نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار، علوم کتابداری و اطلاع‌رسانی، دانشگاه شیراز، شیراز
2 علوم اطلاعات و دانش، دانشگاه علوم پزشکی شیراز، شیراز، ایران
چکیده
مقدمه: چندی است که مبحث حقوق بیمار به عرصه‌ی پزشکی و حقوقی وارد شده و توجه دانش‌پژوهان را به خود جلب کرده است. نوپایی این حوزه، بررسی الگوها و ویژگی‌های تولید علم و انطباق آن با هنجارهای شناخته شده‌ی دنیای علم را ایجاب می‌کند. هدف از پژوهش حاضر، شناسایی الگوهای تولید علم و اثرگذاری آن در حوزهی حقوق بیماران در سال‌های 2010-1990 بود. بدین منظور، روند رشد، تأثیر محلی و فراگیر، الگوی تولید علمی، الگوی نویسندگی کشورها، پرتولیدترین نویسندگان و مجلات، نوع مدارک، زبان‌های رایج، نویسندگان پراستناد و در پایان وضعیت ایران مورد بررسی قرار گرفت. این بررسی می‌تواند وضعیت پیشرفت دانش در این حوزه و الگوهای پیشرفت مذکور را منعکس سازد و ضمن آشکار ساختن نقاط ضعف و قوت، به مدیریت و برنامه‌ریزی در امر تحقیق و توسعه کمک کند.
روش بررسی: روش پژوهش حاضر، پیمایشی با رویکرد علم‌سنجی بود. جامعه‌ی مورد مطالعه را کلیه‌ی تولیدات علمی نمایه شده با موضوع حقوق بیماران در پایگاه‌های استنادی Thomson reuters، طی سال‌های 2010-1990 تشکیل می‌داد. در مجموع تعداد 1236 مدرک استخراج شد که داده‌های آن‌ها با استفاده از برنامه‌ی Excel و نرم‌افزار علم‌سنجی Hist cite تجزیه و تحلیل شد. تحلیل‌ها با استفاده از روش‌های آمار توصیفی و استنباطی شامل (فراوانی و درصد) و نیز آمار استنباطی (همبستگی Spearman، Linear regression analysis، توانی و نمایی) صورت گرفت.
یافته‌ها: بیشینه‌ی تولیدات علمی در این حوزه مربوط به سال‌های 2006 تا 2010 می‌باشد. شمار مقالات بر پایه‌ی الگویی نمایی رو به افزایش دارد که نشانگر پایداری تولید علم در این حوزه است. با این حال، شمار استنادات از رشد معنی‌داری برخوردار نیست که این امر می‌تواند ناشی از کوچکی اندازه‌ی حوزه و در عین حال پیوند آن با حوزه‌های کوچک باشد. بالاتر بودن ضریب تأثیر فراگیر نسبت به ضریب تأثیر محلی نشانگر آن است که پیوند مقالات این حوزه بیش از آن که درون‌حوزه‌ای باشد، الهام‌بخش دیگر حوزه‌های مرتبط است. الگوی نویسندگی در این حوزه از قانون Lotka پیروی می‌کند؛ به طوری که شمار نویسندگان با افزایش شمار تولیدات بر پایه‌ی الگوی توانی کاهش می‌یابد. با این حال، ثابت معادله بیش از دو است. گستردگی جغرافیایی و زبانی تولیدات مطلوب بود و نشان از توجه جهانی به اهمیت حقوق بیماران دارد.
نتیجه‌گیری: حوزهی حقوق بیماران از بسیاری از ویژگی‌های یک رشته‌ی علمی برخوردار می‌باشد و بنیان‌های انتشاراتی آن در حال استقرار و تثبیت است. رشد معنی‌دار و نمایی مقالات، تنوع زبانی، تنوع جغرافیایی، تنوع مدرک و به ویژه غلبه‌ی محتوای پژوهشی بر سایر انواع مدرک دلیلی بر توسعه‌ی این حوزه به عنوان یک حوزهی پژوهشی است.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Scientific Productivity in the Field of Patient Rights in Thomson Reuters Citation Database: A Glance at Iran's Share in International Researches*
نویسندگان [English]
- Hajar Sotudeh 1
- Marzieh, Morovati 2
1 Associate Professor in Library and Information Sciences, Shiraz University, Shiraz
2 Information and Knowledge Sciences, Shiraz University of Medical Sciences, Shiraz, Iran
چکیده [English]
Introduction: The issues of patient rights have recently been entered into medical and legal realms and
have attracted the attention of scholars. This field, which is in early stages of development, requires
studying the patterns and characteristics of its scientific production and its compatibility with the global
norms of the worlds’ sciences. The present study aimed to investigate the scientific productivity and its
impact patterns on patient rights during 1990-2010. Hence, it endeavors to discover their growth trend,
local and global impact, the most productive contributing countries, authors and journals, document types,
dominant languages, highly cited authors, and finally Iran's share. It may help to reflect the progress of
knowledge and its patterns and also highlight the weaknesses and strengths, and thereby be useful in
managing and planning research and development in this field.
Methods: The present study applied a survey method with a scientometrics approach. All the scientific
productions indexed by the Thomson Reuters database during 1990-2010 constituted the study materials.
A total number of 1236 records were extracted. The data were analyzed through Excel and Thomson
Reuters HistCite software, using descriptive and analytical statistics including frequency, percentage,
Spearman correlation, and linear, power and exponential regressions analysis.
Results: The maximum scientific output production in this field has been published during 2006-2010. They
showed an increasing trend on an exponential basis, illustrating the sustainability of scientific production in
this field. However, the citation number did not show a significant growth. This could be resulted from the
small size of this field and its related domains. The total global impact was lower than the total local impact
implying that the papers were rather an inspiration source for other related fields than an intra-field source.
Authorship pattern adhered to Lotka's law in that the number of authors decreased as their publications
increase on a power basis. However, the exponent equation is higher than two. The global distribution of the
papers and their language variations signified the world's concerns for patient rights.
Conclusion: The patient rights exhibits many similarities to scientific fields and its publication foundation
is being established and stabilized: the exponential growth of the papers, their language and document
variation, global distribution, and specially its research nature indicated the development of this field as a
research realm.
کلیدواژه‌ها [English]
- Scientometrics
- Science Production
- Patients Rights
- Thomson Reuters Databases
Eur J Public Health 1997; 7(3): 11-7.
2. Annas GJ. A National Bill of Patients' Rights. N Engl J Med 1998; 338: 695-700.
3. Starr P. The Social Transformation of American Medicine: The Rise of a Sovereign Profession and the Making of
a Vast Industry. New York, NY: Basic Books, 1982.
4. Ashkevari Kh, Karimi M, Asniashri H. Satisfying patient's right in hospitals affiliated with Tehran Medical
University. J Med Ethics Hist Med 2009; 2(4): 47-53.
5. Arab M, Zarei A. Patient rights: knowledge of managers of private hospitals. Payesh 2008; 8(1): 25-30.
[In Persian].
6. Collins SE. Some ethical concepts in the practice of nursing: patients' rights. Fla Nurse 1999; 47(3): 22.
7. Lee D. Patients' rights. Br J Perioper Nurs 2003; 13(7): 276-7.
8. London L. What is a human-rights based approach to health and does it matter? Health Hum Rights 2008; 10(1):
65-80.
9. Haskovcova H. Patients' rights in the Czech Republic. Cas Lek Cesk 1992; 131(13): 385-7.
10. Sansoni J, Marzano F. Considerations on patients' rights. Prof Inferm 2000; 53(2): 75-9.
11.Askildsen JE, Holmas TH, Kaarboe O. Prioritization and patients' rights: analysing the effect of a reform in the
Norwegian hospital sector. Soc Sci Med 2010; 70(2): 199-208.
12.Babic-Bosanac S, Dzakula A. Patients' rights in the Republic of Croatia. Eur J Health Law 2006; 13(4): 399-411.
13. Smith M. Patients and doctors: rights and responsibilities in the NHS. Clin Med 2005; 5(5): 501-2.
14.Aydin E. Rights of patients in developing countries: the case of Turkey. J Med Ethics 2004; 30(6): 555-7.
15.Rider ME, Makela CJ. A comparative analysis of patients' rights: an international perspective. International
Journal of Consumer Studies 2003; 27(4): 302-15.
16. Taylor MK. Patients' rights on the World Wide Web. Med Ref Serv Q 2001; 20(2): 57-70.
17.Adams ME, Earl MF. Managed care: a guide to information sources. Chicago, IL: Medical Library Association;
2000.
18. http://bioethics.georgetown.edu/publications/scopenotes/sn15.htm
19.Amiri S, Nikkam N, Sahebinejad M. Statistical Survey of Nanotechnology related Patents as an Indicator of
Nanotechnology Creation. Science & Technology Policy 2008; 1(3): 1-11. [In Persian].
20.Maghrebi M. An overview of nanotechnology papers published in ISI in 2004 [Online]. 2004 [cited 2011 Dec
23]; Available from: URL: http://www.nano.ir/printpaper.php?PaperCode=137/[In Persian].
21. Signore A, Annovazzi A. Scientific production and impact of nuclear medicine in Europe: how do we publish?
Eur J Nucl Med Mol Imaging 2004; 31(6): 882-6.
22. Li T, Ho YS, Li CY. Bibliometric analysis on global Parkinson's disease research trends during 1991-2006.
Neurosci Lett 2008; 441(3): 248-52.
23. Pashootanizadeh M, Osareh F. Citation Analysis and Histographic Outline of Scientific Output in Agriculture
Using Science Citation Index (2000-2008). Information Sciences & Technology 2009; 25(1): 23-52. [In Persian].
24.Ghane, M., Rahimi, F. Scientific productivity of OIC countries in the social sciences in 2006-2008. Rahyaft 2009,
45: 15-24. [In Persian].
25.Hamidi, P.; Asnafi, a; Osareh, F. Analytical study and mapping the structure of scientific publications produced
in the fields of bibliometrics, scientometrics, informetrics and webometrics in ISI in 1990-2005. Lib Info Sci
2008, 11(2): 161-178. [In Persian].
26.Uzun A. Library and information science research in developing countries and Eastern European countries: a
brief bibliometric perspective. INT INF LIBR REV. 2002, 34: 21-33.
27.Adkins D, Budd J. Scholarly productivity of U.S. LIS faculty. Lib Info Sci Research. 2006, 28(3): 374-89. 28.Davarpanah M R, Aslekia S. A scientometric analysis of international LIS journals: Productivity and
characteristics. Scientometrics. 2008, 77(1): 21-39.
29.Vitzthum K, Mache S, Quarcoo D, Scutaru D. Scoliosis: density-equalizing mapping and scientometric analysis.
Scoliosis. 2009, 4: 15.
30. Sanz-casado E, Suarez-Balseiro C, Iribarren-Maestro I, Ramirez-de Santa Pau M, de Pedro-Cuesta J.
Bibliometric mapping of scientific research on prion diseases, 1973-2002. Inf Process Manage. 2007, 43: 273-84.
31. Lotka A J. The frequency distribution of scientific productivity. Journal of the Washington Academy of Sciences.
1926, 16 (12): 317–24.
32.DE Solla Price DJ. Little Science, Big Science. New York: Columbia Press, 1963.
33.Katz JS. Scale- independent indicators and research evaluation. Sci Pub Policy. 2000, 24(1): 23-36(14). Retrieved
3 Jul 2004 from http://www.sussex.ac.uk/spru/jskatz
34. Sotudeh H. (forthcoming 2011). How sustainable a scientifically developing country could be in its specialties? :
The case of Iran's publications in SCI in 21st century compared to 1980s. Scientometrics, (published online 2
NOV): 1-13. doi:10.1007/s11192-011-0542-335.
35. Seglen PO. Why the impact factor of journals should not be used for evaluating research. Br Med J 1997, 314:
498–502.
36.Marti’n Sobrino, MI, Pestana Caldes, AI. Sobrino MIM, Caldes, Guerrero, AP. Lotka law applied to the scientific
production of information science area. Brazil J Info Sci. 2008, 2(1):16-30.
37.Antonio, P. Dependence of Lotka’s law parameters on the scientific area. Malaysian J Lib Info Sci, 2012 17 (1):
41-50
38.Osareh, F., Marefat, R. Contribution of Iranian researchers in scientific production in Medline. Rahyaft 2005, 35
(1): 39-44. [In Persian].
39. Pendlebury DA. The use and misuse of journal metrics and other citation indicators. Archivum Immunologiae et
Therapiae Experimentalis. 2009, 57 (1): 1-11.
)