دوره 9، شماره 4 ، مهر و آبان 1391
چکیده
برای دانلود ایندکس این شماره کلیک نمایید
بیشتر
برای دانلود ایندکس این شماره کلیک نمایید
نامه به سردبیر
دوره 9، شماره 4 ، مهر و آبان 1391، صفحه 445-447
چکیده
اطلاع‌درمانی به معنای تجویز اطلاعات مناسب، در زمان مناسب و برای فرد مناسب است (1). منظور از فرد مناسب، بیمار یا خانواده‌ی وی و یا تیم درمان است که نیاز به اطلاعات صحیح و مناسب راجع به یک بیماری خاص دارند. این فعالیت از دیرباز در جوامع مختلف انجام می‌شده است، اما نام‌های متفاوتی برای آن به کار می‌رفته است؛ حتی گاهی هیچ نامی بر چنین فعالیتی ...
بیشتر
اطلاع‌درمانی به معنای تجویز اطلاعات مناسب، در زمان مناسب و برای فرد مناسب است (1). منظور از فرد مناسب، بیمار یا خانواده‌ی وی و یا تیم درمان است که نیاز به اطلاعات صحیح و مناسب راجع به یک بیماری خاص دارند. این فعالیت از دیرباز در جوامع مختلف انجام می‌شده است، اما نام‌های متفاوتی برای آن به کار می‌رفته است؛ حتی گاهی هیچ نامی بر چنین فعالیتی اطلاق نمی‌شده است. امروزه اصطلاح اطلاع‌درمانی عام‌تر و در بر گیرنده‌ی اصطلاحات دیگری چون کتاب‌درمانی، وب‌درمانی، اینترنت‌درمانی، مجازدرمانی و ... است.یکی از پیامدهای جوامع صنعتی کنونی، بروز بیماری‌های مختلفی است که گریبان‌گیر اقشار مختلف مردم شده است. تعداد ناکافی کادر درمان و تجهیزات لازم برای کلیه‌ی بیماران، هزینه‌های درمانی زیاد، ناآگاهی و ناآشنایی عموم مردم با بیماری‌های مختلف و علایم و راه‌های پیشگیری از آن‌ها، در برخی موارد عدم ارایه‌ی اطلاعات شفاف به بیماران توسط کادر درمان، انجام ناصحیح دستورالعمل‌های پزشکی و پیرو آن ایجاد چرخه‌ی معیوب در درمان، لزوم بسترسازی جهت ارتقای سطح سواد سلامت (توانایی کسب، پردازش و فهم اطلاعات پایه‌ی سلامت به منظور استفاده در تصمیم‌گیری‌های پزشکی و بهداشتی جهت ارتقای سلامت) افراد جامعه را محرز می‌سازد (2).عدم دسترسی سریع، ساده و به موقع افراد جامعه به متخصصان حوزه‌ی سلامت و عدم دسترسی آنان به اطلاعات مناسب مربوط به بیماری و سلامت خود، بر لزوم ایجاد تمهیداتی برای جبران این کمبود در زمینه‌ی اطلاعات سلامت مورد نیاز تأکید دارد. اگر بتوان اطلاعات لازم و مناسب را از طریق محمل‌های اطلاعاتی مختلف چاپی و الکترونیکی در اختیار بیمار و خانواده‌ی او قرار داد و تیم پزشکی را نیز تشویق به ارایه‌ی اطلاعات کافی به آنان نمود، می‌توان بسیاری از هزینه‌هایی را که در حال حاضر دولت، مراکز درمانی و بیماران متحمل می‌شوند، به طور مؤثری کاهش داد. یکی از مهم‌ترین راه‌کارها برای تحقق این هدف، وجود یک مرکز تحقیقات اطلاع‌درمانی است که علاوه بر ایفای نقش مکمل در فرآیند درمان، به ارتقای سطح سواد سلامت افراد جامعه نیز یاری رساند (4-3). چنین مرکزی، یک مرکز درمانی با محوریت آموزش و پژوهش در درمان است که فواید، اهداف و وظایف متعددی دارد. در ادامه به فواید، اهداف و وظایف یک مرکز اطلاع‌درمانی پرداخته می‌شود.
مقاله پژوهشی
زهرا کاوسی؛ ناهید حاتم؛ هادی حیاتی آ ب باریک؛ محسن بیاتی؛ جاوید نعمتی
دوره 9، شماره 4 ، مهر و آبان 1391، صفحه 448-456
چکیده
مقدمه: رضایت بیمار موضوعی است که امروزه در صنعت سلامت توجه فزاینده‌ای را به خود جلب نموده است. ترخیص با رضایت شخصی را می‌توان یکی از نشان‌گرهای عدم رضایت بیماران در نظر گرفت که بر درمان بیماری اثرات منفی دارد و موجب افزایش هزینه‌های بیمارستان می‌گردد، در این راستا پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل مؤثر بر ترخیص بر خلاف توصیه‌ی پزشک ...
بیشتر
مقدمه: رضایت بیمار موضوعی است که امروزه در صنعت سلامت توجه فزاینده‌ای را به خود جلب نموده است. ترخیص با رضایت شخصی را می‌توان یکی از نشان‌گرهای عدم رضایت بیماران در نظر گرفت که بر درمان بیماری اثرات منفی دارد و موجب افزایش هزینه‌های بیمارستان می‌گردد، در این راستا پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل مؤثر بر ترخیص بر خلاف توصیه‌ی پزشک در بیمارستان نمازی شیراز انجام گرفت.
روش بررسی: این پژوهش به روش گذشته‌نگر (مورد- شاهدی) انجام گرفت. پرونده‌ی 9463 بیمار ترخیص شده در سه ماه آخر سال 1388 به روش گذشته‌نگر در بیمارستان نمازی شیراز بررسی و بر اساس نوع ترخیص تفکیک شد و با استفاده از چک لیستی تدوین شده توسط پژوهشگران و به روش نمونه‌گیری منظم انتخاب و بررسی گردید. داده‌ها پس از ورود به نرمافزار آماری SPSS با استفاده از آزمون‌های t-test، Chi-square و Logistic regression مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته‌ها: میزان ترخیص با رضایت شخصی در دوره‌ی مورد مطالعه، 9 درصد برآورد گردید. بین متغیرهای وضعیت بیمه (001/0 = P) و نوع بخش درمانی (050/0 > P) با ترخیص با رضایت شخصی، رابطه‌ی معنی‌داری وجود داشت. بیماران بخش اورژانس و بیماران فاقد بیمه به طور معنی‌داری بیشتر از سایر بیماران با رضایت شخصی بیمارستان را ترک نمودند.
نتیجه‌گیری: درصد بالای ترخیص با رضایت شخصی در بیمارستان مورد مطالعه، به خصوص در بخش اورژانس، بایستی از سوی مسؤولین این بیمارستان مورد توجه قرار گیرد و پس از شناخت علل و عوامل امر، اقدامات مؤثر جهت کاستن میزان این ترخیص صورت گیرد.
مقاله پژوهشی
مصطفی قادرزاده؛ فرحناز صدوقی؛ آروین کتابت
دوره 9، شماره 4 ، مهر و آبان 1391، صفحه 457-464
چکیده
مقدمه: در سال‌های اخیر مفاهیم شبکه‌های عصبی مصنوعی در کشف اولیه و طبقه‌بندی بیماری‌ها متحمل پیشرفت‌های فراوانی شده است. استفاده از شبکه‌های عصبی به دلیل توانایی‌های بالقوه‌ی آن درکاربردهای پزشکی و در پیدا کردن کنش بین متغیرها، تشخیص و مدل‌سازی بیماری‌ها به طور وسیعی مقبول واقع شده است. هدف از این پژوهش، طراحی و پیاده‌سازی ...
بیشتر
مقدمه: در سال‌های اخیر مفاهیم شبکه‌های عصبی مصنوعی در کشف اولیه و طبقه‌بندی بیماری‌ها متحمل پیشرفت‌های فراوانی شده است. استفاده از شبکه‌های عصبی به دلیل توانایی‌های بالقوه‌ی آن درکاربردهای پزشکی و در پیدا کردن کنش بین متغیرها، تشخیص و مدل‌سازی بیماری‌ها به طور وسیعی مقبول واقع شده است. هدف از این پژوهش، طراحی و پیاده‌سازی سیستم تصمیمیار مبتنی بر شبکه‌های عصبی مصنوعی به منظور کشف اولیه‌ی سرطان پروستات بود.
روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع کاربردی و جامعه‌ی هدف آن متشکل از 360 بیمار مبتلا به ناهنجاری‌های پروستات بودند که در فواصل سال‌های 90-1388 به بخش اورولوژی بیمارستان امام خمینی (ره) شهر تهران مراجعه نمودند. در این پژوهش به منظور ارزیابی عملکرد سیستم طراحی شده، از شاخص‌های حساسیت، ویژگی و صحت در طبقه‌بندی استفاده گردید. در طراحی هسته‌ی محاسباتی سیستم تصمیمیار بالینی در کشف اولیه‌ی سرطان پروستات از بزرگی خوش‌خیم آن، از الگوریتم شبکه‌ی عصبی گرادیان توأم مدرج (Scaled conjugate gradient) استفاده شد.
یافته‌ها: شاخص‌های عملکردی این سیستم، ویژگی و حساسیت بودند و عملکرد سیستم تصمیمیار بالینی پیشنهاد شده بر اساس این شاخص‌ها به ترتیب عبارت از 06/97 و 11/92 درصد بود. نتایج سیستم تصمیمیار در تشخیص و طبقه‌بندی بیماری‌های نئوپلازی پروستات، حاکی از پتانسیل بالای سیستم‌های مبتنی بر شبکه‌های عصبی به عنوان ابزاری قوی در طبقه‌بندی ناهنجاری‌های پروستات بود.
نتیجه‌گیری: در این پژوهش یک سیستم تصمیمیار پزشکی با هدف یاری رساندن به متخصصین در تشخیص و طبقه‌بندی بیماری‌های نئوپلازی پروستات طراحی گردید. سیستم‌های هوشمند پزشکی بر مبنای هوش مصنوعی و به خصوص شبکه‌های عصبی، می‌توانند به پزشکان در تشخیص دقیق سرطان پروستات و بزرگی خوش‌خیم آن کمک نمایند. با استفاده از این سیستم‌ها، بیوپسی‌های غیر ضروری و هزینه‌های تشخیصی کاهش می‌یابد. به علاوه، این سیستم‌ها می‌توانند در به حداقل رساندن زمان فرایندهای تشخیصی بیماری‌ها مؤثر واقع شوند.
زهرا مستانه؛ لطف‌اله موصلی
دوره 9، شماره 4 ، مهر و آبان 1391، صفحه 465-470
چکیده
مقدمه: سازمان جهانی بهداشت با ایجاد تغییرات در ساختار سیستم طبقه‌بندی بین‌المللی بیماری‌ها سعی در روزآمدسازی آن متناسب با نیازهای اطلاعاتی جامعه‌ی علمی دارد. در این مطالعه تغییرات 10-ICD (International classification of diseases) در فرایند روزآمدسازی مورد بررسی قرار گرفت.روش بررسی: داده‌های این مطالعه‌ی توصیفی برگرفته از سایت سازمان جهانی بهداشت ...
بیشتر
مقدمه: سازمان جهانی بهداشت با ایجاد تغییرات در ساختار سیستم طبقه‌بندی بین‌المللی بیماری‌ها سعی در روزآمدسازی آن متناسب با نیازهای اطلاعاتی جامعه‌ی علمی دارد. در این مطالعه تغییرات 10-ICD (International classification of diseases) در فرایند روزآمدسازی مورد بررسی قرار گرفت.روش بررسی: داده‌های این مطالعه‌ی توصیفی برگرفته از سایت سازمان جهانی بهداشت بود که پس از دسته‌بندی در قالب تعیین نوع تغییرات، نوع دستورالعمل‌ها جهت ایجاد تغییر، منبع ایجاد تغییر و سال تأیید و اعمال تغییرات بر اساس آمار توصیفی مورد تفسیرقرار گرفت.یافته‌ها: از تعداد 1914 تغییری که در 10-ICD در فاصله‌ی سال‌های 1995 تا 2009 رخ داده است، بیشترین تغییر در جلد سوم با 1249 مورد (53/65 درصد) بوده است. بیشترین تغییرات بزرگ در جلد اول با 264 مورد (19/50 درصد) و بیشترین تغییرات کوچک در جلد دوم با 69 مورد (64/49 درصد) اعمال شده است. بیشترین دستورالعمل تغییرات در هر سه جلد مربوط به اضافه کردن (Add) موردی به سیستم بوده است. در بین گروه‌های فعال ایجاد کننده‌ی تغییرات، MRG (Mortality reference group) با 107 مورد (34/20 درصد) و 116 مورد (45/83 درصد) به ترتیب در جلد اول و دوم و آلمان با 305 مورد (42/24 درصد) در جلد سوم بیشترین نقش را داشته‌اند.نتیجه‌گیری: حفظ سیالیت یک سیستم طبقه‌بندی در حوزه‌ی سلامت امری خطیر و ضروری است. این سیالیت در 10-ICD با ایجاد تغییرات چشم‌گیر به دلیل افزایش کشفیات جدید در زمینه‌ی پزشکی، تجهیزات تشخیصی و درمانی و به دنبال آن اطلاعات سلامت رخ داده است. در ایران نیز به دلیل سیاست دولت مبنی بر ایجاد پرونده‌ی الکترونیک سلامت ایرانیان، نیاز به استفاده از سیستم طبقه‌بندی روزآمد بیشتر احساس می‌شود.
مقاله پژوهشی
محمد حسین حیوی حقیقی؛ محمد دهقانی؛ سعید حسینی تشیزی؛ بهزاد عسگری؛ مصطفی رئیسی
دوره 9، شماره 4 ، مهر و آبان 1391، صفحه 471-478
چکیده
مقدمه: به دلیل این که بیمارستان‌ها ارایه دهندگان اصلی مراقبت سلامت هستند، برای به کار گرفتن سیستم‌های اطلاعاتی سلامت به عنوان مؤسسات هدف در نظر گرفته می‌شوند. بیمارستان‌ها برای مدیریت نیازمندی‌های رو به افزایش خود به سیستم اطلاعات بیمارستانی (Hospital information system یا HIS) اثربخش نیاز دارند. مطالعه‌ی حاضر اهمیت استفاده از HIS از دیدگاه ...
بیشتر
مقدمه: به دلیل این که بیمارستان‌ها ارایه دهندگان اصلی مراقبت سلامت هستند، برای به کار گرفتن سیستم‌های اطلاعاتی سلامت به عنوان مؤسسات هدف در نظر گرفته می‌شوند. بیمارستان‌ها برای مدیریت نیازمندی‌های رو به افزایش خود به سیستم اطلاعات بیمارستانی (Hospital information system یا HIS) اثربخش نیاز دارند. مطالعه‌ی حاضر اهمیت استفاده از HIS از دیدگاه کارکنان بخش مدارک پزشکی بیمارستان‌های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان را شناسایی نمود.
روش بررسی: در یک مطالعه‌ی توصیفی- مقطعی که نمونه‌ی آماری آن کارکنان بخش مدارک پزشکی بیمارستان‌های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان در بهار 1390 بودند، دیدگاه کارکنان با استفاده از یک پرسش‌نامه‌ی محقق ساخته جمع‌آوری گردید. روایی پرسش‌نامه از طریق روایی محتوی (بررسی منابع و گرفتن نظرات صاحب‌نظران) و پایایی آن با آزمون Cronbach¢s alpha (94/0) سنجیده شد. حجم نمونه با حجم جامعه (71 نفر) مساوی بود. داده‌ها با مراجعه‌ی حضوری جمع‌آوری و بعد از ورود به نرمافزار SPSS نسخه 19 با استفاده از آمار توصیفی و آزمون 2c مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته‌ها: از دیدگاه کارکنان، اهمیت هر سه حیطه‌ی «معیارهای مختلف برای انتخاب HIS»، «اهمیت پیش نیازهای استقرار HIS» و «اهمیت استفاده از HIS» در حد زیاد تا خیلی زیاد (به ترتیب 4/91، 6/89 و 4/77 درصد) بود. بین افراد با تحصیلات بالاتر، استقرار پیش نیازهای HIS اهمیت بیشتری داشت. در بین افرادی که مدرک تحصیلی آن‌ها مرتبط با پست سازمانی بود، نیز اهمیت معیارهای انتخاب HIS بیشتر احساس میشد.
نتیجه‌گیری: کارکنان بخش مدارک پزشکی دیدگاه بسیار مثبتی نسبت به استقرار HIS داشتند. مدیران در راه توسعه و ارتقای سیستم‌ها، باید توجه ویژه‌ای به نظرات و تجربیات کاربران داشته باشند.
مقاله پژوهشی
روح اله قائدامینی اسدآبادی؛ احمد عامریون؛ شهرام توفیقی؛ فاطمه عزیزیان؛ اعظم فیاضی
دوره 9، شماره 4 ، مهر و آبان 1391، صفحه 479-489
چکیده
مقدمه: یکی از انواع سیستم اطلاعات مدیریت بیمارستانی، سیستم اطلاعات پشتیبان تصمیم‌گیری (Decision support information system یا DSIS) است. این سیستم، از مدل‌های تصمیم‌گیری و پایگاه داده‌های خاص برای تهیه‌ی اطلاعات در جهت پشتیبانی از تصمیمات نیمه ساخت یافته یا ساخت نیافته استفاده می‌کند. هدف این پژوهش، طراحی مدل سیستم اطلاعات پشتیبان تصمیم برای ...
بیشتر
مقدمه: یکی از انواع سیستم اطلاعات مدیریت بیمارستانی، سیستم اطلاعات پشتیبان تصمیم‌گیری (Decision support information system یا DSIS) است. این سیستم، از مدل‌های تصمیم‌گیری و پایگاه داده‌های خاص برای تهیه‌ی اطلاعات در جهت پشتیبانی از تصمیمات نیمه ساخت یافته یا ساخت نیافته استفاده می‌کند. هدف این پژوهش، طراحی مدل سیستم اطلاعات پشتیبان تصمیم برای بیمارستان هیأت امنایی آیت‌اله کاشانی شهرکرد بود.
روش بررسی: این مطالعه اکتشافی و مدل‌سازی در سال 1389 و در بیمارستان هیأت امنایی آیت‌اله کاشانی شهرکرد انجام شد. جامعه پژوهش، 30 نفر از اعضای هیأت مدیره و سرپرستان بیمارستان بودند. برای جمع‌آوری اطلاعات از پرسش‌نامه 42 سؤالی محقق ساختی که روایی و پایایی آن (آزمون 85 درصد) مورد تأیید استادان فن قرار گرفت و مصاحبه و مشاهده استفاده شد. داده‌ها با استفاده از اصول تحلیل سیستم‌ها و مدیریت، تحلیل ریاضی و با استفاده از فنون پژوهش عملیات تحلیل شد.
یافته‌ها: طبق بررسی صورت گرفته، اطلاعات کامل در مورد شناخت سازمان و محیط سازمانی، نمودار معماری اطلاعات، الگوی تصمیم‌گیری هیأت مدیره و مسؤولین بیمارستان، تعیین مدل‌های ریاضی و سایر مدل‌های تصمیم‌گیری آنان به دست آمد و مدل سیستم اطلاعات پشتیبان تصمیم برای بیمارستان هیأت امنایی آیت‌اله کاشانی شهرکرد طراحی گردید.
نتیجه‌گیری: نمودار معماری اطلاعات بیمارستان در مقایسه با پژوهش‌های انجام شده تفاوت چندانی ندارد؛ اما استفاده از مدل DSIS و خروجی‌های آن با استفاده از فنون پژوهش عملیات، الگوهای ریاضی و سایر الگوهای مناسب به نتایجی تبدیل خواهند شد که هیأت مدیره بیمارستان را در اتخاذ تصمیم خود حمایت و پشتیبانی می‌کند.
مقاله پژوهشی
سعید سعیدبخش؛ اصغر احتشامی؛ مهتاب کسایی اصفهانی
دوره 9، شماره 4 ، مهر و آبان 1391، صفحه 490-501
چکیده
مقدمه: مدیران و ارایه دهندگان خدمات بیمارستانی جهت افزایش کارایی و اثربخشی سازمان و پیشبرد اهداف آن باید به سیستم اطلاعات بیمارستانی مناسب دسترسی داشته باشند. به منظور پاسخگویی به این نیاز، در این مقاله به ارزیابی میزان رعایت اصول استاندارد ایزو 10/9241 در ماژول مدارک پزشکی نرمافزار سیستم اطلاعات بیمارستانی منتخب دانشگاه علوم پزشکی ...
بیشتر
مقدمه: مدیران و ارایه دهندگان خدمات بیمارستانی جهت افزایش کارایی و اثربخشی سازمان و پیشبرد اهداف آن باید به سیستم اطلاعات بیمارستانی مناسب دسترسی داشته باشند. به منظور پاسخگویی به این نیاز، در این مقاله به ارزیابی میزان رعایت اصول استاندارد ایزو 10/9241 در ماژول مدارک پزشکی نرمافزار سیستم اطلاعات بیمارستانی منتخب دانشگاه علوم پزشکی اصفهان پرداخته شده است.
روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع کاربردی و یک مطالعه توصیفی- مقطعی بوده است که طی آن بر اساس اصول استاندارد ایزو 10/9241 ماژول مدارک پزشکی سیستم اطلاعات بیمارستانی منتخب دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در هفت بیمارستانی که در آن‌ها پیاده‌سازی گردیده است، از طریق سیاهه استاندارد ایزو 10/9241 متشکل از 74 مؤلفه درجه‌بندی شده در مقیاس لیکرت 5 گزینه‌ای، با استفاده از تجربیات کاربران سیستم در سال 1388 مورد سنجش قرار گرفت. این سیاهه، استاندارد سازمان جهانی استاندارد‌سازی بوده است و امکان تغییر در مؤلفه‌های آن وجود نداشت. با این حال برای اطمینان از بومی‌سازی سیاهه و تناسب آن با محیط پژوهش، روایی آن با نظر استادان رشته‌های نرمافزار و پایایی آن از طریق بازآزمایی Cronbach's Alpha برابر با 95 درصد به تأیید رسید. داده‌ها با مراجعه مستقیم پژوهشگر به مراکز و تکمیل سیاهه جمع‌آوری و با استفاده از آمار توصیفی (شاخص‌های تمایل مرکزی و پراکندگی) تحلیل گردید.
یافته‌ها: تحلیل یافته‌ها نشان داد که تناسب نرمافزار با وظایف کاربران 68 درصد، خود- توصیف کنندگی نرمافزار 67 درصد، قابلیت کنترل کاربر 70 درصد، انطباق با نیازهای کاربر 74 درصد، خطا پذیری 69 درصد، امکان خصوصی‌سازی 53 درصد، امکان آموزش مطلوب کاربر 68 درصد و میزان مقبولیت کلی نرمافزار 67 درصد بود.
نتیجه‌گیری: پایه و اساس تصمیم‌گیری، سیاست‌گذاری، و برنامه‌ریزی در سطوح مدیریت اجرایی و بالینی بیمارستان، اطلاعات دقیق، صحیح، به هنگام و معتبر و تفسیر درست این اطلاعات است. به نظر می‌رسد توسعه دهندگان نرمافزار باید در طراحی و پیاده‌سازی نرمافزار تجدید نظر نموده و ضمن کاهش خطاهای سیستم اطلاعات بیمارستانی منتخب، تناسب آن با وظایف کاربران، خود- توصیف کنندگی، قابلیت کنترل، سازگاری با انتظارات کاربران، خطا پذیری، مناسب بودن برای خصوصی‌سازی و امکان آموزش مطلوب کاربر را افزایش دهند.
مقاله پژوهشی
شیرین عباسی؛ ناهید توکلی؛ محمد مصلحی
دوره 9، شماره 4 ، مهر و آبان 1391، صفحه 502-512
چکیده
مقدمه: امروزه موضوع اعتباربخشی با هدف ایجاد و ارتقای فرهنگ ایمنی و کیفیت مراقبت از بیمار جایگاه ویژه‌ای یافته است. در چند سال اخیر، اقداماتی نیز در جهت استقرار استاندارد اعتباربخشی در کشورمان در جریان بوده است که در سال 1390 جایگزین استانداردهای ارزشیابی بیمارستان گردید. هدف پژوهش حاضر، تعیین میزان آمادگی بیمارستان‌های منتخب استان ...
بیشتر
مقدمه: امروزه موضوع اعتباربخشی با هدف ایجاد و ارتقای فرهنگ ایمنی و کیفیت مراقبت از بیمار جایگاه ویژه‌ای یافته است. در چند سال اخیر، اقداماتی نیز در جهت استقرار استاندارد اعتباربخشی در کشورمان در جریان بوده است که در سال 1390 جایگزین استانداردهای ارزشیابی بیمارستان گردید. هدف پژوهش حاضر، تعیین میزان آمادگی بیمارستان‌های منتخب استان اصفهان بر اساس مدل عملکردی استاندارد اعتباربخشی کمیسیون مشترک بین‌الملل بود.
روش بررسی: مطالعه‌ی توصیفی- مقطعی حاضر در سال 1390 بر روی چهار بیمارستان دکتر غرضی، دکتر شریعتی، فاطمه الزهرا (س) نجف‌آباد و شهید بهشتی صورت گرفت. ابزار جمع‌آوری داده‌ها، 13 چک‌لیست مدل عملکردی کمیسیون اعتباربخشی بین‌المللی با 323 گزاره‌ی مورد تأیید مرکز نظارت و اعتباربخشی معاونت درمان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی بود. پژوهشگر از طریق مشاهده‌ی مستندات و پرسش از نمایندگان مدیریت کیفیت بیمارستان، داده‌ها را جمع‌آوری و بر اساس اهداف پژوهش در سطح آمار توصیفی و در نهایت از طریق نرمافزار SPSS مورد تحلیل قرار داد.
یافته‌ها: میزان آمادگی بیمارستان‌های منتخب در استانداردهای بیمار محور حدود 64 درصد و در استانداردهای سازمان محور حدود 66 درصد بود. بیمارستان‌های مورد بررسی در راستای استقرار استانداردهای اعتباربخشی با میانگین حدود 65 درصد دارای آمادگی نسبی بودند.
نتیجه‌گیری: با توجه به این که بیمارستان‌های مورد مطالعه دارای نظام مدیریت کیفیت (9000 ISO یاInternational Organization for Standardization 9000) بود، امکان استقرار استانداردهای نوین ارزیابی فرایند، پیامد و ساختاری به جای استانداردهای سنتی در این بیمارستان‌ها وجود دارد. در این راستا، برخی از محورهای مورد بررسی، از جمله حقوق بیمار باید به طور جدی مورد توجه متولیان نظام سلامت قرار گیرد.
مقاله پژوهشی
راضیه زاهدی؛ نیلوفر هدهدی نژاد؛ حسن اشرفی ریزی
دوره 9، شماره 4 ، مهر و آبان 1391، صفحه 513-524
چکیده
مقدمه: طب سنتی نه تنها برای مراقبت از سلامت و بهبود کیفیت زندگی کارایی دارد، بلکه برای تشخیص و درمان بیماری‌ها نیز به کار می‌رود. از این رو توجه به این حوزه از اهمیت بالایی برخوردار می‌باشد. هدف پژوهش حاضر، تعیین میزان تولیدات علمی و ترسیم نقشه‌ی علمی پژوهشگران ایرانی حوزه‌ی طب سنتی طی سال‌های 1990 تا 2011 در پایگاه Web of science بود.
روش ...
بیشتر
مقدمه: طب سنتی نه تنها برای مراقبت از سلامت و بهبود کیفیت زندگی کارایی دارد، بلکه برای تشخیص و درمان بیماری‌ها نیز به کار می‌رود. از این رو توجه به این حوزه از اهمیت بالایی برخوردار می‌باشد. هدف پژوهش حاضر، تعیین میزان تولیدات علمی و ترسیم نقشه‌ی علمی پژوهشگران ایرانی حوزه‌ی طب سنتی طی سال‌های 1990 تا 2011 در پایگاه Web of science بود.
روش بررسی: این پژوهش، به شیوه‌ی پیمایشی و با روش علم‌سنجی، 288 مدرک نمایه شده‌ی پژوهشگران ایرانی در حوزه‌ی طب سنتی پایگاه Web of science طی سال‌های 1990 تا 2011 را مورد بررسی قرار داد، سپس با استفاده از نرمافزار HistCiteTM به بررسی تحلیلی و ترسیم نقشه‌ی تاریخ نگاشتی تولیدات علمی این حوزه و میزان رشد و توسعه‌ی آن آثار در بازه‌ی زمانی 21 ساله پرداخته شد.
یافته‌ها: حوزه‌ی طب سنتی ایران با 288 رکورد توانسته است رتبه‌ی 26 جهان در این علم را کسب نماید. متوسط نرخ رشد تولیدات علمی این حوزه طی این سال‌ها 32/53 درصد بود. عبداللهی با 13 مدرک و دانشگاه علوم پزشکی تهران با 60 مدرک، بیشترین سهم را در تولیدات علمی این حوزه داشتند. در بررسی نوع منابع مشخص شد که محققان تمایل دارند پژوهش‌های خود را در قالب مقاله ارایه دهند. نشریه Journal of ethnopharmacology نیز بیشترین مدارک تولید شده‌ی محققان ایرانی را منتشر کرده بود. همچنین هیچ خوشه‌ای از 50 مدرک برتر شکل نگرفت.
نتیجه‌گیری: روند رشد تولیدات علمی ایران در حوزه‌ی طب سنتی به لحاظ کمی از شیب قابل قبولی برخوردار است، اما تولیدات علمی این حوزه از لحاظ دریافت میزان استنادات جهانی و محلی بسیار ضعیف بوده و این امر نشان دهنده‌ی عدم تأثیرگذاری این پژوهش‌ها می‌باشد.
مقاله پژوهشی
آرش شاهین؛ محمود احمدی آذر
دوره 9، شماره 4 ، مهر و آبان 1391، صفحه 525-538
چکیده
مقدمه: امروزه سازمان‌ها برای بیشینه کردن سود و کمینه کردن هزینه، مشتریان را بخش‌بندی می‌کنند، اما برای سرمایه‌گذاری بر روی توسعه‌ی کالاها و خدمات نیاز است تا علاوه بر بخش‌بندی، ترکیب بهینه‌ی آن‌ها و یا به عبارت دیگر، تعداد یا درصد مشتریان در هر بخش مشخص شود. بنابراین هدف این مقاله، ارایه‌ی روشی برای تعیین ترکیب بهینه‌ی مشتریان ...
بیشتر
مقدمه: امروزه سازمان‌ها برای بیشینه کردن سود و کمینه کردن هزینه، مشتریان را بخش‌بندی می‌کنند، اما برای سرمایه‌گذاری بر روی توسعه‌ی کالاها و خدمات نیاز است تا علاوه بر بخش‌بندی، ترکیب بهینه‌ی آن‌ها و یا به عبارت دیگر، تعداد یا درصد مشتریان در هر بخش مشخص شود. بنابراین هدف این مقاله، ارایه‌ی روشی برای تعیین ترکیب بهینه‌ی مشتریان بر مبنای الگوی Kano و با استفاده از برنامه‌ریزی آرمانی بوده است. بنابراین به منظور به دست آوردن ترکیب بهینه‌ی مشتریان، از معیار حداکثر‌سازی رضایتمندی مشتریان استفاده شد.
روش بررسی: این مطالعه، از نظر هدف، توسعه‌ای- کاربردی، از نظر زمان گردآوری از نوع پیمایشی- مقطعی، از نظر ماهیت داده‌ها از نوع کمی و همچنین از نظر مسأله پژوهش از نوع توصیفی بود. پس از بررسی مطالعات مربوط به رضایتمندی مشتری، ابعاد کیفیت خدمات، الگوی Kano و برنامه‌ریزی آرمانی، چارچوبی ارایه شده است که مشخص کننده‌ی ترکیب بهینه‌ی مشتریان بر مبنای الگوی Kano و با استفاده از برنامه‌ریزی آرمانی است. داده‌های مورد نظر از طریق تکمیل پرسش‌نامه توسط بیماران در فاصله‌ی زمانی مرداد تا آذر 1389 در کلینیک تخصصی قلب بیمارستان الزهرای (س) اصفهان جمع‌آوری شده است. جامعه‌ی آماری در این مطالعه 196 تن از بیمارانی است که در محدوده‌ی زمانی بیان شده، به کلینیک تخصصی قلب بیمارستان الزهرای (س) اصفهان مراجعه کردند. جهت تعیین روایی پرسش‌نامه‌ها از روایی صوری (به دلیل استاندارد بودن سؤال‌ها) و جهت محاسبه‌ی قابلیت پایایی، از ضریب Cronbach's alpha استفاده شد. روش نمونه‌برداری در این مطالعه از نوع احتمالی و به روش تصادفی ساده است، الگوی پیشنهادی با استفاده از نرمافزار WINQSB (Win quantitative system for business) مورد تحلیل قرار گرفت.
یافته‌ها: بعد از حل و تحلیل الگوی پیشنهادی یافته‌های مطالعه، نشان دهنده‌ی آن است که روش پیشنهادی قادر به تعیین ترکیب بهینه‌ی بیماران بیمارستان است؛ به گونه‌ای که مدیریت در برنامه‌ریزی امکانات خود باید 34 درصد بیماران را از بیماران مبتلا به بیماری حمله‌ی قلبی (انفارکتوس عضله‌ی قلب) و 66 درصد بیماران را از بیماران مبتلا به بیماری دریچه‌ای قلب انتخاب نماید.
نتیجه‌گیری: به طور کلی می‌توان از نتایج این مطالعه به منظور مؤثر بودن در بخش‌بندی مشتریان (بیماران)، برنامه‌ریزی برای فراهم کردن خدمات متناسب با نیازهای مشتریان مختلف و افزایش نتایج مثبت کسب شده از طرف بیمارستان اشاره کرد.
مقاله پژوهشی
مرضیه جوادی؛ حمید گنجی؛ احمدرضا رییسی؛ مریم یعقوبی؛ پروین همتیان
دوره 9، شماره 4 ، مهر و آبان 1391، صفحه 539-547
چکیده
مقدمه: سازمان‌های پیش‌رو در دنیای امروز در تلاش برای کسب نتایج و مزایای رقابتی هستند. امروزه، استفاده از شیوه‌های نوین مدیریتی و به کارگیری ابزارهای نوین مدیریت در حصول نتایج سازمانی مطلوب تأثیرگذار هستند. مدل سرآمدی یا مدل تعالی سازمانی، یکی از کاربردی‌ترین مدل‌های ارزیابی است که معیارهای ارزیابی خطوط راهنمایی برای سازمان‌ها ...
بیشتر
مقدمه: سازمان‌های پیش‌رو در دنیای امروز در تلاش برای کسب نتایج و مزایای رقابتی هستند. امروزه، استفاده از شیوه‌های نوین مدیریتی و به کارگیری ابزارهای نوین مدیریت در حصول نتایج سازمانی مطلوب تأثیرگذار هستند. مدل سرآمدی یا مدل تعالی سازمانی، یکی از کاربردی‌ترین مدل‌های ارزیابی است که معیارهای ارزیابی خطوط راهنمایی برای سازمان‌ها را ایجاد می‌کند تا پیشرفت عملکرد خود را در زمینه‌ی مدیریت کیفیت و سرآمدی سازمانی اندازه‌گیری کند. هدف این مطالعه، شناخت نقاط قابل بهبود در بیمارستان الزهرا (س) با استفاده از مدل EFQM (European foundation for quality management) بود.
روش بررسی: این مطالعه، یک مطالعه‌ی کاربردی، از نوع مقطعی- توصیفی است. جامعه‌ی پژوهش شامل کلیه‌ی مدیران بالینی و پشتیبانی بیمارستان الزهرا (س)، در رده‌های مختلف (میانی، ارشد و عملیاتی) در سال 1389 بود. این پژوهش با استفاده از رویکرد پرسش‌نامه از مدل‌های سرآمدی اجرا شد. روایی ابزار، پس از متناسب‌سازی سؤالات پرسش‌نامه بر اساس شرایط بیمارستانی با استفاده از نظرات خبرگان سنجیده شد و پایایی آن با محاسبه Cronbach's alpha 88/0 تأیید شد که به صورت سرشماری، پرسش‌نامه‌ها را تکمیل کردند. تحلیل داده‌ها بر حسب نوع آن‌ها و با استفاده از آزمون‌های t و ANOVA (Analysis of variance) در نرمافزار SPSS نسخه‌ی 13 تحلیل شد.
یافته‌ها: بیمارستان مورد مطالعه در کل، 78/502 امتیاز کسب نمود. در حوزه‌ی توانمندسازها (60/259) و در حوزه‌ی نتایج (08/243) حاصل گردید. امتیاز و درصد هر کدام از معیارهای نه گانه‌ی این مدل به شرح زیر به دست آمد: رهبرى 52 امتیاز (52 درصد)، خط‌مشی و استراتژی 43 امتیاز (54 درصد)، منابع انسانی 42 امتیاز (47 درصد)، منابع و شراکت‌ها 50 امتیاز (56 درصد)، فرایند‌ها 70 امتیاز (6/50 درصد)، نتایج مشترى 97 امتیاز (8/48 درصد)، نتایج کارکنان 5/31 امتیاز (35 درصد)، نتایج جامعه 7/30 امتیاز (51 درصد) و نتایج کلیدى عملکرد 6/83 (7/55 درصد).
نتیجه‌گیری: اجرای مدل خودارزیابی در این بیمارستان منجر به شناخت نقاط قوت و نقاط نیازمند بهبود شد. از معیارهای توانمند‌ساز، معیار کارکنان و از معیارهای نتایج، معیار نتایج کارکنان و معیار نتایج مشتری کمترین امتیازات را حاصل نمودند که به عنوان نقاط نیازمند بهبود اولویت‌بندی می‌شوند. بنابراین بیشتر باید مورد توجه قرار گیرند و بیمارستان برای بهبود این معیارها برنامه‌ی اصلاحی تنظیم کند.
مقاله پژوهشی
الهام طاعتی کلی؛ علی مشکینی؛ داود خراسانی زواره
دوره 9، شماره 4 ، مهر و آبان 1391، صفحه 548-557
چکیده
مقدمه: عدالت در سلامت به معنای عدالت در توزیع تندرستی جامعه است. منظور از رعایت عدالت در سلامت، توجه به نیازهای سلامت همه‌ی افراد و اقشار جامعه بدون توجه به موقعیت جغرافیایی، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی آن‌ها است. هدف از پژوهش حاضر مطالعه‌ی برآورد توزیع نیروی انسانی پزشک متخصص به تفکیک رشته‌های تخصصی بر حسب جمعیت (000,100 نفر) در بیمارستان‌های ...
بیشتر
مقدمه: عدالت در سلامت به معنای عدالت در توزیع تندرستی جامعه است. منظور از رعایت عدالت در سلامت، توجه به نیازهای سلامت همه‌ی افراد و اقشار جامعه بدون توجه به موقعیت جغرافیایی، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی آن‌ها است. هدف از پژوهش حاضر مطالعه‌ی برآورد توزیع نیروی انسانی پزشک متخصص به تفکیک رشته‌های تخصصی بر حسب جمعیت (000,100 نفر) در بیمارستان‌های دولتی استان‌های کشور بود.
روش بررسی: این پژوهش مقطعی- توصیفی بود که بر روی اطلاعات جمع‌آوری شده‌ی پزشکان متخصص در سال 1389 انجام گرفت. در این مطالعه، تعداد متخصصان پزشک کشور بر اساس فرم‌هایی که توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به معاونت درمان کلیه‌ی دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور ارسال شده بود، جمع‌آوری گردید. همچنین جمعیت کشور از وب‌سایت مرکز آمار ایران استخراج گردید و روایی و پایایی همه‌ی اطلاعات تأیید شده بود. شاخص‌های مرکزی، شامل بیشترین و کمترین انحراف معیار و میانگین تعداد متخصصان در بین استان‌های کشور محاسبه گردیدند. نرخ داده‌ها بر حسب نوع تخصص به ازای 000,100 نفر جمعیت نیز محاسبه شد. برای نمایش ارتباط تعداد نیروهای متخصص با جمعیت، از نمایش ضریب همبستگی میان آن‌ها استفاده گردید. داده‌ها با استفاده از نرمافزار SPSS نسخه‌ی 16 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته‌ها: بیشترین و کمترین شاخص متخصص به 000,100 نفر جمعیت در رشته‌های تخصصی در رشته‌ی اطفال با شاخص 72/1 و جراحی مغز و اعصاب با 31/0 مشاهده شد. همچنین بالاترین میزان همبستگی میان رشته‌های تخصصی و جمعیت در رشته‌ی پاتولوژی به میزان 96/0 و کمترین میزان در رشته‌ی روانپزشکی به میزان 47/0 بود. همچنین در کل، بیشترین و کمترین شاخص پزشک در رشته‌های تخصصی در استان‌های کشور به ترتیب استان یزد با شاخص 22/19 و استان سیستان و بلوچستان با شاخص 8/8 بود.
نتیجه‌گیری: همبستگی بالایی میان تعداد پزشک متخصص به تفکیک رشته و جمعیت (000,100 نفر) در بیمارستان‌های دولتی کشور وجود داشت. همچنین کاهش میزان انحراف معیارها، بیانگر همگن‌تر شدن پراکندگی متخصصین نسبت به 5 سال گذشته است که با اعمال و تداوم مدیریت صحیح می‌توان آن را بهبود بخشید
مقاله پژوهشی
سوسن بهرامی؛ محمدحسین یارمحمدیان؛ مسعود فردوسی؛ رضوان اجاقی؛ فهیمه السادات ایزدی ورکی؛ مرضیه گلکار
دوره 9، شماره 4 ، مهر و آبان 1391، صفحه 558-566
چکیده
مقدمه: مهارت، دانش و بهره‌وری انسان‌ها از جمله عوامل مهمی هستند که در موفقیت سازمان‌ها و مراکز بهداشت و درمان نقش اساسی دارند و مدیریت کیفیت فراگیر نیز به عنوان نوعی سیستم مدیریتی توجه ویژه‌ای به آن دارد. از طرفی دانش به عنوان منبعی برای بقای سازمان‌ها ضروری است و برای اجرای مدیریت دانش به یک بازه‌ی زمانی به نسبت طولانی، فراهم‌سازی ...
بیشتر
مقدمه: مهارت، دانش و بهره‌وری انسان‌ها از جمله عوامل مهمی هستند که در موفقیت سازمان‌ها و مراکز بهداشت و درمان نقش اساسی دارند و مدیریت کیفیت فراگیر نیز به عنوان نوعی سیستم مدیریتی توجه ویژه‌ای به آن دارد. از طرفی دانش به عنوان منبعی برای بقای سازمان‌ها ضروری است و برای اجرای مدیریت دانش به یک بازه‌ی زمانی به نسبت طولانی، فراهم‌سازی بسترهای فکری و فرهنگی، مهارتی و آموزشی، کانون‌های دانشی و تکنولوژیکی نیاز است. مقاله‌ی حاضر درصدد تعیین رابطه‌ی مدیریت کیفیت فراگیر و مدیریت دانش از دیدگاه اعضای هیأت علمی دانشگاه‌های اصفهان و علوم پزشکی اصفهان بود.
روش بررسی: پژوهش توصیفی، همبستگی حاضر بر روی کل اعضای هیأت علمی دانشگاه‌های اصفهان (491 نفر) و علوم پزشکی اصفهان (594 نفر) در سال تحصیلی 91-1390 انجام شد. روش نمونه‌گیری به صورت طبقه‌ای- تصادفی متناسب با حجم (300 نفر) بود. ابزار تحقیق شامل پرسش‌نامه‌ی استاندارد مدیریت کیفیت فراگیر بر اساس مدل Baldrige و پرسش‌نامه‌ی استاندارد مؤلفه‌های مدیریت دانش بر اساس مدل Pastor بودند که روایی آن‌ها با استفاده از روایی محتوایی و صوری و پایایی آن‌ها با استفاده از محاسبه‌ی ضریب Cronbach¢s alpha (87/0 = 1r) و (91/0 = 2r) محاسبه گردید. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرمافزار 18SPSS و آزمون t، ANOVA و رگرسیون چند متغیره صورت گرفت.
یافته‌ها: در دانشگاه اصفهان به جز رهبری، برنامه‌ریزی استراتژیک و مدیریت منابع انسانی و در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، به جز تمرکز بر مشتری، تحلیل اطلاعات، برنامه‌ریزی استراتژیک و مدیریت فرایند، میانگین کلیه‌ی معیارهای مدیریت کیفیت فراگیر بیشتر از سطح متوسط بود. همچنین در دانشگاه اصفهان میانگین همه‌ی مؤلفه‌های مدیریت دانش به جز پالایش دانش و در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان کلیه‌ی مؤلفه‌ها بیشتر از سطح متوسط بود. ضریب همبستگی بین نمرات معیارهای مدیریت کیفیت فراگیر و مؤلفه‌های مدیریت دانش در سطح 05/0 ≥ P در دو دانشگاه معنی‌دار بوده و نتایج رگرسیون چند متغیره نیز نشان داد که رابطه‌ی بین معیارهای مدیریت کیفیت فراگیر با مدیریت دانش معنی‌دار بود.
نتیجه‌گیری: معیارهای مدیریت کیفیت فراگیر می‌تواند در راستای عملکرد صحیح سازمان مؤثر باشد و همچنین تأثیر آن بر مدیریت دانش نیز موجب افزایش کارایی سازمان می‌گردد.
مقاله کوتاه
مهدی علی پور حافظی
دوره 9، شماره 4 ، مهر و آبان 1391، صفحه 594-601
چکیده
مقدمه: دستیابی مستقیم و سریع به اطلاعات از جمله نیازمندی‌های اصلی کاربران اطلاعات در دنیای فن‌آورانه‌ی جدید است. امروزه، دیگر کاربران اطلاعات، به ویژه اطلاعات روز پزشکی و سلامت که روزامدی و دسترسی سریع به محتوای آن جزء ضروریات است، فرصت کافی برای جست‌وجو و دستیابی به اطلاعات را ندارند. از این‌رو، پژوهش حاضر اقدام به تعیین راه‌کارهایی ...
بیشتر
مقدمه: دستیابی مستقیم و سریع به اطلاعات از جمله نیازمندی‌های اصلی کاربران اطلاعات در دنیای فن‌آورانه‌ی جدید است. امروزه، دیگر کاربران اطلاعات، به ویژه اطلاعات روز پزشکی و سلامت که روزامدی و دسترسی سریع به محتوای آن جزء ضروریات است، فرصت کافی برای جست‌وجو و دستیابی به اطلاعات را ندارند. از این‌رو، پژوهش حاضر اقدام به تعیین راه‌کارهایی به منظور دستیابی به اطلاعات دقیق و مناسب در سریع‌ترین زمان نمود.
روش بررسی: پژوهش حاضر با استفاده از مطالعه‌ی کتابخانه‌ای و تحلیل محتوا اقدام به ارایه‌ی راه‌کاری برای یکپارچه‌سازی محتوا و خدمات در نرم‌افزارهای کتابخانه‌های مرکزی دانشگاه‌های علوم پزشکی ایران نمود. با توجه به وجود حداقل یک کتابخانه‌ی مرکزی در هر یک از دانشگاه‌ها، تمامی کتابخانه‌های مرکزی دانشگاه‌های علوم پزشکی ایران زیر نظر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی (http://www.behdasht.gov.ir/index.aspx?siteid=1&siteid=1&pageid=28359)، که بر اساس فهرست ارایه شده در وبگاه این وزارت 46 دانشگاه می‌باشد، جامعه‌ی پژوهش حاضر را تشکیل می‌دهند. برای بررسی، توصیف و تحلیل یافته‌ها از آمار توصیفی و نرمافزار Excel استفاده گردید.
یافته‌ها: کتابخانه‌های مرکزی دانشگاه‌های مورد مطالعه و نیز نرم‌افزارهای مورد استفاده برای ذخیره و بازیابی اطلاعات کتابشناختی و همچنین برخی از نرم‌افزارهای اطلاعاتی، توجهی به مبادله‌ی اطلاعات و در نتیجه یکپارچه‌سازی اطلاعات و خدمات خود با سایر کتابخانه‌های مرکزی ندارند. کتابخانه‌های مورد بررسی در 4/71 درصد موارد از نرمافزار کتابخانه‌ای پارس آذرخش استفاده می‌کردند. این نرمافزار از قالب ابرداده‌ای مارک برای اطلاعات کتابشناختی خود استفاده می‌کند. همچنین در 86 درصد موارد، نرم‌افزارهای مورد بررسی امکان ارایه‌ی خروجی‌های ابرداده‌ای استاندارد را داشتند.
نتیجه‌گیری: با توجه به یافته‌های پژوهش حاضر می‌توان از راه‌کارهای یکپارچه‌سازی در کتابخانه‌های مورد بررسی جهت بهره‌برداری اقتصادی از اطلاعات موجود استفاده کرد. بر اساس یافته‌های این پژوهش، می‌توان اذعان داشت که جهت بهره‌برداری اقتصادی از قابلیت‌های دانشی موجود در کتابخانه‌های مرکزی دانشگاه‌های وابسته به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی باید محتواهای ابرداده‌ای این مراکز یکپارچه گردد. در این راستا، پیشنهاد می‌شود که از مدل جست‌وجوی هم‌زمان، تفاهم‌نامه‌ی 50/39Z و استاندارد ایزو 2709 استفاده کرد.
مقاله مروری نقلی
موسی یمین فیروز؛ فاطمه نوشین فرد؛ حسن صیامیان
دوره 9، شماره 4 ، مهر و آبان 1391، صفحه 567-579
چکیده
هدف از مطالعه‌ی حاضر، بیان مفاهیم و ویژگی‌های الگوی اطلاع‌یابی ویلسون (Wilson) به عنوان پراستنادترین الگو در بحث رفتار اطلاع‌یابی بوده و فرایند تکمیل، بسط و گسترش آن با مرور متون مورد بررسی قرار می‌گیرد. نتایج نشان داد که مدل اطلاع‌یابی ویلسون پایه و بنیان الگوهای اطلاع‌یابی بعد از خود بوده و یکی از پراستنادترین الگوها در بین انواع ...
بیشتر
هدف از مطالعه‌ی حاضر، بیان مفاهیم و ویژگی‌های الگوی اطلاع‌یابی ویلسون (Wilson) به عنوان پراستنادترین الگو در بحث رفتار اطلاع‌یابی بوده و فرایند تکمیل، بسط و گسترش آن با مرور متون مورد بررسی قرار می‌گیرد. نتایج نشان داد که مدل اطلاع‌یابی ویلسون پایه و بنیان الگوهای اطلاع‌یابی بعد از خود بوده و یکی از پراستنادترین الگوها در بین انواع الگوهای اطلاع‌یابی مطرح شده در جهان می‌باشد. این الگو از سال 1981 تاکنون 4 بار مورد بازنگری قرار گرفته و اکثر صاحب‌نظران معتقد هستند که الگوی کلی ویلسون بیشتر یک نظریه است تا یک چارچوب نظری. به عبارت دیگر، اگر چه در شکل نهایی این الگو نظریه ایفای نقش می‌کند، اما هدف از الگوی مذکور، پیوند دادن نظریه به عمل می‌باشد. درک این نکته مهم است که الگوی عام ویلسون در طول زمان شکل گرفته و تکامل تدریجی داشته است و فهم ارتباط میان نمودارهای مختلفی که او به منظور تشریح این الگو ارایه نموده ضروری است. از این رو باید درک شود که هیچ الگویی مستقل و کامل نیست و در استفاده از این الگو برای نشان دادن روند رشد ایده‌های پژوهشی، لازم است که تمام نمودارهای موجود در الگوی سال 1981 و همچنین الگوی سال 1996 بازنگری و بر اساس آن‌ها عمل گردد. در این پژوهش ابتدا مفاهیم و ویژگی‌های الگوی اطلاع‌یابی ویلسون بیان شده و ضمن مروری کوتاه بر نظریه‌های رفتار اطلاع‌یابی، الگوهای اطلاع‌یابی ویلسون مورد تجزیه و تحلیل قرار خواهد گرفت.
مقاله مروری نقلی
عبدالمهدی رجائی؛ مرتضی نورایی؛ لقمان دهقان نیری
دوره 9، شماره 4 ، مهر و آبان 1391، صفحه 580-593
چکیده
از مؤسسات مهم شهر که با جان شهروندان ارتباط مستقیم دارد، بیمارستان‌ها هستند. این مقاله مروری بر چگونگی تأسیس و برپایی بیمارستان‌های جدید شهر اصفهان است که داستان را از اواخر عصر قاجار آغاز کرده، در دوره‌ی مشروطه مکثی نموده و در عصر رضا شاه به طور مفصل، پایه‌گذاری بیمارستان‌های مهم شهر را به تصویر می‌کشد. منابع این مقاله بر مبنای ...
بیشتر
از مؤسسات مهم شهر که با جان شهروندان ارتباط مستقیم دارد، بیمارستان‌ها هستند. این مقاله مروری بر چگونگی تأسیس و برپایی بیمارستان‌های جدید شهر اصفهان است که داستان را از اواخر عصر قاجار آغاز کرده، در دوره‌ی مشروطه مکثی نموده و در عصر رضا شاه به طور مفصل، پایه‌گذاری بیمارستان‌های مهم شهر را به تصویر می‌کشد. منابع این مقاله بر مبنای اخبار و مطالب روزنامه‌ها می‌باشد. آشکار است مراجعه به این نوع منابع برای نشان دادن فضای واقعی حاکم بر وضعیت بهداشتی- درمانی شهر و نیز انعکاس سخن روزنامه‌نگاران، یعنی شهرنشینان که مخاطبین و نیاز‌مندان این مؤسسات هستند، برای تبیین تصویر واضح‌تری از اوضاع مفید‌تر به نظر می‌رسد، تا مراجعه به اسناد و گزارش‌های خشک اداری که ماجرا را فقط از دید اولیای امور دیده‌اند. تا سال 1320 هجری شمسی تعداد شش بیمارستان در اصفهان راه‌اندازی شد که تعدادی به وسیله‌ی بخش خصوصی و تعدادی دیگر به وسیله‌ی بخش نیمه خصوصی (شهرداری‌ها و هیأت‌های مذهبی) بر پا گردیدند. میزان مشارکت بخش دولتی نیز در حد حمایت و تشویق بود. نظام نوسازی شهری، بالا رفتن سطح سلامت جامعه در عصر رضا شاه و مشارکت بخش‌های مختلف خصوصی، نیمه خصوصی و دولتی در این دوره موجب گردید تا نیازهای بیمارستانی شهر اصفهان در عصر رضا شاه تا حدودی مرتفع گردد.
نقد کتاب
مینا افشار؛ رضوان اجاقی
دوره 9، شماره 4 ، مهر و آبان 1391، صفحه 602-607
چکیده
محمدنیا سماکوش مرتضی، اشرفی ریزی حسن، محمدی حسین. سرگذشت کتابخانه‌ها در ایران. تهران: کتابدار، 1390. 258ص. شابک: 2-97-5489-600-978. قیمت: 5000 تومان.
بیشتر
محمدنیا سماکوش مرتضی، اشرفی ریزی حسن، محمدی حسین. سرگذشت کتابخانه‌ها در ایران. تهران: کتابدار، 1390. 258ص. شابک: 2-97-5489-600-978. قیمت: 5000 تومان.
نقد کتاب
نیره السادات سلیمانزاده؛ پریسا ملک احمدی
دوره 9، شماره 4 ، مهر و آبان 1391، صفحه 608-613
چکیده
رحیمی علیرضا، افشار مینا، زرمهر فاطمه. آشنایی با منابع مرجع پزشکی در اینترنت، اصفهان: دانشگاه علوم پزشکی اصفهان- معاونت تحقیقات و فن‌آوری، 1389. 229 ص، شابک: 5-265-524-964-978. (در قالب CD-Rom)
بیشتر
رحیمی علیرضا، افشار مینا، زرمهر فاطمه. آشنایی با منابع مرجع پزشکی در اینترنت، اصفهان: دانشگاه علوم پزشکی اصفهان- معاونت تحقیقات و فن‌آوری، 1389. 229 ص، شابک: 5-265-524-964-978. (در قالب CD-Rom)
