نوع مقاله : مقالات پژوهشی
نویسندگان
1 کارشناس ارشد، علم اطلاعات و دانش‌شناسی، گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
2 استادیار، علم اطلاعات و دانش‌شناسی، گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
3 دانشیار، رادیوتراپی انکولوژی، گروه رادیوتراپی انکولوژی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران
چکیده
مقدمه: سواد اطلاعات درمان به اطلاعات درمانی بیماران در طول فرایند درمان می‌پردازد که باید به درستی تعیین و هدایت گردد. پژوهش حاضر با هدف ساخت و اعتباریابی پرسش‌نامه کسب سواد اطلاعات درمان بیماران مبتلا به سرطان انجام شد.روش بررسی: این مطالعه از نوع پیمایشی بود و جامعه مورد آزمون برای تعیین روایی و پایایی نهایی پرسش‌نامه، 570 بیمار مبتلا به سرطان بودند که مراحل درمانی خود را در بیمارستان امید مشهد سپری می‌نمودند. پرسش‌نامه در بازه زمانی تیر ماه سال 1396 بین نمونه‌ای متشکل از 227 بیمار توزیع گردید. روایی محتوایی با استفاده از شاخص نسبت روایی محتوا CVR (Content Validity Ratio) و شاخص روایی محتوا CVI (Content Validity Index) و روایی سازه با استفاده از آزمون کرویت نمونه Bartlett تعیین شد. ضریب Cronbach's alpha نیز جهت سنجش پایایی پرسش‌نامه مورد استفاده قرار گرفت.یافته‌ها: از بین 40 گویه پرسش‌نامه، 37 گویه با شاخص CVR برابر با 76/0 مورد پذیرش قرار گرفت که نشان از روایی ابزار داشت. تحلیل روایی سازه ابزار تهیه شده، 258/8250 و سطح معنی‌داری 001/0 بود که نشان داد اندازه نمونه برای انجام تحلیل عاملی مؤلفه‌های اطلاع‌یابی بیماران مناسب می‌باشد. همچنین، نتایج تحلیل عاملی حاکی از آن بود که پرسش‌نامه تهیه شده، ابزاری چند بعدی و دارای 6 مؤلفه است که بر طبق درصد واریانس و ارزش ویژه شامل «داروها، شیوه درمان، تغذیه، آزمایش‌ها، هزینه‌های درمان و ورزش» بود. ضریب Cronbach's alpha حاصل شده برای تمامی مؤلفه‌های پرسش‌نامه نیز از 7/0 بیشتر بود که بیان‌کننده پایایی ابزار می‌باشد.نتیجه‌گیری: بر مبنای پرسش‌نامه تدوین شده، این امکان برای کادر درمانی میسر خواهد شد که نیاز اطلاعاتی بیماران مبتلا به سرطان را در مؤلفه‌های مختلف سواد اطلاعات درمان تشخیص دهند و بر اساس آن، نیاز اطلاعاتی آنان را مرتفع سازند.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Construction and Validation of Treatment Information Literacy Acquisition Questionnaire for Patients with Cancer
نویسندگان [English]
- Mahbobeh Farzin 1
- Hassan Behzadi 2
- Azam Sanatjoo 2
- Sodabeh Shahidsales 3
1 MSc, Knowledge and Information Science, Department of Knowledge and Information Science, School of Educational Sciences and Psychology, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran
2 Assistant Professor , Knowledge and Information Science, Department of Knowledge and Information Science, School of Educational Sciences and Psychology, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran
3 Associate Professor, Oncology Radiotherapy, Department of Oncology Radiotherapy, School of Medicine, Mashhad University of Medical Sciences, Mashhad, Iran
چکیده [English]
Introduction: Treatment information literacy addresses the patients’ therapeutic information during the treatment process, which should be properly identified and directed. The purpose of study was to construct and validate treatment information literacy acquisition questionnaire for patients with cancer.Methods: The study population in this survey research was 570 patients with cancer undergoing treatment at Omid hospital in Mashhad, Iran. The sample consisted of 227 patients who were selected via stratified random sampling. The used tool was a researcher-made treatment information literacy questionnaire which was distributed in June 2017. Content Validity Ratio (CVR) and Content Validity Index (CVI) were used to determine the content validity while the Bartlett sample spheroid test was used for the structure validity. Cronbach's alpha coefficient was used to measure the reliability of the designed questionnaire.Results: Among 40 items of the questionnaire, 37 items were accepted by CVR. Furthermore, the score of the CVI was 0.76 which indicated the validity of the tool. The significance of the Brutel test was 8250.258d and the significance level was 0.001, which indicated that the sample size was suitable for performing factor analysis of patient treatment information literacy components. The results of factor analysis showed that the prepared questionnaire was multidimensional, and had 6 components which according to percentage of variance and special value included drugs, treatment methods, nutrition, experiments, treatment costs, and sport (exercise). The Cronbach's alpha coefficient for all components of the questionnaire was higher than 0.7 in the pretest and final test, which indicated the reliability of the tool.Conclusion: This questionnaire helps medical teams in charge of patients with cancer to recognize the information needs of their patients in various components of treatment information literacy, and to meet their information needs.
کلیدواژه‌ها [English]
- Information Literacy
- Patients
- Cancer
- Questionnaires
- Zare Farashbandi F, Lalazaryan A, Rahimi AR, Hassanzadeh A. Active and passive information seeking by diabetic patients. Payesh Health Monit 2015; 14(6): 729-40. [In Persian].
- Helitzer D, Hollis C, Cotner J, Oestreicher N. Health literacy demands of written health information materials: An assessment of cervical cancer prevention materials. Cancer Control 2009; 16(1): 70-8.
- Javadzade H, Sharifirad G, Reisi M, Mahaki B, Nasr Esfahani M, Mostafavi F. Relationship between knowledge and implementing health literacy strategies in patient education. Military Caring Sciences 2015; 2(1): 33-40. [In Persian].
- Mardani Hamule M, Shahraki Vahed A. Relationship between mental health and quality of life in cancer patients. J Shaheed Sadoughi Univ Med Sci 2010; 18(2): 111-7. [In Persian].
- Mokarian F, Ishaghi SR, Tabesh P, Ramezani A, Abdeyazdan N, Hashemi F, et al. Mental health in breast cancer patients. J Isfahan Med Sch 2012; 29(172): 2834-41. [In Persian].
- European AIDS Treatment Group (EATG). HIV/AIDS treatment literacy [Online]. [cited 2010]; Available from: URL: http://www.eatg.org/wp-content/uploads/2016/06/Treatment-Literacy-EN.pdf
- Lawshe CH. A quantitative approach to content validity. Pers Psychol 1975; 28(4): 563.
- Momeni M, Ghayoumi AF. Statistical analysis with SPSS. Tehran, Iran: Ketabe No Publications; 2017. [In Persian].
- Inter-Agency Task Team (IATT) on Education. HIV and AIDS treatment education: A critical component of efforts to ensure universal access to prevention, treatment and care. Geneva, Switzerland: Joint United Nations Programme on HIV/AIDS (UNAIDS); 2006.
- Mekuria AB, Erku DA, Belachew SA. Preferred information sources and needs of cancer patients on disease symptoms and management: A cross-sectional study. Patient Prefer Adherence 2016; 10: 1991-7.
)