نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار، مدیریت اطلاعات بهداشتی- درمانی، گروه مدیریت و فناوری اطلاعات سلامت، دانشکده پیراپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران
2 استادیار، انفورماتیک پزشکی، دانشکده پیراپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران
3 دانشیار، مدیریت اطلاعات بهداشتی- درمانی، گروه مدیریت و فناوری اطلاعات سلامت، دانشکده پیراپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران
4 کارشناس ارشد، آموزش مدارک پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی قم، قم، ایران
چکیده
مقدمه: امروزه، نرم‌افزارهای پزشکی در جنبه‌های مختلف ارایه مراقبت‌های بهداشتی، از پردازش ساده داده‌ها تا تفسیر اطلاعات فیزیولوژیک و نیز آموزش کادر پزشکی و پرستاری، به کار می‌رود. ضرورت تضمین به کارگیری این نرم‌افزارها، نیاز به ارزیابی مداوم آن‌ها مبتنی بر شاخص‌ها و معیارهای مشخص می‌باشد. با توجه به نبود سیستم مدون و شاخص‌های جامع ارزیابی نرم‌افزارهای پزشکی در ایران، این پژوهش با هدف تدوین و ارایه مدل مفهومی ارزیابی نرم‌افزار بخش پاتولوژی آناتومیکال انجام شد. روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع کاربردی و از دسته مطالعات توصیفی بود. جامعه پژوهش را مدل‌های ارزیابی سیستم‌های نرم‌افزاری پاتولوژی آناتومیکال تشکیل داد. همچنین، محیط پژوهش شامل کتابخانه‌ها و اینترنت بود و در سال 1393 در محیط کتابخانه انجام گردید. حجم نمونه نیز مطابق با حجم جامعه (5 مدل ارزیابی مورد مطالعه) بود. تهیه دومین فهرست وارسی از طریق مطالعه متون صورت گرفت. روایی فهرست از طریق تعیین اعتبار محتوا بر اساس مطالعات و نظرخواهی از متخصصان و خبرگان مرتبط با موضوع پژوهش و پایایی آن نیز از طریق روش آزمون- بازآزمون تأیید شد. تجزیه و تحلیل اطلاعات جمع‌آوری شده با روش تحلیل تطبیقی و با استفاده از مدل‌های ارزیابی سیستم‌های نرم‌افزاری پاتولوژی آناتومیکال بیمارستان انجام گردید. یافته‌ها: دو گروه معیار متفاوت عمومی و اختصاصی، جهت ارزیابی ارایه شد. معیارهای عمومی ارزیابی در سه عنوان اصلی «امنیت، کاربرپسند بودن و قابلیت تعامل با سایر سیستم‌ها» و معیارهای اختصاصی ارزیابی نرم‌افزار نیز در هفت عنوان اصلی «پذیرش، ترخیص و انتقال، درخواست آزمایش، پیگیری نمونه، ثبت نتایج آزمایش‌ها و جواب‌دهی، گزارش‌گیری، کنترل کیفیت و مدیریت امور مالی» طبقه‌بندی گردید. بر اساس این یافته‌ها، ابزار ارزیابی (فهرست وارسی) و روش ارزیابی سیستم نرم‌افزاری پاتولوژی آناتومیکال ارایه شد. نتیجه‌گیری: مدل ارایه شده در پژوهش حاضر، در برگیرنده ابعاد مختلف سیستم اطلاعات پاتولوژی آناتومیکال و روش مناسب ارزیابی این سیستم است. مجزا بودن معیارهای عمومی از معیارهای اختصاصی، مشخص بودن کاربران هدف هر زیرمعیار، مشخص بودن معیارهای اختصاصی با جزییات بیشتر و معتبرسازی مدل ارزیابی توسط خبرگان این حوزه، از نقاط قوت مدل پیشنهاد شده در مقایسه با سایر مدل‌های ارزیابی است. واژه‌‌های کلیدی: ارزیابی؛ نرم‌افزار؛ سیستم اطلاعاتی؛ بخش پاتولوژی بیمارستان
عنوان مقاله [English]
Presenting an Evaluation Model for Application Software of Anatomical Pathology Hospital Ward
نویسندگان [English]
- Farkhondeh Asadi 1
- Alireza Kazemi 2
- Hamid Moghadasi 3
- Maryam Hemati 4
1 Assistant Professor, Health Information Management, Department of The Department of Librarianship and Medical Informatics, School of Allied Medical Sciences, Shahid Beheshti University of Medical Sciences, Tehran, Iran
2 Assistant Professor, Medical Informatics, School of Allied Medical Sciences, Shahid Beheshti University of Medical Sciences, Tehran, Iran
3 Associate Professor, Health Information Management, School of Allied Medical sciences, Shahid Beheshti University of Medical Sciences, Tehran, Iran
4 MSc, Medical Record Education, Qom University of Medical Sciences, Qom, Iran
چکیده [English]
Introduction: Today, medical software are used in different aspects of healthcare varying from simple data processing to collection and interpretation of physiological information and education of nurses and physicians. To ensure use of medical software, they must be constantly evaluated based on specific criteria. Since there is no organized evaluation system and comprehensive criteria for evaluating medical software in Iran, the present study aimed to codify and present a conceptual evaluation model for anatomical pathology software. Methods: This was an applied and descriptive study. The research population included pathology anatomical software evaluation models. The research environment consisted of libraries and the internet. This study was performed in 2014. The sample volume of was equal to the research population volume (5 evaluation models). The second checklist was developed through studying the literature. The validity of the checklist was approved through determination of content validity by studying the literature and obtaining feedback from scholars. The reliability of the instrument was approved through test-re-test. The collected data were analyzed through comparative analysis using evaluation models of anatomical pathology software. Results: The results presented two different groups for evaluating anatomical pathology software capabilities; general criteria and specific criteria. The general evaluative criteria were classified into 3 categories including security, user friendliness, and interoperability. The specific criteria were divided into 7 categories including admission-discharge-transfer, test ordering, following the specimen, recording and reporting of results, obtaining reports, quality control, and accounting management. Based on these findings, the evaluation instrument (the checklist) and its method of evaluation were presented. Conclusion: The model presented in this research encompasses various dimensions of anatomical pathology information system and the appropriate method for its evaluation. The strengths of the evaluation model compared to other evaluation models were the separation between general and specific criteria, specified target users for each relevant subcriterion, the clarity of specific criteria in more detail, and validation of the evaluation model by experts in this area.
)