نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• سید علیرضا لوح‌ موسوی ¹
• مسعود تقوایی ²
• محمد رضا وسیلی ³
• محمد حسین زارع ⁴

¹ کارشناس ارشد، مهندسی صنایع، گروه مهندسی صنایع، واحد لنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران

² استاد، جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشکده علوم جغرافیایی و برنامه‌ریزی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

³ استادیار، مهندسی صنایع و سیستم‌ها، گروه مهندسی صنایع، واحد لنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران

⁴ دانشجوی کارشناسی ‌ارشد، مهندسی صنایع، گروه مهندسی صنایع، واحد نجف‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران

چکیده

مقدمه: امروزه گردشگری سلامت یکی از رو به رشدترین و پرسودترین گونه‌های گردشگری به شمار می‌رود که جذب گردشگران در این حوزه را به چالشی‌ اساسی برای مدیران و تصمیم‌گیران تبدیل کرده است. یکی از کاربردی‌ترین روش‌ها جهت جذب گردشگران سلامت، ایجاد دهکده‌های سلامت با مزیت‌های گوناگون رقابتی می‌باشد. هدف از انجام پژوهش حاضر، شناسایی و رتبه‌بندی عوامل مرتبط با مکان‌یابی دهکده‌های سلامت در سطح استان اصفهان بود.روش بررسی: این مطالعه به روش توصیفی- تحلیلی انجام شد. در ابتدا از طریق مطالعات میدانی، بررسی ادبیات پژوهش و به‌ کارگیری نظرات خبرگان، معیارها و زیرمعیارهای تأثیرگذار بر مکان‌یابی دهکده‌های سلامت شناسایی‌ گردید. پس از شناسایی معیارها و زیرمعیارهای نهایی، پرسش‌نامه مقایسات زوجی طراحی شد و خبرگان در حوزه مربوط آن را تکمیل نمودند. در نهایت، رتبه‌بندی معیارها با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی AHP (Analytic Hierarchy Process) صورت گرفت.یافته‌ها: از دیدگاه خبرگان، 22 زیرمعیار در قالب شش معیار اصلی «چشم‌انداز طبیعی، توپوگرافی، اقلیم، اقتصادی، درمانی و کالبدی» بر مکان‌یابی دهکده‌های سلامت تأثیرگذار بود. بر اساس امتیازات لحاظ شده توسط پاسخ ‌دهندگان، عوامل چشم‌انداز طبیعی با وزن 65/28 درصد، عوامل درمانی با 86/23 درصد و عوامل اقلیمی با 87/16 درصد، به ترتیب مهم‌ترین عوامل مرتبط با مکان‌یابی دهکده‌های سلامت در استان اصفهان را به خود اختصاص دادند.نتیجه‌گیری: علاوه بر سهم بالای استان اصفهان از سایر حوزه‌های گردشگری، تمرکز بر مکان‌یابی و توسعه دهکده‌های سلامت مبتنی بر عوامل شناسایی ‌شده در پژوهش حاضر، می‌تواند مزیت رقابتی جدیدی را برای این استان در صنعت گردشگری ایجاد نماید.

کلیدواژه‌ها

• گردشگری پزشکی
• دهکده سلامت
• فرایند تحلیل سلسله مراتبی
• مطالعه موردی

عنوان مقاله [English]

Identification and Ranking of Criteria Related to Location Decisions of Health Villages; A Case Study for Isfahan Province, Iran

نویسندگان [English]

• Seyed Alireza Loh-Mousavi ¹
• Masoud Taghvaei ²
• Mohammad Reza Vasili ³
• Mohammadhossein Zare ⁴

¹ MSc, Industrial Engineering, Department of Industrial Engineering, Lenjan Branch, Islamic Azad University, Isfahan, Iran

² Professor, Geography and Urban Planning, Department of Geography and Urban Planning, School of Geographical Sciences and Planning, University of Isfahan, Isfahan, Iran

³ Assistant Professor, Industrial Engineering and Systems, Department of Industrial Engraining, Lenjan Branch, Islamic Azad University, Isfahan, Iran

⁴ MSc Student, Industrial Engineering, Department of Industrial Engineering, Najafabad Branch, Islamic Azad University, Isfahan, Iran

چکیده [English]

Introduction: Today, health tourism is one of the fastest-growing and most lucrative forms of tourism, which has turned attracting tourists into a crucial challenge for managers and decision makers. One of the most applicable methods for attracting health tourists is creating tourist villages owning various competitive advantages. This study aims to identify and rank the criteria affecting the locations decisions of health villages in Isfahan province, Iran.Methods: This was a descriptive-analytical study. First, all criteria and sub-criteria affecting the locations decisions of health villages were identified using field study, literature survey, and experts’ opinions. Then, the pairwise comparison questionnaire was designed and a panel of experts and practitioners in the field were invited to complete the questionnaire. Finally, using analytic hierarchy process method, the ranking of criteria was created.Results: Based on the experts’ opinions, 22 sub-criteria affecting the locations decisions of health villages were identified and categorized under 6 main criteria of natural, topographic, climatic, economic, health, and skeletal factors. Subsequently, based on the participants’ opinions, natural landscape factors with 28.65%, health factors with 23.86% and climate factors with 16.87% were identified as the most important factors related to the location decisions of health villages in Isfahan.Conclusion: In addition to the large share of Isfahan province in tourism fields, concentrating on location decisions and development of health villages based on the criteria identified in this study may provide a new competitive advantage for Isfahan within the tourism industry.

کلیدواژه‌ها [English]

• Medical Tourism
• Health Village
• Analytic Hierarchy Process
• Case Study