نوع مقاله : مقالات پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار، گروه کتابداری و اطلاع‌رسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، تهران، ایران
2 دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه کتابداری و اطلاع‌رسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، تهران، ایران
چکیده
مقدمه: امروزه توجه به کاربردپذیری وب به عنوان یکی از مهم‌ترین شاخص‌های دسترسی به اطلاعات امری ضروری است؛ در حالی که به دلیل نبود معیار و استاندارد معین، بسیاری از این وب سایت‌ها به گونه‌های متفاوتی طراحی شده‌اند. این گوناگونی می‌تواند منجر به بروز مشکلاتی در جهت دسترسی کاربران به اطلاعات مورد نیاز گردد. تحقیق حاضر با هدف، ارزیابی تطبیقی وب سایت‌های کتابخانه‌های بیمارستان‌های آموزشی دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور، (اعم از عمومی و تخصصی) و تعیین وضعیت وب‌سایت‌های کتابخانه‌های بیمارستانی مورد نظر از دیدگاه رعایت معیار نماهای تعاملی، تبادلی و غیر متنی و نیز مؤلفه‌ها و ویژگی‌های مطرح در این زمینه‌ها انجام شد. روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع کاربردی و ابزار جمع‌آوری اطلاعات، سیاهه‌ی وارسی (دارای روایی صوری و محتوایی) بود. این سیاهه مشتمل بر 21 مؤلفه بود که در نتیجه‌ی مطالعه‌ی متون و منابع و پژوهش‌های مشابه صورت گرفته در این زمینه تهیه گردید و جهت تأیید روایی در اختیار صاحب‌نظران و متخصصان رشته‌ی علوم کامپیوتر در حوزه‌ی طراحی وب سایت قرار داده شد. افزون بر این، در سیاهه‌ی یاد شده دو مقیاس وجود و نبود ضربدر تواتر یا رتبه مورد استفاده قرار گرفت. جامعه‌ی آماری پژوهش شامل 24 وب سایت فعال کتابخانه‌های بیمارستانی عمومی و تخصصی ایران بود (لازم به ذکر است که تعدادی از وب سایت‌های کتابخانه‌های بیمارستانی به دلیل نمایشی بودن و یا در حال ساخت بودن از جامعه‌ی آماری حذف گردیدند). برای به توصیف کشیدن وضعیت موجود وب سایت‌های مورد بررسی از آمار توصیفی (فراوانی، درصد و میانگین) و برای رد و تأیید فرضیه‌ها از آزمون استنباطی Repeated measures استفاده گردید. یافته‌ها: وب سایت بیمارستان‌های تخصصی و عمومی هر دو با کسب 38 درصد موفق به رعایت مؤلفه‌های نماهای تعاملی و تبادلی و وب سایت بیمارستان‌های تخصصی با کسب 24 درصد و وب سایت بیمارستان‌های عمومی با کسب 26 درصد موفق به رعایت مؤلفه‌های نماهای غیر متنی شدند که در مجموع بیانگر آن است که در وب سایت‌های جامعه‌ی مورد نظر کمتر از نیمی از استانداردها رعایت شده است. نتیجه‌گیری: مطالعه و بررسی وضعیت وب سایت‌های کتابخانه‌های بیمارستانی نشان داد که کمتر از 50 درصد مؤلفه‌های مربوط به رعایت معیار نماهای تعاملی و تبادلی و نماهای غیر متنی در جامعه‌ی مورد نظر رعایت شده است که این امر نتیجه‌ی مطلوبی را به همراه ندارد و با وب سایت شاخص فاصله‌ی زیادی دارد، بنابراین لازم است در طراحی این وب‌سایت‌ها دقت و توجه بیشتری به عمل آید. واژه‌های کلیدی: ارزیابی؛ نماهای تعاملی و تبادلی؛ نماهای غیر متنی؛ کتابخانه‌های بیمارستانی؛ اینترنت.
عنوان مقاله [English]
Interactivity, Changeability, and Non-Textual Content of Websites of Iranian Hospital Libraries
نویسندگان [English]
- Sedigheh Mohamadesmaeil 1
- Mahrokh Nassehi Oskouei 2
1 Assistant Professor, Library and Information Science, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
2 MSc Student, Library and Information Science, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
چکیده [English]
Introduction: With the increasing role of the Internet as one of the most important sources of information on the one hand, and the enhancement of its usability on the other, it is necessary for web designers and developers to be familiar with the criteria that make a website usable. Therefore, this paper aimed to provide knowledge about the interactivity, changeability, and non-textual content of websites of Iranian hospital libraries.Methods: In an applied research, the interactivity and changeability of online libraries of Iranian general and specialty hospitals were evaluated. The tool for data collection was a 21-item researcher-made explanatory checklist based on the review of the available literature. The websites of 24 hospital libraries were evaluated by the checklist. In order to analyze research findings, descriptive (frequency and percentage) and inferential statistics were used. All analyses were performed in SPSS and Microsoft Excel.Results: Overall, 38% of both general and specialty hospitals were committed to interactivity and changeability criteria. Non-textual content criteria were met by 26% and 24% of the websites of libraries of general and specialty hospitals, respectively.Conclusion: Since only less than half of the required criteria were met, strategies need to be employed to improve the process of web designing.Keywords: Evaluation; Interactive and Changeable Views; Non-Textual Views; Libraries, Hospital; Internet.
)