده‌ها، پرسش‌نامه‌ی مقیاس کاربردپذیری سیستم بهاتاچرژی شامل کاربردپذیری، قصد ادامهی استفاده از سیستم، درک سودمندی و رضایت کاربر بود. در نهایت، داده‌ها به روش آمار توصیفی و آزمون همبستگی Spearman و با استفاده از نرم‌افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: بر طبق یافته‌ها، 8/71 درصد از پاسخ دهندگان از سیستم راضی بودند، 2/64 درصد از کاربران قصد استفاده‌ی مداوم از سیستم را داشته و 78 درصد فواید سیستم را درک کرده و به سودمندی سیستم معتقد بودند. سیستم تنها انتظارات 8/59 درصد از کاربران را برآورده کرده بود. افزون بر این، بین سودمندی درک شده و قصد استفاده‌ی مداوم از سیستم (001/0 £ P)، قصد استفاده‌ی مداوم از سیستم و کارامدی سیستم (001/0 £ P)، برآورده شدن انتظارات کاربر و قصد استفاده‌ی مداوم از سیستم (001/0 £ P) همبستگی وجود داشت. نتیجه‌گیری: رضایت کاربر، سودمندی درک شده، برآورده شدن انتظارات و قصد استفاده‌ی مداوم از سیستم شاخص موفقیت یا عدم موفقیت سیستم می‌باشد. بر اساس نتایج، به نظر میرسد سیستم اطلاعات بیمارستانی دانشگاه علوم پزشکی مشهد تا حدودی موفق و در بهبود بهرهوری و بازگشت سرمایه و هزینهی ایجاد آن مؤثر بوده است، ولی از آن جا که ارزیابی نهایی در چرخهی حیات و توسعه‌ی سیستم اطلاعات، با هدف اصلاح طراحی سیستم و ارتقای کارامدی آن انجام میگیرد، تمرکز بر رفع نواقصی که سبب کاهش رضایت از سیستم شده است، ضروری به نظر میرسد. واژه‌‌های کلیدی: کاربرد پذیری؛ سودمندی درک شده؛ انتظارات کاربر؛ ارزشیابی؛ سیستم اطلاعات بیمارستانی.
مقاله پژوهشی
احمد شعبانی؛ مرتضی محمدی استانی؛ حامد فروگذار
دوره 9، شماره 3 ، مرداد و شهریور 1391
چکیده
مقدمه: مدیریت دانش به عنوان یکی از موضوعات جالب و چالش برانگیز علم مدیریت در هزاره‌ی جدید است. کتابخانه‌ها و مراکز اطلاع‌رسانی در محیط آموزشی و پژوهشی مانند دانشگاه‌ها از مکان‌های مستعد برای پیاده‌سازی برنامه‌های مدیریت دانش هستند. هدف پژوهش حاضر شناسایی و رتبه‌بندی عوامل مؤثر بر پیاده‌سازی مدیریت دانش در کتابخانه‌های دانشگاه ...
بیشتر
مقدمه: مدیریت دانش به عنوان یکی از موضوعات جالب و چالش برانگیز علم مدیریت در هزاره‌ی جدید است. کتابخانه‌ها و مراکز اطلاع‌رسانی در محیط آموزشی و پژوهشی مانند دانشگاه‌ها از مکان‌های مستعد برای پیاده‌سازی برنامه‌های مدیریت دانش هستند. هدف پژوهش حاضر شناسایی و رتبه‌بندی عوامل مؤثر بر پیاده‌سازی مدیریت دانش در کتابخانه‌های دانشگاه علوم پزشکی شیراز بوده است. روش بررسی: پژوهش حاضر توصیفی- پیمایشی بود. جامعه‌ی آماری شامل کتابداران کتابخانه‌های دانشگاه علوم پزشکی شیراز در سال تحصیلی 90-1389 بود (88 نفر)، که به علت محدودیت حجم جامعه، نمونه‌گیری صورت نگرفت. ابزار گردآوری داده‌ها، پرسش‌نامه‌ی محقق ساخته بر مبنای عوامل مدل Bukowitz و William (2000) بود. روایی محتوایی پرسش‌نامه توسط استادان مجرب تأیید گردید و به منظور تعیین پایایی آن از فرمول Cronbach's alpha استفاده شد که مقدار آن 80/0 = α برآورد گردید. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از آمار توصیفی و استنباطی به کمک نرم‌افزار آماری 16SPSS استفاده شد. یافته‌ها: تمام عوامل مدل Bukowitz و William (یافتن، به کارگیری، یادگیری، تسهیم، ارزیابی، ایجاد/ نگهداری و حذف دانش) بر پیاده‌سازی مدیریت دانش در کتابخانه‌های دانشگاه علوم پزشکی شیراز مؤثر بودند و به جزء عامل یادگیری و حذف دانش، بقیهی عوامل در وضعیت مناسبی قرار داشتند. همچنین در رتبه‌بندی این عوامل با استفاده از تکنیک برترین پیشنهاد از راهحل ایدهآل (TOPSIS یا Technique of order preference by similarity to ideal solution)، مشخص شد که عامل «تسهیم دانش» بیشترین و عامل «حذف دانش» کمترین تأثیر را در پیاده‌سازی مدیریت دانش دارد. نتیجه‌گیری: اجرای این برنامهها در محیطهای بهداشتی و درمانی که اشتراک دانش از اهمیت زیادی برخوردار است، موجبات خدماترسانی بهتر و تسهیل یادگیری، آموزش، و پژوهش خواهد شد. لذا شناخت عوامل مؤثر و رتبه‌بندی آن‌ها بسیار حایز اهمیت است. با توجه به نتایج حاصل، عوامل مدل Bukowitz و William به منزلهی پیشنهادی جامع در اجرای موفقیتآمیز مدیریت دانش در کتابخانه‌های دانشگاه علوم پزشکی شیراز مؤثر خواهد بود. واژه‌‌های کلیدی: مدیریت دانش؛ کتابخانه‌ها؛ مدل Bukowitz و William؛ تکنیک TOPSIS.
مقالات پژوهشی
امیرپویا ایروانی تبریزی‌پور؛ صفر فضلی؛ محسن الوندی
دوره 9، شماره 3 ، مرداد و شهریور 1391
چکیده
مقدمه: کارت امتیازی متوازن به عنوان یکی از ابزارهای موفق در زمینه‌ی ارزیابی عملکرد، میزان اهمیت مناظر و همچنین شاخص‌های تحت هر منظر را نه به طور نسبی و نه به طور مطلق ارایه نمی‌دهد. در این مطالعه برای رفع این نقص، از روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی، جهت وزن‌دهی به مناظر و شاخص‌های کارت امتیازی متوازن در بیمارستان استفاده شده ...
بیشتر
مقدمه: کارت امتیازی متوازن به عنوان یکی از ابزارهای موفق در زمینه‌ی ارزیابی عملکرد، میزان اهمیت مناظر و همچنین شاخص‌های تحت هر منظر را نه به طور نسبی و نه به طور مطلق ارایه نمی‌دهد. در این مطالعه برای رفع این نقص، از روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی، جهت وزن‌دهی به مناظر و شاخص‌های کارت امتیازی متوازن در بیمارستان استفاده شده است. روش بررسی: پژوهش حاضر، تحقیقی کاربردی از نوع توصیفی- مقطعی بود که در سال 1389 در بیمارستان هاشمی‌نژاد تهران انجام شد. ابتدا لیستی از شاخص‌های ارزیابی عملکرد با رویکرد کارت امتیازی متوازن تهیه شد و مقایسات زوجی از روش میدانی و توزیع پرسش‌نامه‌ی تحلیل سلسله مراتبی استاندارد، با نرخ سازگاری پایینتر از 1/0- بین 7 خبرهی تصمیمگیری به دست آمد. سپس از طریق FAHP (Fuzzy analytical hierarchy process) وزن هر شاخص و هر منظر به دست آمد. در پایان میزان تحقق موزون هر یک از آن‌ها در سال 1389 مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته‌ها: در میان مناظر کارت امتیازی متوازن، منظر ذینفعان جامعه و عرصه‌ی خدمت با 11/28 درصد از برتری اندکی نسبت به سایر مناظر برخوردار بود. همچنین در میان شاخصها نیز میزان رضایتمندی بیماران، همراهان و همچنین فراگیران بیشترین اهمیت را در عملکرد بیمارستان داشت. همچنین امتیاز نهایی عملکرد در سال 1389، 88/95 درصد محاسبه گردید. نتیجه‌گیری: این تحقیق یک رویکرد تلفیقی BSC-FAHP (Balanced scorecard-FAHP) را به منظور بهبود ارزیابی عملکرد بیمارستان پیشنهاد می‌کند. از این رو نتایج آن می‌تواند مدیران و مشتریان بخش بهداشت و درمان را در اخذ تصمیمات درست و استراتژیهای مناسب برای آینده یاری نماید. واژه‌‌های کلیدی: ارزیابی عملکرد؛ کارت امتیازی متوازن؛ فرایند تحلیل سلسله مراتبی؛ بیمارستانها.
مقالات پژوهشی
آرش قدوسی؛ حیدرعلی عابدی؛ اکبر منصوری؛ احمدرضا ریاضیات
دوره 9، شماره 3 ، مرداد و شهریور 1391
چکیده
مقدمه: افزایش سریع هزینه‌های سلامت، جوامع را به استفاده از برنامه‌های بیمه‌ای ترغیب نموده است. همواره قیمت خدمات مذکور برای سازمان‌های بیمه‌گر مهم بوده است؛ به طوری که عدم کنترل هزینه‌ها به کاهش توان مالی آن‌ها در ارایه‌ی خدمات به بیمه‌شدگان می‌انجامد. تقلب و سوء استفاده از بیمه از عوامل اصلی افزایش هزینه‌های سلامت در آمریکا ...
بیشتر
مقدمه: افزایش سریع هزینه‌های سلامت، جوامع را به استفاده از برنامه‌های بیمه‌ای ترغیب نموده است. همواره قیمت خدمات مذکور برای سازمان‌های بیمه‌گر مهم بوده است؛ به طوری که عدم کنترل هزینه‌ها به کاهش توان مالی آن‌ها در ارایه‌ی خدمات به بیمه‌شدگان می‌انجامد. تقلب و سوء استفاده از بیمه از عوامل اصلی افزایش هزینه‌های سلامت در آمریکا می‌باشد. سالانه 3 تا 15 درصد از بودجهی بخش سلامت، از این طریق به هدر میرود. این پژوهش با هدف، تعیین موارد مغایر با ضوابط و مقررات سازمان بیمه‌ی خدمات درمانی مندرج در پرونده‌ی قراردادی پزشکان طرف قرارداد بیمه‌ی خدمات درمانی استان اصفهان انجام شد. روش بررسی: این مطالعه در سال 1390 به روش توصیفی انجام شد. از مجموع 2752 پرونده‌ی قراردادی پزشک، نمونهای با حجم 384 پرونده به روش نمونه‌گیری تصادفی طبقهبندی شده، انتخاب گردید. پس از استخراج اطلاعات و انتقال آن‌ها به فرم گردآوری داده‌ها و ثبت در رایانه، از نرم‌افزار SPSS جهت تحلیل داده‌ها استفاده شد. اعتبار ابزار به روش تعیین اعتبار محتوی و پایایی آن با ضریب Cronbach's alpha، 75/0 تعیین شد. یافته‌ها: انجام ویزیت با دفترچهی غیر (02/0 = P)، جدا کردن بیش از یک نسخه در یک نوبت ویزیت (008/0 = P) و تجویز دارو و انجام خدمات درمانی منجر به خسارت مالی (024/0 = P) توسط پزشکان عمومی به طور معنی‌داری بیشتر از پزشکان فوق تخصص بوده است. عدم رعایت تعرفهها توسط پزشکان متخصص به طور معنی‌داری بیشتر از پزشکان عمومی بوده است (01/0 = P). انجام ویزیت به صورت دسته جمعی توسط متخصصین به طور معنی‌داری بیشتر از پزشکان فوق تخصص بوده است (007/0 = P). ایجاد محدودیت در پذیرش بیمه‌شدگان توسط پزشکان فوق تخصص به طور معنی‌داری بیشتر از پزشکان عمومی بوده است (000/0 = P). نتیجه‌گیری: به طور کلی نتایج نشان داد که در بسیاری از موارد، پزشکان طرف قرارداد قوانین و مقررات را رعایت نموده‌اند و در کمتر از 1 درصد موارد نسبت به برخی قوانین توجه کافی نداشتهاند. بنابراین سازمان‌های بیمه‌گر میتوانند با اطلاع‌رسانی قوانین و مقررات، حذف دفترچهی بیمه و جایگزینی آن با کارت الکترونیک بیمه‌ی سلامت، پرداخت به موقع مطالبات، برگزاری سمینارهای بازآموزی اخلاق حرفهای با محوریت شرع و قانون و ... زمینه‌ی پیشگیری از کمتوجهی نسبت به قوانین و مقررات را فراهم آورند. واژه‌‌های کلیدی: بیمه؛ خدمات بهداشتی- درمانی؛ قوانین.
مقالات پژوهشی
شهین مجیری؛ علیرضا رحیمی؛ زهرا بهرامی؛ محسن یعقوبی؛ پروین همتیان
دوره 9، شماره 3 ، مرداد و شهریور 1391
چکیده
مقدمه: افزایش حجم اطلاعات در علوم مختلف از جمله پزشکی، اطلاع‌رسانان را برآن داشته است تا با ارایه‌ی راهکارهای مؤثر، راه دستیابی به اطلاعات را برای رشته‌های پزشکی و پیراپزشکی فراهم سازند. بنابراین، هدف پژوهش حاضر تعیین میزان آشنایی و استفاده‌ی پزشکان بیمارستان‌های آموزشی شهر اصفهان با کتابخانه‌ی ملی دیجیتال پزشکی ایران (Iranian ...
بیشتر
مقدمه: افزایش حجم اطلاعات در علوم مختلف از جمله پزشکی، اطلاع‌رسانان را برآن داشته است تا با ارایه‌ی راهکارهای مؤثر، راه دستیابی به اطلاعات را برای رشته‌های پزشکی و پیراپزشکی فراهم سازند. بنابراین، هدف پژوهش حاضر تعیین میزان آشنایی و استفاده‌ی پزشکان بیمارستان‌های آموزشی شهر اصفهان با کتابخانه‌ی ملی دیجیتال پزشکی ایران (Iranian national medical digital library یا INMDL) بوده است. روش بررسی: پژوهش حاضر یک مطالعه‌ی توصیفی- پیمایشی بود که در جامعه‌ی پزشکان شاغل در 9 بیمارستان آموزشی شهر اصفهان انجام شد. بر اساس جدول تعیین حجم نمونهی Morgan از بین 500 پزشک شاغل در 9 بیمارستان، 217 نفر به صورت تصادفی انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسش‌نامه‌ی محقق ساخته بود که روایی آن مورد تأیید 4 نفر از استادان رشتهی کتابداری و اطلاع‌رسانی پزشکی قرار گرفت و جهت تأیید پایایی آن پس از پرسشنامهها بین 10 نفر از اعضای جامعه به صورت آزمایشی توزیع و Cronbach's alpha آن محاسبه شد که برابر با 87/0 بود. تحلیل داده‌ها بر اساس پاسخهای 127 پرسش‌نامه‌ی تکمیل شده و در نرم‌افزار 18SPSS انجام شد. یافته‌ها: آشنایی و استفاده‌ی پزشکان از پایگاه‌های مجلات الکترونیک، بانکهای الکترونیک جامع و پایگاه کتابهای الکترونیک INMDL بسیار کم بود. ضمن اینکه در میان منابع الکترونیکی در ابتدا مجلات الکترونیکی، سپس بانکهای اطلاعاتی و در نهایت کتابهای الکترونیکی مورد استفاده قرار گرفتند. بین میزان آشنایی و همچنین میزان استفاده‌ی پزشکان با درجهی تحصیلی ایشان رابطهی معنیدار وجود داشت. بین دو متغیر آشنایی و استفاده از منابع الکترونیک INMDL همبستگی زیاد مشاهده شد. در میان پایگاه‌های مجلات الکترونیکی (Science direct)، پایگاه‌های کتابهای الکترونیکی (MD consult) و بانکهای اطلاعاتی (MD consult) بیشترین استفاده را داشتند. مهم‌ترین شیوهی آشنایی پزشکان با INMDL راهنمایی کتابداران بود. نتیجه‌گیری: با توجه به لزوم اطلاع‌رسانی و آموزش به پزشکان، باید کتابداران کتابخانه‌های بیمارستانی و دانشکدههای دانشگاه علوم پزشکی نقش فعالتری در اطلاع‌رسانی و آموزش شیوههای جستوجوی اطلاعات به جامعه‌ی پزشکان ایفا کنند. در این راستا و با توجه به مشکل کمبود وقت برای پزشکان متخصص، آموزش استفاده از امکانات خدمات آگاهیرسانی (Alert) و RSS برای ایشان ضروری به نظر میرسد. همچنین پیشنهاد میشود در صورت لزوم با به کارگیری نیروهای متخصص در کتابداری و اطلاع‌رسانی پزشکی، امکان آموزش فردی برای پزشکان فراهم شود. واژه‌‌های کلیدی: آگاهی؛ پزشکان؛ کتابخانه‌ی ملی دیجیتال پزشکی ایران؛ بیمارستان‌های آموزشی.
مقاله پژوهشی
محمد حسین طحاری مهرجردی؛ حمید بابایی میبدی؛ علی مروتی شریف‌آبادی
دوره 9، شماره 3 ، مرداد و شهریور 1391
چکیده
مقدمه: امروزه، خدمات بهداشتی و درمانی در هر جامعه زمینه‌ساز سلامت جسمی و روانی افراد و پیش نیاز توسعه‌ی پایدار است. البته لازمه‌ی این زمینه، در دسترس بودن متوازن و متعادل امکانات و تجهیزات بخش بهداشت و درمان در نواحی مختلف جغرافیایی می‌باشد. مطالعه‌ی حاضر به شناسایی وضعیت توسعه یافتگی و رتبه‌بندی استان‌های کشور از لحاظ دسترسی ...
بیشتر
مقدمه: امروزه، خدمات بهداشتی و درمانی در هر جامعه زمینه‌ساز سلامت جسمی و روانی افراد و پیش نیاز توسعه‌ی پایدار است. البته لازمه‌ی این زمینه، در دسترس بودن متوازن و متعادل امکانات و تجهیزات بخش بهداشت و درمان در نواحی مختلف جغرافیایی می‌باشد. مطالعه‌ی حاضر به شناسایی وضعیت توسعه یافتگی و رتبه‌بندی استان‌های کشور از لحاظ دسترسی به شاخص‌های بخش بهداشت و درمان پرداخته است. روش بررسی: این پژوهش، از نظر هدف، از نوع پژوهش‌های کاربردی و از نظر ماهیتی، از نوع پیمایشی- توصیفی و از نظر زمان، تکمقطعی محسوب می‌گردد. جامعه‌ی آماری تحقیق کلیه‌ی استان‌های کشور در سال 1387 مشتمل بر 30 استان بودند. ابزار جمع‌آوری اطلاعات برای تهیهی پیشینه و ادبیات نظری این تحقیق، مستندات کتابخانه‌ای و اینترنتی بود و از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و مرکز آمار ایران به عنوان مراجع رسمی اطلاعات کشور در این زمینه، برای جمع‌آوری دادههای مربوط استفاده شد. در این مطالعه، از تکنیک تاکسونومی به منظور تعیین درجهی توسعه یافتگی استان‌های کشور در این بخش، از تکنیک آنتروپی شانون به منظور تعیین اوزان شاخصها و از تکنیک تاپسیس به منظور رتبه‌بندی استان‌های کشور از لحاظ دسترسی به شاخص‌های بخش بهداشت و درمان استفاده شده است. یافته‌ها: نتایج تکنیک تاکسونومی حاکی از آن است که از 30 استان کشور در این بخش، تعداد 12 استان توسعه یافته، 9 استان نیمه توسعه یافته و 9 استان دیگر توسعه نیافته تلقی میشوند. شاخص نسبت تعداد داروساز به جمعیت استانها به عنوان مهم‌ترین شاخص از سوی تکنیک آنتروپی شانون معرفی شد. همچنین نتایج تکنیک تاپسیس نشان داد که از لحاظ دسترسی به شاخص‌های بخش بهداشت و درمان، استان سمنان رتبهی اول و استان سیستان و بلوچستان رتبهی سیام را دارد. نتیجه‌گیری: بنابراین به برنامهریزان و مسؤولان مربوط پیشنهاد میشود در برنامهریزی منطقهای و تخصیص بودجه در این زمینه، جهت رفع و یا کاهش نابرابری بین استان‌های کشور، اولویتها را با توجه به درجهی توسعه یافتگی استان‌های کشور و میزان برخورداری استان‌های کشور از این شاخصها تعیین نمایند. واژه‌‌های کلیدی: استانها؛ ایران؛ شاخص‌های بهداشت و تندرستی؛ تکنیکها؛ تاکسونومی؛ آنتروپی شانون؛ تاپسیس.
مقالات پژوهشی
محمدرضا اسماعیلی دوکی؛ هادی سرخی؛ سید عباس فاطمی؛ فاطمه حسین‌زاده؛ یداله زاهدپاشا؛ احمد تمدنی؛ نعیمه نخجوانی؛ رحیم براری سوادکوهی؛ ایرج محمدزاده؛ محمدرضا صالحی عمران؛ موسی احمدپور کچو؛ عباس هادی‌پور؛ سهیل اوصیا؛ محمود حاجی‌احمدی؛ علی بیژنی؛ حسن محمودی نشلی؛ پیمان اشراقی؛ کاظم بابازاده؛ علی محمدپور میر
دوره 9، شماره 3 ، مرداد و شهریور 1391
چکیده
مقدمه: پرونده‌ی پزشکی متشکل از مجموع مدارکی است که گواه وضعیت سلامت بیمار در لحظه‌ای از زندگی او می‌باشد. بین سیر بیماری و دستورهای صادر شده‌ی روزانه‌ی پزشک در پرونده، ارتباط بسیار نزدیکی وجود دارد و هر دستور پزشکی ناشی از وضعیت موجود بیمار و سیر بیماری وی می‌باشد. در این مطالعه، به جهت افزایش سیر بیماری و ارتقای آموزشی فراگیران، ...
بیشتر
مقدمه: پرونده‌ی پزشکی متشکل از مجموع مدارکی است که گواه وضعیت سلامت بیمار در لحظه‌ای از زندگی او می‌باشد. بین سیر بیماری و دستورهای صادر شده‌ی روزانه‌ی پزشک در پرونده، ارتباط بسیار نزدیکی وجود دارد و هر دستور پزشکی ناشی از وضعیت موجود بیمار و سیر بیماری وی می‌باشد. در این مطالعه، به جهت افزایش سیر بیماری و ارتقای آموزشی فراگیران، ضمن حفظ وجود صفحه‌ی سیر بیماری قبلی در پرونده، ستونی از سیر بیماری در صفحه‌ی دستورهای پرونده‌های پزشکی تعیین و میزان اثربخشی آن در ثبت سیر بیماری شناسایی شد. روش بررسی: در این مطالعه‌ی مداخلهای شاهددار، پرونده‌های بیماران بستری در کلیه‌ی بخشهای فوق تخصصی بیمارستان کودکان امیرکلای بابل در طی سه ماه آخر سال‌های 1387 و 1388 مورد بررسی قرار گرفتند (از مجموع حدود 3462 پرونده، در هر سال، 150پرونده مورد بررسی قرار گرفت). به هر یک از شاخص‌های سیر بیماری که بر اساس الگوی SOAP ثبت شدند، یک امتیاز داده شد. در نهایت، اگر فقط تا سه شاخص در پرونده ذکر گردید ضعیف، تا 5 مورد متوسط و تا 7 مورد خوب ارزیابی شدند. سپس امتیازات حاصل از پرونده‌های فوق با استفاده از آزمونهای آماری t-test، Paired t-test، ضریب همبستگی پیرسون، مجذور کای، fisher’s exact و ضریب Kappa مورد مقایسه قرار گرفتند و 05/0 > P معنیدار تلقی شد. یافته‌ها: میانگین تعداد دستورهای پزشک پروندهها در سه ماههی آخر سال 1387 و 1388 به ترتیب 8/10 ± 15/9 و 80/6 ± 45/8 مورد بوده است. امتیاز خوب، بیشترین فراوانی را در ستون خلاصه‌ی سیر بیماری جدید داشت. بیشترین میانگین نتایج به دست آمده در گروههای مورد مطالعه مربوط به خلاصه‌ی سیر بیماری در سال 1388 بود. مقایسهی میانگینها نیز از نظر آماری معنیدار بوده است (05/0 > P). نتیجه‌گیری: با اضافه کردن ستون جدید تحت عنوان «خلاصه‌ی سیر بیماری» در برگهی دستورهای پزشک، ثبت سیر بیماری و علت دستورهای پزشکی ارایه شده، به طور قابل ملاحظهای بر اساس الگوی SOAP ارتقا مییابد. بنابراین، پیشنهاد میشود که این ستون در صفحه‌ی دستورهای پزشک پرونده‌های بیمارستانی گنجانده شود. واژه‌‌های کلیدی: مدارک پزشکی؛ سیر بیماری؛ صفحه‌ی دستورهای پزشک؛ مستندسازی.
مقالات پژوهشی
صدیقه محمد اسماعیل؛ ماهرخ ناصحی اسکویی
دوره 9، شماره 3 ، مرداد و شهریور 1391
چکیده
مقدمه: امروزه توجه به کاربردپذیری وب به عنوان یکی از مهم‌ترین شاخص‌های دسترسی به اطلاعات امری ضروری است؛ در حالی که به دلیل نبود معیار و استاندارد معین، بسیاری از این وب سایت‌ها به گونه‌های متفاوتی طراحی شده‌اند. این گوناگونی می‌تواند منجر به بروز مشکلاتی در جهت دسترسی کاربران به اطلاعات مورد نیاز گردد. تحقیق حاضر با هدف، ارزیابی ...
بیشتر
مقدمه: امروزه توجه به کاربردپذیری وب به عنوان یکی از مهم‌ترین شاخص‌های دسترسی به اطلاعات امری ضروری است؛ در حالی که به دلیل نبود معیار و استاندارد معین، بسیاری از این وب سایت‌ها به گونه‌های متفاوتی طراحی شده‌اند. این گوناگونی می‌تواند منجر به بروز مشکلاتی در جهت دسترسی کاربران به اطلاعات مورد نیاز گردد. تحقیق حاضر با هدف، ارزیابی تطبیقی وب سایتهای کتابخانه‌های بیمارستان‌های آموزشی دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور، (اعم از عمومی و تخصصی) و تعیین وضعیت وبسایتهای کتابخانه‌های بیمارستانی مورد نظر از دیدگاه رعایت معیار نماهای تعاملی، تبادلی و غیر متنی و نیز مؤلفهها و ویژگیهای مطرح در این زمینهها انجام شد. روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع کاربردی و ابزار جمع‌آوری اطلاعات، سیاههی وارسی (دارای روایی صوری و محتوایی) بود. این سیاهه مشتمل بر 21 مؤلفه بود که در نتیجهی مطالعه‌ی متون و منابع و پژوهش‌های مشابه صورت گرفته در این زمینه تهیه گردید و جهت تأیید روایی در اختیار صاحبنظران و متخصصان رشتهی علوم کامپیوتر در حوزه‌ی طراحی وب سایت قرار داده شد. افزون بر این، در سیاههی یاد شده دو مقیاس وجود و نبود ضربدر تواتر یا رتبه مورد استفاده قرار گرفت. جامعه‌ی آماری پژوهش شامل 24 وب سایت فعال کتابخانه‌های بیمارستانی عمومی و تخصصی ایران بود (لازم به ذکر است که تعدادی از وب سایتهای کتابخانه‌های بیمارستانی به دلیل نمایشی بودن و یا در حال ساخت بودن از جامعه‌ی آماری حذف گردیدند). برای به توصیف کشیدن وضعیت موجود وب سایتهای مورد بررسی از آمار توصیفی (فراوانی، درصد و میانگین) و برای رد و تأیید فرضیهها از آزمون استنباطی Repeated measures استفاده گردید. یافته‌ها: وب سایت بیمارستان‌های تخصصی و عمومی هر دو با کسب 38 درصد موفق به رعایت مؤلفههای نماهای تعاملی و تبادلی و وب سایت بیمارستان‌های تخصصی با کسب 24 درصد و وب سایت بیمارستان‌های عمومی با کسب 26 درصد موفق به رعایت مؤلفههای نماهای غیر متنی شدند که در مجموع بیانگر آن است که در وب سایتهای جامعه‌ی مورد نظر کمتر از نیمی از استانداردها رعایت شده است. نتیجه‌گیری: مطالعه و بررسی وضعیت وب سایتهای کتابخانه‌های بیمارستانی نشان داد که کمتر از 50 درصد مؤلفههای مربوط به رعایت معیار نماهای تعاملی و تبادلی و نماهای غیر متنی در جامعه‌ی مورد نظر رعایت شده است که این امر نتیجهی مطلوبی را به همراه ندارد و با وب سایت شاخص فاصلهی زیادی دارد، بنابراین لازم است در طراحی این وبسایتها دقت و توجه بیشتری به عمل آید. واژه‌‌های کلیدی: ارزیابی؛ نماهای تعاملی و تبادلی؛ نماهای غیر متنی؛ کتابخانه‌های بیمارستانی؛ اینترنت.
مقالات پژوهشی
فیض‌الله اکبری؛ حسین جودکی؛ محمود محمودی؛ علی اکبری ساری؛ علیرضا نمازی
دوره 9، شماره 3 ، مرداد و شهریور 1391
چکیده
مقدمه: با وجود گذشت حدود یک دهه از شروع اجرای سیاست برون‌سپاری در بخش سلامت، معیاری برای اندازه‌گیری میزان برون‌سپاری و پایش نحوه‌ی اجرای آن معرفی نشده است. مطالعاتی که قصد داشته‌اند حجم (میزان) واگذاری‌ها را نشان دهند، به تعداد قراردادهای واگذاری اشاره نموده‌اند که این تصویر کاملی از میزان کاهش تصدی‌گری در اختیار ما قرار نمی‌دهد. ...
بیشتر
مقدمه: با وجود گذشت حدود یک دهه از شروع اجرای سیاست برون‌سپاری در بخش سلامت، معیاری برای اندازه‌گیری میزان برون‌سپاری و پایش نحوه‌ی اجرای آن معرفی نشده است. مطالعاتی که قصد داشته‌اند حجم (میزان) واگذاری‌ها را نشان دهند، به تعداد قراردادهای واگذاری اشاره نموده‌اند که این تصویر کاملی از میزان کاهش تصدی‌گری در اختیار ما قرار نمی‌دهد. مطالعه‌ی حاضر با معرفی چند شاخص ساده تا حدی این کمبود را جبران نمود و نشان داد در عمل قراردادهای برون‌سپاری خدمات چگونه منعقد شده‌اند. پس از آن با معرفی دو شاخص دیگر، میزان (کاهش) تصدی‌گری خدمات بیمارستانی اندازه‌گیری شد. روش بررسی: مطالعه‌ی حاضر یک مطالعه‌ی مقطعی و کاربردی بود که با استفاده از دادههای سال 1386 اجرا شد. در ابتدا با مرور شواهد موجود و کمک گرفتن از پنج نفر از صاحبنظران، فرم جمع‌آوری داده‌ها طراحی گردید و سپس دادههای مورد نیاز از طریق مراجعه به واحدهای مختلف ستاد دانشگاه و بیمارستانها جمع‌آوری شد. جامعه‌ی پژوهش 16 بیمارستان تابعه‌ی دانشگاه علوم پزشکی تهران بود که دو بیمارستان به دلیل در دسترس نبودن دادههای مورد نیاز و عدم دقت کافی آمار موجود کنار گذاشته شدند. از دو معیار اصلی برای اندازه‌گیری تصدی‌گری و چهار معیار دیگر برای اندازه‌گیری نحوه واگذاری‌ها استفاده شد. یافته‌ها: به طور میانگین حدود 12 درصد تصدی کلی در بیمارستان‌های تحت پژوهش در اختیار بخش خصوصی و مابقی (88 درصد) در اختیار بخش دولتی بوده است. همچنین به طور میانگین حدود 25 درصد تصدی پرسنلی بر عهده بخش خصوصی و مابقی (75 درصد) در اختیار بخش دولتی بوده است. در این مدت 124 قرارداد منعقد شد که در 93 درصد موارد طرف قرارداد بخش خصوصی بوده است. 68 درصد واگذاری‌ها در فضای رقابتی انجام شد و 10 درصد قراردادهای منعقد شده، نیاز به متمم پیدا کردند. نتیجه‌گیری: حجم کمی از تصدیهای بیمارستانی واگذار شد، اما فرایند اجرایی واگذاری‌ها به نسبت قابلقبول بود. واژه‌‌های کلیدی: تصدی‌گری؛ برون‌سپاری؛ بخش خصوصی؛ بیمارستان‌های دانشگاهی.
مقاله پژوهشی
علیرضا امان اللهی؛ فرهاد شکرانه؛ حافظ محمد حسن زاده؛ محمد ابراهیمی کلان؛ غزاله بنانی
دوره 9، شماره 3 ، مرداد و شهریور 1391
چکیده
مقدمه: چکیده‌ی مقاله برای بیشتر پزشکان، معیار بررسی و مطالعه‌ی متن کامل مقاله است. چکیده‌ها حاوی اطلاعات اصلی و مهم مقاله هستند که خواننده را به محتوای اطلاعاتی مقاله راهنمایی می‌کنند. از این رو پایگاه‌های اطلاعاتی نمایه‌ساز به ساختار و محتوای اطلاعاتی چکیده‌ی مقالات، با افزایش انتشار مقالات و تنوع موضوعی مجلات بیش از پیش تأکید ...
بیشتر
مقدمه: چکیده‌ی مقاله برای بیشتر پزشکان، معیار بررسی و مطالعه‌ی متن کامل مقاله است. چکیده‌ها حاوی اطلاعات اصلی و مهم مقاله هستند که خواننده را به محتوای اطلاعاتی مقاله راهنمایی می‌کنند. از این رو پایگاه‌های اطلاعاتی نمایه‌ساز به ساختار و محتوای اطلاعاتی چکیده‌ی مقالات، با افزایش انتشار مقالات و تنوع موضوعی مجلات بیش از پیش تأکید می‌کنند. مقالهی حاضر به ارزیابی چکیده‌ی مقالات کارآزمایی‌های بالینی تصادفی کنترل شده که در PubMed نمایه شده‌اند، با استفاده از چکلیست CONSORT پرداخته است.روش بررسی: این پژوهش از نوع مقطعی توصیفی بود. جامعه‌ی پژوهش شامل 314 چکیده‌ی مقاله از نوع کارآزمایی بالینی تصادفی کنترل شده، با وابستگی سازمانی به دانشگاه علوم پزشکی تهران (249) و دانشگاه علوم پزشکی ایران سابق (65) بود که در PubMed تا پایان سال 2010 نمایه شده بودند. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار آماری 16SPSS و با استفاده از روشهای آماری توصیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته‌ها: در تمام چکیده‌ی مقالات از میان موارد در نظر گرفته شده در چکلیست، فقط مداخلهی به کار برده شده در هر دو گروه به طور کامل بیان شده است. ذکر روش تصادفیسازی مشارکت کنندگان به گروههای درگیر در مطالعه، نوع طراحی کارآزمایی بالینی تصادفی کنترل شده و تعداد افرادی که در آنالیز شرکت داشتند، از مواردی است که بسیار ضعیف گزارش شده‌اند. از میان انواع مداخلات، دارو با 2/68 درصد بیشتر از سایر مداخلات به کار برده شده است. شیوه دوسو کور از میان شیوههای کورسازی بیشتر استفاده شده است.نتیجه‌گیری: کیفیت گزارش روششناسی در مقالات کارآزمای بالینی تصادفی کنترل شده، در حد مناسبی نیست. برای گزارش بهتر نتایج باید آموزشهای لازم به پژوهشگران و نویسندگان مقالات داده شود. علاوه بر این سردبیران مجلات باید دستورالعمل گزارش صحیح این نوع از مطالعات را در راهنمای نگارش مقالات مجلات درج نمایند تا شاهد هر چه بهتر شدن گزارش این دست از مطالعات توسط نویسندگان باشند. واژه‌‌های کلیدی: ارزیابی؛ کارآزمایی بالینی تصادفی کنترل شده؛ پایگاه‌های اطلاعاتی؛ چکیده‌ی مقالات.
مقالات پژوهشی
سید جمال الدین طبیبی؛ امیر اشکان نصیری پور؛ علی ایوبیان؛ حسین باقریان محمود آبادی
دوره 9، شماره 3 ، مرداد و شهریور 1391
چکیده
مقدمه: امروزه بازار گردشگری پزشکی به عنوان یکی از صنایع درامد‌زا و رقابتی در دنیا مطرح شده و از حوزه‌های نوین گردشگری پیشرفته است. اطلاع‌رسانی مناسب منجر به آگاهی گردشگران پزشکی از قابلیت‌های حال حاضر خدمات سلامت می‌گردد. این پژوهش با هدف، تأثیر مکانیزم‌های اطلاع‌رسانی در جذب گردشگران پزشکی در بیمارستان‌های منتخب شهر تهران ...
بیشتر
مقدمه: امروزه بازار گردشگری پزشکی به عنوان یکی از صنایع درامد‌زا و رقابتی در دنیا مطرح شده و از حوزه‌های نوین گردشگری پیشرفته است. اطلاع‌رسانی مناسب منجر به آگاهی گردشگران پزشکی از قابلیت‌های حال حاضر خدمات سلامت می‌گردد. این پژوهش با هدف، تأثیر مکانیزم‌های اطلاع‌رسانی در جذب گردشگران پزشکی در بیمارستان‌های منتخب شهر تهران انجام گرفت. روش بررسی: پژوهش توصیفی- مقطعی حاضر در سال 1390 بر روی 195 نفر از رؤسا، مدیران، مترونها، مسؤولان بهبود کیفیت، سوپروایزرها و سرپرستاران بیمارستان‌های هاشمی‌نژاد، شهید رجایی، حضرت رسول اکرم، میلاد، ایران مهر، محب، لاله و پارسیان انجام گرفت. ابزار جمع‌آوری داده‌ها، پرسش‌نامه‌ی دو بخشی بود. پرسش‌نامه پس از کسب اعتبار علمی و داشتن پایایی 88/0 به کمک آزمون Cronbach’s alpha توسط افراد شرکت کننده در پژوهش تکمیل گردید. داده‌ها پس از جمع‌آوری با استفاده از نرم‌افزار 16SPSS و آزمونهای توصیفی درصد فراوانی و میانگین و آزمون تحلیل استنباطی F مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: بین مکانیزم‌های اطلاع‌رسانی و جذب گردشگران پزشکی رابطهی معنی‌داری وجود نداشت (05/0 < P). از بین متغیرهای مکانیزم‌های اطلاع‌رسانی، تنها تبلیغات رسانهای با جذب گردشگران پزشکی رابطهی معنی‌داری داشت (05/0 = P). سایر متغیرها از جمله بروشورها، کتابچههای راهنما، برنامه‌های تلویزیونی، روشهای الکترونیکی و سازمان‌های مسؤول گردشگری تأثیری در جذب گردشگران پزشکی نداشتند. نتیجه‌گیری: با توجه به وجود این که تنها تبلیغات رسانهای در جذب گردشگران پزشکی مؤثر است؛ به نظر میرسد که تبلیغ توانمندیهای کشور در این زمینه در رسانههای بینالمللی می‌تواند به جذب هر چه بیشتر گردشگران پزشکی کمک نماید. واژه‌‌های کلیدی: سفر پزشکی؛ گردشگری پزشکی؛ اطلاع‌رسانی
مقاله مروری نقلی
سودابه وطن خواه؛ محمد رضا ملکی؛ شهرام توفیقی؛ امید براتی؛ سیما رفیعی
دوره 9، شماره 3 ، مرداد و شهریور 1391
چکیده
در اغلب کشورها بخش دولتی ارایه دهنده‌ی خدمات سلامت، دچار چالش‌ها و کاستی‌های فراوانی بوده و از کارایی پایینی برخوردار است. یکی از راهکارهای اصلی حل معضلات نظام سلامت، واگذاری خدمات مختلف در قالب پیمان مدیریت می‌باشد. هدف از مطالعه‌ی حاضر، بررسی تجارب کشورهای منتخب در خصوص به کارگیری پیمان مدیریت بود. همچنین در کنار آن به بیان اشکال ...
بیشتر
در اغلب کشورها بخش دولتی ارایه دهنده‌ی خدمات سلامت، دچار چالش‌ها و کاستی‌های فراوانی بوده و از کارایی پایینی برخوردار است. یکی از راهکارهای اصلی حل معضلات نظام سلامت، واگذاری خدمات مختلف در قالب پیمان مدیریت می‌باشد. هدف از مطالعه‌ی حاضر، بررسی تجارب کشورهای منتخب در خصوص به کارگیری پیمان مدیریت بود. همچنین در کنار آن به بیان اشکال مختلف عقد قرارداد، خدمات مورد قرارداد، اثرات عقد قرارداد روی فاکتورهای مورد مطالعه، نحوه‌ی کنترل و پایش قراردادها و شیوههای پرداخت در پیمانهای مدیریت پرداخته شد. پژوهش حاضر، از نوع مطالعه‌ی مروری بود که طی آن دادههای مربوط به موضوع تحقیق از کشورهای منتخب (انگلستان، هند، نیوزیلند و ایران) با استفاده از پایگاه دادهای دانشگاه علوم پزشکی تهران، بانک جهانی و سازمان جهانی بهداشت جمع‌آوری شد. متغیرهای مطالعه شامل اشکال عقد قرارداد، خدمات تحت پوشش قرارداد، اثرات عقد قرارداد روی فاکتورهای مورد مطالعه، شیوههای پرداخت در پیمان مدیریت و کنترل و پایش قراردادها بود. روش عمدهای که در کشورهای مورد مطالعه برای عقد قرارداد وجود دارد، واگذاری مدیریت (پیمان مدیریت) می‌باشد. در این روش، اختیار و مسؤولیت مدیریت و ادارهی سازمان‌های بهداشت و درمان از دولت به یک مؤسسهی خصوصی واگذار میشود تا این نهاد غیر دولتی، مؤسسهی بهداشتی درمانی را اداره نموده و کلیه‌ی خدمات مورد نیاز را ارایه دهد. مشارکت میان بخش خصوصی و دولتی در حوزه‌ی بهداشت و درمان روز به روز در حال گسترش است. واگذاری مدیریتی یا پیمان مدیریت طی فرایند عقد قرارداد به بخش خصوصی، یکی از مهم‌ترین راههای کارامد برون‌سپاری خدمات سلامت است، ولی اثربخشی آن نیازمند اعمال کنترل، پایش و نظارت دقیق و همچنین توسعه‌ی مستمر ظرفیت مدیریتی نتیجهبخش در قالب طراحی و تدوین قرارداد دقیق و همه جانبه می‌باشد تا از کارایی خدماتی که به این شکل ارایه میگردند، اطمینان حاصل شود. واژه‌‌های کلیدی: برون‌سپاری؛ بیمارستان‌های دولتی؛ بیمارستان‌های خصوصی؛ پیمان مدیریت.
Short Communication(s)
فرخنده اسدی؛ حمید مقدسی؛ اعظم السادات حسینی؛ محمد دهقانی
دوره 9، شماره 3 ، مرداد و شهریور 1391
چکیده
مقدمه: مراقبت سرپایی یک قسمت تفکیک ناپذیر از سیستم مراقبت بهداشتی و درمانی است که اغلب درگاه ورود بیمار به سیستم مراقبت بهداشتی می‌باشد. مراقبت سرپایی با کیفیت بالا، نقش مهمی در کاهش میزان مرگ و میر و ناخوشی دارد. کیفیت اطلاعات نیز نقش اساسی را در ایمنی و کیفیت مراقبت سرپایی ایفا می‌کند، بنابراین مدیریت صحیح اطلاعات در این حیطه امری ...
بیشتر
مقدمه: مراقبت سرپایی یک قسمت تفکیک ناپذیر از سیستم مراقبت بهداشتی و درمانی است که اغلب درگاه ورود بیمار به سیستم مراقبت بهداشتی می‌باشد. مراقبت سرپایی با کیفیت بالا، نقش مهمی در کاهش میزان مرگ و میر و ناخوشی دارد. کیفیت اطلاعات نیز نقش اساسی را در ایمنی و کیفیت مراقبت سرپایی ایفا می‌کند، بنابراین مدیریت صحیح اطلاعات در این حیطه امری ضروری می‌باشد. پژوهش حاضر با هدف، شناسایی وضعیت سیستم مدیریت اطلاعات مراقبت سرپایی بیمارستان‌های تابعه‌ی دانشگاه‌های علوم پزشکی شهر تهران انجام گرفت. روش بررسی: مطالعه‌ی توصیفی حاضر، سیستم مدیریت اطلاعات مراقبت سرپایی (درمانگاه و اورژانس) بیمارستان‌های تابعه‌ی دانشگاه‌های علوم پزشکی شهید بهشتی و تهران را در سال 1389 مورد بررسی قرار داد. داده‌ها به روش پرسش و با ابزار پرسش‌نامه جمع‌آوری گردید. حجم نمونه مطابق با حجم جامعه، تعداد 42 بیمارستان بود. روایی ابزار بر اساس اعتبار محتوا و پایایی آن از طریق آزمون مجدد تعیین گردید و داده‌ها با استفاده از آمار توصیفی و به کمک نرم‌افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: هیچ کدام از سیستمهای مدیریت اطلاعات مراقبت سرپایی از تحلیل کیفی برای ارتقای کیفیت دادههای جمع‌آوری شده استفاده نکرده بودند، همچنین 62 درصد مراکز اورژانس و 6/78 درصد درمانگاههای تحت مطالعه، هیچ اقدامی برای سازماندهی درون پروندهای انجام ندادند. نتیجه‌گیری: وجود سیستم مدیریت اطلاعات مراقبت سرپایی پویا و کارامد امری ضروری و حیاتی می‌باشد، بنابراین باید فرایندها و قوانین مربوط به جمع‌آوری، ذخیره سازی، پردازش و توزیع اطلاعات در سیستم مدیریت اطلاعات مراقبت سرپایی اصلاح و بیشتر مورد توجه قرار گیرد. واژه‌‌های کلیدی: مدیریت اطلاعات؛ مراقبت سرپایی؛ مدارک پزشکی؛ اطلاعات.
Short Communication(s)
محمدرضا هاشمیان؛ محمدجواد آل‌مختار؛ اکبر حسن زاده
دوره 9، شماره 3 ، مرداد و شهریور 1391
چکیده
مقدمه: اندازه‌گیری کیفیت خدمات در کتابخانه‌های دانشگاهی دارای اهمیت ویژه‌ای است. در سال‌های اخیر تحقیقات زیادی با استفاده از ابزارهایی مانند Libqual در زمینه‌ی اندازه‌گیری کیفیت خدمات کتابخانه‌ها انجام شده است. هدف از مطالعه‌ی حاضر، ارزیابی کیفیت خدمات کتابخانه‌های دانشکده‌ای دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با استفاده از مدل تحلیل ...
بیشتر
مقدمه: اندازه‌گیری کیفیت خدمات در کتابخانه‌های دانشگاهی دارای اهمیت ویژه‌ای است. در سال‌های اخیر تحقیقات زیادی با استفاده از ابزارهایی مانند Libqual در زمینه‌ی اندازه‌گیری کیفیت خدمات کتابخانه‌ها انجام شده است. هدف از مطالعه‌ی حاضر، ارزیابی کیفیت خدمات کتابخانه‌های دانشکده‌ای دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با استفاده از مدل تحلیل شکاف Libqual بود. روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع پیمایشی و جامعه‌ی پژوهش، کلیه‌ی کاربران کتابخانه‌های دانشکده‌ای دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در سال 1389 بودند که تعداد 368 نفر از آن‌ها با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی- طبقه‌ای و با استفاده از جدول مورگان انتخاب شدند. داده‌ها با استفاده از پرسش‌نامه‌ی استاندارد Libqual جمع‌آوری شد که روایی و پایایی این پرسش‌نامه در پژوهش‌های مختلف داخلی کشور تأیید شده است. پرسش‌نامه دارای 22 سؤال بود و پاسخ دهندگان نظرات خود را به هر یک از سؤالات در سه سطح حداقل انتظارات، حداکثر انتظارات و سطح دریافت در مقیاسی از 1 تا 9 درجه‌بندی کردند. پس از توزیع، تعداد 354 پرسش‌نامه تکمیل و بازگردانده شد و برای تحلیل شکاف خدمات از آزمون t استفاده گردید. در نهایت، داده‌ها با ورود به نرم‌افزار SPSS و Excel مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد، شکاف کفایت و برتری در همه‌ی ابعاد Libqual منفی بود و میانگین سطح دریافت خدمات کتابخانه‌ای نیز در کلیه‌ی ابعاد Libqual هم از حداقل انتظارات و هم از حداکثر انتظارات به طور معنی‌داری کمتر بود (001/0 > P). نتیجه‌گیری: توجه به کلیه‌ی ابعاد Libqual، ارزیابی مستمر کیفیت خدمات و آموزش کاربران از نکات قابل توجه است. واژه‌‌های کلیدی: ارزیابی؛ مدل تحلیل شکاف؛ کتابخانه‌ها.
