Index
ایندکس مجله
دوره 10، شماره 2 ، تیر 1392
چکیده
برای دانلود ایندکس این شماره از مجله کلیک نمایید.
بیشتر
برای دانلود ایندکس این شماره از مجله کلیک نمایید.
سرمقاله
محمد دهقانی؛ محمد حسین حیوی حقیقی
دوره 10، شماره 2 ، تیر 1392
چکیده
حذف کاغذ از بیمارستانها اغلب یکی از اهداف بارز پیادهسازی سیستمهای کامپیوتری ثبت دستورات پزشک (CPOE یا Computerized physician order entry)، پروندهی الکترونیکی پزشکی (EMR یا Electronic medical record) و سیستم اطلاعات بیمارستان (HIS یا Hospital information system) میباشد (1)؛ به طوری که در گذشته، پیشگویان ظهور بیمارستانهای بدون کاغذ را پیشبینی کرده بودند، اما افسانه بودن ...
بیشتر
حذف کاغذ از بیمارستانها اغلب یکی از اهداف بارز پیادهسازی سیستمهای کامپیوتری ثبت دستورات پزشک (CPOE یا Computerized physician order entry)، پروندهی الکترونیکی پزشکی (EMR یا Electronic medical record) و سیستم اطلاعات بیمارستان (HIS یا Hospital information system) میباشد (1)؛ به طوری که در گذشته، پیشگویان ظهور بیمارستانهای بدون کاغذ را پیشبینی کرده بودند، اما افسانه بودن بیمارستانهای بدون کاغذ به مرور زمان به اثبات رسیده است (2). استفادهی همزمان از کاغذ و سیستمهای کامپیوتری در بیمارستانها دلایل مختلفی از جمله روانشناختی، ارگونومیکی، فنآوری و سازمانی دارد (1). Luff و همکاران، قابلیت سفارشیسازی سریع، استفادهی راحت از علامتزنهای رنگی، نوشتن یادداشتها، انعطاف پذیری، کوچک بودن و جا به جایی آسان را از ویژگیهای کاغذ میدانند که باعث ماندگاری آن در بیمارستانها گردیده است (3). Harper و Sallen اظهار مینمایند: "هر چند استفاده از کاغذ دارای محدودیتهایی میباشد، اما دلایل مهمی برای محتاط بودن در ادامهی استفاده از آن وجود دارد" (4).
مقاله پژوهشی
علی محمدی؛ امیر عباس عزیزی؛ رامین چراغ بیگی؛ روحاله محمدی؛ جواد زارعی؛ علی ولینژادی
دوره 10، شماره 2 ، تیر 1392
چکیده
مقدمه: منبع اصلی درآمد بیمارستانها، ارایه و فروش خدمات به بیمهشدگان سازمانهای بیمهگر میباشد. بنابراین کنترل این منابع به منظور استفادهی صحیح و کارآمد و جلوگیری از هدر رفتن آنها، میتواند به ارتقای کیفیت خدمات و تسهیلات به بیمهشدگان و سایر افراد جامعه کمک کند. از اینرو، هدف این پژوهش شناسایی میزان کسورات اعمال شدهی ...
بیشتر
مقدمه: منبع اصلی درآمد بیمارستانها، ارایه و فروش خدمات به بیمهشدگان سازمانهای بیمهگر میباشد. بنابراین کنترل این منابع به منظور استفادهی صحیح و کارآمد و جلوگیری از هدر رفتن آنها، میتواند به ارتقای کیفیت خدمات و تسهیلات به بیمهشدگان و سایر افراد جامعه کمک کند. از اینرو، هدف این پژوهش شناسایی میزان کسورات اعمال شدهی سازمانهای بیمهگر خدمات درمانی و تأمین اجتماعی نسبت به هزینههای ارسالی بیمارستانهای آموزشی دانشگاه بود. روش بررسی: مطالعهی حاضر، توصیفی- مقطعی و از نوع پژوهشهای کاربردی بود. مستندات پژوهش شامل تمام صورت حسابهای ارسالی بیمارستانهای آموزشی خرمآباد به سازمانهای بیمهی خدمات درمانی و تأمین اجتماعی در سال 1389 بود. ابزار جمعآوری دادهها چک لیست بود و دادهها با استفاده از نرمافزار SPSS و آمار توصیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافتهها: میانگین کسورات بستری و سرپایی، نسبت به صورت حسابهای ارسالی به سازمان بیمهی خدمات درمانی 22/4 درصد بود؛ بیشترین و کمترین میزان کسورات، به ترتیب مربوط به بیمارستان شهدای عشایر با 46/5 درصد و بیمارستان اعصاب و روان با 18/0 درصد بود. همچنین هزینهی بیهوشی بیشترین درصد کسورات (46/18 درصد) را داشت. میانگین کسورات بستری و سرپایی نسبت به صورت حسابهای ارسالی به بیمهی تأمین اجتماعی 6/4 درصد بود؛ بیمارستان شهدای عشایر با 24/6 درصد بیشترین و بیمارستان اعصاب و روان با 19/0 درصد کمترین میزان کسورات برخوردار بودند. نتیجهگیری: اگر چه درصد کمی از صورت حسابهای ارسالی، مشمول کسورات شده بودند؛ اما همین مقدار کم کسورات نیز بار مالی قابل توجهی را به بیمارستانها تحمیل کرده بود. مستندسازی ناقص پرونده، عدم آشنایی با سیستم اطلاعات بیمارستان، ثبت ناقص و اشتباه وارد کردن کد بیمه، زیاده خواهی، محاسبات اشتباه، عدم آموزش کافی و عوامل دیگر از علل مهم کسورات بودند. با توجه به نتایج به دست آمده، توصیه میشود که دانشگاه جهت کم کردن میزان کسورات، سیاستی مناسب اتخاذ کند. واژههای کلیدی: بیمه؛ تأمین اجتماعی؛ خدمات بهداشتی- درمانی؛ بیمارستانها
مقاله پژوهشی
زهرا زارع فضل الهی؛ سمیه تمجید؛ بهلول رحیمی
دوره 10، شماره 2 ، تیر 1392
چکیده
مقدمه: در عصر فنآوری، دستیابی سریع و مؤثر به اطلاعات بدون استفاده از فنآوری اطلاعات و ارتباطات غیر ممکن است. استفادهی نادرست از فنآوری نوین برای انتقال دانش تخصصی، منجر به نارسایی آن و باعث اتلاف هزینه خواهد شد. بنابراین شناخت قابلیتهای فنآوری اطلاعات و آگاهی از نیازهای استفاده کنندگان نهایی آن بسیار ضروری است. هدف این پژوهش، ...
بیشتر
مقدمه: در عصر فنآوری، دستیابی سریع و مؤثر به اطلاعات بدون استفاده از فنآوری اطلاعات و ارتباطات غیر ممکن است. استفادهی نادرست از فنآوری نوین برای انتقال دانش تخصصی، منجر به نارسایی آن و باعث اتلاف هزینه خواهد شد. بنابراین شناخت قابلیتهای فنآوری اطلاعات و آگاهی از نیازهای استفاده کنندگان نهایی آن بسیار ضروری است. هدف این پژوهش، تعیین میزان استفاده از فنآوری اطلاعات توسط دستیاران تخصص بالینی در مراکز آموزشی- درمانی ارومیه در سال 1390 بود. روش بررسی: این پژوهش به صورت توصیفی- مقطعی با استفاده از پرسشنامهی توسعه یافتهی تمجید و رضایی در سال 1388 انجام گردیده است که روایی آن توسط متخصصان و پایایی با ضریب (alpha Cronbach's) معادل 82 تأیید گردید. نمونهگیری به روش سرشماری مطابق با حجم جامعهی آماری به تعداد 157 نفر، بین کلیهی دستیاران تخصص بالینی مراکز آموزشی- درمانی دانشگاه علوم پزشکی ارومیه در سال 1390 انجام گردید. پس از جمعآوری پرسشنامهها اطلاعات وارد نرمافزار SPSS گردید و نتایج با استفاده از روشهای آمار توصیفی (فراوانی) بررسی و به صورت جداول و نمودار ارایه شد. یافتهها: میزان استفاده از انواع فنآوریهای اطلاعاتی Athens (4/52 درصد)، Multimedia (1/42 درصد) شبکههای اطلاعرسانی پزشکی داخلی (5/36 درصد) و Full-text (1/31 درصد) متوسط ارزیابی شده است. همچنین ایشان استفاده از دستیار دیجیتال شخصی مانند دستیار دیجیتال شخصی (9/88 درصد)، پست الکترونیک (54 درصد)، فایلهای صوتی الکترونیکی (2/34 درصد)، فنآوری آگاهیرسانی (8/27 درصد)، سرویس پیام کوتاه (1/15 درصد)، وبلاگ (9/11 درصد)، گفتگوی الکترونیکی (2/3 درصد) را به میزان زیاد و بسیار زیاد تشخیص دادهاند. نتیجهگیری: با آموزش کافی، نحوهی استفاده از فنآوری اطلاعات و آشنایی با کاربرد آن در برنامهریزی آموزشی و بالینی دستیاران تخصص بالینی، تهیهی راهنماهای مکتوب استفاده از فنآوری اطلاعات بر اساس نیازسنجی دستیاران تخصص بالینی، به کارگیری افراد متخصص در مراکز آموزشی- درمانی، تجدید نظر و گنجاندن طب مبتنی بر شواهد که اساس کار آن در به کارگیری صحیح فنآوری اطلاعات از جمله اینترنت و پایگاههای اطلاعاتی در درمان بیماران میباشد، میتوان امیدوار بود که دستیاران تخصص بالینی بیش از پیش به استفاده از فنآوری اطلاعات در کار حرفهای خود رغبت نشان دهند. واژههای کلیدی: تکنولوژی اطلاعات؛ بیمارستانها؛ دانشگاه علوم پزشکی ارومیه؛ دستیاران
مقاله پژوهشی
لیلا قادری نانسا؛ زکیه پیری؛ اسحق سلمانی؛ هادی قلی پور؛ رحیم شرقی
دوره 10، شماره 2 ، تیر 1392
چکیده
مقدمه: امروزه توزیع گستردهی سیستمهای اطلاعات بیمارستانی در مؤسسات مراقبت بهداشتی- درمانی نیازمند ارزیابی حرفهای است تا سودمندی عملی این کاربردها را ارزیابی کند. پرسنل پرستاری، به دلیل اینکه بزرگترین گروه پرسنلی در بیمارستان هستند، نقش مهمی در اتخاذ و ارزیابی سیستمهای اطلاعات بیمارستان بازی میکنند. هدف این پژوهش، ارزیابی ...
بیشتر
مقدمه: امروزه توزیع گستردهی سیستمهای اطلاعات بیمارستانی در مؤسسات مراقبت بهداشتی- درمانی نیازمند ارزیابی حرفهای است تا سودمندی عملی این کاربردها را ارزیابی کند. پرسنل پرستاری، به دلیل اینکه بزرگترین گروه پرسنلی در بیمارستان هستند، نقش مهمی در اتخاذ و ارزیابی سیستمهای اطلاعات بیمارستان بازی میکنند. هدف این پژوهش، ارزیابی سیستمهای اطلاعات بیمارستانی از دیدگاه پرستاران در بیمارستانهای آموزشی- درمانی تبریز بود. روش بررسی: این مطالعه از نوع تحلیلی- مقطعی بود. جامعهی پژوهش شامل 1133 پرستار مراکز آموزشی- درمانی تبریز بود که از سیستم اطلاعات بیمارستانی استفاده میکردند. این پژوهش در عرض 6 ماه صورت گرفت. ابزار جمعآوری دادهها، پرسشنامهی استاندارد ارزیابی سیستمهای اطلاعات بیمارستانی ایزو 9241/10 بود، که دارای 75 سؤال اختصاصی شامل 7 معیار (مناسب برای انجام وظایف، خود توصیف کنندگی، قابل کنترل بودن، سازگاری با انتظارات کاربران، تحمل خطا، مناسب برای سفارشیسازی، مناسب برای یادگیری) بود که روایی آن توسط متخصصان تأیید شد و پایایی آن با آزمون alpha Cronbach's، 81 درصد به دست آمد. پرسشنامه با استفاده از روش نمونهگیری طبقهای توسط 354 نفر از پرستاران تکمیل گردید و یافتهها به کمک آمار توصیفی و تحلیلی با استفاده از نرمافزار SPSS نسخهی 16 تحلیل شد. یافتهها: بیشترین میزان رضایت پرستاران از سیستمهای اطلاعات بیمارستانی طبق مقیاس لیکرت (5-1) به ترتیب مربوط به معیار سازگاری با انتظارات کاربران 96/2، مناسب بودن برای انجام وظیفه 93/2، مناسب بودن برای آموزش 93/2، تحمل خطا 83/2، خود توصیف کنندگی 77/2، قابل کنترل بودن 72/2 و مناسب بودن برای سفارشیسازی با 56/2 امتیاز بود. بیشترین میزان رضایت پرستاران از شرکت نرمافزاری رایاوران با میانگین 95/2 بود. نتیجهگیری: میانگین میزان رضایت کاربران از معیارهای هفتگانهی ایزو در ارزیابی سیستمهای اطلاعات بیمارستانی در حد مطلوب قرار گرفت و برای رسیدن به درجهی کاملاً مطلوب بایستی به انتظارات کاربران توجه خاصی مبذول نمود. واژههای کلیدی: نظامهای اطلاعات بیمارستانی؛ نظامهای کامپیوتری؛ پرستاران
مقاله پژوهشی
مهدی کاهویی؛ حسن بابامحمدی
دوره 10، شماره 2 ، تیر 1392
چکیده
مقدمه: سیستم اطلاعات پرستاری پیشرفتهایی همچون تأثیر بر بار کاری، برنامهریزی مؤثر در روشهای کاری و برقراری ارتباط بین مشاغل متعدد را برای رفع چالشهای متعدد سازمانهای مراقبتی به همراه داشته است. این مطالعه با هدف شناسایی تجربهی پرستاران از تأثیر سیستم اطلاعات پرستاری بر کارایی خدمات پرستاری انجام شده است.روش بررسی: این مطالعهی ...
بیشتر
مقدمه: سیستم اطلاعات پرستاری پیشرفتهایی همچون تأثیر بر بار کاری، برنامهریزی مؤثر در روشهای کاری و برقراری ارتباط بین مشاغل متعدد را برای رفع چالشهای متعدد سازمانهای مراقبتی به همراه داشته است. این مطالعه با هدف شناسایی تجربهی پرستاران از تأثیر سیستم اطلاعات پرستاری بر کارایی خدمات پرستاری انجام شده است.روش بررسی: این مطالعهی تحلیلی روی 316 نفر از پرستاران بیمارستانهای تابعهی دانشگاه علوم پزشکی و سازمان تأمین اجتماعی سمنان در سال 1391 انجام شده است. ابزار جمعآوری دادهها پرسشنامهی پژوهشگر ساختهای بود که سواد کامپیوتری و درک پرستاران از تأثیر سیستم کامپیوتری بر کارایی خدمات پرستاری را میسنجید. پرسشنامهی مذکور پس از تأیید صاحبنظران و بررسی پایایی آن بر اساس ضریب Cronbach alpha بین جامعهی آماری توزیع گردید. دادهها به وسیلهی تستهای آماری توصیفی و استنباطی تحلیل شد.یافتهها: 4/52 درصد از پرستاران تأثیر سیستم اطلاعاتی بر تسریع عملیات پرستاری، 7/49 درصد داشتن وقت بیشتر برای مراقبت از بیمار و 3/49 درصد از آنان حتی تبادل اطلاعات بین بخشی را تجربه کرده بودند. پرستاران اعتقاد داشتند که به هنگام ارایهی مراقبت نمیتوانند همزمان اطلاعات بالینی را وارد کامپیوتر کنند و دوباره کاری در ثبت اطلاعات وجود دارد. بین برخی از مشخصات دموگرافیک و ویژگیهای سواد کامپیوتری پرستاران و تجربهی آنان رابطهی معنیداری وجود داشت (05/0 < P).نتیجهگیری: سیستم اطلاعات پرستاری بر کارایی برخی از خدمات پرستاری تأثیر مثبت داشت، ولی منجر به افزایش بار کاری پرستاران شده است. پس لازم است که این سیستم به روش مؤثرتری استفاده شود تا مدیران بتوانند منابع را بهتر توزیع کنند، سوء تفاهمها را کاهش دهند و حمایت از این سیستم را افزایش دهند.واژه های کلیدی: خدمات پرستاری؛ پرستاران؛ کارایی؛ سیستم اطلاعات پرستاری
مقاله پژوهشی
ژیلا آقارضایی؛ رضا خواجویی؛ لیلا احمدیان؛ لاله آقارضایی
دوره 10، شماره 2 ، تیر 1392
چکیده
مقدمه: سیستمهای اطلاعات سلامت، قابلیت ارتقای کیفیت مراقبتهای بهداشتی و درمانی را دارند. سیستم اطلاعات آزمایشگاه از جملهی این سیستمها میباشد. با وجود فواید این سیستم، مطالعات نشان دادهاند که طراحی برخی از آنها باعث ایجاد مشکلاتی در تعامل کاربران با سیستم گردیده است. هدف این مطالعه، ارزیابی کاربردپذیری این سیستم برای شناسایی ...
بیشتر
مقدمه: سیستمهای اطلاعات سلامت، قابلیت ارتقای کیفیت مراقبتهای بهداشتی و درمانی را دارند. سیستم اطلاعات آزمایشگاه از جملهی این سیستمها میباشد. با وجود فواید این سیستم، مطالعات نشان دادهاند که طراحی برخی از آنها باعث ایجاد مشکلاتی در تعامل کاربران با سیستم گردیده است. هدف این مطالعه، ارزیابی کاربردپذیری این سیستم برای شناسایی این مشکلات بود.روش بررسی: مطالعهی حاضر از نوع توصیفی- مقطعی بود که با استفاده از روش ارزیابی هیوریستیک (Heuristic) به بررسی سیستم اطلاعات آزمایشگاه مورد استفاده در 60 بیمارستان کشور پرداخت. این مطالعه از مرداد تا آبان ماه 1391 انجام شد. دسترسی به سیستم در بیمارستان آموزشی باهنر کرمان صورت گرفت. در این ارزیابی، مشکلات کاربردپذیری موجود در قسمتهای مختلف سیستم اطلاعات آزمایشگاه (پذیرش سرپایی، پذیرش بستری، دریافت نمونه و جوابدهی) شناسایی گردید و مورد بحث و بررسی قرار گرفت. دادهها با یک فرم استاندارد طراحی شده بر اساس روش هیوریستیک گردآوری شد. روایی محتوایی فرم توسط سه نفر متخصص انفورماتیک پزشکی تأیید شد. تحلیل دادهها با نرمافزار SPSS نسخهی 16 انجام گرفت.یافتهها: در این ارزیابی، 162 مشکل شناسایی گردید. بیشترین تعداد مشکلات مربوط به مؤلفهی انعطافپذیری و کارایی و کمترین تعداد، مربوط به مؤلفهی کمک به کاربران در تشخیص، شناسایی و اصلاح خطاها بود. بیشترین تعداد مشکل، مربوط به بخش سرپایی سیستم با 51 مورد و کمترین، مربوط به بخش دریافت نمونهی آن با 29 مورد بود.نتیجهگیری: طراحی بسیاری از سیستمهای اطلاعات سلامت موجود، با وجود استفادهی گسترده در سطح کشور، دارای مشکلات کاربردپذیری است که میتواند کیفیت تعامل کاربران با سیستم و در نتیجه پیامد مراقبت را تحت تأثیر قرار دهد. رعایت استانداردها و قواعد موجود در طراحی رابط کاربرهای سیستمهای اطلاعاتی مانند هیوریستیکهای ذکر شده در این مطالعه میتواند باعث کاهش مشکلات گردد.واژههای کلیدی: سیستمهای اطلاعات آزمایشگاه؛ خطاهای پزشکی؛ ارزیابی؛ رابط کاربر
مقاله پژوهشی
صدیقه محمداسماعیل؛ فریده موحدی
دوره 10، شماره 2 ، تیر 1392
چکیده
مقدمه: مهارتهای هوش هیجانی میتوانند به عنوان راهبردی مفید در تعامل بین کتابدار و مراجعه کننده در نظر گرفته شود تا از طریق آن نیاز مراجعان و خدمات درخواستی آنان به بهترین نحو شناسایی گردد. بنابراین توجه به آن مهارتها در روند ارتباط کتابداران با کاربران میتواند بسیار حایز اهمیت باشد. هدف اصلی پژوهش حاضر، شناخت رابطهی هوش ...
بیشتر
مقدمه: مهارتهای هوش هیجانی میتوانند به عنوان راهبردی مفید در تعامل بین کتابدار و مراجعه کننده در نظر گرفته شود تا از طریق آن نیاز مراجعان و خدمات درخواستی آنان به بهترین نحو شناسایی گردد. بنابراین توجه به آن مهارتها در روند ارتباط کتابداران با کاربران میتواند بسیار حایز اهمیت باشد. هدف اصلی پژوهش حاضر، شناخت رابطهی هوش هیجانی و مهارتهای اطلاعرسانی مرجع مجازی در کتابداران کتابخانههای منتخب دانشگاههای علوم پزشکی کشور بوده است. روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع پیمایشی تحلیلی است. جامعهی پژوهش شامل 44 نفر از کتابداران کتابخانههای منتخب دانشگاههای علوم پزشکی کشور در سال 1389 بوده است. ابزار گردآوری اطلاعات شامل پرسشنامهی استاندارد هوش هیجانی و پرسشنامهی محقق ساختهی مهارتهای میز مرجع مجازی بود که مؤلفههای مستخرج در آن بر اساس مطالعهی متون و منابع مرتبط با این حوزه گردآوری گردید. روایی پرسشنامهها با استفاده از نظر متخصصان موضوعی و پایایی آنها بر اساس Cronbach alpha برای پرسشنامهی هوش هیجانی 82/0 = a و پرسشنامهی مهارتهای میز مرجع مجازی 92/0 = a مورد تأیید قرار گرفت و دادهها به وسیلهی شاخصهای مرکزی و پراکندگی آمار توصیفی و آزمونهای آماری پارامتری t تک نمونهای و t برای گروههای مستقل و همچنین ضریب همبستگی Pearson مورد بررسی قرار گرفت. یافتهها: در توصیف مؤلفههای هوش هیجانی، بزرگترین میانگین مربوط به مؤلفهی خودانگیزی (34/12)، کوچکترین میانگین مربوط به مؤلفهی مدیریت استرس (12) به دست آمد. در توصیف مؤلفههای اطلاعرسانی و مرجع مجازی، بزرگترین میانگین مربوط به مؤلفهی ارتباط با کاربر (61/55)، کوچکترین میانگین مربوط به مؤلفهی اشاعه و انتقال اطلاعات (80/27) به دست آمد. میانگین هر یک از مؤلفههای مهارتهای خودآگاهی، توان سازگاری، خودانگیزی، مدیریت استرس، خلق و خوی عمومی از میانگین مقیاس کمتر است. میانگین مؤلفهی مهارتهای شخصی و حرفهای به ترتیب با میانگینهای 83/11 و 16/4 از میانگین مقیاس بیشتر است. اما میانگین مؤلفهی ارتباط با کاربر و انتقال اطلاعات از میانگین مقیاس کمتر است، در حالی که بین مهارت اطلاعرسانی و مرجع مجازی با میانگین مقیاس تفاوت معنیداری مشاهده نشد. بین مؤلفههای هوش هیجانی و مهارتهای اطلاعرسانی و مرجع مجازی همبستگی مستقیم، معنیدار و مثبت قوی وجود داشت. نتیجهگیری: با توجه به ارتباط مستقیم میان هوش هیجانی و مؤلفههای آن با مهارتهای مرجع مجازی، بنابراین هر چه مؤلفههای هوش هیجانی کتابداران افزایش پیدا کند، مهارتهای اطلاعرسانی و اجرای مرجع مجازی نیز در آنان افزایش مییابد، در نتیجه تعامل بیشتر بین کتابدار و مراجعه کننده به وجود میآید و نیاز مراجعان و خدمات درخواستی آنها بهتر شناسایی و رفع میگردد. واژههای کلیدی: هوش هیجانی؛ خدمات مرجع؛ مرجع مجازی؛ کتابداران
مقالات پژوهشی
الهام بابایی؛ محمد ساجدی
دوره 10، شماره 2 ، تیر 1392
چکیده
مقدمه: مردم اشتیاق زیادی برای به دست آوردن اطلاعات پزشکی دارند. موتورهای جستجوی عمومی، اغلب نمیتوانند به خوبی از عهدهی این کار برآیند. یکی از راههای بازیابی اطلاعات در زمینهی موضوعی پزشکی، استفاده از موتورهایی است که به صورت اختصاصی برای اطلاعات پزشکی طراحی شدهاند. پژوهش حاضر با هدف مقایسهی میزان کارایی موتورهای کاوش تخصصی ...
بیشتر
مقدمه: مردم اشتیاق زیادی برای به دست آوردن اطلاعات پزشکی دارند. موتورهای جستجوی عمومی، اغلب نمیتوانند به خوبی از عهدهی این کار برآیند. یکی از راههای بازیابی اطلاعات در زمینهی موضوعی پزشکی، استفاده از موتورهایی است که به صورت اختصاصی برای اطلاعات پزشکی طراحی شدهاند. پژوهش حاضر با هدف مقایسهی میزان کارایی موتورهای کاوش تخصصی پزشکی در بازیابی مدارک مربوط به بیماریهای زنان و مامایی انجام شد. روش بررسی: این مطالعه از نوع تطبیقی بود که برای انجام پژوهش، 5 کلید واژهی مربوط به بیماریهای زنان و مامایی با مشورت پزشکان متخصص زنان انتخاب گردید و کلید واژههای متخصصان در سر عنوان موضوعی پزشکی مش MeSH (Medical subject headings) از زبان طبیعی به زبان کنترل شده در آمدند. کلید واژهها در 5 موتور کاوش تخصصی پزشکی با نامهای: (MedHunt) HONsearch، Omni، PogoFrog، Search Medica، Trip Database که جامعهی آماری این پژوهش را تشکیل دادند، مورد جستجو قرار گرفت. ابزار گردآوری داده در این پژوهش، سیاههی وارسی (چک لیست) بود. 10 نتیجهی اول در هر موتور بازیابی و با سیاههی وارسی که شامل 47 مؤلفه بود، بررسی شد. روایی سیاهه بر اساس مشاهدات متخصصان و استادان کتابداری و اطلاعرسانی و استفاده از مطالعات و متون مرتبط مورد تأیید قرار گرفت. بررسیهای آماری و انجام محاسبات با استفاده از نرمافزار SPSS نسخهی 13 انجام شد. آزمون 2χ جهت مقایسه به کار گرفته شد. یافتهها: از کل 250 مدرک بازیابی شده در روزآمدی، Search Medica (94 درصد)، در مرتبهی نخست و Pogofrog(78 درصد) در مرتبهی دوم قرار گرفت. از نظر دقت، Search Medica (94 درصد) در رتبهی اول و Pogofrog (92 درصد) در رتبهی دوم قرار گرفت. از نظر بازیافت، بین موتورهای پزشکی تفاوت معنیداری مشاهده نشد. در ارتباط با اعتبار منابع بازیابی، بالاترین نتایج معتبر مربوط به Pogofrog (66 درصد) و Search Medica (44 درصد) در مرتبهی دوم قرار گرفت. از نظر امکانات و قابلیتهای جستجو، Medhunt با امتیاز 25 بالاترین امتیاز کسب شده را داشت. نتیجهگیری: در مجموع به طور میانگین بیشتر از نیمی (75 درصد) از نتایج بازیابی شده، از موتورهای کاوش پزشکی در این پژوهش در حوزهی مورد بررسی مرتبط هستند. به کاربران توصیه میشود که برای جستجوی اطلاعات در رابطه با بیماریهای زنان و مامایی برای اینکه به نتایج تخصصیتری دست پیدا کنند به موتور Search Medica که دارای توانایی بیشتری در یافتن مدارک مرتبطتر و دقیقتر و پوشش موضوعی وسیعتر میباشد مراجعه نمایند. واژههای کلیدی: موتور جستجو؛ ذخیره و بازیابی اطلاعات؛ بیماریهای زنان؛ اینترنت
مقاله پژوهشی
محمدرضا هاشمیان؛ محمدجواد آل مختار؛ اکبر حسن زاده
دوره 10، شماره 2 ، تیر 1392
چکیده
مقدمه: «استاندارد قابلیتهای سواد اطلاعاتی برای آموزش عالی» بر تعیین و تشخیص ماهیت و گسترهی اطلاعات مورد نیاز، دسترسی به اطلاعات، ارزیابی اطلاعات، استفادهی مؤثر از اطلاعات و درک مسایل اقتصادی و حقوقی- اجتماعی مربوط به استفاده از اطلاعات تأکید دارد. در این پژوهش، از این استانداردها به عنوان مبنایی برای سنجش و مقایسهی سواد ...
بیشتر
مقدمه: «استاندارد قابلیتهای سواد اطلاعاتی برای آموزش عالی» بر تعیین و تشخیص ماهیت و گسترهی اطلاعات مورد نیاز، دسترسی به اطلاعات، ارزیابی اطلاعات، استفادهی مؤثر از اطلاعات و درک مسایل اقتصادی و حقوقی- اجتماعی مربوط به استفاده از اطلاعات تأکید دارد. در این پژوهش، از این استانداردها به عنوان مبنایی برای سنجش و مقایسهی سواد اطلاعاتی دانشجویان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان استفاده شد. روش بررسی: این پژوهش از نوع پیمایشی بود. تعداد 150 نفر از دانشجویان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی طبقهای به عنوان نمونه انتخاب شدند. دادهها با استفاده از پرسشنامهی سنجش سواد اطلاعاتی بر مبنای «استاندارد قابلیتهای سواد اطلاعاتی برای آموزش عالی» برگرفته از پایاننامهی دکترا، گردآوری شد. روایی (روایی سازه) و پایایی پرسشنامه (alpha Cronbach's) برابر با 98/0 تعیین گردید. برای تجزیه و تحلیل دادهها از نرمافزار SPSS، آزمون t و ANOVA استفاده شد. یافتهها: میانگین نمرهی رعایت استانداردها در تمامی موارد به طور معنیداری بیشتر از حد متوسط (50) و کمتر از حد ایدهآل (100) بود (001/0 > P). همچنین میانگین رعایت استاندارد در تمامی موارد در دختران و پسران دانشجو با هم یکسان بود (05/0 < P). همچنین بین سالهای مختلف تحصیلی در استانداردهای 1 و 5 اختلاف معنیداری وجود داشت و در کل استانداردها نیز این اختلاف معنیدار بود. در استانداردهای 2، 3 و 4 بین سالهای مختلف تحصیلی، اختلاف معنیداری مشاهده نشد (05/0 < P). نتیجهگیری: میانگین نمرات سواد اطلاعاتی دانشجویان به طور معنیداری بالاتر از حد متوسط بود که از دلایل آن میتوان به شیوهی خود اظهاری مورد استفاده در تکمیل پرسشنامهها اشاره کرد. از طرفی یافتهها نشان داد که میانگین نمرات دانشجویان در کل استانداردها به طور معنیداری از حد ایدهآل پایینتر است، که توجه به آموزش مهارتهای سواد اطلاعاتی و ارتباط دانشجو و هیأت علمی را ضروری میسازد. واژههای کلیدی: سواد اطلاعاتی؛ دانشجویان؛ استانداردها؛ دانشگاه علوم پزشکی اصفهان
مقاله پژوهشی
اسماعیل شاه طهماسبی؛ حسین صادقی سقدل؛ مهدی باسخا؛ خبات نسایی
دوره 10، شماره 2 ، تیر 1392
چکیده
مقدمه: کارایی را باید حلقهی گمشدهی بخش سلامت در کشورهای در حال توسعه دانست. نگرانیهایی که در مسیر نیل به اهداف «توسعهی هزارهی سازمان ملل» وجود دارد، افزایش کارایی در استفاده از منابع محدود این بخش را به صورت جدیتری مورد توجه قرار داده است. از اینرو، هدف این پژوهش ارزیابی کارایی این کشورها در زمینهی هزینههای بهداشتی ...
بیشتر
مقدمه: کارایی را باید حلقهی گمشدهی بخش سلامت در کشورهای در حال توسعه دانست. نگرانیهایی که در مسیر نیل به اهداف «توسعهی هزارهی سازمان ملل» وجود دارد، افزایش کارایی در استفاده از منابع محدود این بخش را به صورت جدیتری مورد توجه قرار داده است. از اینرو، هدف این پژوهش ارزیابی کارایی این کشورها در زمینهی هزینههای بهداشتی دولت بوده است. روش بررسی: مطالعهی حاضر، یک تحلیل مقطعی بود که با استفاده از دادههای 88 کشور در حال توسعه، با به کارگیری یک ورودی و 8 خروجی استخراج شده از دادههای آماری شاخصهای توسعهی جهانی در سال 2010 میلادی، انجام گرفت. از روش تحلیل پوششی دادهها، به عنوان ابزار تجزیه و تحلیل برای ارزیابی کارایی هزینههای بهداشتی دولت از سال 08-2000 میلادی استفاده شد. در این راستا، ابتدا کشورها با استفاده از روش تحلیل خوشهای به دو دسته تقسیمبندی شدند و تحلیل کارایی جداگانهای برای هر گروه ارایه شد. علاوه بر این، با استفاده از تحلیل تشخیصی چندگانه، اهمیت هر یک از متغیرها در خوشهبندی نیز استخراج گردید. یافتهها: بر اساس روش تحلیل خوشهای، در خوشهی اول 49 کشور و در خوشهی دوم 39 کشور قرار گرفتند. توسط تحلیل تشخیصی چندگانه مشخص شد که شاخصهای مرگ و میر نوزادان، کودکان زیر 5 سال، نرخ باروری کل و امید به زندگی، نقش اصلی در تمایز دو خوشه دارند. حضور ایران در میان کشورهای کارا و در رتبهی شانزدهم در خوشهی اول، نشان خوبی از خروجیهای کشور دارد. نتیجهگیری: شاخص واکسیناسیون سرخک بیشترین حساسیت را در بین شاخصهای خروجی در میان کشورهای خوشهی اول داشت که این نشان از عملکرد بهتر کشورهای این خوشه نسبت به این مبحث دارد. در خوشهی دوم، هیچ کشور بدون حساسیتی وجود نداشت و این نشان از عدم رشد متوازن کشورهای این خوشه در زمینهی شاخصهای بهداشتی دارد. واژههای کلیدی: هزینههای مراقبتهای بهداشتی؛ کارایی؛ کشورهای در حال توسعه
مقاله پژوهشی
بهروز پورآقا؛ ابوالقاسم پوررضا؛ علی حسن زاده؛ محمد Mehdi صدرالهی؛ خلیل اهوازی
دوره 10، شماره 2 ، تیر 1392
چکیده
مقدمه: دارو، حلقهی جداناپذیر از زنجیرهی درمان است و نقص فرایند درمان به دلیل هزینهی بالای دارو یا عدم دسترسی مناسب به دارو، مطمئناً هزینههای بیشتری را در فرایند درمان به دنبال دارد. هدف این مطالعه، تعیین میزان تأثیر درآمد خانوار، دسترسی جغرافیایی، پرداخت مستقیم بیمار، ویزیت پزشکان و میزان بستری بیمه شدگان، بر میزان بهرهمندی ...
بیشتر
مقدمه: دارو، حلقهی جداناپذیر از زنجیرهی درمان است و نقص فرایند درمان به دلیل هزینهی بالای دارو یا عدم دسترسی مناسب به دارو، مطمئناً هزینههای بیشتری را در فرایند درمان به دنبال دارد. هدف این مطالعه، تعیین میزان تأثیر درآمد خانوار، دسترسی جغرافیایی، پرداخت مستقیم بیمار، ویزیت پزشکان و میزان بستری بیمه شدگان، بر میزان بهرهمندی از داروهای تحت پوشش بیمه در داروخانههای طرف قرارداد سازمان تأمین اجتماعی بود. روش بررسی: این پژوهش به صورت تحلیلی انجام شد. برای سنجش تأثیر مؤلفههای مذکور بر میزان بهرهمندی از دارو، از بانکهای اطلاعاتی سازمان تأمین اجتماعی در هر استان طی سالهای 88-1377 استفاده شد. جامعهی پژوهش، 24 میلیون نفر از افراد تحت پوشش این سازمان بودند که طی این سالها برای دریافت دارو به بخش درمان مستقیم و غیر مستقیم سازمان مراجعه نموده بودند. برای تخمین مدل از رگرسیون دو طرف لگاریتمی با لحاظ اثرات ثابت و از نرمافزار Eviews نسخهی 7 استفاده شد. یافتهها: یافتههای تخمینی حاصل از مدل نشان داد که بار مراجعه به پزشکان متخصص (37/0 = β)، میزان موارد بستری در درمان غیر مستقیم (17/0 = β)، دسترسی جغرافیایی به داروخانه (17/0 = β)، بار مراجعه به پزشکان عمومی (16/0 = β) و پرداخت از جیب بیماران (12/0- = β) به ترتیب بیشترین تأثیر بر بهرهمندی از داروهای تحت پوشش را داشتهاند. همچنین هزینهی خانوار (924/0 = P و 005/0- = β)، میزان بستری (076/0 = P و 033/0 = β) و ویزیت پزشکان در درمان مستقیم (577/0 = P و 026/0 = β)، تأثیر معنیدار بر بهرهمندی از دارو در داروخانهی طرف قرارداد نداشته است. نتیجهگیری: اهمیت تأمین دارو برای بیمه شدگان به قدری بالا است که افزایش هزینههای دارویی بیمه شدگان نمیتواند مانع از مصرف آنان شود. بنابراین این موضوع میتواند زمینهی هزینههای کمرشکن را برای برخی از خانوادهها مهیا سازد. همچنین سیاستگذاران درمان سازمان تأمین اجتماعی باید در توزیع عادلانهی منابع درمان در استانهای مختلف کشور تأمل بیشتری داشته باشند تا پیامد آن، بهرهمندی عادلانهتر از خدمات درمانی باشد. واژههای کلیدی: تأمین اجتماعی؛ هزینههای دارویی؛ بهرهمندی
مقاله پژوهشی
حمید رواقی؛ لیدا شمس؛ آیدین آرینخصال؛ مسعود صالحی
دوره 10، شماره 2 ، تیر 1392
چکیده
مقدمه: تعهد کارکنان به سازمان مولد دارایی نامشهود است که میتواند بر ارایهی بهتر خدمات تأثیر به سزایی داشته باشد، از آن جایی که ارایهی خدمات تنها با نیروی انسانی کارآمد امکانپذیر است، در این مطالعه به بررسی رابطهی تناسب فرد- سازمان و تعهد سازمانی کارکنان در بیمارستانهای دانشگاه علوم پزشکی تهران پرداخته شده است. روش بررسی: ...
بیشتر
مقدمه: تعهد کارکنان به سازمان مولد دارایی نامشهود است که میتواند بر ارایهی بهتر خدمات تأثیر به سزایی داشته باشد، از آن جایی که ارایهی خدمات تنها با نیروی انسانی کارآمد امکانپذیر است، در این مطالعه به بررسی رابطهی تناسب فرد- سازمان و تعهد سازمانی کارکنان در بیمارستانهای دانشگاه علوم پزشکی تهران پرداخته شده است. روش بررسی: پژوهش حاضر به صورت تحلیلی و مقطعی در سال 1390 انجام گردیده است. جامعهی پژوهش، کلیهی کارکنان شاغل در مراکز آموزشی- درمانی عمومی بودند. بیمارستانهای فیروزگر، بهارلو، شریعتی و حضرت رسول اکرم به صورت تصادفی انتخاب شدند و حجم نمونه (150 نفر) به روش طبقهای- نسبتی بین بیمارستانها تخصیص داده شد. دادهها با استفاده از پرسشنامهی تناسب فرد- سازمان Scrogines و تعهد سازمانی Myer و Allen جمعآوری گردیده است. روایی و پایایی پرسشنامههای مذکور مورد سنجش قرار گرفته است. تحلیل دادهها با استفاده از نرمافزار SPSS از طریق آزمونهای همبستگی Pearson/Spearman، Cronbach's alpha و ICC: Intra crosscorrelation صورت پذیرفته است. یافتهها: با عنایت به بررسیهای صورت گرفته، سطح تناسب فرد- سازمان در بین کارکنان متوسط (میانگین: 48/4، انحراف معیار: 73/0) بوده است و در بین ابعاد تعهد سازمانی، تعهد هنجاری (68/4) بیشترین میانگین (انحراف معیار: 78/0) و تعهد مستمر (42/4) کمترین میانگین (انحراف معیار: 31/1) را به خود اختصاص دادهاند. به طور کلی، میزان تعهد سازمانی بالایی در بین کارکنان وجود دارد. همچنین بین تناسب فرد- سازمان و تعهد عاطفی، تعهد مستمر، تعهد هنجاری و تعهد سازمانی در کل کارکنان ارتباط آماری معنیداری ملاحظه شده است. نتیجهگیری: با عنایت به اهمیت بهداشت و درمان و نقش مهمی که نیروی انسانی در ارایهی خدمات و تحقق اهداف غایی بیمارستانها به عهده دارد، بر ما است که با عنایت به اثبات رابطهی تناسب فرد- سازمان و تعهد سازمانی، در تصمیمات و سیاستگذاری جذب، انتخاب و تعدیل نیروی انسانی به متناسب نمودن فرد و سازمان توجه بیشتری شود. واژههای کلیدی: تناسب فرد- سازمان؛ تعهد سازمانی؛کارکنان؛ بیمارستانها
مقاله پژوهشی
مهدی محمدی؛ امین باقری
دوره 10، شماره 2 ، تیر 1392
چکیده
مقدمه: از جمله مهارتها و توانمندیهای ضروری مدیران در جامعهی دانش بنیان، مهارتهای مدیریت دانش فردی است. هدف از مطالعهی حاضر، ارزیابی مدیریت دانش فردی مدیران دانشگاه علوم پزشکی مشهد بوده است. روش بررسی: روش تحقیق، توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعهی آماری شامل کلیهی مدیران آموزشی، پژوهشی، دانشجویی، اداری و مالی و مدیران گروه ...
بیشتر
مقدمه: از جمله مهارتها و توانمندیهای ضروری مدیران در جامعهی دانش بنیان، مهارتهای مدیریت دانش فردی است. هدف از مطالعهی حاضر، ارزیابی مدیریت دانش فردی مدیران دانشگاه علوم پزشکی مشهد بوده است. روش بررسی: روش تحقیق، توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعهی آماری شامل کلیهی مدیران آموزشی، پژوهشی، دانشجویی، اداری و مالی و مدیران گروه دانشگاه علوم پزشکی مشهد در سال تحصیلی 90-1389 بود. بر اساس نمونهگیری تصادفی ساده، 91 نفر از مدیران دانشگاه علوم پزشکی انتخاب و مورد سنجش قرار گرفتند. ابزار مورد استفاده، مقیاس مدیریت دانش فردی محقق ساخته است. روایی آن بر اساس روش تحلیل صوری و تحلیل گویه و پایایی آن به واسطهی Cronbach’s alpha با نمرهی کل (93/0) مورد سنجش و تأیید قرار گرفت. به منظور تجزیه و تحلیل دادهها، از آمار توصیفی و Repeated measure anlysis of variance و Multivariate analysis of variance استفاده شده است. یافتهها: مدیران دارای سطح متوسطی از مهارتهای مدیریت دانش فردی بودند. تفاوت معنیداری بین ابعاد مدیریت دانش فردی وجود داشت (0001/0 > P، 63/96 = f). همچنین، بالاترین میانگین مؤلفهی مدیریت یادگیری خویشتن 19 و پایینترین میانگین مؤلفهی شبکهی همیاران دانشی 37/14 و مهارتهای کاوشگری 30/14 به دست آمد. در مقایسه میان مؤلفههای جمعیتشناختی، جنسیت (01/0 > P، 5/2 = f) و نوع سازمان (دانشکده، سازمان مرکزی) (01/0 > P، 5/2 = f) تفاوت معنیداری یافت شد ولی در سایر مؤلفهها تفاوت معنیداری وجود نداشت. نتیجهگیری: از آن جا که مهمترین وظیفهی مدیران دانشگاهی در کنار سایر وظایف، تصمیمگیری در زمینهی فرایند یاددهی- یادگیری و مسایل آموزشی و پژوهشی است و از سویی، آنها به عنوان اعضای هیأت علمی نیز فعالیت میکنند، بر این اساس، برخورداری از مهارتهای مدیریت دانش فردی و همچنین مدیریت یادگیری خویشتن ضروری است. واژههای کلیدی: مدیریت دانش؛ مدیران؛ دانشگاهها
مقالات پژوهشی
علیرضا موغلی؛ سید رضا سید جوادین؛ سید علی اکبر احمدی؛ آزاده علوی
دوره 10، شماره 2 ، تیر 1392
چکیده
مقدمه: امروزه سازمانها برای نهادینه کردن اخلاقیات در اعضای سازمانی خود، به تکنیکها و ابزارهای متعددی متوسل شدهاند. از اینرو، در این پژوهش، به شناسایی اهمیت و تأثیر اخلاق کار در ایران با تکیه و تأکید بر اصول اخلاق اسلامی و فرهنگ حاکم بر سازمانها، با لحاظ رفتار شهروندی سازمانی و واسطهگری ارزشهای شغلی پرداخته شد. روش بررسی: ...
بیشتر
مقدمه: امروزه سازمانها برای نهادینه کردن اخلاقیات در اعضای سازمانی خود، به تکنیکها و ابزارهای متعددی متوسل شدهاند. از اینرو، در این پژوهش، به شناسایی اهمیت و تأثیر اخلاق کار در ایران با تکیه و تأکید بر اصول اخلاق اسلامی و فرهنگ حاکم بر سازمانها، با لحاظ رفتار شهروندی سازمانی و واسطهگری ارزشهای شغلی پرداخته شد. روش بررسی: پژوهش از نوع میدانی و کاربردی بود که در سال 1390 انجام شد. جامعهی آماری این پژوهش را کلیهی کارکنان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، با مدرک تحصیلی کارشناسی و بالاتر تشکیل دادند. تعداد کارکنان 8282 نفر و روش نمونهگیری خوشهای از نوع طبقهای- تصادفی بود و تعداد نمونه، 239 نفر برآورد شد، که با توزیع 3 پرسشنامه، در نهایت تعداد 198 پرسشنامه برگشت داده شد (نرخ برگشت 83 درصد). برای جمعآوری اطلاعات از روش کتابخانهای، اسنادکاوی، مقالات و پایاننامههای معتبر و جستجوی الکترونیکی در سایتهای معتبر علمی استفاده گردید. برای تأیید پایایی پرسشنامهها از ضریب alpha Cronbach's (درصد 76) و برای تعیین قابلیت اعتبار آن، از روش تحلیل عاملی استفاده شد. تحلیل دادهها با استفاده از نرمافزار SPSS و معادلات ساختاری Lisrel انجام شد. یافتهها: بالاترین ضریب همبستگی در میان متغیرهای این پژوهش، مربوط به رابطهی بین ارزشهای شغلی و رفتار شهروندی سازمانی (54 درصد) بود. از میان متغیرهای پژوهش فقط دو متغیر پشتکار و جدیت در کار (18 درصد) و روابط سالم و انسانی (15 درصد) بر رفتار شهروندی دارای اثر مستقیم، اثر غیر مستقیم و اثر کلی بودند که اثر کلی آنها از اثرات مستقیم و غیر مستقیم بیشتر بود. همچنین ارزشهای شغلی، تأثیر مستقیم بر رفتار شهروندی داشت. نتیجهگیری: اخلاق کار اسلامی بر نگرش کارکنان به جهت ایجاد رفتار مطلوب تأثیر قابل توجهی داشت، همچنین ارزشهای فردی و جمعی در محیطهای کار، با گسترش توجهات اجتماعی به ارزشهای انسانی و اخلاقی هسمو بود و اخلاق کار اسلامی با واسطهی ارزشهای شغلی بر رفتار شهروندی سازمانی نیز تأثیرگذار بود. واژههای کلیدی: اخلاق کار اسلامی؛ رفتار شهروندی سازمانی؛ ارزشهای شغلی
مقاله مروری نقلی
مهناز صمدبیک؛ مریم احمدی
دوره 10، شماره 2 ، تیر 1392
چکیده
نسخهنویسی دارویی یکی از فرایندهای مهم و حیاتی در هر کشور است و بقای هیچ جامعهی مدرنی بدون فرایندهای نسخهنویسی دارویی قانونمند ممکن نیست. لزوم استفاده از نوآوریهای فنی برای ارایهی مراقبت بهداشتی با کیفیت و فشار دولتها برای حرکت به سمت یک جامعهی اطلاعاتی در مراقبت بهداشتی موجب گردیده است که استفاده از فنآوریهای جدید ...
بیشتر
نسخهنویسی دارویی یکی از فرایندهای مهم و حیاتی در هر کشور است و بقای هیچ جامعهی مدرنی بدون فرایندهای نسخهنویسی دارویی قانونمند ممکن نیست. لزوم استفاده از نوآوریهای فنی برای ارایهی مراقبت بهداشتی با کیفیت و فشار دولتها برای حرکت به سمت یک جامعهی اطلاعاتی در مراقبت بهداشتی موجب گردیده است که استفاده از فنآوریهای جدید و سیستمهای الکترونیکی در نسخهنویسی به عنوان راهحل نهایی برای غلبه بر مشکلات مهم و فراوان فرایند نسخهنویسی کاغذی مانند افزایش سریع هزینههای دارو و خطاهای مهم نسخهنویسی مطرح گردد. از این رو، مقالهی حاضر با هدف فراهم نمودن اطلاعات کاربردی در زمینهی سیستم نسخهنویسی الکترونیک برای ذینفعان تهیه شده است. این مقاله نوعی مطالعهی مروری- نقلی (Narrative review) است، که از طریق جستجوی کلمات کلیدی مرتبط با نسخهنویسی الکترونیک در موتورهای جستجوی Yahoo و Google، پایگاهها و بانکهای اطلاعاتی PubMed، ISI Web of Science، Scopus، EMBASE و کتابخانهی ملی دیجیتال پزشکی ایران با اعمال معیار ورودی زبان انگلیسی و بدون محدودیت زمان انجام شد و مقالات و راهنماهای مرتبط با مشکلات نسخهنویسی کاغذی، مفهوم، ویژگیها، سطوح، مزایا، ذینفعان و استانداردهای سیستم نسخهنویسی الکترونیک انتخاب و مورد بررسی قرار گرفت. سیستمهای نسخهنویسی الکترونیک فرصتی را برای بهبود فرایند نسخهنویسی، کاهش عوارض ناخواستهی دارویی و صرفهجویی هزینههای مراقبت بهداشتی فراهم میکند. تقویت و حمایت سیستم نسخهنویسی الکترونیک ایمن و سریع، نیاز به همکاری کلیهی ذینفعان این سیستم دارد، تا دستیابی به بالاترین سطح تکاملی سیستم نسخهنویسی الکترونیک و ادغام با پروندهی الکترونیک سلامت به یک واقعیت تبدیل گردد. بنابراین لازم است، زیرساخت لازم برای پیادهسازی سیستم نسخهنویسی الکترونیک یکپارچهی ملی و ایمن در کشورهای فاقد این سیستم فراهم گردد و سیاستگذاران نیز از استراتژیها و مشوقهای مناسبی برای غلبه بر موانع پیادهسازی و به کارگیری این سیستم استفاده نمایند. واژههای کلیدی: نسخهنویسی الکترونیک؛ نسخهنویسی دارویی؛ استانداردها
مقاله مروری نظام مند
لیلا شهرزادی؛ فهیمه باب الحوائجی؛ حسن اشرفی ریزی
دوره 10، شماره 2 ، تیر 1392
چکیده
اطلاعات، عنصر حیاتی جوامع اطلاعاتی است که با توجه به ویژگیهای منحصر به فرد خود، به عنوان کالایی با ارزش در تعاملات اقتصادی، نقش ویژهای ایفا میکند. کتابخانهها و مراکز اطلاعرسانی نیز به عنوان مراکز اصلی مبادلهی این کالای اقتصادی به منظور تداوم حیات در عصر اطلاعات، ملزم به انجام ارزیابیهای مداوم اقتصادی در مورد خدمات اطلاعاتی ...
بیشتر
اطلاعات، عنصر حیاتی جوامع اطلاعاتی است که با توجه به ویژگیهای منحصر به فرد خود، به عنوان کالایی با ارزش در تعاملات اقتصادی، نقش ویژهای ایفا میکند. کتابخانهها و مراکز اطلاعرسانی نیز به عنوان مراکز اصلی مبادلهی این کالای اقتصادی به منظور تداوم حیات در عصر اطلاعات، ملزم به انجام ارزیابیهای مداوم اقتصادی در مورد خدمات اطلاعاتی خود بر مبنای شاخصهای استاندارد هستند. تحلیل هزینه- سودمندی از جمله شیوههای ارزیابی اقتصادی کاربرمدار، نظاممند و کمیتپذیر است که به مقایسهی منافع حاصل از محصول یا خدمتی خاص با هزینههای مصروف میپردازد. این روش در کتابخانهها به مقایسهی پیامدهای مثبت خدمات کتابخانه نسبت به هزینههای صرف شده برای فراهم آوردن آنها میپردازد و روشی برای ارزیابی مزیتهای نسبی سرمایهگذاری طرحهای مختلف ارایهی خدمت به کاربران بر حسب تخصیص منابع مالی میباشد. نتایج آن میتواند به اتخاذ بهترین نوع تصمیمگیری در جهت استفادهی مطلوب از منابع مالی، منتهی شده و در نهایت اصلاح عملکرد کتابخانه را در پی داشته باشد. مطالعهی حاضر مطالعهای مروری- نقلی بود که با جستجوی کلید واژههای «تحلیل هزینه- منفعت»، «تحلیل هزینه- سودمندی و «تحلیل هزینه- فایده» و معادل لاتین آنها یعنی «Benefit cost analysis» و «Cost- benefit analysis» در پایگاههای اطلاعاتی Emerald، Sciverce، ISI web of Science و همچنین موتورهای جستجوی Google scholar، Google و AltaVista صورت گرفته است و در نهایت 51 منبع اطلاعاتی مرتبط مورد بررسی و تحلیل قرار گرفتند. در این مقاله با توجه به ویژگیها و قابلیتهای این شیوهی ارزیابی، پس از مقدمهای کوتاه به شرح مفاهیم، مراحل اجرا، کاربرد، مؤلفهها و شاخصهای اصلی تحلیل هزینه- سودمندی در کتابخانهها و مراکز اطلاعرسانی و در پایان به مزایا، محدودیتها و شیوههای بهرهگیری از نتایج حاصل از آن، پرداخته شده است. واژههای کلیدی: تحلیل هزینه- سودمندی؛ کتابخانهها؛ مراکز اطلاعرسانی
مقاله مروری نظام مند
هاجر ستوده؛ کیانوش رشیدی
دوره 10، شماره 2 ، تیر 1392
چکیده
قرابت میان فضای مجازی و ذهن انسان، به این فنآوری جذابیتی بیهمتا و گاه مقاومتناپذیر داده است. این جذابیت در کنار مزایای بیشمار فنآوریهای اطلاعاتی باعث شده است که کاربران در سراسر دنیا رویکردی گسترده به آن داشته باشند. در مقاله حاضر که به روش متنپژوهی انجام شده است، تلاش میشود تأثیرات نامطلوب شبکهی اینترنت و بازیهای ...
بیشتر
قرابت میان فضای مجازی و ذهن انسان، به این فنآوری جذابیتی بیهمتا و گاه مقاومتناپذیر داده است. این جذابیت در کنار مزایای بیشمار فنآوریهای اطلاعاتی باعث شده است که کاربران در سراسر دنیا رویکردی گسترده به آن داشته باشند. در مقاله حاضر که به روش متنپژوهی انجام شده است، تلاش میشود تأثیرات نامطلوب شبکهی اینترنت و بازیهای رایانهای بر ابعاد مختلف روان، اخلاق و اجتماع مرور و بررسی شود تا ضرورت آگاهیرسانی، آموزش و اتخاذ اقدامات پیشگیرانه و همچنین سیاستگذاریهای تربیتی و قانونی بیش از پیش آشکار گردد. گرچه استفاده از شبکهی اینترنت و بازیهای رایانهای میتواند تأثیرات سازندهای برای سلامت روان، روابط اجتماعی، مهارتهای شناختی و یادگیری داشته باشد، اما شمار تأثیرات روانشناختی، اخلاقی و اجتماعی بسیار زیاد است و میتواند تأثیرات سازنده را تحتالشعاع قرار دهد. در میان پیامدهای استفادهی ناآگاهانه از بازیهای رایانهای و شبکهی اینترنت میتوان به اعتیاد و وابستگی بیمارگونه، سوء استفادهی جنسی، گسیختگی روابط خانوادگی و اجتماعی، مسؤولیتگریزی، خشونت و پرخاشگری، افسردگی، کنارهگیری و درونگرایی، کاهش عزت نفس، افت تحصیلی و شغلی، اضطراب، اختلالات فکری و عاطفی اشاره کرد. شمار فراوان تأثیرات نامطلوب روانی، اخلاقی و اجتماع اینترنت و بازیهای رایانهای و همچنین شمار فراوان پژوهشهایی که به بررسی این تأثیرات پرداختهاند، نشان از فراگیر بودن مخاطرات در سراسر جهان و در عین حال، افزایش روزافزون آگاهی، حساسیت و توجهات به اهمیت موضوع دارد. با توجه به وابستگی شدید فنآوریها و تأثیرات آنها به بافتار، لازم است در هر جامعه تحقیقات گستردهای در این باره انجام شود تا بتوان با توجه به شرایط اجتماعی، فرهنگی، مذهبی خاص آن جامعه به راهکارهایی مناسب و اثربخش دست یافت. واژههای کلیدی: فنآوری اطلاعات؛ رایانهها؛ اینترنت؛ سلامت روان
مقاله کوتاه
احمدرضا رئیسی؛ عفت محمدی؛ مجتبی نوحی
دوره 10، شماره 2 ، تیر 1392
چکیده
مقدمه: سازمانهای بیمه از تأثیرگذارترین سازمانها در نظام سلامت میباشند که میتوانند از طریق قطع ارتباط مالی بین ارایه دهنده و گیرندهی خدمت به ارتقای اثربخشی، بهرهوری و رضایتمندی بیماران منجر شود. با توجه به اینکه سازمانهای کنونی بیمهی سلامت در کشور، با تعاریف و اهداف عالیهی بیمهی سلامت در جهان فاصله دارند، این مطالعه ...
بیشتر
مقدمه: سازمانهای بیمه از تأثیرگذارترین سازمانها در نظام سلامت میباشند که میتوانند از طریق قطع ارتباط مالی بین ارایه دهنده و گیرندهی خدمت به ارتقای اثربخشی، بهرهوری و رضایتمندی بیماران منجر شود. با توجه به اینکه سازمانهای کنونی بیمهی سلامت در کشور، با تعاریف و اهداف عالیهی بیمهی سلامت در جهان فاصله دارند، این مطالعه با هدف ارایهی راهکارهایی جهت ارتقای کمی و کیفی بیمههای سلامت کشور ایران انجام شده است. روش بررسی: مطالعهی حاضر به صورت کیفی در دو مرحله انجام شد. در ابتدا با بررسی متون از پایگاههای اطلاعاتی سازمانهای بیمهای و مقالات مرتبط و مطالعهی قوانین و مقررات مربوط به انواع بیمههای سلامت در کشور، ضعفها و آسیبهای موجود شناسایی و در مرحلهی بعد عوامل شناسایی شده به صورت چک لیست سازمان یافته که اعتبار آن با نظرسنجی از صاحبنظران با روش Delphi محرز گردید، در اختیار صاحبنظران دانشگاهی در اصفهان و تهران قرار گرفت و به بحث گذاشته شد. در نهایت چک لیستها با استفاده از نرمافزار SPSS اولویتبندی شدند و راهکارهایی پیشنهاد گردید. یافتهها: وجود سازمانهای بیمهای متعدد و ناهماهنگ، عدم وجود پوشش همگانی مشکلات مربوط به منبع هزینهای و سهم زیاد پرداخت از جیب توسط بیمه شده، مشکلات مربوط به تعرفهها و عدم ارتباط صحیح بین سازمانهای بیمهگر و مراکز بهداشتی درمانی، به عنوان مهمترین ضعفهای کنونی بیمههای سلامت شناسایی شد. یکپارچهسازی بیمههای سلامت بر اساس قوانین و یک الگوی مشخص و تعریف شده، تدوین صحیح بستهای بیمهی پایهی سلامت و شفافسازی مرز بین بیمههای پایه و مکمل، گسترش پوشش بیمهای، تدوین قوانینی جهت قطع ارتباط مالی بین ارایه دهنده و گیرندهی خدمت و در نهایت ایجاد همبستگی اجتماعی به گونهای که یارانههای متقاطع بین گروههای کم درآمد و پر درآمد وجود داشته باشد، راهکارهای منتخب جهت ارتقای کمی و کیفی سیستم بیمهی سلامت در کشور شناسایی شدند. نتیجهگیری: وزارتهای بهداشت، درمان، رفاه و تأمین اجتماعی باید جهت حل مشکلات مربوط به سیستم بیمهی سلامت، اقدامات اجرایی را بر اساس انجام مطالعات متعدد در این زمینه صورت دهند و تنها به ارایهی قوانین در برنامههای چند سالهی توسعه اکتفا نکنند؛ چراکه آسیبهای ادامهی این روند در نهایت متوجهی ضعیفترین اقشار جامعه (بیماران، افراد کم درآمد و ...) میشود. واژههای کلیدی: بیمه؛ بیمهی سلامت؛ مطالعهی کیفی