نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار، کتابداری و اطلاع‌رسانی، دانشکده‌ی علوم‌انسانی و اجتماعی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، تهران، ایران
2 کارشناس، کتابداری و اطلاع‌رسانی پزشکی، دانشکده‌ی مدیریت و اطلاع رسانی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران
چکیده
مقدمه: مهارت‌های هوش هیجانی می‌توانند به عنوان راه‌بردی مفید در تعامل بین کتابدار و مراجعه کننده در نظر گرفته شود تا از طریق آن نیاز مراجعان و خدمات درخواستی آنان به بهترین نحو شناسایی گردد. بنابراین توجه به آن مهارت‌ها در روند ارتباط کتابداران با کاربران می‌تواند بسیار حایز اهمیت باشد. هدف اصلی پژوهش حاضر، شناخت رابطه‌ی هوش هیجانی و مهارت‌های اطلاع‌رسانی مرجع مجازی در کتابداران کتابخانه‌های منتخب دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور بوده است. روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع پیمایشی تحلیلی است. جامعه‌ی پژوهش شامل 44 نفر از کتابداران کتابخانه‌های منتخب دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور در سال 1389 بوده است. ابزار گردآوری اطلاعات شامل پرسش‌نامه‌ی استاندارد هوش هیجانی و پرسش‌نامه‌ی محقق ساخته‌ی مهارت‌های میز مرجع مجازی بود که مؤلفههای مستخرج در آن بر اساس مطالعه‌ی متون و منابع مرتبط با این حوزه گردآوری گردید. روایی پرسش‌نامه‌ها با استفاده از نظر متخصصان موضوعی و پایایی آن‌ها بر اساس Cronbach alpha برای پرسش‌نامه‌ی هوش هیجانی 82/0 = a و پرسش‌نامه‌ی مهارت‌های میز مرجع مجازی 92/0 = a مورد تأیید قرار گرفت و داده‌ها به وسیله‌ی شاخص‌های مرکزی و پراکندگی آمار توصیفی و آزمون‌های آماری پارامتری t تک نمونه‌ای و t برای گروه‌های مستقل و همچنین ضریب همبستگی Pearson مورد بررسی قرار گرفت. یافته‌ها: در توصیف مؤلفههای هوش هیجانی، بزرگترین میانگین مربوط به مؤلفه‌ی خودانگیزی (34/12)، کوچکترین میانگین مربوط به مؤلفه‌ی مدیریت استرس (12) به دست آمد. در توصیف مؤلفههای اطلاع‌رسانی و مرجع مجازی، بزرگترین میانگین مربوط به مؤلفه‌ی ارتباط با کاربر (61/55)، کوچکترین میانگین مربوط به مؤلفه‌ی اشاعه و انتقال اطلاعات (80/27) به دست آمد. میانگین هر یک از مؤلفههای مهارت‌های خودآگاهی، توان سازگاری، خودانگیزی، مدیریت استرس، خلق و خوی عمومی از میانگین مقیاس کمتر است. میانگین مؤلفه‌ی مهارت‌های شخصی و حرفه‌ای به ترتیب با میانگین‌های 83/11 و 16/4 از میانگین مقیاس بیشتر است. اما میانگین مؤلفه‌ی ارتباط با کاربر و انتقال اطلاعات از میانگین مقیاس کمتر است، در حالی که بین مهارت اطلاع‌رسانی و مرجع مجازی با میانگین مقیاس تفاوت معنی‌داری مشاهده نشد. بین مؤلفههای هوش هیجانی و مهارت‌های اطلاع‌رسانی و مرجع مجازی همبستگی مستقیم، معنی‌دار و مثبت قوی وجود داشت. نتیجه‌گیری: با توجه به ارتباط مستقیم میان هوش هیجانی و مؤلفههای آن با مهارت‌های مرجع مجازی، بنابراین هر چه مؤلفههای هوش هیجانی کتابداران افزایش پیدا کند، مهارت‌های اطلاع‌رسانی و اجرای مرجع مجازی نیز در آنان افزایش می‌یابد، در نتیجه تعامل بیشتر بین کتابدار و مراجعه کننده به وجود می‌آید و نیاز مراجعان و خدمات درخواستی آن‌ها بهتر شناسایی و رفع می‌گردد. واژه‌های کلیدی: هوش هیجانی؛ خدمات مرجع؛ مرجع مجازی؛ کتابداران
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Association between Bar-on Emotional Intelligence Factors and Virtual Reference Skills: A Case Study of Universities of Medical Sciences
نویسندگان [English]
- Sedigheh Mohammadesmaeil 1
- Farideh Movahedi 2
1 Assistant Professor, Library and Information Sciences, School of Humanities and Social Sciences, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
2 Medical Library and Information Sciences, School of Management and Medical Information, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran
چکیده [English]
Introduction: The main aim of this study was to recognize the correlation between the emotional intelligence factors and virtual reference skills in academic libraries of medical sciences in Iran. Methods: In this study, the study population consisted of 44 subjects (employed in academic libraries of medical sciences) who were randomly selected. The data collection tools were two questionnaires one of which was to measure emotional intelligence skills based on interpersonal subscale of Bar-on emotional intelligence questionnaire, and the second one was based on researcher-made information questionnaire, in order to evaluate the virtual reference skills. The reafter, the collected data were studied and analyzed via central indices and dispersion (scattering) of descriptive statistics and statistical tests of parametric single sample-t and t for independent group as well as Pearson correlation coefficient and step by step multiple regression. Results: The findings of the study showed a significant correlation between the emotional intelligence factors and the related subscales with virtual reference skills. Conclusion: The regression analysis results showed that empathy skills can foretell and adapt the virtual reference skills in librarians. Keywords: Emotional Intelligence; Reference Services; Virtual Reference; Librarians
)