نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• زهرا مشرف ¹
• احمد پاپی ²
• فیروزه زارع فراشبندی ³
• راحله سموعی ⁴
• اکبر حسن زاده ⁵

¹ دانشجوی کارشناسی ارشد، کتابداری و اطلاع‌رسانی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران.

² مربی، کتابداری واطلاع‌رسانی پزشکی ، مرکزتحقیقات فناوری اطلاعات در امور سلامت دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

³ استادیار، کتابداری و اطلاع‌رسانی پزشکی، مرکزتحقیقات عوامل اجتماعی مؤثر بر سلامت، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

⁴ دانشجوی دکتری مدیریت سلامت، مرکزتحقیقات عوامل اجتماعی مؤثر بر سلامت، اصفهان، ایران

⁵ مربی، گروه آمار حیاتی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

مقدمه: کتاب‌درمانی فرایند یا فعالیتی است که برای کمک به افراد در حل مشکلات و یا درک و شناخت خود از طریق تعامل پویا با متن خواندنی یک کتاب به‌کار می‌رود. هدف از انجام این پژوهش، تعیین تأثیرکتاب­درمانی بر سرمایه روان‌شناختی کارکنان دانشکده مدیریت و اطلاع‌رسانی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در سال تحصیلی 92-1393 خورشیدی بود.روش بررسی: نوع پژوهش کاربردی و  از دسته مطالعات نیمه تجربی‌(طرح دو گروه با پیش آزمون و پس آزمون) بوده است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کارکنان غیر هیأت علمی دانشکده مدیریت و اطلاع‌رسانی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان(70نفر)در سال 1393 خورشیدی بودند. 28 نفر به صورت تصادفی به دو گروه آزمون و شاهد تقسیم شدند. ابزار گردآوری داده‌ها، پرسشنامه سرمایه روان‌شناختی Luthans  بود. روایی پرسش‌نامه با نظر صاحب‌نظران کتابداری تأیید شد و پایایی آن با کمک Cronbach alpha 85 درصد به‌دست آمد. برای گروه آزمون 6 جلسه2 ساعته کتاب­درمانی برگزار شد، اما برای گروه شاهد هیچ مداخله­ای صورت نگرفت. بعد از یکماه آموزش و یک ماه جهت تأثیرگذاری کتاب‌درمانی، هر دو گروه دوباره مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده­ها با استفاده از آمار توصیفی (میانگین و توزیع فراوانی) و استنباطی (t مستقل، t زوجی، Chi-Square Test & Mann-Whitney) و با استفاده از نرم­افزار SPSS20 تحلیل شدند.یافته­ها: یافته­ها نشان داد میانگین نمره سرمایه روان‌شناختی در کل و تمام مقیاس­های آن قبل از مداخله بین دو گروه اختلاف معنادار نداشت. اما بعد از مداخله، میانگین نمره سرمایه روان‌شناختی کل و هر یک از مقیاس‌های آن در گروه آزمون به‌طور معناداری بیشتر از گروه شاهد بود.نتیجه­گیری: با رشد سواد و فرهنگ مطالعه و فناوری‌های اطلاعاتی نوین در عصر اطلاعات، کتاب‌درمانی در رویارویی با ناراحتی‌ها و فشارهای زندگی پرمشغله امروز می‌تواند در چالش با نگرانی‌ها، به‌عنوان یک روش درمانی مناسب و یا یک روش کمک درمانی بی‌ضرر استفاده شود. با توجه به آموزش‌پذیر بودن سرمایه روان‌شناختی می‌توان روش کتاب‌درمانی را در دوره‌های مختلف آموزشی برای کارکنان سازمان‌های مختلف اجرا و سازمان را از منافع مادی و غیر مادی آن بهره‌مند کرد.

کلیدواژه‌ها

• کتاب‌درمانی
• سرمایه روان‌شناختی
• کارکنان
• دانشگاه علوم پزشکی اصفهان

عنوان مقاله [English]

The Effect of Bibliotherapy on the Psychological Capital of the Employees of the Department of Management and Medical Informatics of Isfahan University of Medical Scienc

نویسندگان [English]

• Zahra Mosharraf ¹
• Ahmad Papi ²
• Firoozeh Zare Farashbandi ³
• Rahele Samouei ⁴
• Akbar Hasanzadeh ⁵

¹ Master of Science, Library and Information Science Isfahan. University of Medical Sciences, Isfahan, Iran

² Lecturer, Medical librarianship and information science, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran

³ Assistant Professor, Medical Librarianship and Information Sciences, Social Determinants of Health Research Center, Isfahan, Health Information and Technology Center, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran

⁴ PhD Student, Health Management, Social Determinants of Health Research Center, School of Management and Medical Information, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran

⁵ Lecturer, Biostatistics, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran

چکیده [English]

Introduction: Bibliotherapy is a process or activity that uses dynamic interaction along with reading a book in order to help people to solve problems or increase their cognitive understanding. The goal of this study was to investigate the effect of the effect of bibliotherapy on the psychological capital of the employees of the department of management and medical informatics of Isfahan University of medical science.Methods: This is an applied study using a semi-empirical method. The statistical population consists of all non-faculty employees of the department of management and medical informatics of Isfahan University of Medical Science which was a total of 70 people. 28 members of the population were randomly selected and placed in two experiment and control groups and answered the psychological capital questionnaire. The Data gathering tool was the Psychological capital questionnaire of Lutherans. The experiment group underwent 6 two hour sections of bibliotherapy where the control group underwent no interference. In order to investigate the effect of Bibliotherapy, both groups answered the questionnaire again one month after the final bibliotherapy section. The gathered information was analyzed using descriptive (average and frequency distribution) and analytical (independent t-test, paired t-test, Chi square and Mann–Whitney U test) with the help of SPSS20 software.Results: The findings showed that there was no meaningful distinction between the average scores of physiological capital of both groups before interference by comparing factors of Self-Esteem, hopefulness, Resiliency and optimism. However the average physiological capital score and average score of each factor in the experiment group was meaningfully higher than that of control group after the bibliotherapy sections.Conclusion: With the increase of literacy and the culture of reading in the information age, bibliotherapy is a suitable and harmless treatment method that can be used to help with daily challenges, worries and stresses of the busy everyday life. Due to trainable nature of psychological capital one can use bibliotherapy to increase the psychological capital of the employees of different organizations which will in turn provide both the employees themselves and the organization with material and spiritual gains.

کلیدواژه‌ها [English]

• Bibliotherapy
• Personnel
• Universities