نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 کتابداری و اطلاع رسانی، مرکز تحقیقات فناوری اطلاعات در علوم بهداشتی، دانشگاه اصفهان علوم پزشکی، اصفهان، ایران
2 اصفهان -خیابان هزارجریب- دانشگاه علوم پزشکی اصفهان -دانشکده مدیریت و اطلاع رسانی پزشکی- مرکز تحقیقات فنآوری اطلاعات در علوم سلامت
3 کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران
4 آمار و اپیدمیولوژی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران
چکیده
مقدمه: رابط کاربر در حقیقت بخشی از نرم‌افزار و یا به عبارتی محیطی در نظام‌های رایانه‌ای اعم از پایگاه‌ها، نرم‌افزارها، سایت‌ها و ... است که میان ماشین و کاربر تعامل ایجاد می‌کند. سنجش میزان رضایت کاربران از محیط رابط نرم‌افزار می‌تواند تا حد زیادی میزان موفقیت آن نرم‌افزار را مشخص کند. این پژوهش با هدف، مقایسه‌ی میزان رضایت کتابداران از محیط رابط نرمافزارهای کتابخانه‌ای شهر اصفهان در سال 1389 انجام گرفت.
روش بررسی: مطالعه‌ی حاضر از نوع تحلیلی و جامعه‌ی مورد مطالعه، کتابداران کتابخانه‌های شهر اصفهان (شامل کتابخانه‌های دانشگاه‌های دولتی، آزاد، پیام نور، نهاد کتابخانه‌های عمومی، شهرداری، علمی-کاربردی و غیر انتفاعی) بود که طبق آمارهای به دست آمده حدود 650 نفر بودند. در این تحقیق از روش نمونه‌گیری طبقه‌ای سهمیه‌ای استفاده شد که تعداد نمونه 242 نفر تعیین گردید. نرم‌افزارهایی که در این پژوهش مقایسه شدند شامل: نرم‌افزار پیام مشرق، پارس آذرخش، نمایه، نوسا و کاوش بود. ابزار جمع‌آوری اطلاعات، پرسش‌نامه‌ی استاندارد (QUIS یا
Questionnaire for user interaction satisfaction) بود که پیش‌تر در پژوهش دیگری روایی و پایایی آن نیز به تأیید رسیده بود و ضریب Cronbach¢s alpha محاسبه شده برای آن و میزان پایایی پرسش‌نامه 76/0 بود. جهت تحلیل داده‌ها ازآمار توصیفی (درصد و میانگین) و نیز آمار تحلیلی از جمله آزمون‌های ANOVA و همگونی واریانس و از آزمون‌های تعقیبی Dante و Tukey برای تحلیل واریانس‌های ناهمگون در نرم‌افزار SPSS استفاده شد.
یافته‌ها: کتابداران کاربر نرم‌افزار نوسا از لحاظ وضعیت کلی نرم‌افزار (با میانگین 4)، صفحه نمایش اطلاعات (با میانگین 79/3)، واژگان و پیام‌های رابط کاربر (با میانگین 61/3)، راهنمای رابط کاربر نرم‌افزار (با میانگین 64/3)، قابلیت‌ها و امکانات رابط کاربر (با میانگین 76/3) نسبت به کتابداران کاربر سایر نرمافزارهای مورد بررسی رضایت بیشتری داشتند. رشته‌ی تحصیلی کتابداران (رشته‌ی کتابداری، رشته‌ی غیر کتابداری) تأثیری بر میزان رضایت کتابداران از نرم‌افزار کتابخانه‌ای نداشت. مقطع تحصیلی بر میزان رضایت کتابداران از نرم‌افزار کتابخانه‌ای مؤثر بود. با افزایش سابقه‌ی کار، میزان رضایت کتابداران از نرم‌افزار افزایش یافت.
نتیجه‌گیری: رضایت کاربران نرم‌افزار نوسا از شش ویژگی مورد مقایسه‌ی نرمافزارهای کتابخانه‌ای در این پژوهش یعنی وضعیت کلی نرم‌افزار، صفحه نمایش اطلاعات، واژگان و پیام‌های رابط کاربر، یادگیری رابط کاربر و راهنمای رابط کاربر در سطح بالاتری نسبت به سایر نرمافزارهای کتابخانه‌ای قرار داشت. پارس آذرخش و کاوش در رتبه‌ی دوم و پیام و نمایه در رتبه‌ی سوم قرار گرفتند. از آن‌جایی که کتابداران بیشترین ساعات کاری خود را با نرم‌افزار کتابخانه‌ای کار می‌کنند، رضایت آن‌ها از سهولت و راحتی یا به عبارت بهتر ارتباط با محیط رابط کار در نرم‌افزار تأثیر زیادی بر موفقیت شرکت‌های طراح نرمافزارهای کتابخانه‌ای دارد. بنابراین بخش پشتیبانی و آموزش این شرکت‌ها باید در جلسات منظم به بررسی عوامل مؤثر بر رضایت کتابداران از نرمافزارهای کتابخانه‌ای خود بپردازند و از نظرات کتابداران در طراحی‌های خود استفاده نمایند.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Satisfaction Rate of Librarians from Library Software Interface in Isfahan, Iran*
نویسندگان [English]
- Shahin Mojiri 1
- Fariba Rakhsh 2
- Najmeh Nohrouzian 3
- Mansoureh Ardestani 3
- Mohammad Mousavi 4
1 Library and Information Sciences, Research Center of Information Technology in Health Sciences, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran
2 Medical Library and Information Sciences, Research Center of Information Technology in Health Sciences, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran (Corresponding Author) Email: rakhsh@mng.mui.ac.ir
3 Medical library and Information Sciences, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran
4 Statistics and Epidemiology, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran
چکیده [English]
Introduction: Nowadays, use of library software is a basic need for libraries and information centers.
User interface is a part of computerized systems which is interacting to the user and it is an important
factor in information searching process. This study aimed to compare librarian's satisfaction rate from
library software interface in Isfahan libraries in 2010.
Methods: This was a descriptive-analytical study which was performed on Isfahan's librarians (n = 650),
and the sample size (n = 242) was determined according to the Morgan’s and Krejcie’s sample size table.
Five library software were compared together including: Pars-Azarakhsh, Payam, Nosa, Kavosh, and
Namayeh. Sampling was conducted through stratified quota method. Data were collected using
questionnaire for user interaction satisfaction (QUIS) in 5-point Likert scale.
Results: In terms of general features (mean = 4), information display (mean = 3.79), terminology and
system feedback (mean = 3.07), help (mean = 3.64) and system capabilities and properties (mean = 3.76),
Nosa software was the first ranking software and Pars-Azarakhsh and Kavosh were the second and third,
respectively.
Conclusion: According to the results of this study, Nosa was the best software and Pars Azarakhsh and
Kavosh were ranked the second and third, respectively. Since librarians spend most of their working hours
with several library software, their job satisfaction from the software interface has a large impact on the
success of software companies, thus supporting and training department of such companies must have
regular meetings and forums to examine the factors influencing on librarians’ satisfaction from library
software and also apply librarians’ comments in their designs.
کلیدواژه‌ها [English]
- Software
- User Computer Interface
- Satisfaction
- Librarians
- Libraries
1. Mohamadifard D. Introduction to library software's. Tehran, Iran: Chapar Publication; 2005. p. 3. [In Persain].
2. Fattahi R, Rad I. Library integrated systems: capabilities, features and evaluation criteria for librarians & library
software designers. Tehran, Iran: National Library and Archives Organisation of Iran; 2003. p. 5. [In Persain].
3. Baecker RM. Readings in Human-Computer Interaction: Toward the Year 2000. San Francisco, CA: Morgan
Kaufmann; 1995. p. 59.
4. Yee MM. System design and cataloging meet the user: User interfaces to online public access catalogs. Journal of
the American Society for Information Science 1991; 42(2): 78-98.
5. Shires NL, Olszak LP. What Our Screens Should Look Like: An Introduction to Effective OPAC Screens. RQ
1992; 31(3): 357-69.
6. Chan J. An evaluation of displays of bibliographic records in OPACs in Canadian academic and public libraries
[Thesis]. Toronto, ON: University of Toronto; 1995.
7. Swan MB. Predicting User Satisfaction from Subject Satisfaction [Online]. 2003; Available from: URL:
http://www.dml.indiana.edu/pdf/Notess_Swan-CHI_03.pdf/
8. Ahmed S, Mcknight C, Oppenheim C. A study of learning and retention with a Web based IR interface. Journal
of Librarianship and Information Science 2005; 37(1): 7-16. 9. Zerehsaz M, Fattahi R, Davarpanah M. Investigation and analysis of elements and features discussed in the
Simorgh user interface software and determine students' satisfaction from interacting with this user interface.
Library and Information Science 2006; 9(4): 127-50. [In Persain].
10.Mehrad J, Asari Shahr R. Measuring satisfaction rate of Shiraz University Students with Pars Azarakhsh
(OFOGH) user interface and analysis of some of its significant design elements. Information Sciences &
Technology 2007; 23(1-2): 1-22. [In Persain].
11. Zavareghi R, Farajpahloo AH. Presenting a model for display & interface features in library web-base OPACs
according to universal criteria. Faslname-Ketab 2009; 20(3): 37-74. [In Persain].
)