نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• یعقوب زارعی
• مهدی رحمانیان کوشکی

دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، ایران

چکیده

مقدمه: توزیع عادلانه منابع و خدمات بهداشتی- درمانی در جهت تامین و حفظ سلامت آحاد جامعه، از دیرباز بعنوان دغدغه همیشگی سیاستگذران مطرح بوده و موجب گردیده مدیریت و تخصیص منابع در نظام سلامت از اهمیت بسزایی برخوردار گردد. اگرچه در راستای کاهش عدم تعادل فضایی، توجه به مناطق محروم پس از انقلاب نقطه عطفی است که نظام جمهوری اسلامی در دستور کار خود قرار داده است اما باید اذعان داشت که نبود توازن در جریان توسعه و توزیع نابرابر شاخص­های بهداشتی، درمانی و تامین اجتماعی در گستره فضایی موجب ایجاد شکاف و نابرابری های منطقه­ایی بعنوان اصلی­ترین مانع در مسیر توسعه گردیده است. مطالعه نابرابری­های منطقه­ایی، تلاش برای رفع نابرابری و دسترسی به استانداردها یکی از اقدامات ضروری متولیان امر جهت تحقق عدالت­اجتماعی و نیل به توسعه پایدار است. در همین راستا این پژوهش با هدف تبیین و سنجش عملکرد نظام سلامت در تخصیص خدمات بهداشتی- درمانی و تامین اجتماعی در استان بوشهر انجام گردید.روش بررسی: پژوهش بنیادی و نوع مطالعه توصیفی- تحلیلی بوده است. جامعه آماری شهرستان­های استان بوشهر (تعداد نه شهرستان) و روش گردآوری اطلاعات از نوع کتابخانه­ایی و ابزار جمع­آوری با توجه به نوع اسناد و اهداف پژوهش جداول و فرم­های مبتنی بر داده­های آمارنامه سال 1390 خورشیدی استان بوشهر بوده است که طی آن نوزده شاخص بهداشتی- درمانی استخراج و به شیوه کمّی با استفاده از فرایند تحلیل سلسله­مراتبی و بهره­جستن از تکنیک بهینه­سازی چند­معیاره و حل سازشی (VlseKriterijumska Optimizacija I Kompromisno Resenje) و بهره­گیری از نرم افزارهای Expert Choice و SPSS تحلیل سطوح درجۀ توسعه­یافتگی شهرستان­های استان بوشهر به انجام رسید.یافته­ها: یافته­ها طی مقطع زمانی 1390 خورشیدی نشان از شکاف منطقه­ای و توسعه نامتوازن و ناهمگون استان بوشهر در حوزه سلامت دارد. به طوری که روند تخصیص منابع نیز حاکی از آن است که شهرستان بوشهر دارای بیشترین توسعه و شهرستان گناوه محروم­ترین شهرستان در ابعاد بهداشتی، درمانی و تامین اجتماعی بوده است. شواهد همچنین مبین این مطلب است که شهرستان دشتستان دارای توسعه نسبتا مطلوب، شهرستان­های جم، تنگستان و دشتی توسعه متوسط و شهرستان­های دیر، کنگان و دیلم در زمره مناطق نسبتا محروم قرار داشته است.نتیجه­گیری: نتایج نشان می­دهد توسعه نظام سلامت در مناطق استان بوشهر مستلزم بازنگری در سیستم مدیریتی، برنامه­ریزی، تخصیص منابع و امکانات بهداشتی- درمانی، توزیع برابر فرصت­ها و ارتقای کیفی خدمات در مناطق دورافتاده با هدف آمایش سرزمین می­باشد.

کلیدواژه‌ها

• واژه‌های کلیدی: استان بوشهر
• بهداشتی
• تامین اجتماعی
• درمانی
• نظام سلامت

عنوان مقاله [English]

Evaluation the Performance of Health Systems in Resource Allocation Health, Treatment and Social security (Case study)

نویسندگان [English]

• Yaghoub Zarei
• Mehdi Rahmanian Koshki

PhD student of Geography and Rural Planning, Science and Research Branch of Islamic Azad University; Tehran, Iran

چکیده [English]

Introduction: Equitable distribution of resources and health services to provide and maintain the health of the public has long been a perennial concern of policy makers and the management and resource allocation in the health sector have led to the high significance. However, in order to reduce spatial inequality, according to underserved areas after the revolution, the Islamic Republic has been a turning point in their agenda. But it must be admitted that the lack of balance in the development and unequal distribution of health indicators, health and social security The spatial extent and causes of regional disparities and gaps as the main obstacle in the path of development. Study of regional disparities, efforts to eliminate disparities and access to standards is one of custodian's necessary measures to achieve social justice and sustainable development. Accordingly, this study was conducted with the aim of explaining and measuring the performance of health systems the allocation of health care and social security the Bushehr province.Methods: The fundamental aim of the research methods were used in the descriptive analysis. The Society Statistics of the County Bushehr Province (9 County), and collecting information from the type of library and collection tools according to the type of documents and research objectives of forms-based data tables and Statistics 2011 Bushehr Province, Nineteen extraction in which health indicators and quantitative way by using analytic hierarchy process Taking advantage of the technique VIKOR )VlseKriterijumska Optimizacija I Kompromisno Resenje(and using softwares SPSS and Expert Choice, Was to analyze the degree of development of the Counteis of Bushehr.Results: Results During the period 2011 to show the heterogeneity gap and uneven regional development in the health field in Bushehr province. The resource allocation process also suggests that the city of Bushehr has the most developed city in the most deprived city are Genaveh of health and treatment and Social Security. The evidence also shows that the city Dashtestan a relatively favorable development, Jam County, Tangistan and Dashti cities of medium and Dayer, Kangan and Daylam located in a row of relatively deprived areas.Conclusion: The results indicate that the development of health systems in Bushehr province there is need for revision of management systems, planning, resource allocation, and health care facilities, distribution and promotion of equal opportunities and quality services in remote areas for the purpose of land use planning.

کلیدواژه‌ها [English]

• Health Care Systems
• Social Security
• Treatment
• Performance Assessment